| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā |
සඞ්‌ඝිකචීවරුප්‌පාදකථාවණ්‌ණනා
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
363. නො චෙ අත්‌ථතං හොති ‘‘එකං චීවරමාස’’න්‌ති න වත්‌තබ්‌බං. කස්‌මා? ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, තස්‌සෙව තානි චීවරානි යාව චීවරමාසා’’ති වචනස්‌ස අභාවතො, තස්‌මා අනත්‌ථතකථිනස්‌ස අනනුඤ්‌ඤාතන්‌ති චෙ? න, හෙට්‌ඨා අනුඤ්‌ඤාතත්‌තා, තතො ලීනත්‌ථදීපනත්‌ථමිධ තථා වුත්‌තත්‌තා ච. හෙට්‌ඨා හි ‘‘අකාලචීවරං නාම අනත්‌ථතෙ කථිනෙ එකාදසමාසෙ උප්‌පන්‌නං, අත්‌ථතෙ කථිනෙ සත්‌තමාසෙ උප්‌පන්‌නං, කාලෙපි ආදිස්‌ස දින්‌නං, එතං අකාලචීවරං නාමා’’ති (පාරා. 500) වචනතො අනත්‌ථතකථිනානං එකචීවරමාසෙ උප්‌පන්‌නං, තෙසංයෙව හොතීති සිද්‌ධං, තස්‌මා ඉධ තං අවත්‌වා එකොපි තයො ගණපූරකෙ ලභිත්‌වා කථිනං අත්‌ථරිතුං ලභතීති ඉමං ලීනත්‌ථං පකාසෙතුං ‘‘යාව කථිනස්‌ස උබ්‌භාරායා’’ති වුත්‌තං. ඉතරථා අයමත්‌ථො න ඤායති. ‘‘ජානිතබ්‌බො ච විනයධරෙහීති තථා වුත්‌තොති අපරෙ’’ති වුත්‌තං. අත්‌ථතං හොති, පඤ්‌ච මාසෙ සබ්‌බං තස්‌සෙව භික්‌ඛුනො හොතීති සම්‌බන්‌ධො. අච්‌චන්‌තසංයොගවසෙන උපයොගවචනං. ‘‘ඉධ වස්‌සංවුත්‌ථසඞ්‌ඝස්‌සා’’ති නියමිතත්‌තා ‘‘වස්‌සාවාසිකං දෙමා’’ති එත්‌ථ ච ‘‘ඉධා’’ති අධිකාරත්‌තා තස්‌මිං වුත්‌තෙ ලභති. ‘‘පිට්‌ඨිසමයෙ උප්‌පන්‌නත්‌තාති චීවරකාලස්‌සාසන්‌නත්‌තා ච අනත්‌ථතකථිනානම්‌පි වුත්‌ථවස්‌සානඤ්‌ච අනුඤ්‌ඤාතට්‌ඨානත්‌තා එව වුත්‌ත’’න්‌ති අඤ්‌ඤතරස්‌මිං ගණ්‌ඨිපදෙ ලිඛිතං. කෙචි පන ‘‘යං පන ඉදං ‘ඉධ වස්‌සංවුත්‌ථසඞ්‌ඝස්‌සා’තිආදිං කත්‌වා යාව ‘අනාගතවස්‌සෙ’ති පදං, තාව පුච්‌ඡිත්‌වා ‘කස්‌මා? පිට්‌ඨිසමයෙ උප්‌පන්‌නත්‌තා’ති ඉදං පරතො ‘තත්‍ර සම්‌මුඛීභූතානං සබ්‌බෙසං පාපුණාතී’ති ඉමස්‌ස පරියොසානෙ ‘කස්‌මා? පිට්‌ඨිසමයෙ උප්‌පන්‌නත්‌තා’ති ලිඛිතබ්‌බං. කස්‌මාති චෙ? පරතො ‘චීවරමාසතො පට්‌ඨාය යාව හෙමන්‌තස්‌සා’ති වුත්‌තෙන නිබ්‌බිසෙසත්‌තා, තස්‌මා එව එකච්‌චෙසු පණ්‌ඩිතන්‌ති වදන්‌තී’’ති වදන්‌ති. ඉධ පන ඉධ-සද්‌දෙන විසෙසිතං, තත්‌ථ නත්‌ථි, තස්‌මා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤවිරොධො නත්‌ථීති ගහෙතබ්‌බං. ‘‘මය්‌හිමානි චීවරානි පාපුණන්‌තී’’ති වචනමෙවාධිට්‌ඨානං, ඉදමෙත්‌ථ උක්‌කට්‌ඨවසෙන වුත්‌තං. ‘‘මය්‌හිමානි චීවරානී’ති වුත්‌තෙපි අධිට්‌ඨිතමෙව හොතී’’ති වුත්‌තං. ‘‘මය්‌හිමානී’ති වුත්‌තෙ තස්‌ස චීවරානි නාම නත්‌ථි, තස්‌මා ‘චීවරානි පාපුණන්‌තී’ති වත්‌තබ්‌බමෙවා’’ති වදන්‌ති. දුග්‌ගහිතානීති සඞ්‌ඝිකානෙව හොන්‌ති. ‘‘ගහිතමෙව නාමා’ති ඉමස්‌ස ඉදං පත්‌තන්‌ති කිඤ්‌චාපි න විදිතං, තෙ පන භාගා තෙසං අත්‌ථතො පත්‌තායෙවාති අධිප්‌පායො’’ති ලිඛිතං. ‘‘එකස්‌මිං අපතිතෙ පුන ආගතා ලභන්‌තී’’ති වුත්‌තං.
363. No ce atthataṃ hoti ‘‘ekaṃ cīvaramāsa’’nti na vattabbaṃ. Kasmā? ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, tasseva tāni cīvarāni yāva cīvaramāsā’’ti vacanassa abhāvato, tasmā anatthatakathinassa ananuññātanti ce? Na, heṭṭhā anuññātattā, tato līnatthadīpanatthamidha tathā vuttattā ca. Heṭṭhā hi ‘‘akālacīvaraṃ nāma anatthate kathine ekādasamāse uppannaṃ, atthate kathine sattamāse uppannaṃ, kālepi ādissa dinnaṃ, etaṃ akālacīvaraṃ nāmā’’ti (pārā. 500) vacanato anatthatakathinānaṃ ekacīvaramāse uppannaṃ, tesaṃyeva hotīti siddhaṃ, tasmā idha taṃ avatvā ekopi tayo gaṇapūrake labhitvā kathinaṃ attharituṃ labhatīti imaṃ līnatthaṃ pakāsetuṃ ‘‘yāva kathinassa ubbhārāyā’’ti vuttaṃ. Itarathā ayamattho na ñāyati. ‘‘Jānitabboca vinayadharehīti tathā vuttoti apare’’ti vuttaṃ. Atthataṃ hoti, pañca māse sabbaṃ tasseva bhikkhuno hotīti sambandho. Accantasaṃyogavasena upayogavacanaṃ. ‘‘Idha vassaṃvutthasaṅghassā’’ti niyamitattā ‘‘vassāvāsikaṃ demā’’ti ettha ca ‘‘idhā’’ti adhikārattā tasmiṃ vutte labhati. ‘‘Piṭṭhisamaye uppannattāti cīvarakālassāsannattā ca anatthatakathinānampi vutthavassānañca anuññātaṭṭhānattā eva vutta’’nti aññatarasmiṃ gaṇṭhipade likhitaṃ. Keci pana ‘‘yaṃ pana idaṃ ‘idha vassaṃvutthasaṅghassā’tiādiṃ katvā yāva ‘anāgatavasse’ti padaṃ, tāva pucchitvā ‘kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’ti idaṃ parato ‘tatra sammukhībhūtānaṃ sabbesaṃ pāpuṇātī’ti imassa pariyosāne ‘kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’ti likhitabbaṃ. Kasmāti ce? Parato ‘cīvaramāsato paṭṭhāya yāva hemantassā’ti vuttena nibbisesattā, tasmā eva ekaccesu paṇḍitanti vadantī’’ti vadanti. Idha pana idha-saddena visesitaṃ, tattha natthi, tasmā aññamaññavirodho natthīti gahetabbaṃ. ‘‘Mayhimāni cīvarāni pāpuṇantī’’ti vacanamevādhiṭṭhānaṃ, idamettha ukkaṭṭhavasena vuttaṃ. ‘‘Mayhimāni cīvarānī’ti vuttepi adhiṭṭhitameva hotī’’ti vuttaṃ. ‘‘Mayhimānī’ti vutte tassa cīvarāni nāma natthi, tasmā ‘cīvarāni pāpuṇantī’ti vattabbamevā’’ti vadanti. Duggahitānīti saṅghikāneva honti. ‘‘Gahitameva nāmā’ti imassa idaṃ pattanti kiñcāpi na viditaṃ, te pana bhāgā tesaṃ atthato pattāyevāti adhippāyo’’ti likhitaṃ. ‘‘Ekasmiṃ apatite puna āgatā labhantī’’ti vuttaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 222. සඞ්‌ඝිකචීවරුප්‌පාදකථා • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / සඞ්‌ඝිකචීවරුප්‌පාදකථා • Saṅghikacīvaruppādakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සඞ්‌ඝිකචීවරුප්‌පාදකථාවණ්‌ණනා • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / සඞ්‌ඝිකචීවරුප්‌පාදකථාවණ්‌ණනා • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 222. සඞ්‌ඝිකචීවරුප්‌පාදකථා • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
