Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    11. பஞ்சஸதிகக்க²ந்த⁴கங்

    11. Pañcasatikakkhandhakaṃ

    ஸங்கீ³தினிதா³னகதா²வண்ணனா

    Saṅgītinidānakathāvaṇṇanā

    437. பஞ்சஸதிகக்க²ந்த⁴கே பாவாய குஸினாரந்தி (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.231) பாவானக³ரே பிண்டா³ய சரித்வா குஸினாரங் க³மிஸ்ஸாமீதி அத்³தா⁴னமக்³க³ப்படிபன்னோ. மந்தா³ரவபுப்ப²ங் க³ஹெத்வாதி மஹாசாடிப்பமாணங் புப்ப²ங் ஆக³ந்துகத³ண்ட³கே ட²பெத்வா ச²த்தங் விய க³ஹெத்வா. அத்³த³ஸங் கோ²தி ஆக³ச்ச²ந்தங் தூ³ரதோவ அத்³த³ஸங். தி³ஸ்வா ச பன ‘‘புச்சி²ஸ்ஸாமி நங் ப⁴க³வதோ பவத்தி’’ந்தி சித்தங் உப்பாதெ³த்வா ‘‘ஸசே கோ² பன நிஸின்னகோவ புச்சி²ஸ்ஸாமி, ஸத்த²ரி அகா³ரவோ கதோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி உட்ட²ஹித்வா டி²தட்டா²னதோ அபக்கம்ம ச²த்³த³ந்தோ நாக³ராஜா மணிசம்மங் விய த³ஸப³லத³த்தியங் மேக⁴வண்ணபங்ஸுகூலசீவரங் பாருபித்வா த³ஸனக²ஸமோதா⁴னஸமுஜ்ஜலங் அஞ்ஜலிங் ஸிரஸ்மிங் பதிட்டா²பெத்வா ஸத்த²ரி கதேன கா³ரவேன ஆஜீவகஸ்ஸ அபி⁴முகோ² ஹுத்வா ‘‘அபாவுஸோ அம்ஹாகங் ஸத்தா²ரங் ஜானாஸீ’’தி ஆஹ. கிங் பன ஸத்து² பரினிப்³பா³னங் ஜானந்தோ புச்சி² அஜானந்தோதி? ஆவஜ்ஜனப்படிப³த்³த⁴ங் கீ²ணாஸவானங் ஜானநங். அனாவஜ்ஜிதத்தா பனேஸ அஜானந்தோ புச்சீ²தி ஏகே. தே²ரோ ஸமாபத்திப³ஹுலோ ரத்திட்டா²னதி³வாட்டா²னலேணமண்ட³பாதீ³ஸு நிச்சங் ஸமாபத்திப²லேனேவ யாபேதி. குலஸந்தகம்பி கா³மங் பவிஸித்வா த்³வாரே ஸமாபஜ்ஜித்வா ஸமாபத்திதோ வுட்டி²தோவ பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹாதி. தே²ரோ கிர ‘‘இமினா மே பச்சி²மேன அத்தபா⁴வேன மஹாஜனானுக்³க³ஹங் கரிஸ்ஸாமி, யே மய்ஹங் பி⁴க்க²ங் வா தெ³ந்தி, க³ந்த⁴மாலாதீ³ஹி வா ஸக்காரங் கரொந்தி, தேஸங் தங் மஹப்ப²லங் ஹோதூ’’தி ஏவங் கரோதி. தஸ்மா ஸமாபத்திப³ஹுலதாய ந ஜானி. இதி அஜானந்தோவ புச்சீ²தி வத³ந்தி, தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங். ந ஹெத்த² அஜானநகாரணங் அத்தி². அபி⁴லக்கி²தங் ஸத்து² பரினிப்³பா³னங் அஹோஸி த³ஸஸஹஸ்ஸிலோகதா⁴துகம்பனாதீ³ஹி நிமித்தேஹி. தே²ரஸ்ஸ பன பரிஸாய கேஹிசி பி⁴க்கூ²ஹி ப⁴க³வா தி³ட்ட²புப்³போ³, கேஹிசி ந தி³ட்ட²புப்³போ³. தத்த² யேஹி தி³ட்ட²புப்³போ³, தேபி பஸ்ஸிதுகாமாவ. யேஹிபி அதி³ட்ட²புப்³போ³, தேபி பஸ்ஸிதுகாமாவ. தத்த² யேஹி ந தி³ட்ட²புப்³போ³, தே அபி⁴த³ஸ்ஸனகாமதாய க³ந்த்வா ‘‘குஹிங் ப⁴க³வா’’தி புச்ச²ந்தா ‘‘பரினிப்³பு³தோ’’தி ஸுத்வா ஸந்தா⁴ரேதுங் ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி. சீவரங் ச²ட்³டெ³த்வா ஏகவத்தா² வா து³ன்னிவத்தா² வா உரானி படிபிஸந்தா பரோதி³ஸ்ஸந்தி. தத்த² மனுஸ்ஸா ‘‘மஹாகஸ்ஸபேன ஸத்³தி⁴ங் ஆக³தபங்ஸுகூலிகா ஸயம்பி இத்தி²யோ விய பரோத³ந்தி, தே கிங் அம்ஹே ஸமஸ்ஸாஸெந்தீ’’தி மய்ஹங் தோ³ஸங் த³ஸ்ஸந்தி. இத³ங் பன ஸுஞ்ஞங் மஹாரஞ்ஞங், இத⁴ யதா² ததா² ரோத³ந்தேஸு தோ³ஸோ நத்தி². புரிமதரங் ஸுத்வா நாம ஸோகோபி தனுகோ ஹோதீதி பி⁴க்கூ²னங் ஸதுப்பாத³லாப⁴த்த²ங் ஜானந்தோவ புச்சி².

