Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
සඞ්ඝිකචීවරුප්පාදකථාවණ්ණනා
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
363. පඤ්ච මාසෙති අච්චන්තසංයොගෙ උපයොගවචනං. වඩ්ඪිං පයොජෙත්වා ඨපිතඋපනික්ඛෙපතොති වස්සාවාසිකස්සත්ථාය දායකෙහි වඩ්ඪිං පයොජෙත්වා ඨපිතඋපනික්ඛෙපතො. ‘‘ඉධ වස්සංවුත්ථසඞ්ඝස්සා’’ති ඉදං අභිලාපමත්තං. ඉධ-සද්දං පන විනා ‘‘වස්සංවුත්ථසඞ්ඝස්ස දෙමා’’ති වුත්තෙපි සො එව නයො. අනත්ථතකථිනස්සාපි පඤ්ච මාසෙ පාපුණාතීති වස්සාවාසිකලාභවසෙන උප්පන්නත්තා අනත්ථතකථිනස්සාපි වුත්ථවස්සස්ස පඤ්ච මාසෙ පාපුණාති. වක්ඛති හි ‘‘චීවරමාසතො පට්ඨාය යාව හෙමන්තස්ස පච්ඡිමො දිවසො, තාව වස්සාවාසිකං දෙමාති වුත්තෙ කථිනං අත්ථතං වා හොතු අනත්ථතං වා, අතීතවස්සංවුත්ථානමෙව පාපුණාතී’’ති (මහාව. අට්ඨ. 379). තතො පරන්ති පඤ්චමාසතො පරං, ගිම්හානස්ස පඨමදිවසතො පට්ඨායාති අත්ථො. ‘‘කස්මා? පිට්ඨිසමයෙ උප්පන්නත්තා’’ති ඉදං ‘‘උදාහු අනාගතවස්සෙ’’ති ඉමස්සානන්තරං දට්ඨබ්බං. පොත්ථකෙසු පන ‘‘අනත්ථතකථිනස්සාපි පඤ්ච මාසෙ පාපුණාතී’’ති ඉමස්සානන්තරං ‘‘කස්මා පිට්ඨිසමයෙ උප්පන්නත්තා’’ති ඉදං ලිඛන්ති, තං පමාදලිඛිතං පිට්ඨිසමයෙ උප්පන්නං සන්ධාය ‘‘අනත්ථතකථිනස්සාපී’’ති වත්තබ්බතො. වුත්ථවස්සෙ හි සන්ධාය ‘‘අනත්ථතකථිනස්සාපී’’ති වුත්තං, න ච පිට්ඨිසමයෙ උප්පන්නං වුත්ථවස්සස්සෙව පාපුණාතීති සම්මුඛීභූතානං සබ්බෙසම්පි පාපුණනතො. තෙනෙව වක්ඛති ‘‘සචෙ පන ගිම්හානං පඨමදිවසතො පට්ඨාය එවං වදති, තත්ර සම්මුඛීභූතානං සබ්බෙසං පාපුණාති. කස්මා? පිට්ඨිසමයෙ උප්පන්නත්තා’’ති (මහාව. අට්ඨ. 179).
363.Pañca māseti accantasaṃyoge upayogavacanaṃ. Vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepatoti vassāvāsikassatthāya dāyakehi vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepato. ‘‘Idha vassaṃvutthasaṅghassā’’ti idaṃ abhilāpamattaṃ. Idha-saddaṃ pana vinā ‘‘vassaṃvutthasaṅghassa demā’’ti vuttepi so eva nayo. Anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātīti vassāvāsikalābhavasena uppannattā anatthatakathinassāpi vutthavassassa pañca māse pāpuṇāti. Vakkhati hi ‘‘cīvaramāsato paṭṭhāya yāva hemantassa pacchimo divaso, tāva vassāvāsikaṃ demāti vutte kathinaṃ atthataṃ vā hotu anatthataṃ vā, atītavassaṃvutthānameva pāpuṇātī’’ti (mahāva. aṭṭha. 379). Tato paranti pañcamāsato paraṃ, gimhānassa paṭhamadivasato paṭṭhāyāti attho. ‘‘Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ ‘‘udāhu anāgatavasse’’ti imassānantaraṃ daṭṭhabbaṃ. Potthakesu pana ‘‘anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātī’’ti imassānantaraṃ ‘‘kasmā piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ likhanti, taṃ pamādalikhitaṃ piṭṭhisamaye uppannaṃ sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vattabbato. Vutthavasse hi sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vuttaṃ, na ca piṭṭhisamaye uppannaṃ vutthavassasseva pāpuṇātīti sammukhībhūtānaṃ sabbesampi pāpuṇanato. Teneva vakkhati ‘‘sace pana gimhānaṃ paṭhamadivasato paṭṭhāya evaṃ vadati, tatra sammukhībhūtānaṃ sabbesaṃ pāpuṇāti. Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti (mahāva. aṭṭha. 179).
දුග්ගහිතානීති අග්ගහිතානි. සඞ්ඝිකානෙවාති අත්ථො. ඉතොවාති ථෙරානං දාතබ්බතොව, ඉදානෙවාති වා අත්ථො.
Duggahitānīti aggahitāni. Saṅghikānevāti attho. Itovāti therānaṃ dātabbatova, idānevāti vā attho.
සඞ්ඝිකචීවරුප්පාදකථාවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 222. සඞ්ඝිකචීවරුප්පාදකථා • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්ග-අට්ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / සඞ්ඝිකචීවරුප්පාදකථා • Saṅghikacīvaruppādakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සඞ්ඝිකචීවරුප්පාදකථාවණ්ණනා • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / සඞ්ඝිකචීවරුප්පාදකථාවණ්ණනා • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 222. සඞ්ඝිකචීවරුප්පාදකථා • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā