| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ਸਙ੍ਘਿਕਚੀવਰੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
੩੬੩. ਪਞ੍ਚ ਮਾਸੇਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗੇ ਉਪਯੋਗવਚਨਂ। વਡ੍ਢਿਂ ਪਯੋਜੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਉਪਨਿਕ੍ਖੇਪਤੋਤਿ વਸ੍ਸਾવਾਸਿਕਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਦਾਯਕੇਹਿ વਡ੍ਢਿਂ ਪਯੋਜੇਤ੍વਾ ਠਪਿਤਉਪਨਿਕ੍ਖੇਪਤੋ। ‘‘ਇਧ વਸ੍ਸਂવੁਤ੍ਥਸਙ੍ਘਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਅਭਿਲਾਪਮਤ੍ਤਂ। ਇਧ-ਸਦ੍ਦਂ ਪਨ વਿਨਾ ‘‘વਸ੍ਸਂવੁਤ੍ਥਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦੇਮਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਸੋ ਏવ ਨਯੋ। ਅਨਤ੍ਥਤਕਥਿਨਸ੍ਸਾਪਿ ਪਞ੍ਚ ਮਾਸੇ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ વਸ੍ਸਾવਾਸਿਕਲਾਭવਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਅਨਤ੍ਥਤਕਥਿਨਸ੍ਸਾਪਿ વੁਤ੍ਥવਸ੍ਸਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ ਮਾਸੇ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। વਕ੍ਖਤਿ ਹਿ ‘‘ਚੀવਰਮਾਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾવ ਹੇਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਦਿવਸੋ, ਤਾવ વਸ੍ਸਾવਾਸਿਕਂ ਦੇਮਾਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਕਥਿਨਂ ਅਤ੍ਥਤਂ વਾ ਹੋਤੁ ਅਨਤ੍ਥਤਂ વਾ, ਅਤੀਤવਸ੍ਸਂવੁਤ੍ਥਾਨਮੇવ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੭੯)। ਤਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਮਾਸਤੋ ਪਰਂ, ਗਿਮ੍ਹਾਨਸ੍ਸ ਪਠਮਦਿવਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਕਸ੍ਮਾ? ਪਿਟ੍ਠਿਸਮਯੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਉਦਾਹੁ ਅਨਾਗਤવਸ੍ਸੇ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਰਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ਪਨ ‘‘ਅਨਤ੍ਥਤਕਥਿਨਸ੍ਸਾਪਿ ਪਞ੍ਚ ਮਾਸੇ ਪਾਪੁਣਾਤੀ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਰਂ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਪਿਟ੍ਠਿਸਮਯੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਲਿਖਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਪਮਾਦਲਿਖਿਤਂ ਪਿਟ੍ਠਿਸਮਯੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਅਨਤ੍ਥਤਕਥਿਨਸ੍ਸਾਪੀ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤੋ। વੁਤ੍ਥવਸ੍ਸੇ ਹਿ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਅਨਤ੍ਥਤਕਥਿਨਸ੍ਸਾਪੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਚ ਪਿਟ੍ਠਿਸਮਯੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ વੁਤ੍ਥવਸ੍ਸਸ੍ਸੇવ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤਾਨਂ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਪਾਪੁਣਨਤੋ। ਤੇਨੇવ વਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਸਚੇ ਪਨ ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਪਠਮਦਿવਸਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਏવਂ વਦਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਸਮ੍ਮੁਖੀਭੂਤਾਨਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਪਿਟ੍ਠਿਸਮਯੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੭੯)।
363.Pañca māseti accantasaṃyoge upayogavacanaṃ. Vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepatoti vassāvāsikassatthāya dāyakehi vaḍḍhiṃ payojetvā ṭhapitaupanikkhepato. ‘‘Idha vassaṃvutthasaṅghassā’’ti idaṃ abhilāpamattaṃ. Idha-saddaṃ pana vinā ‘‘vassaṃvutthasaṅghassa demā’’ti vuttepi so eva nayo. Anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātīti vassāvāsikalābhavasena uppannattā anatthatakathinassāpi vutthavassassa pañca māse pāpuṇāti. Vakkhati hi ‘‘cīvaramāsato paṭṭhāya yāva hemantassa pacchimo divaso, tāva vassāvāsikaṃ demāti vutte kathinaṃ atthataṃ vā hotu anatthataṃ vā, atītavassaṃvutthānameva pāpuṇātī’’ti (mahāva. aṭṭha. 379). Tato paranti pañcamāsato paraṃ, gimhānassa paṭhamadivasato paṭṭhāyāti attho. ‘‘Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ ‘‘udāhu anāgatavasse’’ti imassānantaraṃ daṭṭhabbaṃ. Potthakesu pana ‘‘anatthatakathinassāpi pañca māse pāpuṇātī’’ti imassānantaraṃ ‘‘kasmā piṭṭhisamaye uppannattā’’ti idaṃ likhanti, taṃ pamādalikhitaṃ piṭṭhisamaye uppannaṃ sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vattabbato. Vutthavasse hi sandhāya ‘‘anatthatakathinassāpī’’ti vuttaṃ, na ca piṭṭhisamaye uppannaṃ vutthavassasseva pāpuṇātīti sammukhībhūtānaṃ sabbesampi pāpuṇanato. Teneva vakkhati ‘‘sace pana gimhānaṃ paṭhamadivasato paṭṭhāya evaṃ vadati, tatra sammukhībhūtānaṃ sabbesaṃ pāpuṇāti. Kasmā? Piṭṭhisamaye uppannattā’’ti (mahāva. aṭṭha. 179).
ਦੁਗ੍ਗਹਿਤਾਨੀਤਿ ਅਗ੍ਗਹਿਤਾਨਿ। ਸਙ੍ਘਿਕਾਨੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਤੋવਾਤਿ ਥੇਰਾਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਤੋવ, ਇਦਾਨੇવਾਤਿ વਾ ਅਤ੍ਥੋ।
Duggahitānīti aggahitāni. Saṅghikānevāti attho. Itovāti therānaṃ dātabbatova, idānevāti vā attho.
ਸਙ੍ਘਿਕਚੀવਰੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੨੨੨. ਸਙ੍ਘਿਕਚੀવਰੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾ • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਸਙ੍ਘਿਕਚੀવਰੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾ • Saṅghikacīvaruppādakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਸਙ੍ਘਿਕਚੀવਰੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸਙ੍ਘਿਕਚੀવਰੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Saṅghikacīvaruppādakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੨੨੨. ਸਙ੍ਘਿਕਚੀવਰੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾ • 222. Saṅghikacīvaruppādakathā