    437. Pañcasatikakkhandhake pāvāya kusināranti (dī. ni. aṭṭha. 2.231) pāvānagare piṇḍāya caritvā kusināraṃ gamissāmīti addhānamaggappaṭipanno. Mandāravapupphaṃ gahetvāti mahācāṭippamāṇaṃ pupphaṃ āgantukadaṇḍake ṭhapetvā chattaṃ viya gahetvā. Addasaṃ khoti āgacchantaṃ dūratova addasaṃ. Disvā ca pana ‘‘pucchissāmi naṃ bhagavato pavatti’’nti cittaṃ uppādetvā ‘‘sace kho pana nisinnakova pucchissāmi, satthari agāravo kato bhavissatī’’ti uṭṭhahitvā ṭhitaṭṭhānato apakkamma chaddanto nāgarājā maṇicammaṃ viya dasabaladattiyaṃ meghavaṇṇapaṃsukūlacīvaraṃ pārupitvā dasanakhasamodhānasamujjalaṃ añjaliṃ sirasmiṃ patiṭṭhāpetvā satthari katena gāravena ājīvakassa abhimukho hutvā ‘‘apāvuso amhākaṃ satthāraṃ jānāsī’’ti āha. Kiṃ pana satthu parinibbānaṃ jānanto pucchi ajānantoti? Āvajjanappaṭibaddhaṃ khīṇāsavānaṃ jānanaṃ. Anāvajjitattā panesa ajānanto pucchīti eke. Thero samāpattibahulo rattiṭṭhānadivāṭṭhānaleṇamaṇḍapādīsu niccaṃ samāpattiphaleneva yāpeti. Kulasantakampi gāmaṃ pavisitvā dvāre samāpajjitvā samāpattito vuṭṭhitova bhikkhaṃ gaṇhāti. Thero kira ‘‘iminā me pacchimena attabhāvena mahājanānuggahaṃ karissāmi, ye mayhaṃ bhikkhaṃ vā denti, gandhamālādīhi vā sakkāraṃ karonti, tesaṃ taṃ mahapphalaṃ hotū’’ti evaṃ karoti. Tasmā samāpattibahulatāya na jāni. Iti ajānantova pucchīti vadanti, taṃ na gahetabbaṃ. Na hettha ajānanakāraṇaṃ atthi. Abhilakkhitaṃ satthu parinibbānaṃ ahosi dasasahassilokadhātukampanādīhi nimittehi. Therassa pana parisāya kehici bhikkhūhi bhagavā diṭṭhapubbo, kehici na diṭṭhapubbo. Tattha yehi diṭṭhapubbo, tepi passitukāmāva. Yehipi adiṭṭhapubbo, tepi passitukāmāva. Tattha yehi na diṭṭhapubbo, te abhidassanakāmatāya gantvā ‘‘kuhiṃ bhagavā’’ti pucchantā ‘‘parinibbuto’’ti sutvā sandhāretuṃ na sakkhissanti. Cīvaraṃ chaḍḍetvā ekavatthā vā dunnivatthā vā urāni paṭipisantā parodissanti. Tattha manussā ‘‘mahākassapena saddhiṃ āgatapaṃsukūlikā sayampi itthiyo viya parodanti, te kiṃ amhe samassāsentī’’ti mayhaṃ dosaṃ dassanti. Idaṃ pana suññaṃ mahāraññaṃ, idha yathā tathā rodantesu doso natthi. Purimataraṃ sutvā nāma sokopi tanuko hotīti bhikkhūnaṃ satuppādalābhatthaṃ jānantova pucchi.

