Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā |
သင္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာဝဏ္ဏနာ
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
၃၆၃. ပဉ္စ မာသေတိ အစ္စန္တသံယောဂေ ဥပယောဂဝစနံ။ ဝဍ္ဎိံ ပယောဇေတ္ဝာ ဌပိတဥပနိက္ခေပတောတိ ဝသ္သာဝာသိကသ္သတ္ထာယ ဒာယကေဟိ ဝဍ္ဎိံ ပယောဇေတ္ဝာ ဌပိတဥပနိက္ခေပတော။ ‘‘ဣဓ ဝသ္သံဝုတ္ထသင္ဃသ္သာ’’တိ ဣဒံ အဘိလာပမတ္တံ။ ဣဓ-သဒ္ဒံ ပန ဝိနာ ‘‘ဝသ္သံဝုတ္ထသင္ဃသ္သ ဒေမာ’’တိ ဝုတ္တေပိ သော ဧဝ နယော။ အနတ္ထတကထိနသ္သာပိ ပဉ္စ မာသေ ပာပုဏာတီတိ ဝသ္သာဝာသိကလာဘဝသေန ဥပ္ပန္နတ္တာ အနတ္ထတကထိနသ္သာပိ ဝုတ္ထဝသ္သသ္သ ပဉ္စ မာသေ ပာပုဏာတိ။ ဝက္ခတိ ဟိ ‘‘စီဝရမာသတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ဟေမန္တသ္သ ပစ္ဆိမော ဒိဝသော, တာဝ ဝသ္သာဝာသိကံ ဒေမာတိ ဝုတ္တေ ကထိနံ အတ္ထတံ ဝာ ဟောတု အနတ္ထတံ ဝာ, အတီတဝသ္သံဝုတ္ထာနမေဝ ပာပုဏာတီ’’တိ (မဟာဝ. အဋ္ဌ. ၃၇၉)။ တတော ပရန္တိ ပဉ္စမာသတော ပရံ, ဂိမ္ဟာနသ္သ ပဌမဒိဝသတော ပဋ္ဌာယာတိ အတ္ထော။ ‘‘ကသ္မာ? ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နတ္တာ’’တိ ဣဒံ ‘‘ဥဒာဟု အနာဂတဝသ္သေ’’တိ ဣမသ္သာနန္တရံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ပောတ္ထကေသု ပန ‘‘အနတ္ထတကထိနသ္သာပိ ပဉ္စ မာသေ ပာပုဏာတီ’’တိ ဣမသ္သာနန္တရံ ‘‘ကသ္မာ ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နတ္တာ’’တိ ဣဒံ လိခန္တိ, တံ ပမာဒလိခိတံ ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နံ သန္ဓာယ ‘‘အနတ္ထတကထိနသ္သာပီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗတော။ ဝုတ္ထဝသ္သေ ဟိ သန္ဓာယ ‘‘အနတ္ထတကထိနသ္သာပီ’’တိ ဝုတ္တံ, န စ ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နံ ဝုတ္ထဝသ္သသ္သေဝ ပာပုဏာတီတိ သမ္မုခီဘူတာနံ သဗ္ဗေသမ္ပိ ပာပုဏနတော။ တေနေဝ ဝက္ခတိ ‘‘သစေ ပန ဂိမ္ဟာနံ ပဌမဒိဝသတော ပဋ္ဌာယ ဧဝံ ဝဒတိ, တတ္ရ သမ္မုခီဘူတာနံ သဗ္ဗေသံ ပာပုဏာတိ။ ကသ္မာ? ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နတ္တာ’’တိ (မဟာဝ. အဋ္ဌ. ၁၇၉)။
363.Pañca māseti accantasaṃyoge upayogavacanaṃ. Vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepatoti vassāvāsikassatthāya dāyakehi vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepato. ‘‘Idha vassaṃvutthasaṅghassā’’ti idaṃ abhilāpamattaṃ. Idha-saddaṃ pana vinā ‘‘vassaṃvutthasaṅghassa demā’’ti vuttepi so eva nayo. Anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātīti vassāvāsikalābhavasena uppannattā anatthatakathinassāpi vutthavassassa pañca māse pāpuṇāti. Vakkhati hi ‘‘cīvaramāsato paṭṭhāya yāva hemantassa pacchimo divaso, tāva vassāvāsikaṃ demāti vutte kathinaṃ atthataṃ vā hotu anatthataṃ vā, atītavassaṃvutthānameva pāpuṇātī’’ti (mahāva. aṭṭha. 379). Tato paranti pañcamāsato paraṃ, gimhānassa paṭhamadivasato paṭṭhāyāti attho. ‘‘Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ ‘‘udāhu anāgatavasse’’ti imassānantaraṃ daṭṭhabbaṃ. Potthakesu pana ‘‘anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātī’’ti imassānantaraṃ ‘‘kasmā piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ likhanti, taṃ pamādalikhitaṃ piṭṭhisamaye uppannaṃ sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vattabbato. Vutthavasse hi sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vuttaṃ, na ca piṭṭhisamaye uppannaṃ vutthavassasseva pāpuṇātīti sammukhībhūtānaṃ sabbesampi pāpuṇanato. Teneva vakkhati ‘‘sace pana gimhānaṃ paṭhamadivasato paṭṭhāya evaṃ vadati, tatra sammukhībhūtānaṃ sabbesaṃ pāpuṇāti. Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti (mahāva. aṭṭha. 179).
ဒုဂ္ဂဟိတာနီတိ အဂ္ဂဟိတာနိ။ သင္ဃိကာနေဝာတိ အတ္ထော။ ဣတောဝာတိ ထေရာနံ ဒာတဗ္ဗတောဝ, ဣဒာနေဝာတိ ဝာ အတ္ထော။
Duggahitānīti aggahitāni. Saṅghikānevāti attho. Itovāti therānaṃ dātabbatova, idānevāti vā attho.
သင္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi / ၂၂၂. သင္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာ • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / သင္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာ • Saṅghikacīvaruppādakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / သင္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာဝဏ္ဏနာ • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / သင္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာဝဏ္ဏနာ • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၂၂၂. သင္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာ • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā