Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi |
၉၁. သင္ဃုပောသထာဒိပ္ပဘေဒံ
91. Saṅghuposathādippabhedaṃ
၁၆၈. တေန ခော ပန သမယေန အညတရသ္မိံ အာဝာသေ တဒဟုပောသထေ စတ္တာရော ဘိက္ခူ ဝိဟရန္တိ။ အထ ခော တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝတာ ပညတ္တံ ‘ဥပောသထော ကာတဗ္ဗော’တိ, မယဉ္စမ္ဟာ စတ္တာရော ဇနာ, ကထံ နု ခော အမ္ဟေဟိ ဥပောသထော ကာတဗ္ဗော’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စတုန္နံ ပာတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတုန္တိ။
168. Tena kho pana samayena aññatarasmiṃ āvāse tadahuposathe cattāro bhikkhū viharanti. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘bhagavatā paññattaṃ ‘uposatho kātabbo’ti, mayañcamhā cattāro janā, kathaṃ nu kho amhehi uposatho kātabbo’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, catunnaṃ pātimokkhaṃ uddisitunti.
တေန ခော ပန သမယေန အညတရသ္မိံ အာဝာသေ တဒဟုပောသထေ တယော ဘိက္ခူ ဝိဟရန္တိ။ အထ ခော တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝတာ အနုညာတံ စတုန္နံ ပာတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတုံ, မယဉ္စမ္ဟာ တယော ဇနာ, ကထံ နု ခော အမ္ဟေဟိ ဥပောသထော ကာတဗ္ဗော’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ ပာရိသုဒ္ဓိဥပောသထံ ကာတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗော။ ဗ္ယတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန တေ ဘိက္ခူ ဉာပေတဗ္ဗာ –
Tena kho pana samayena aññatarasmiṃ āvāse tadahuposathe tayo bhikkhū viharanti. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘bhagavatā anuññātaṃ catunnaṃ pātimokkhaṃ uddisituṃ, mayañcamhā tayo janā, kathaṃ nu kho amhehi uposatho kātabbo’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, tiṇṇaṃ pārisuddhiuposathaṃ kātuṃ. Evañca pana, bhikkhave, kātabbo. Byattena bhikkhunā paṭibalena te bhikkhū ñāpetabbā –
‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ။ အဇ္ဇုပောသထော ပန္နရသော။ ယဒာယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ, မယံ အညမညံ ပာရိသုဒ္ဓိဥပောသထံ ကရေယ္ယာမာ’’တိ။
‘‘Suṇantu me āyasmantā. Ajjuposatho pannaraso. Yadāyasmantānaṃ pattakallaṃ, mayaṃ aññamaññaṃ pārisuddhiuposathaṃ kareyyāmā’’ti.
ထေရေန ဘိက္ခုနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကရိတ္ဝာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတ္ဝာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတ္ဝာ တေ ဘိက္ခူ ဧဝမသ္သု ဝစနီယာ – ‘‘ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, အာဝုသော; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေထ။ ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, အာဝုသော; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေထ။ ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, အာဝုသော; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေထာ’’တိ။
Therena bhikkhunā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā te bhikkhū evamassu vacanīyā – ‘‘parisuddho ahaṃ, āvuso; parisuddhoti maṃ dhāretha. Parisuddho ahaṃ, āvuso; parisuddhoti maṃ dhāretha. Parisuddho ahaṃ, āvuso; parisuddhoti maṃ dhārethā’’ti.
နဝကေန ဘိက္ခုနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကရိတ္ဝာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတ္ဝာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတ္ဝာ တေ ဘိက္ခူ ဧဝမသ္သု ဝစနီယာ – ‘‘ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, ဘန္တေ; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေထ။ ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, ဘန္တေ; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေထ။ ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, ဘန္တေ; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေထာ’’တိ။
Navakena bhikkhunā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā te bhikkhū evamassu vacanīyā – ‘‘parisuddho ahaṃ, bhante; parisuddhoti maṃ dhāretha. Parisuddho ahaṃ, bhante; parisuddhoti maṃ dhāretha. Parisuddho ahaṃ, bhante; parisuddhoti maṃ dhārethā’’ti.
တေန ခော ပန သမယေန အညတရသ္မိံ အာဝာသေ တဒဟုပောသထေ ဒ္ဝေ ဘိက္ခူ ဝိဟရန္တိ။ အထ ခော တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝတာ အနုညာတံ စတုန္နံ ပာတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတုံ, တိဏ္ဏန္နံ ပာရိသုဒ္ဓိဥပောသထံ ကာတုံ။ မယဉ္စမ္ဟာ ဒ္ဝေ ဇနာ။ ကထံ နု ခော အမ္ဟေဟိ ဥပောသထော ကာတဗ္ဗော’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒ္ဝိန္နံ ပာရိသုဒ္ဓိဥပောသထံ ကာတုံ ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗော။ ထေရေန ဘိက္ခုနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကရိတ္ဝာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတ္ဝာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတ္ဝာ နဝော ဘိက္ခု ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘‘ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, အာဝုသော; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေဟိ။ ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, အာဝုသော; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေဟိ။ ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, အာဝုသော; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေဟီ’’တိ။
Tena kho pana samayena aññatarasmiṃ āvāse tadahuposathe dve bhikkhū viharanti. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘bhagavatā anuññātaṃ catunnaṃ pātimokkhaṃ uddisituṃ, tiṇṇannaṃ pārisuddhiuposathaṃ kātuṃ. Mayañcamhā dve janā. Kathaṃ nu kho amhehi uposatho kātabbo’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, dvinnaṃ pārisuddhiuposathaṃ kātuṃ . Evañca pana, bhikkhave, kātabbo. Therena bhikkhunā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā navo bhikkhu evamassa vacanīyo – ‘‘parisuddho ahaṃ, āvuso; parisuddhoti maṃ dhārehi. Parisuddho ahaṃ, āvuso; parisuddhoti maṃ dhārehi. Parisuddho ahaṃ, āvuso; parisuddhoti maṃ dhārehī’’ti.
နဝကေန ဘိက္ခုနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကရိတ္ဝာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတ္ဝာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတ္ဝာ ထေရော ဘိက္ခု ဧဝမသ္သ ဝစနီယော – ‘‘ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, ဘန္တေ; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေထ။ ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, ဘန္တေ; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေထ။ ပရိသုဒ္ဓော အဟံ, ဘန္တေ; ပရိသုဒ္ဓောတိ မံ ဓာရေထာ’’တိ။
Navakena bhikkhunā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā thero bhikkhu evamassa vacanīyo – ‘‘parisuddho ahaṃ, bhante; parisuddhoti maṃ dhāretha. Parisuddho ahaṃ, bhante; parisuddhoti maṃ dhāretha. Parisuddho ahaṃ, bhante; parisuddhoti maṃ dhārethā’’ti.
တေန ခော ပန သမယေန အညတရသ္မိံ အာဝာသေ တဒဟုပောသထေ ဧကော ဘိက္ခု ဝိဟရတိ။ အထ ခော တသ္သ ဘိက္ခုနော ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝတာ အနုညာတံ စတုန္နံ ပာတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတုံ, တိဏ္ဏန္နံ ပာရိသုဒ္ဓိဥပောသထံ ကာတုံ, ဒ္ဝိန္နံ ပာရိသုဒ္ဓိဥပောသထံ ကာတုံ။ အဟဉ္စမ္ဟိ ဧကကော။ ကထံ နု ခော မယာ ဥပောသထော ကာတဗ္ဗော’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, အညတရသ္မိံ အာဝာသေ တဒဟုပောသထေ ဧကော ဘိက္ခု ဝိဟရတိ။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ယတ္ထ ဘိက္ခူ ပဋိက္ကမန္တိ ဥပဋ္ဌာနသာလာယ ဝာ, မဏ္ဍပေ ဝာ, ရုက္ခမူလေ ဝာ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတ္ဝာ ပာနီယံ ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတ္ဝာ အာသနံ ပညပေတ္ဝာ ပဒီပံ ကတ္ဝာ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ သစေ အညေ ဘိက္ခူ အာဂစ္ဆန္တိ, တေဟိ သဒ္ဓိံ ဥပောသထော ကာတဗ္ဗော။ နော စေ အာဂစ္ဆန္တိ, အဇ္ဇ မေ ဥပောသထောတိ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗော။ နော စေ အဓိဋ္ဌဟေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။
Tena kho pana samayena aññatarasmiṃ āvāse tadahuposathe eko bhikkhu viharati. Atha kho tassa bhikkhuno etadahosi – ‘‘bhagavatā anuññātaṃ catunnaṃ pātimokkhaṃ uddisituṃ, tiṇṇannaṃ pārisuddhiuposathaṃ kātuṃ, dvinnaṃ pārisuddhiuposathaṃ kātuṃ. Ahañcamhi ekako. Kathaṃ nu kho mayā uposatho kātabbo’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Idha pana, bhikkhave, aññatarasmiṃ āvāse tadahuposathe eko bhikkhu viharati. Tena, bhikkhave, bhikkhunā yattha bhikkhū paṭikkamanti upaṭṭhānasālāya vā, maṇḍape vā, rukkhamūle vā, so deso sammajjitvā pānīyaṃ paribhojanīyaṃ upaṭṭhāpetvā āsanaṃ paññapetvā padīpaṃ katvā nisīditabbaṃ. Sace aññe bhikkhū āgacchanti, tehi saddhiṃ uposatho kātabbo. No ce āgacchanti, ajja me uposathoti adhiṭṭhātabbo. No ce adhiṭṭhaheyya, āpatti dukkaṭassa.
တတ္ရ, ဘိက္ခဝေ, ယတ္ထ စတ္တာရော ဘိက္ခူ ဝိဟရန္တိ, န ဧကသ္သ ပာရိသုဒ္ဓိံ အာဟရိတ္ဝာ တီဟိ ပာတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗံ။ ဥဒ္ဒိသေယ္ယုံ စေ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ တတ္ရ, ဘိက္ခဝေ, ယတ္ထ တယော ဘိက္ခူ ဝိဟရန္တိ, န ဧကသ္သ ပာရိသုဒ္ဓိံ အာဟရိတ္ဝာ ဒ္ဝီဟိ ပာရိသုဒ္ဓိဥပောသထော ကာတဗ္ဗော။ ကရေယ္ယုံ စေ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သ။ တတ္ရ, ဘိက္ခဝေ, ယတ္ထ ဒ္ဝေ ဘိက္ခူ ဝိဟရန္တိ, န ဧကသ္သ ပာရိသုဒ္ဓိံ အာဟရိတ္ဝာ ဧကေန အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗော။ အဓိဋ္ဌဟေယ္ယ စေ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ။
Tatra, bhikkhave, yattha cattāro bhikkhū viharanti, na ekassa pārisuddhiṃ āharitvā tīhi pātimokkhaṃ uddisitabbaṃ. Uddiseyyuṃ ce, āpatti dukkaṭassa. Tatra, bhikkhave, yattha tayo bhikkhū viharanti, na ekassa pārisuddhiṃ āharitvā dvīhi pārisuddhiuposatho kātabbo. Kareyyuṃ ce, āpatti dukkaṭassa. Tatra, bhikkhave, yattha dve bhikkhū viharanti, na ekassa pārisuddhiṃ āharitvā ekena adhiṭṭhātabbo. Adhiṭṭhaheyya ce, āpatti dukkaṭassāti.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / သင္ဃုပောသထာဒိကထာ • Saṅghuposathādikathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / သင္ဃုပောသထာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Saṅghuposathādikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ဆန္ဒဒာနကထာဒိဝဏ္ဏနာ • Chandadānakathādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၉၁. သင္ဃုပောသထာဒိကထာ • 91. Saṅghuposathādikathā