    அஜ்ஜ ஸத்தாஹபரினிப்³பு³தோதி அஜ்ஜ தி³வஸதோ படிலோமதோ ஸத்தமே அஹனி பரினிப்³பு³தோ. ததோ மே இத³ந்தி ததோ ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ பரினிப்³பு³தட்டா²னதோ. அவீதராகா³தி புது²ஜ்ஜனா சேவ ஸோதாபன்னஸகதா³கா³மினோ ச. தேஸஞ்ஹி தோ³மனஸ்ஸங் அப்பஹீனங், தஸ்மா தேபி பா³ஹா பக்³க³ய்ஹ கந்த³ந்தி, உபோ⁴ ஹத்தே² ஸீஸே ட²பெத்வா ரோத³ந்தி. சி²ன்னபாதங் பபதந்தீதி சி²ன்னானங் பாதோ விய சி²ன்னபாதோ, தங் சி²ன்னபாதங், பா⁴வனபுங்ஸகனித்³தே³ஸோயங், மஜ்ஜே² சி²ன்னா விய ஹுத்வா யதோ வா ததோ வா பதந்தீதி அத்தோ². ஆவட்டந்தீதி அபி⁴முக²பா⁴வேன வட்டந்தி. யத்த² பதிதா, ததோ கதிபயரதனட்டா²னங் வட்டனவஸேனேவ க³ந்த்வா புன யதா²பதிதமேவ டா²னங் வட்டனவஸேன ஆக³ச்ச²ந்தி. விவட்டந்தீதி யத்த² பதிதா, ததோ நிவட்டந்தி, பதிதட்டா²னதோ பரபா⁴க³ங் வட்டமானா க³ச்ச²ந்தீதி அத்தோ². அபிச புரதோ வட்டனங் ஆவட்டனங், பஸ்ஸதோ பச்ச²தோ ச வட்டனங் விவட்டனங். தஸ்மா த்³வே பாதே³ பஸாரெத்வா ஸகிங் புரதோ ஸகிங் பச்ச²தோ ஸகிங் வாமதோ ஸகிங் த³க்கி²ணதோ ஸம்பரிவட்டமானாபி ஆவட்டந்தி விவட்டந்தீதி வுச்சந்தி. வீதராகா³தி பஹீனதோ³மனஸ்ஸா இட்டா²னிட்டே²ஸு நிப்³பி³காரதாய ஸிலாத²ம்ப⁴ஸதி³ஸா அனாகா³மிகீ²ணாஸவா. காமஞ்ஹி தோ³மனஸ்ஸே அஸதிபி ஏகச்சோ ராகோ³ ஹோதியேவ, ராகே³ பன அஸதி தோ³மனஸ்ஸஸ்ஸ அஸம்ப⁴வோயேவ. ததே³கட்ட²பா⁴வதோ ஹி ராக³ப்பஹானேன பஹீனதோ³மனஸ்ஸா வுத்தா, ந கீ²ணாஸவா ஏவ.

    Ajja sattāhaparinibbutoti ajja divasato paṭilomato sattame ahani parinibbuto. Tato me idanti tato samaṇassa gotamassa parinibbutaṭṭhānato. Avītarāgāti puthujjanā ceva sotāpannasakadāgāmino ca. Tesañhi domanassaṃ appahīnaṃ, tasmā tepi bāhā paggayha kandanti, ubho hatthe sīse ṭhapetvā rodanti. Chinnapātaṃ papatantīti chinnānaṃ pāto viya chinnapāto, taṃ chinnapātaṃ, bhāvanapuṃsakaniddesoyaṃ, majjhe chinnā viya hutvā yato vā tato vā patantīti attho. Āvaṭṭantīti abhimukhabhāvena vaṭṭanti. Yattha patitā, tato katipayaratanaṭṭhānaṃ vaṭṭanavaseneva gantvā puna yathāpatitameva ṭhānaṃ vaṭṭanavasena āgacchanti. Vivaṭṭantīti yattha patitā, tato nivaṭṭanti, patitaṭṭhānato parabhāgaṃ vaṭṭamānā gacchantīti attho. Apica purato vaṭṭanaṃ āvaṭṭanaṃ, passato pacchato ca vaṭṭanaṃ vivaṭṭanaṃ. Tasmā dve pāde pasāretvā sakiṃ purato sakiṃ pacchato sakiṃ vāmato sakiṃ dakkhiṇato samparivaṭṭamānāpi āvaṭṭanti vivaṭṭantīti vuccanti. Vītarāgāti pahīnadomanassā iṭṭhāniṭṭhesu nibbikāratāya silāthambhasadisā anāgāmikhīṇāsavā. Kāmañhi domanasse asatipi ekacco rāgo hotiyeva, rāge pana asati domanassassa asambhavoyeva. Tadekaṭṭhabhāvato hi rāgappahānena pahīnadomanassā vuttā, na khīṇāsavā eva.

    ஸப்³பே³ஹேவ பியேஹீதிஆதீ³ஸு பியாயிதப்³ப³தோ பியேஹி மனவட்³ட⁴னதோ மனாபேஹி மாதாபிதாபா⁴தாப⁴கி³னீஆதி³கேஹி. நானாபா⁴வோதி ஜாதியா நானாபா⁴வோ, ஜாதிஅனுரூபக³மனேன விஸுங் பா⁴வோ, அஸம்ப³த்³த⁴பா⁴வோதி அத்தோ². வினாபா⁴வோதி மரணேன வினாபா⁴வோ, சுதியா தேனத்தபா⁴வேன அபுனபவத்தனதோ விப்பயோகோ³தி அத்தோ². அஞ்ஞதா²பா⁴வோதி ப⁴வேன அஞ்ஞதா²பா⁴வோ, ப⁴வந்தரக்³க³ஹணேன ‘‘காமாவசரஸத்தோ ரூபாவசரோ ஹோதீ’’திஆதி³னா தத்தா²பி ‘‘மனுஸ்ஸோ தே³வோ ஹோதீ’’திஆதி³னா ச புரிமாகாரதோ அஞ்ஞாகாரதாதி அத்தோ². ந்தி தஸ்மா. குதெத்த² லப்³பா⁴தி குதோ குஹிங் கஸ்மிங் நாம டா²னே எத்த² ஏதஸ்மிங் க²ந்த⁴ப்பவத்தே யங் தங் ஜாதங்…பே॰… மா பலுஜ்ஜீதி லத்³து⁴ங் ஸக்கா, ந ஸக்கா ஏவ தாதி³ஸஸ்ஸ காரணஸ்ஸ அபா⁴வதோ. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – யஸ்மா ஸப்³பே³ஹேவ பியேஹி மனாபேஹி நானாபா⁴வோ, தஸ்மா த³ஸ பாரமியோ பூரெத்வாபி ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வாபி த⁴ம்மசக்கங் பவத்தெத்வாபி யமகபாடிஹாரியங் த³ஸ்ஸெத்வாபி தே³வோரோஹணங் கத்வாபி யங் தங் ஜாதங் பூ⁴தங் ஸங்க²தங் பலோகத⁴ம்மங், தஞ்ச ததா²க³தஸ்ஸபி ஸரீரங் மா பலுஜ்ஜீதி நேதங் டா²னங் விஜ்ஜதி, ரோத³ந்தேனபி கந்த³ந்தேனபி ந ஸக்கா தங் காரணங் லத்³து⁴ந்தி.

    Sabbeheva piyehītiādīsu piyāyitabbato piyehi manavaḍḍhanato manāpehi mātāpitābhātābhaginīādikehi. Nānābhāvoti jātiyā nānābhāvo, jātianurūpagamanena visuṃ bhāvo, asambaddhabhāvoti attho. Vinābhāvoti maraṇena vinābhāvo, cutiyā tenattabhāvena apunapavattanato vippayogoti attho. Aññathābhāvoti bhavena aññathābhāvo, bhavantaraggahaṇena ‘‘kāmāvacarasatto rūpāvacaro hotī’’tiādinā tatthāpi ‘‘manusso devo hotī’’tiādinā ca purimākārato aññākāratāti attho. Tanti tasmā. Kutettha labbhāti kuto kuhiṃ kasmiṃ nāma ṭhāne ettha etasmiṃ khandhappavatte yaṃ taṃ jātaṃ…pe… mā palujjīti laddhuṃ sakkā, na sakkā eva tādisassa kāraṇassa abhāvato. Idaṃ vuttaṃ hoti – yasmā sabbeheva piyehi manāpehi nānābhāvo, tasmā dasa pāramiyo pūretvāpi sambodhiṃ patvāpi dhammacakkaṃ pavattetvāpi yamakapāṭihāriyaṃ dassetvāpi devorohaṇaṃ katvāpi yaṃ taṃ jātaṃ bhūtaṃ saṅkhataṃ palokadhammaṃ, tañca tathāgatassapi sarīraṃ mā palujjīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati, rodantenapi kandantenapi na sakkā taṃ kāraṇaṃ laddhunti.

    தேன கோ² பனாவுஸோ, ஸமயேன ஸுப⁴த்³தோ³ நாம வுட்³ட⁴பப்³ப³ஜிதோதிஆதீ³ஸு யங் வத்தப்³ப³ங், தங் நிதா³னவண்ணனாயங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 1.பட²மமஹாஸங்கீ³திகதா²) வுத்தனயமேவ.

    Tena kho panāvuso, samayena subhaddo nāma vuḍḍhapabbajitotiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ nidānavaṇṇanāyaṃ (sārattha. ṭī. 1.paṭhamamahāsaṅgītikathā) vuttanayameva.

    ஸங்கீ³தினிதா³னகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Saṅgītinidānakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / சூளவக்³க³பாளி • Cūḷavaggapāḷi / 1. ஸங்கீ³தினிதா³னங் • 1. Saṅgītinidānaṃ

    டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / ஸங்கீ³தினிதா³னகதா²வண்ணனா • Saṅgītinidānakathāvaṇṇanā

    டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / கு²த்³தா³னுகு²த்³த³கஸிக்கா²பத³கதா²வண்ணனா • Khuddānukhuddakasikkhāpadakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact