Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā |
సఙ్ఘికచీవరుప్పాదకథావణ్ణనా
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
౩౬౩. నో చే అత్థతం హోతి ‘‘ఏకం చీవరమాస’’న్తి న వత్తబ్బం. కస్మా? ‘‘అనుజానామి, భిక్ఖవే, తస్సేవ తాని చీవరాని యావ చీవరమాసా’’తి వచనస్స అభావతో, తస్మా అనత్థతకథినస్స అననుఞ్ఞాతన్తి చే? న, హేట్ఠా అనుఞ్ఞాతత్తా, తతో లీనత్థదీపనత్థమిధ తథా వుత్తత్తా చ. హేట్ఠా హి ‘‘అకాలచీవరం నామ అనత్థతే కథినే ఏకాదసమాసే ఉప్పన్నం, అత్థతే కథినే సత్తమాసే ఉప్పన్నం, కాలేపి ఆదిస్స దిన్నం, ఏతం అకాలచీవరం నామా’’తి (పారా॰ ౫౦౦) వచనతో అనత్థతకథినానం ఏకచీవరమాసే ఉప్పన్నం, తేసంయేవ హోతీతి సిద్ధం, తస్మా ఇధ తం అవత్వా ఏకోపి తయో గణపూరకే లభిత్వా కథినం అత్థరితుం లభతీతి ఇమం లీనత్థం పకాసేతుం ‘‘యావ కథినస్స ఉబ్భారాయా’’తి వుత్తం. ఇతరథా అయమత్థో న ఞాయతి. ‘‘జానితబ్బో చ వినయధరేహీతి తథా వుత్తోతి అపరే’’తి వుత్తం. అత్థతం హోతి, పఞ్చ మాసే సబ్బం తస్సేవ భిక్ఖునో హోతీతి సమ్బన్ధో. అచ్చన్తసంయోగవసేన ఉపయోగవచనం. ‘‘ఇధ వస్సంవుత్థసఙ్ఘస్సా’’తి నియమితత్తా ‘‘వస్సావాసికం దేమా’’తి ఏత్థ చ ‘‘ఇధా’’తి అధికారత్తా తస్మిం వుత్తే లభతి. ‘‘పిట్ఠిసమయే ఉప్పన్నత్తాతి చీవరకాలస్సాసన్నత్తా చ అనత్థతకథినానమ్పి వుత్థవస్సానఞ్చ అనుఞ్ఞాతట్ఠానత్తా ఏవ వుత్త’’న్తి అఞ్ఞతరస్మిం గణ్ఠిపదే లిఖితం. కేచి పన ‘‘యం పన ఇదం ‘ఇధ వస్సంవుత్థసఙ్ఘస్సా’తిఆదిం కత్వా యావ ‘అనాగతవస్సే’తి పదం, తావ పుచ్ఛిత్వా ‘కస్మా? పిట్ఠిసమయే ఉప్పన్నత్తా’తి ఇదం పరతో ‘తత్ర సమ్ముఖీభూతానం సబ్బేసం పాపుణాతీ’తి ఇమస్స పరియోసానే ‘కస్మా? పిట్ఠిసమయే ఉప్పన్నత్తా’తి లిఖితబ్బం. కస్మాతి చే? పరతో ‘చీవరమాసతో పట్ఠాయ యావ హేమన్తస్సా’తి వుత్తేన నిబ్బిసేసత్తా, తస్మా ఏవ ఏకచ్చేసు పణ్డితన్తి వదన్తీ’’తి వదన్తి. ఇధ పన ఇధ-సద్దేన విసేసితం, తత్థ నత్థి, తస్మా అఞ్ఞమఞ్ఞవిరోధో నత్థీతి గహేతబ్బం. ‘‘మయ్హిమాని చీవరాని పాపుణన్తీ’’తి వచనమేవాధిట్ఠానం, ఇదమేత్థ ఉక్కట్ఠవసేన వుత్తం. ‘‘మయ్హిమాని చీవరానీ’తి వుత్తేపి అధిట్ఠితమేవ హోతీ’’తి వుత్తం. ‘‘మయ్హిమానీ’తి వుత్తే తస్స చీవరాని నామ నత్థి, తస్మా ‘చీవరాని పాపుణన్తీ’తి వత్తబ్బమేవా’’తి వదన్తి. దుగ్గహితానీతి సఙ్ఘికానేవ హోన్తి. ‘‘గహితమేవ నామా’తి ఇమస్స ఇదం పత్తన్తి కిఞ్చాపి న విదితం, తే పన భాగా తేసం అత్థతో పత్తాయేవాతి అధిప్పాయో’’తి లిఖితం. ‘‘ఏకస్మిం అపతితే పున ఆగతా లభన్తీ’’తి వుత్తం.
