| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
สงฺฆิกจีวรุปฺปาทกถาวณฺณนา
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
๓๖๓. ปญฺจ มาเสติ อจฺจนฺตสํโยเค อุปโยควจนํฯ วฑฺฒิํ ปโยเชตฺวา ฐปิตอุปนิเกฺขปโตติ วสฺสาวาสิกสฺสตฺถาย ทายเกหิ วฑฺฒิํ ปโยเชตฺวา ฐปิตอุปนิเกฺขปโตฯ ‘‘อิธ วสฺสํวุตฺถสงฺฆสฺสา’’ติ อิทํ อภิลาปมตฺตํฯ อิธ-สทฺทํ ปน วินา ‘‘วสฺสํวุตฺถสงฺฆสฺส เทมา’’ติ วุเตฺตปิ โส เอว นโยฯ อนตฺถตกถินสฺสาปิ ปญฺจ มาเส ปาปุณาตีติ วสฺสาวาสิกลาภวเสน อุปฺปนฺนตฺตา อนตฺถตกถินสฺสาปิ วุตฺถวสฺสสฺส ปญฺจ มาเส ปาปุณาติฯ วกฺขติ หิ ‘‘จีวรมาสโต ปฎฺฐาย ยาว เหมนฺตสฺส ปจฺฉิโม ทิวโส, ตาว วสฺสาวาสิกํ เทมาติ วุเตฺต กถินํ อตฺถตํ วา โหตุ อนตฺถตํ วา, อตีตวสฺสํวุตฺถานเมว ปาปุณาตี’’ติ (มหาว. อฎฺฐ. ๓๗๙)ฯ ตโต ปรนฺติ ปญฺจมาสโต ปรํ, คิมฺหานสฺส ปฐมทิวสโต ปฎฺฐายาติ อโตฺถฯ ‘‘กสฺมา? ปิฎฺฐิสมเย อุปฺปนฺนตฺตา’’ติ อิทํ ‘‘อุทาหุ อนาคตวเสฺส’’ติ อิมสฺสานนฺตรํ ทฎฺฐพฺพํฯ โปตฺถเกสุ ปน ‘‘อนตฺถตกถินสฺสาปิ ปญฺจ มาเส ปาปุณาตี’’ติ อิมสฺสานนฺตรํ ‘‘กสฺมา ปิฎฺฐิสมเย อุปฺปนฺนตฺตา’’ติ อิทํ ลิขนฺติ, ตํ ปมาทลิขิตํ ปิฎฺฐิสมเย อุปฺปนฺนํ สนฺธาย ‘‘อนตฺถตกถินสฺสาปี’’ติ วตฺตพฺพโตฯ วุตฺถวเสฺส หิ สนฺธาย ‘‘อนตฺถตกถินสฺสาปี’’ติ วุตฺตํ, น จ ปิฎฺฐิสมเย อุปฺปนฺนํ วุตฺถวสฺสเสฺสว ปาปุณาตีติ สมฺมุขีภูตานํ สเพฺพสมฺปิ ปาปุณนโตฯ เตเนว วกฺขติ ‘‘สเจ ปน คิมฺหานํ ปฐมทิวสโต ปฎฺฐาย เอวํ วทติ, ตตฺร สมฺมุขีภูตานํ สเพฺพสํ ปาปุณาติฯ กสฺมา? ปิฎฺฐิสมเย อุปฺปนฺนตฺตา’’ติ (มหาว. อฎฺฐ. ๑๗๙)ฯ
363.Pañca māseti accantasaṃyoge upayogavacanaṃ. Vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepatoti vassāvāsikassatthāya dāyakehi vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepato. ‘‘Idha vassaṃvutthasaṅghassā’’ti idaṃ abhilāpamattaṃ. Idha-saddaṃ pana vinā ‘‘vassaṃvutthasaṅghassa demā’’ti vuttepi so eva nayo. Anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātīti vassāvāsikalābhavasena uppannattā anatthatakathinassāpi vutthavassassa pañca māse pāpuṇāti. Vakkhati hi ‘‘cīvaramāsato paṭṭhāya yāva hemantassa pacchimo divaso, tāva vassāvāsikaṃ demāti vutte kathinaṃ atthataṃ vā hotu anatthataṃ vā, atītavassaṃvutthānameva pāpuṇātī’’ti (mahāva. aṭṭha. 379). Tato paranti pañcamāsato paraṃ, gimhānassa paṭhamadivasato paṭṭhāyāti attho. ‘‘Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ ‘‘udāhu anāgatavasse’’ti imassānantaraṃ daṭṭhabbaṃ. Potthakesu pana ‘‘anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātī’’ti imassānantaraṃ ‘‘kasmā piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ likhanti, taṃ pamādalikhitaṃ piṭṭhisamaye uppannaṃ sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vattabbato. Vutthavasse hi sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vuttaṃ, na ca piṭṭhisamaye uppannaṃ vutthavassasseva pāpuṇātīti sammukhībhūtānaṃ sabbesampi pāpuṇanato. Teneva vakkhati ‘‘sace pana gimhānaṃ paṭhamadivasato paṭṭhāya evaṃ vadati, tatra sammukhībhūtānaṃ sabbesaṃ pāpuṇāti. Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti (mahāva. aṭṭha. 179).
ทุคฺคหิตานีติ อคฺคหิตานิฯ สงฺฆิกาเนวาติ อโตฺถฯ อิโตวาติ เถรานํ ทาตพฺพโตว, อิทาเนวาติ วา อโตฺถฯ
Duggahitānīti aggahitāni. Saṅghikānevāti attho. Itovāti therānaṃ dātabbatova, idānevāti vā attho.
สงฺฆิกจีวรุปฺปาทกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๒๒๒. สงฺฆิกจีวรุปฺปาทกถา • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / สงฺฆิกจีวรุปฺปาทกถา • Saṅghikacīvaruppādakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / สงฺฆิกจีวรุปฺปาทกถาวณฺณนา • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / สงฺฆิกจีวรุปฺปาทกถาวณฺณนา • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๒๒๒. สงฺฆิกจีวรุปฺปาทกถา • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
