Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / སཾཡུཏྟནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)

    ༢. སནིདཱནསུཏྟཝཎྞནཱ

    2. Sanidānasuttavaṇṇanā

    ༩༦. བྷཱཝནཔུཾསཀམེཏཾ ‘‘ཝིསམཾ ཙནྡིམསཱུརིཡཱ པརིཝཏྟནྟཱི’’ཏིཨཱདཱིསུ (ཨ॰ ནི॰ ༤.༧༠) ཝིཡ། སནིདཱནནྟི ཨཏྟནོ ཕལཾ ནིདདཱཏཱིཏི ནིདཱནཾ, ཀཱརཎནྟི ཨཱཧ ‘‘སནིདཱནོ སཔྤཙྩཡོ’’ཏི། ཀཱམཔཊིསཾཡུཏྟོཏི ཀཱམརཱགསངྑཱཏེན ཀཱམེན པཊིསཾཡུཏྟོ ཝཱ ཀཱམཔཊིབདྡྷོ ཝཱ། ཏཀྐེཏཱིཏི ཏཀྐོ། ཨབྷཱུཏཀཱརཾ སམཱརོཔེཏྭཱ ཀཔྤེཏཱིཏི སངྐཔྤོ། ཨཱརམྨཎེ ཙིཏྟཾ ཨཔྤེཏཱིཏི ཨཔྤནཱ། ཝིསེསེན ཨཔྤེཏཱིཏི བྱཔྤནཱ། ཨཱརམྨཎེ ཙིཏྟཾ ཨབྷིནིརོཔེནྟཾ ཝིཡ པཝཏྟཏཱིཏི ཙེཏསོ ཨབྷིནིརོཔནཱ། མིཙྪཱ ཝིཔརཱིཏོ པཱཔཀོ སངྐཔྤོཏི མིཙྪཱསངྐཔྤོ། ཨཉྙེསུ ཙ ཀཱམཔཊིསཾཡུཏྟེསུ ཝིཛྫམཱནེསུ ཝིཏཀྐོ ཨེཝ ཀཱམདྷཱཏུསདྡེན ནིརུལ༹ྷོ དཊྛབྦོ ཝིཏཀྐསྶ ཀཱམཔསངྒཔྤཏྟིསཱཏིསཡཏྟཱ། ཨེས ནཡོ བྱཱཔཱདདྷཱཏུཨཱདཱིསུཔི། སབྦེཔི ཨཀུསལཱ དྷམྨཱ ཀཱམདྷཱཏུ ཧཱིནཛ྄ཛྷཱསཡེཧི ཀཱམེཏབྦདྷཱཏུབྷཱཝཏོ།

    96.Bhāvanapuṃsakametaṃ ‘‘visamaṃ candimasūriyā parivattantī’’tiādīsu (a. ni. 4.70) viya. Sanidānanti attano phalaṃ nidadātīti nidānaṃ, kāraṇanti āha ‘‘sanidānosappaccayo’’ti. Kāmapaṭisaṃyuttoti kāmarāgasaṅkhātena kāmena paṭisaṃyutto vā kāmapaṭibaddho vā. Takketīti takko. Abhūtakāraṃ samāropetvā kappetīti saṅkappo. Ārammaṇe cittaṃ appetīti appanā. Visesena appetīti byappanā. Ārammaṇe cittaṃ abhiniropentaṃ viya pavattatīti cetaso abhiniropanā. Micchā viparīto pāpako saṅkappoti micchāsaṅkappo. Aññesu ca kāmapaṭisaṃyuttesu vijjamānesu vitakko eva kāmadhātusaddena niruḷho daṭṭhabbo vitakkassa kāmapasaṅgappattisātisayattā. Esa nayo byāpādadhātuādīsupi. Sabbepi akusalā dhammā kāmadhātu hīnajjhāsayehi kāmetabbadhātubhāvato.

    ཀིལེསཀཱམསྶ ཨཱརམྨཎབྷཱཝཏྟཱ སབྦཱཀུསལསཾགཱཧིཀཱཡ ཀཱམདྷཱཏུཡཱ ཨིཏརཱ དྭེ སངྒཧེཏྭཱ ཀཐནཾ སབྦསངྒཱཧིཀཱ། ཏིསྶནྣཾ དྷཱཏཱུནཾ ཨཉྙམཉྙཾ ཨསངྐརཏོ ཀཐཱ ཨསམྦྷིནྣཱ། ཨིམཾ ཀཱམཱཝཙརསཉྙིཏཾ ཀཱམཝིཏཀྐསཉྙིཏཉྩ ཀཱམདྷཱཏུཾ། པཊིཙྩཱཏི པཙྩཡབྷཱུཏཾ ལབྷིཏྭཱ། ཏཱིཧི ཀཱརཎེཧཱིཏི ཏཱིཧི སཱརབྷཱུཏེཧི ཀཱརཎེཧི།

    Kilesakāmassa ārammaṇabhāvattā sabbākusalasaṃgāhikāya kāmadhātuyā itarā dve saṅgahetvā kathanaṃ sabbasaṅgāhikā. Tissannaṃ dhātūnaṃ aññamaññaṃ asaṅkarato kathā asambhinnā. Imaṃ kāmāvacarasaññitaṃ kāmavitakkasaññitañca kāmadhātuṃ. Paṭiccāti paccayabhūtaṃ labhitvā. Tīhi kāraṇehīti tīhi sārabhūtehi kāraṇehi.

    བྱཱཔཱདཝིཏཀྐོ བྱཱཔཱདོ ཨུཏྟརཔདལོཔེན, སོ ཨེཝ ནིཛྫཱིཝཊྛེན སབྷཱཝདྷཱརཎཊྛེན དྷཱཏཱུཏི བྱཱཔཱདདྷཱཏུ། བྱཱཔཛྫཏི ཙིཏྟཾ ཨེཏེནཱཏི བྱཱཔཱདོ, དོསོ། བྱཱཔཱདོཔི དྷཱཏཱུཏི ཡོཛནཱ། སཧཛཱཏཔཙྩཡཱདིཝསེནཱཏི སཧཛཱཏཨཉྙམཉྙནིསྶཡསམྤཡུཏྟཨཏྠིཨཝིགཏཔཙྩཡཝསེན། ཝིསེསེན ཧི པརསྶ ཨཏྟནོ ཙ དུཀྑཱཔནཾ ཝིཧིཾསཱ, སཱ ཨེཝ དྷཱཏུ, ཨཏྠཏོ རོསནཱ པརཱུཔགྷཱཏོ, ཏཐཱ པཝཏྟོ ཝཱ དོསསཧགཏཙིཏྟུཔྤཱདོ།

    Byāpādavitakko byāpādo uttarapadalopena, so eva nijjīvaṭṭhena sabhāvadhāraṇaṭṭhena dhātūti byāpādadhātu. Byāpajjati cittaṃ etenāti byāpādo, doso. Byāpādopi dhātūti yojanā. Sahajātapaccayādivasenāti sahajātaaññamaññanissayasampayuttaatthiavigatapaccayavasena. Visesena hi parassa attano ca dukkhāpanaṃ vihiṃsā, sā eva dhātu, atthato rosanā parūpaghāto, tathā pavatto vā dosasahagatacittuppādo.

    ཏིཎགཧནེ ཨརཉྙེཏི ཏིཎེཧི གཧནབྷཱུཏེ ཨརཉྙེ། ཨནཡབྱསནནྟི ཨཔཱཡབྱསནཾ, པརིཧརཎཱུཔཱཡརཧིཏཾ ཝིཔཏྟིནྟི ཝཱ ཨཏྠོ། ཨཝཌྜྷིཾ ཝིནཱསནྟི ཨཝཌྜྷིཉྩེཝ ཝིནཱསཉྩཱཏི ཝདནྟི སབྦསོ ཝཌྜྷིརཧིཏཾ། སུཀྑཏིཎདཱཡོ ཝིཡ ཨཱརམྨཎཾ ཀིལེསགྒིསཾཝདྡྷནཊྛེན། ཏིཎུཀྐཱ ཝིཡ ཨཀུསལསཉྙཱ ཨནུདཧནཊྛེན། ཏིཎཀཊྛ…པེ॰… སཏྟཱ ཨནཡབྱསནཱཔཏྟིཏོ། ‘‘ཨིམེ སཏྟཱ’’ཏི ཧི ཨཡོནིསོ པཊིཔཛྫམཱནཱ ཨདྷིཔྤེཏཱ། ཏེནཱཧ ‘‘ཡཐཱ སུཀྑཏིཎདཱཡེ’’ཏིཨཱདི།

    Tiṇagahane araññeti tiṇehi gahanabhūte araññe. Anayabyasananti apāyabyasanaṃ, pariharaṇūpāyarahitaṃ vipattinti vā attho. Avaḍḍhiṃ vināsanti avaḍḍhiñceva vināsañcāti vadanti sabbaso vaḍḍhirahitaṃ. Sukkhatiṇadāyo viya ārammaṇaṃ kilesaggisaṃvaddhanaṭṭhena. Tiṇukkā viyaakusalasaññā anudahanaṭṭhena. Tiṇakaṭṭha…pe… sattā anayabyasanāpattito. ‘‘Ime sattā’’ti hi ayoniso paṭipajjamānā adhippetā. Tenāha ‘‘yathā sukkhatiṇadāye’’tiādi.

    སམཏཱབྷཱཝཏོ སམཏཱཝིརོདྷཏོ ཝིསམཏཱཧེཏུཏོ ཙ ཝིསམཱ རཱགཱདཡོཏི ཨཱཧ ‘‘རཱགཝིསམཱདཱིནི ཨནུགཏ’’ནྟི། ཨིཙྪིཏབྦཱ ཨཝསྶཾབྷཱཝིནིབྷཱཝེན།

    Samatābhāvato samatāvirodhato visamatāhetuto ca visamā rāgādayoti āha ‘‘rāgavisamādīni anugata’’nti. Icchitabbā avassaṃbhāvinibhāvena.

    སཾཀིལེསཏོ ནིཀྑམནཊྛེན ནེཀྑམྨོ, སོ ཨེཝ ནིཛྫཱིཝཊྛེན དྷཱཏཱུཏི ནེཀྑམྨདྷཱཏུ། སྭཱཡཾ ནེཀྑམྨསདྡོ པབྦཛྫཱདཱིསུ ཀུསལཝིཏཀྐེ ཙ ནིརུལ༹ྷོཏི ཨཱཧ ‘‘ནེཀྑམྨཝིཏཀྐོཔི ནེཀྑམྨདྷཱཏཱུ’’ཏི། ཨིཏརཱཔི དྭེ དྷཱཏུཡོཏི ཨབྱཱཔཱདཨཝིཧིཾསཱདྷཱཏུཡོ ཝདཏི། ཝིསུཾ དཱིཔེཏབྦཱ སརཱུཔེན ཨཱགཏཏྟཱ། ཝིཏཀྐཱདཡོཏི ནེཀྑམྨསངྐཔྤཙྪནྡཔརིལཱ༹ཧཔརིཡེསནཱ། ཡཐཱནུརཱུཔཾ ཨཏྟནོ ཨཏྟནོ པཙྩཡཱནུརཱུཔཾ། ཀཐཾ པནེཏྠ ཀུསལདྷམྨེསུ པརིལཱ༹ཧོ ཝུཏྟོཏི? སངྑཱརཔརིལཱ༹ཧམཏྟཾ སནྡྷཱཡེཏཾ ཝུཏྟཾ, སོལ༹སསུ ཨཱཀཱརེསུ དུཀྑསཙྩེ སནྟཱཔཊྛོ ཝིཡ ཝུཏྟོ, ཡསྶ ཝིགམེན ཨརཧཏོ སཱིཏིབྷཱཝཔྤཏྟི ཝུཙྩཏི།

    Saṃkilesato nikkhamanaṭṭhena nekkhammo, so eva nijjīvaṭṭhena dhātūti nekkhammadhātu. Svāyaṃ nekkhammasaddo pabbajjādīsu kusalavitakke ca niruḷhoti āha ‘‘nekkhammavitakkopi nekkhammadhātū’’ti. Itarāpi dve dhātuyoti abyāpādaavihiṃsādhātuyo vadati. Visuṃ dīpetabbā sarūpena āgatattā. Vitakkādayoti nekkhammasaṅkappacchandapariḷāhapariyesanā. Yathānurūpaṃ attano attano paccayānurūpaṃ. Kathaṃ panettha kusaladhammesu pariḷāho vuttoti? Saṅkhārapariḷāhamattaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ, soḷasasu ākāresu dukkhasacce santāpaṭṭho viya vutto, yassa vigamena arahato sītibhāvappatti vuccati.

    སཡཾ ན བྱཱཔཛྫཏི, ཏེན ཝཱ ཏཾསམངྒཱིཔུགྒལོ ན ཀིཉྩི བྱཱཔཱདེཏཱིཏི ཨབྱཱཔཱདོ, ཝིཧིཾསཱཡ ཝུཏྟཝིཔརིཡཱཡེཧི སཱ ཝེདིཏབྦཱ། ཧིཏེསིབྷཱཝེན མིཛྫཏི སིནིཡ྄ཧཏཱིཏི མིཏྟོ, མིཏྟསྶ ཨེསཱཏི མེཏྟི, ཨབྱཱཔཱདོ། མེཏྟཱཡནཱཏི མེཏྟཱཀཱརཎཾ, མེཏྟཱཡ ཝཱ ཨཡནཱ པཝཏྟནཱ། མེཏྟཱཡིཏཏྟནྟི མེཏྟཱཡིཏསྶ མེཏྟཱཡ པཝཏྟསྶ བྷཱཝོ། མེཏྟཱཙེཏོཝིམུཏྟཱིཏི མེཏྟཱཡནཝསེན པཝཏྟོ ཙིཏྟསམཱདྷི། སེསཾ ཝུཏྟནཡམེཝ།

    Sayaṃ na byāpajjati, tena vā taṃsamaṅgīpuggalo na kiñci byāpādetīti abyāpādo, vihiṃsāya vuttavipariyāyehi sā veditabbā. Hitesibhāvena mijjati siniyhatīti mitto, mittassa esāti metti, abyāpādo. Mettāyanāti mettākāraṇaṃ, mettāya vā ayanā pavattanā. Mettāyitattanti mettāyitassa mettāya pavattassa bhāvo. Mettācetovimuttīti mettāyanavasena pavatto cittasamādhi. Sesaṃ vuttanayameva.

    སནིདཱནསུཏྟཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།

    Sanidānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / སཾཡུཏྟནིཀཱཡ • Saṃyuttanikāya / ༢. སནིདཱནསུཏྟཾ • 2. Sanidānasuttaṃ

    ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / སཾཡུཏྟནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ༢. སནིདཱནསུཏྟཝཎྞནཱ • 2. Sanidānasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact