| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೯೧. ಸಙ್ಘುಪೋಸಥಾದಿಕಥಾ
91. Saṅghuposathādikathā
೧೬೮. ‘‘ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತ್ವಾ’’ತಿ ಪದಮಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಸೋ ದೇಸೋತಿ ಏತ್ಥ ‘‘ಉಪಯೋಗತ್ಥೇ ಪಚ್ಚತ್ತವಚನ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಏತನ್ತಿ ‘‘ಸೋ ದೇಸೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ’’ತಿಆದಿವಚನಂ। ತೇನಾತಿ ತೇನ ಹೇತುನಾ। ಅಟ್ಠಕಥಾಚರಿಯಾ ‘‘ಸಮ್ಮಜ್ಜನೀ…ಪೇ॰… ವುಚ್ಚತಿ’’ ಇತಿ ಆಹೂತಿ ಯೋಜನಾ।
168. ‘‘Sammajjitvā’’ti padamapekkhitvā so desoti ettha ‘‘upayogatthe paccattavacana’’nti vuttaṃ. Etanti ‘‘so deso sammajjitabbo’’tiādivacanaṃ. Tenāti tena hetunā. Aṭṭhakathācariyā ‘‘sammajjanī…pe… vuccati’’ iti āhūti yojanā.
ಸಮ್ಮಜ್ಜನೀತಿ ಸಮ್ಮಜ್ಜನಕರಣಂ। ಪದೀಪೋತಿ ಪದೀಪುಜ್ಜಲನಂ। ಉದಕನ್ತಿ ಉದಕಟ್ಠಪನಂ। ಆಸನೇನಾತಿ ಆಸನಪಞ್ಞಾಪನೇನ। ‘‘ಇತೀ’’ತಿ ಅಜ್ಝಾಹರಿತಬ್ಬಂ। ಉಪೋಸಥಸ್ಸಾತಿ ನವವಿಧಸ್ಸ ಉಪೋಸಥಸ್ಸ ಪುಬ್ಬಕರಣನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏತಾನೀತಿ ಚತ್ತಾರಿ ಕಮ್ಮಾನಿ। ವುಚ್ಚತೀತಿ ಕಥಿಯತಿ। ಇದಂ ‘‘ಏತಾನೀ’’ತಿ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ಚ ‘‘ಪುಬ್ಬಕರಣ’’ನ್ತಿ ಆಕಾರಸ್ಸ ಚ ಅಭೇದತ್ತಾ ಆಸನ್ನಂ ಆಕಾರಮಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಏಕವಚನವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಅಕ್ಖಾತಾನೀ’’ತಿ ಇದಂ ಪನ ‘‘ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರೀ’’ತಿ ಕಮ್ಮಮಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಬಹುವಚನವಸೇನ ವುತ್ತನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
Sammajjanīti sammajjanakaraṇaṃ. Padīpoti padīpujjalanaṃ. Udakanti udakaṭṭhapanaṃ. Āsanenāti āsanapaññāpanena. ‘‘Itī’’ti ajjhāharitabbaṃ. Uposathassāti navavidhassa uposathassa pubbakaraṇanti sambandho. Etānīti cattāri kammāni. Vuccatīti kathiyati. Idaṃ ‘‘etānī’’ti kammassa ca ‘‘pubbakaraṇa’’nti ākārassa ca abhedattā āsannaṃ ākāramapekkhitvā ekavacanavasena vuttaṃ. ‘‘Akkhātānī’’ti idaṃ pana ‘‘imāni cattārī’’ti kammamapekkhitvā bahuvacanavasena vuttanti daṭṭhabbaṃ.
ಛನ್ದಪಾರಿಸುದ್ಧಿಉತುಕ್ಖಾನನ್ತಿ ಛನ್ದಕ್ಖಾನಞ್ಚ ಪಾರಿಸುದ್ಧಿಕ್ಖಾನಞ್ಚ ಉತುಕ್ಖಾನಞ್ಚ। ಭಿಕ್ಖುಗಣನಾತಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಣೇತ್ವಾ ಅಕ್ಖಾನಂ। ಓವಾದೋತಿ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಯಾಚಿತಸ್ಸ ಓವಾದಸ್ಸ ಅಕ್ಖಾನಂ। ಏತಾನೀತಿ ಏತಾನಿ ಪಞ್ಚ। ಪುಬ್ಬಕರಣತೋ ಪಚ್ಛಾತಿ ಪುಬ್ಬಕರಣಸ್ಸ ಕರಣತೋ ಪಚ್ಛಾ। ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ಪುಬ್ಬಕರಣತೋ ಪಚ್ಛಾ ಕತ್ತಬ್ಬಾನೀ’’ತಿ ಇದಂ ಕತ್ತಬ್ಬಾಕಾರಸ್ಸೇವ ವಿಸೇಸನಂ, ನ ಅತ್ಥಸ್ಸ। ಅಯಂ ಪನ ವಿಸೇಸೋ – ಸಙ್ಘಸನ್ನಿಪಾತತೋ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಕತ್ತಬ್ಬತ್ತಾ ಪುಬ್ಬಕರಣಂ ನಾಮ, ಉಪೋಸಥಕರಣತೋ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಕತ್ತಬ್ಬತ್ತಾ ಪುಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ನಾಮಾತಿ।
Chandapārisuddhiutukkhānanti chandakkhānañca pārisuddhikkhānañca utukkhānañca. Bhikkhugaṇanāti bhikkhū gaṇetvā akkhānaṃ. Ovādoti bhikkhunīhi yācitassa ovādassa akkhānaṃ. Etānīti etāni pañca. Pubbakaraṇato pacchāti pubbakaraṇassa karaṇato pacchā. Ettha ca ‘‘pubbakaraṇato pacchā kattabbānī’’ti idaṃ kattabbākārasseva visesanaṃ, na atthassa. Ayaṃ pana viseso – saṅghasannipātato pubbabhāge kattabbattā pubbakaraṇaṃ nāma, uposathakaraṇato pubbabhāge kattabbattā pubbakiccaṃ nāmāti.
ಉಪೋಸಥೋತಿ ಉಪೋಸಥದಿವಸೋ। ಯಾವತಿಕಾ ಚ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಯತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ। ಕಮ್ಮಪತ್ತಾತಿ ಉಪೋಸಥಕಮ್ಮಸ್ಸ ಪತ್ತಾ ಯುತ್ತಾ ಅನುರೂಪಾ। ತಾವತಿಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಹತ್ಥಪಾಸಂ ಅವಿಜಹಿತ್ವಾ ಏಕಸೀಮಾಯಂ ಠಿತಾ ಚ ಹೋನ್ತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಸಭಾಗಾಪತ್ತಿಯೋತಿ ವತ್ಥುಸಭಾಗಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ। ವಜ್ಜನೀಯಾತಿ ವಜ್ಜೇತಬ್ಬಾ। ಪುಗ್ಗಲಾತಿ ಗಹಟ್ಠಾದಿಪುಗ್ಗಲಾ। ತಸ್ಮಿನ್ತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಉಪೋಸಥಸೀಮಮಾಳಕೇ। ಏತಾನಿ ಚತ್ತಾರೀತಿ ಪಾಠಸೇಸೋ।
Uposathoti uposathadivaso. Yāvatikā ca bhikkhūti yattakā bhikkhū. Kammapattāti uposathakammassa pattā yuttā anurūpā. Tāvatikā bhikkhū hatthapāsaṃ avijahitvā ekasīmāyaṃ ṭhitā ca hontīti yojanā. Sabhāgāpattiyoti vatthusabhāgā āpattiyo. Vajjanīyāti vajjetabbā. Puggalāti gahaṭṭhādipuggalā. Tasminti tasmiṃ uposathasīmamāḷake. Etāni cattārīti pāṭhaseso.
ಆಗತೇಹಿ ತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಪನ್ನರಸೋಪೀತಿ ಪಿಸದ್ದೇನ ನ ಕೇವಲಂ ಪಾಳಿಯಂ ಆಗತನಯೇನೇವ ಅಧಿಟ್ಠಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಅಥ ಖೋ ‘‘ಅಜ್ಜ ಮೇ ಉಪೋಸಥೋ ಪನ್ನರಸೋ’’ತಿಪೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
Āgatehi tehi bhikkhūhīti yojanā. Pannarasopīti pisaddena na kevalaṃ pāḷiyaṃ āgatanayeneva adhiṭṭhātuṃ vaṭṭati, atha kho ‘‘ajja me uposatho pannaraso’’tipīti dasseti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೯೧. ಸಙ್ಘುಪೋಸಥಾದಿಪ್ಪಭೇದಂ • 91. Saṅghuposathādippabhedaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಸಙ್ಘುಪೋಸಥಾದಿಕಥಾ • Saṅghuposathādikathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಸಙ್ಘುಪೋಸಥಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Saṅghuposathādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಛನ್ದದಾನಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ • Chandadānakathādivaṇṇanā
