| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
១១. សង្កវាសុត្តំ
11. Saṅkavāsuttaṃ
៩២. ឯកំ សមយំ ភគវា កោសលេសុ ចារិកំ ចរមានោ មហតា ភិក្ខុសង្ឃេន សទ្ធិំ យេន សង្កវា 1 នាម កោសលានំ និគមោ តទវសរិ។ តត្រ សុទំ ភគវា សង្កវាយំ វិហរតិ។ តេន ខោ បន សមយេន កស្សបគោត្តោ នាម ភិក្ខុ សង្កវាយំ អាវាសិកោ ហោតិ។ តត្រ សុទំ ភគវា សិក្ខាបទបដិសំយុត្តាយ ធម្មិយា កថាយ ភិក្ខូ សន្ទស្សេតិ សមាទបេតិ សមុត្តេជេតិ សម្បហំសេតិ។ អថ ខោ កស្សបគោត្តស្ស ភិក្ខុនោ ភគវតិ សិក្ខាបទបដិសំយុត្តាយ ធម្មិយា កថាយ ភិក្ខូ សន្ទស្សេន្តេ សមាទបេន្តេ សមុត្តេជេន្តេ សម្បហំសេន្តេ អហុទេវ អក្ខន្តិ អហុ អប្បច្ចយោ – ‘‘អធិសល្លិខតេវាយំ 2 សមណោ’’តិ។ អថ ខោ ភគវា សង្កវាយំ យថាភិរន្តំ វិហរិត្វា យេន រាជគហំ តេន ចារិកំ បក្កាមិ។ អនុបុព្ពេន ចារិកំ ចរមានោ យេន រាជគហំ តទវសរិ។ តត្រ សុទំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ។
92. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena saṅkavā 3 nāma kosalānaṃ nigamo tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā saṅkavāyaṃ viharati. Tena kho pana samayena kassapagotto nāma bhikkhu saṅkavāyaṃ āvāsiko hoti. Tatra sudaṃ bhagavā sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti. Atha kho kassapagottassa bhikkhuno bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘‘adhisallikhatevāyaṃ 4 samaṇo’’ti. Atha kho bhagavā saṅkavāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena rājagahaṃ tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena rājagahaṃ tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā rājagahe viharati.
អថ ខោ កស្សបគោត្តស្ស ភិក្ខុនោ អចិរបក្កន្តស្ស ភគវតោ អហុទេវ កុក្កុច្ចំ អហុ វិប្បដិសារោ – ‘‘អលាភា វត មេ, ន វត មេ លាភា ; ទុល្លទ្ធំ វត មេ, ន វត មេ សុលទ្ធំ; យស្ស មេ ភគវតិ សិក្ខាបទបដិសំយុត្តាយ ធម្មិយា កថាយ ភិក្ខូ សន្ទស្សេន្តេ សមាទបេន្តេ សមុត្តេជេន្តេ សម្បហំសេន្តេ អហុទេវ អក្ខន្តិ អហុ អប្បច្ចយោ – ‘អធិសល្លិខតេវាយំ សមណោ’តិ។ យំនូនាហំ យេន ភគវា តេនុបសង្កមេយ្យំ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវតោ សន្តិកេ អច្ចយំ អច្ចយតោ ទេសេយ្យ’’ន្តិ។ អថ ខោ កស្សបគោត្តោ ភិក្ខុ សេនាសនំ សំសាមេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន រាជគហំ តេន បក្កាមិ។ អនុបុព្ពេន យេន រាជគហំ យេន គិជ្ឈកូដោ បព្ពតោ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ កស្សបគោត្តោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច –
Atha kho kassapagottassa bhikkhuno acirapakkantassa bhagavato ahudeva kukkuccaṃ ahu vippaṭisāro – ‘‘alābhā vata me, na vata me lābhā ; dulladdhaṃ vata me, na vata me suladdhaṃ; yassa me bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Yaṃnūnāhaṃ yena bhagavā tenupasaṅkameyyaṃ; upasaṅkamitvā bhagavato santike accayaṃ accayato deseyya’’nti. Atha kho kassapagotto bhikkhu senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya yena rājagahaṃ tena pakkāmi. Anupubbena yena rājagahaṃ yena gijjhakūṭo pabbato yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho kassapagotto bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ឯកមិទំ, ភន្តេ, សមយំ ភគវា សង្កវាយំ វិហរតិ, សង្កវា នាម កោសលានំ និគមោ។ តត្រ, ភន្តេ, ភគវា សិក្ខាបទបដិសំយុត្តាយ ធម្មិយា កថាយ ភិក្ខូ សន្ទស្សេសិ សមាទបេសិ សមុត្តេជេសិ សម្បហំសេសិ។ តស្ស មយ្ហំ ភគវតិ សិក្ខាបទបដិសំយុត្តាយ ធម្មិយា កថាយ ភិក្ខូ សន្ទស្សេន្តេ សមាទបេន្តេ សមុត្តេជេន្តេ សម្បហំសេន្តេ អហុទេវ អក្ខន្តិ អហុ អប្បច្ចយោ – ‘អធិសល្លិខតេវាយំ សមណោ’តិ។ អថ ខោ ភគវា សង្កវាយំ យថាភិរន្តំ វិហរិត្វា យេន រាជគហំ តេន ចារិកំ បក្កាមិ។ ( ) 5 តស្ស មយ្ហំ, ភន្តេ, អចិរបក្កន្តស្ស ភគវតោ អហុទេវ កុក្កុច្ចំ អហុ វិប្បដិសារោ – អលាភា វត មេ, ន វត មេ លាភា; ទុល្លទ្ធំ វត មេ, ន វត មេ សុលទ្ធំ; យស្ស មេ ភគវតិ សិក្ខាបទបដិសំយុត្តាយ ធម្មិយា កថាយ ភិក្ខូ សន្ទស្សេន្តេ សមាទបេន្តេ សមុត្តេជេន្តេ សម្បហំសេន្តេ អហុទេវ អក្ខន្តិ អហុ អប្បច្ចយោ – ‘អធិសល្លិខតេវាយំ សមណោ’តិ។ យំនូនាហំ យេន ភគវា តេនុបសង្កមេយ្យំ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវតោ សន្តិកេ អច្ចយំ អច្ចយតោ ទេសេយ្យន្តិ។ អច្ចយោ មំ, ភន្តេ , អច្ចគមា យថាពាលំ យថាមូឡ្ហំ យថាអកុសលំ យស្ស មេ ភគវតិ សិក្ខាបទបដិសំយុត្តាយ ធម្មិយា កថាយ ភិក្ខូ សន្ទស្សេន្តេ សមាទបេន្តេ សមុត្តេជេន្តេ សម្បហំសេន្តេ អហុទេវ អក្ខន្តិ អហុ អប្បច្ចយោ – ‘អធិសល្លិខតេវាយំ សមណោ’តិ។ តស្ស មេ, ភន្តេ, ភគវា អច្ចយំ អច្ចយតោ បដិគ្គណ្ហាតុ, អាយតិំ សំវរាយា’’តិ។
‘‘Ekamidaṃ, bhante, samayaṃ bhagavā saṅkavāyaṃ viharati, saṅkavā nāma kosalānaṃ nigamo. Tatra, bhante, bhagavā sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Tassa mayhaṃ bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Atha kho bhagavā saṅkavāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena rājagahaṃ tena cārikaṃ pakkāmi. ( ) 6 Tassa mayhaṃ, bhante, acirapakkantassa bhagavato ahudeva kukkuccaṃ ahu vippaṭisāro – alābhā vata me, na vata me lābhā; dulladdhaṃ vata me, na vata me suladdhaṃ; yassa me bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Yaṃnūnāhaṃ yena bhagavā tenupasaṅkameyyaṃ; upasaṅkamitvā bhagavato santike accayaṃ accayato deseyyanti. Accayo maṃ, bhante , accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ yassa me bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu, āyatiṃ saṃvarāyā’’ti.
‘‘តគ្ឃ តំ 7, កស្សប, អច្ចយោ អច្ចគមា យថាពាលំ យថាមូឡ្ហំ យថាអកុសលំ, យស្ស តេ មយិ សិក្ខាបទបដិសំយុត្តាយ ធម្មិយា កថាយ ភិក្ខូ សន្ទស្សេន្តេ សមាទបេន្តេ សមុត្តេជេន្តេ សម្បហំសេន្តេ អហុទេវ អក្ខន្តិ អហុ អប្បច្ចយោ – ‘អធិសល្លិខតេវាយំ សមណោ’តិ។ យតោ ច ខោ ត្វំ, កស្សប, អច្ចយំ អច្ចយតោ ទិស្វា យថាធម្មំ បដិករោសិ, តំ តេ មយំ បដិគ្គណ្ហាម។ វុទ្ធិហេសា, កស្សប, អរិយស្ស វិនយេ យោ អច្ចយំ អច្ចយតោ ទិស្វា យថាធម្មំ បដិករោតិ, អាយតិំ សំវរំ អាបជ្ជតិ។
‘‘Taggha taṃ 8, kassapa, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yassa te mayi sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Yato ca kho tvaṃ, kassapa, accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuddhihesā, kassapa, ariyassa vinaye yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti, āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjati.
‘‘ថេរោ ចេបិ , កស្សប, ភិក្ខុ ហោតិ ន សិក្ខាកាមោ ន សិក្ខាសមាទានស្ស វណ្ណវាទី, យេ ចញ្ញេ ភិក្ខូ ន សិក្ខាកាមា តេ ច ន សិក្ខាយ សមាទបេតិ, យេ ចញ្ញេ ភិក្ខូ សិក្ខាកាមា តេសញ្ច ន វណ្ណំ ភណតិ ភូតំ តច្ឆំ កាលេន, ឯវរូបស្សាហំ, កស្សប, ថេរស្ស ភិក្ខុនោ ន វណ្ណំ ភណាមិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? សត្ថា ហិស្ស វណ្ណំ ភណតីតិ អញ្ញេ នំ 9 ភិក្ខូ ភជេយ្យុំ, យេ នំ ភជេយ្យុំ ត្យាស្ស ទិដ្ឋានុគតិំ អាបជ្ជេយ្យុំ, យ្យាស្ស ទិដ្ឋានុគតិំ អាបជ្ជេយ្យុំ តេសំ តំ អស្ស ទីឃរត្តំ អហិតាយ ទុក្ខាយាតិ។ តស្មាហំ, កស្សប, ឯវរូបស្ស ថេរស្ស ភិក្ខុនោ ន វណ្ណំ ភណាមិ។
‘‘Thero cepi , kassapa, bhikkhu hoti na sikkhākāmo na sikkhāsamādānassa vaṇṇavādī, ye caññe bhikkhū na sikkhākāmā te ca na sikkhāya samādapeti, ye caññe bhikkhū sikkhākāmā tesañca na vaṇṇaṃ bhaṇati bhūtaṃ tacchaṃ kālena, evarūpassāhaṃ, kassapa, therassa bhikkhuno na vaṇṇaṃ bhaṇāmi. Taṃ kissa hetu? Satthā hissa vaṇṇaṃ bhaṇatīti aññe naṃ 10 bhikkhū bhajeyyuṃ, ye naṃ bhajeyyuṃ tyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ, yyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti. Tasmāhaṃ, kassapa, evarūpassa therassa bhikkhuno na vaṇṇaṃ bhaṇāmi.
‘‘មជ្ឈិមោ ចេបិ, កស្សប, ភិក្ខុ ហោតិ…បេ.… នវោ ចេបិ, កស្សប, ភិក្ខុ ហោតិ ន សិក្ខាកាមោ ន សិក្ខាសមាទានស្ស វណ្ណវាទី, យេ ចញ្ញេ ភិក្ខូ ន សិក្ខាកាមា តេ ច ន សិក្ខាយ សមាទបេតិ, យេ ចញ្ញេ ភិក្ខូ សិក្ខាកាមា តេសញ្ច ន វណ្ណំ ភណតិ ភូតំ តច្ឆំ កាលេន, ឯវរូបស្សាហំ, កស្សប, នវស្ស ភិក្ខុនោ ន វណ្ណំ ភណាមិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? សត្ថា ហិស្ស វណ្ណំ ភណតីតិ អញ្ញេ នំ ភិក្ខូ ភជេយ្យុំ, យេ នំ ភជេយ្យុំ ត្យាស្ស ទិដ្ឋានុគតិំ អាបជ្ជេយ្យុំ, យ្យាស្ស ទិដ្ឋានុគតិំ អាបជ្ជេយ្យុំ តេសំ តំ អស្ស ទីឃរត្តំ អហិតាយ ទុក្ខាយាតិ។ តស្មាហំ, កស្សប, ឯវរូបស្ស នវស្ស ភិក្ខុនោ ន វណ្ណំ ភណាមិ។
‘‘Majjhimo cepi, kassapa, bhikkhu hoti…pe… navo cepi, kassapa, bhikkhu hoti na sikkhākāmo na sikkhāsamādānassa vaṇṇavādī, ye caññe bhikkhū na sikkhākāmā te ca na sikkhāya samādapeti, ye caññe bhikkhū sikkhākāmā tesañca na vaṇṇaṃ bhaṇati bhūtaṃ tacchaṃ kālena, evarūpassāhaṃ, kassapa, navassa bhikkhuno na vaṇṇaṃ bhaṇāmi. Taṃ kissa hetu? Satthā hissa vaṇṇaṃ bhaṇatīti aññe naṃ bhikkhū bhajeyyuṃ, ye naṃ bhajeyyuṃ tyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ, yyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti. Tasmāhaṃ, kassapa, evarūpassa navassa bhikkhuno na vaṇṇaṃ bhaṇāmi.
‘‘ថេរោ ចេបិ, កស្សប, ភិក្ខុ ហោតិ សិក្ខាកាមោ សិក្ខាសមាទានស្ស វណ្ណវាទី, យេ ចញ្ញេ ភិក្ខូ ន សិក្ខាកាមា តេ ច សិក្ខាយ សមាទបេតិ, យេ ចញ្ញេ ភិក្ខូ សិក្ខាកាមា តេសញ្ច វណ្ណំ ភណតិ ភូតំ តច្ឆំ កាលេន, ឯវរូបស្សាហំ, កស្សប, ថេរស្ស ភិក្ខុនោ វណ្ណំ ភណាមិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? សត្ថា ហិស្ស វណ្ណំ ភណតីតិ អញ្ញេ នំ ភិក្ខូ ភជេយ្យុំ, យេ នំ ភជេយ្យុំ ត្យាស្ស ទិដ្ឋានុគតិំ អាបជ្ជេយ្យុំ, យ្យាស្ស ទិដ្ឋានុគតិំ អាបជ្ជេយ្យុំ តេសំ តំ អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាតិ។ តស្មាហំ, កស្សប, ឯវរូបស្ស ថេរស្ស ភិក្ខុនោ វណ្ណំ ភណាមិ។
‘‘Thero cepi, kassapa, bhikkhu hoti sikkhākāmo sikkhāsamādānassa vaṇṇavādī, ye caññe bhikkhū na sikkhākāmā te ca sikkhāya samādapeti, ye caññe bhikkhū sikkhākāmā tesañca vaṇṇaṃ bhaṇati bhūtaṃ tacchaṃ kālena, evarūpassāhaṃ, kassapa, therassa bhikkhuno vaṇṇaṃ bhaṇāmi. Taṃ kissa hetu? Satthā hissa vaṇṇaṃ bhaṇatīti aññe naṃ bhikkhū bhajeyyuṃ, ye naṃ bhajeyyuṃ tyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ, yyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyāti. Tasmāhaṃ, kassapa, evarūpassa therassa bhikkhuno vaṇṇaṃ bhaṇāmi.
‘‘មជ្ឈិមោ ចេបិ, កស្សប, ភិក្ខុ ហោតិ សិក្ខាកាមោ…បេ.… នវោ ចេបិ, កស្សប, ភិក្ខុ ហោតិ សិក្ខាកាមោ សិក្ខាសមាទានស្ស វណ្ណវាទី, យេ ចញ្ញេ ភិក្ខូ ន សិក្ខាកាមា តេ ច សិក្ខាយ សមាទបេតិ, យេ ចញ្ញេ ភិក្ខូ សិក្ខាកាមា តេសញ្ច វណ្ណំ ភណតិ ភូតំ តច្ឆំ កាលេន, ឯវរូបស្សាហំ, កស្សប, នវស្ស ភិក្ខុនោ វណ្ណំ ភណាមិ។ តំ កិស្ស ហេតុ? សត្ថា ហិស្ស វណ្ណំ ភណតីតិ អញ្ញេ នំ ភិក្ខូ ភជេយ្យុំ, យេ នំ ភជេយ្យុំ ត្យាស្ស ទិដ្ឋានុគតិំ អាបជ្ជេយ្យុំ, យ្យាស្ស ទិដ្ឋានុគតិំ អាបជ្ជេយ្យុំ តេសំ តំ អស្ស ទីឃរត្តំ ហិតាយ សុខាយាតិ។ តស្មាហំ, កស្សប, ឯវរូបស្ស នវស្ស ភិក្ខុនោ វណ្ណំ ភណាមី’’តិ។ ឯកាទសមំ។
‘‘Majjhimo cepi, kassapa, bhikkhu hoti sikkhākāmo…pe… navo cepi, kassapa, bhikkhu hoti sikkhākāmo sikkhāsamādānassa vaṇṇavādī, ye caññe bhikkhū na sikkhākāmā te ca sikkhāya samādapeti, ye caññe bhikkhū sikkhākāmā tesañca vaṇṇaṃ bhaṇati bhūtaṃ tacchaṃ kālena, evarūpassāhaṃ, kassapa, navassa bhikkhuno vaṇṇaṃ bhaṇāmi. Taṃ kissa hetu? Satthā hissa vaṇṇaṃ bhaṇatīti aññe naṃ bhikkhū bhajeyyuṃ, ye naṃ bhajeyyuṃ tyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ, yyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyāti. Tasmāhaṃ, kassapa, evarūpassa navassa bhikkhuno vaṇṇaṃ bhaṇāmī’’ti. Ekādasamaṃ.
សមណវគ្គោ នវមោ។
Samaṇavaggo navamo.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
សមណោ គទ្រភោ ខេត្តំ, វជ្ជិបុត្តោ ច សេក្ខកំ;
Samaṇo gadrabho khettaṃ, vajjiputto ca sekkhakaṃ;
តយោ ច សិក្ខនា វុត្តា, ទ្វេ សិក្ខា សង្កវាយ ចាតិ។
Tayo ca sikkhanā vuttā, dve sikkhā saṅkavāya cāti.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ១១. សង្កវាសុត្តវណ្ណនា • 11. Saṅkavāsuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ១១. សង្កវាសុត្តវណ្ណនា • 11. Saṅkavāsuttavaṇṇanā
