Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
१०. सङ्घवन्दनासुत्तं
10. Saṅghavandanāsuttaṃ
२६६. सावत्थियं जेतवने। तत्र खो…पे॰… एतदवोच – ‘‘भूतपुब्बं, भिक्खवे, सक्को देवानमिन्दो मातलिं सङ्गाहकं आमन्तेसि – ‘योजेहि, सम्म मातलि, सहस्सयुत्तं आजञ्ञरथं , उय्यानभूमिं गच्छाम सुभूमिं दस्सनाया’ति। ‘एवं भद्दन्तवा’ति खो, भिक्खवे, मातलि सङ्गाहको सक्कस्स देवानमिन्दस्स पटिस्सुत्वा, सहस्सयुत्तं आजञ्ञरथं योजेत्वा सक्कस्स देवानमिन्दस्स पटिवेदेसि – ‘युत्तो खो ते, मारिस, सहस्सयुत्तो आजञ्ञरथो, यस्स दानि कालं मञ्ञसी’’’ति। अथ खो, भिक्खवे , सक्को देवानमिन्दो वेजयन्तपासादा ओरोहन्तो अञ्जलिं कत्वा सुदं भिक्खुसङ्घं नमस्सति। अथ खो, भिक्खवे, मातलि सङ्गाहको सक्कं देवानमिन्दं गाथाय अज्झभासि –
266. Sāvatthiyaṃ jetavane. Tatra kho…pe… etadavoca – ‘‘bhūtapubbaṃ, bhikkhave, sakko devānamindo mātaliṃ saṅgāhakaṃ āmantesi – ‘yojehi, samma mātali, sahassayuttaṃ ājaññarathaṃ , uyyānabhūmiṃ gacchāma subhūmiṃ dassanāyā’ti. ‘Evaṃ bhaddantavā’ti kho, bhikkhave, mātali saṅgāhako sakkassa devānamindassa paṭissutvā, sahassayuttaṃ ājaññarathaṃ yojetvā sakkassa devānamindassa paṭivedesi – ‘yutto kho te, mārisa, sahassayutto ājaññaratho, yassa dāni kālaṃ maññasī’’’ti. Atha kho, bhikkhave , sakko devānamindo vejayantapāsādā orohanto añjaliṃ katvā sudaṃ bhikkhusaṅghaṃ namassati. Atha kho, bhikkhave, mātali saṅgāhako sakkaṃ devānamindaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘तञ्हि एते नमस्सेय्युं, पूतिदेहसया नरा।
‘‘Tañhi ete namasseyyuṃ, pūtidehasayā narā;
निमुग्गा कुणपम्हेते, खुप्पिपाससमप्पिता॥
Nimuggā kuṇapamhete, khuppipāsasamappitā.
‘‘किं नु तेसं पिहयसि, अनागारान वासव।
‘‘Kiṃ nu tesaṃ pihayasi, anāgārāna vāsava;
आचारं इसिनं ब्रूहि, तं सुणोम वचो तवा’’ति॥
Ācāraṃ isinaṃ brūhi, taṃ suṇoma vaco tavā’’ti.
‘‘एतं तेसं पिहयामि, अनागारान मातलि।
‘‘Etaṃ tesaṃ pihayāmi, anāgārāna mātali;
यम्हा गामा पक्कमन्ति, अनपेक्खा वजन्ति ते॥
Yamhā gāmā pakkamanti, anapekkhā vajanti te.
‘‘सुमन्तमन्तिनो धीरा, तुण्हीभूता समञ्चरा।
‘‘Sumantamantino dhīrā, tuṇhībhūtā samañcarā;
देवा विरुद्धा असुरेहि, पुथु मच्चा च मातलि॥
Devā viruddhā asurehi, puthu maccā ca mātali.
‘‘अविरुद्धा विरुद्धेसु, अत्तदण्डेसु निब्बुता।
‘‘Aviruddhā viruddhesu, attadaṇḍesu nibbutā;
सादानेसु अनादाना, ते नमस्सामि मातली’’ति॥
Sādānesu anādānā, te namassāmi mātalī’’ti.
‘‘सेट्ठा हि किर लोकस्मिं, ये त्वं सक्क नमस्ससि।
‘‘Seṭṭhā hi kira lokasmiṃ, ye tvaṃ sakka namassasi;
अहम्पि ते नमस्सामि, ये नमस्ससि वासवा’’ति॥
Ahampi te namassāmi, ye namassasi vāsavā’’ti.
‘‘इदं वत्वान मघवा, देवराजा सुजम्पति।
‘‘Idaṃ vatvāna maghavā, devarājā sujampati;
भिक्खुसङ्घं नमस्सित्वा, पमुखो रथमारुही’’ति॥
Bhikkhusaṅghaṃ namassitvā, pamukho rathamāruhī’’ti.
दुतियो वग्गो।
Dutiyo vaggo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
यजमानञ्च वन्दना, तयो सक्कनमस्सनाति॥
Yajamānañca vandanā, tayo sakkanamassanāti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / १०. सङ्घवन्दनासुत्तवण्णना • 10. Saṅghavandanāsuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / १०. सङ्घवन्दनासुत्तवण्णना • 10. Saṅghavandanāsuttavaṇṇanā