363. No ce atthataṃ hoti ‘‘ekaṃ cīvaramāsa’’nti na vattabbaṃ. Kasmā? ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, tasseva tāni cīvarāni yāva cīvaramāsā’’ti vacanassa abhāvato, tasmā anatthatakathinassa ananuññātanti ce? Na, heṭṭhā anuññātattā, tato līnatthadīpanatthamidha tathā vuttattā ca. Heṭṭhā hi ‘‘akālacīvaraṃ nāma anatthate kathine ekādasamāse uppannaṃ, atthate kathine sattamāse uppannaṃ, kālepi ādissa dinnaṃ, etaṃ akālacīvaraṃ nāmā’’ti (pārā. 500) vacanato anatthatakathinānaṃ ekacīvaramāse uppannaṃ, tesaṃyeva hotīti siddhaṃ, tasmā idha taṃ avatvā ekopi tayo gaṇapūrake labhitvā kathinaṃ attharituṃ labhatīti imaṃ līnatthaṃ pakāsetuṃ ‘‘yāva kathinassa ubbhārāyā’’ti vuttaṃ. Itarathā ayamattho na ñāyati. ‘‘Jānitabboca vinayadharehīti tathā vuttoti apare’’ti vuttaṃ. Atthataṃ hoti, pañca māse sabbaṃ tasseva bhikkhuno hotīti sambandho. Accantasaṃyogavasena upayogavacanaṃ. ‘‘Idha vassaṃvutthasaṅghassā’’ti niyamitattā ‘‘vassāvāsikaṃ demā’’ti ettha ca ‘‘idhā’’ti adhikārattā tasmiṃ vutte labhati. ‘‘Piṭṭhisamaye uppannattāti cīvarakālassāsannattā ca anatthatakathinānampi vutthavassānañca anuññātaṭṭhānattā eva vutta’’nti aññatarasmiṃ gaṇṭhipade likhitaṃ. Keci pana ‘‘yaṃ pana idaṃ ‘idha vassaṃvutthasaṅghassā’tiādiṃ katvā yāva ‘anāgatavasse’ti padaṃ, tāva pucchitvā ‘kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’ti idaṃ parato ‘tatra sammukhībhūtānaṃ sabbesaṃ pāpuṇātī’ti imassa pariyosāne ‘kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’ti likhitabbaṃ. Kasmāti ce? Parato ‘cīvaramāsato paṭṭhāya yāva hemantassā’ti vuttena nibbisesattā, tasmā eva ekaccesu paṇḍitanti vadantī’’ti vadanti. Idha pana idha-saddena visesitaṃ, tattha natthi, tasmā aññamaññavirodho natthīti gahetabbaṃ. ‘‘Mayhimāni cīvarāni pāpuṇantī’’ti vacanamevādhiṭṭhānaṃ, idamettha ukkaṭṭhavasena vuttaṃ. ‘‘Mayhimāni cīvarānī’ti vuttepi adhiṭṭhitameva hotī’’ti vuttaṃ. ‘‘Mayhimānī’ti vutte tassa cīvarāni nāma natthi, tasmā ‘cīvarāni pāpuṇantī’ti vattabbamevā’’ti vadanti. Duggahitānīti saṅghikāneva honti. ‘‘Gahitameva nāmā’ti imassa idaṃ pattanti kiñcāpi na viditaṃ, te pana bhāgā tesaṃ atthato pattāyevāti adhippāyo’’ti likhitaṃ. ‘‘Ekasmiṃ apatite puna āgatā labhantī’’ti vuttaṃ.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౨౨౨. సఙ్ఘికచీవరుప్పాదకథా • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / సఙ్ఘికచీవరుప్పాదకథా • Saṅghikacīvaruppādakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / సఙ్ఘికచీవరుప్పాదకథావణ్ణనా • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / సఙ్ఘికచీవరుప్పాదకథావణ్ణనా • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౨౨౨. సఙ్ఘికచీవరుప్పాదకథా • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā