Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൧൧. സങ്കവാസുത്തം
11. Saṅkavāsuttaṃ
൯൨. ഏകം സമയം ഭഗവാ കോസലേസു ചാരികം ചരമാനോ മഹതാ ഭിക്ഖുസങ്ഘേന സദ്ധിം യേന സങ്കവാ 1 നാമ കോസലാനം നിഗമോ തദവസരി. തത്ര സുദം ഭഗവാ സങ്കവായം വിഹരതി. തേന ഖോ പന സമയേന കസ്സപഗോത്തോ നാമ ഭിക്ഖു സങ്കവായം ആവാസികോ ഹോതി. തത്ര സുദം ഭഗവാ സിക്ഖാപദപടിസംയുത്തായ ധമ്മിയാ കഥായ ഭിക്ഖൂ സന്ദസ്സേതി സമാദപേതി സമുത്തേജേതി സമ്പഹംസേതി. അഥ ഖോ കസ്സപഗോത്തസ്സ ഭിക്ഖുനോ ഭഗവതി സിക്ഖാപദപടിസംയുത്തായ ധമ്മിയാ കഥായ ഭിക്ഖൂ സന്ദസ്സേന്തേ സമാദപേന്തേ സമുത്തേജേന്തേ സമ്പഹംസേന്തേ അഹുദേവ അക്ഖന്തി അഹു അപ്പച്ചയോ – ‘‘അധിസല്ലിഖതേവായം 2 സമണോ’’തി. അഥ ഖോ ഭഗവാ സങ്കവായം യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന രാജഗഹം തേന ചാരികം പക്കാമി. അനുപുബ്ബേന ചാരികം ചരമാനോ യേന രാജഗഹം തദവസരി. തത്ര സുദം ഭഗവാ രാജഗഹേ വിഹരതി.
92. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena saṅkavā 3 nāma kosalānaṃ nigamo tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā saṅkavāyaṃ viharati. Tena kho pana samayena kassapagotto nāma bhikkhu saṅkavāyaṃ āvāsiko hoti. Tatra sudaṃ bhagavā sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti. Atha kho kassapagottassa bhikkhuno bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘‘adhisallikhatevāyaṃ 4 samaṇo’’ti. Atha kho bhagavā saṅkavāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena rājagahaṃ tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena rājagahaṃ tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā rājagahe viharati.
അഥ ഖോ കസ്സപഗോത്തസ്സ ഭിക്ഖുനോ അചിരപക്കന്തസ്സ ഭഗവതോ അഹുദേവ കുക്കുച്ചം അഹു വിപ്പടിസാരോ – ‘‘അലാഭാ വത മേ, ന വത മേ ലാഭാ ; ദുല്ലദ്ധം വത മേ, ന വത മേ സുലദ്ധം; യസ്സ മേ ഭഗവതി സിക്ഖാപദപടിസംയുത്തായ ധമ്മിയാ കഥായ ഭിക്ഖൂ സന്ദസ്സേന്തേ സമാദപേന്തേ സമുത്തേജേന്തേ സമ്പഹംസേന്തേ അഹുദേവ അക്ഖന്തി അഹു അപ്പച്ചയോ – ‘അധിസല്ലിഖതേവായം സമണോ’തി. യംനൂനാഹം യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമേയ്യം; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവതോ സന്തികേ അച്ചയം അച്ചയതോ ദേസേയ്യ’’ന്തി. അഥ ഖോ കസ്സപഗോത്തോ ഭിക്ഖു സേനാസനം സംസാമേത്വാ പത്തചീവരമാദായ യേന രാജഗഹം തേന പക്കാമി. അനുപുബ്ബേന യേന രാജഗഹം യേന ഗിജ്ഝകൂടോ പബ്ബതോ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി ; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ കസ്സപഗോത്തോ ഭിക്ഖു ഭഗവന്തം ഏതദവോച –
Atha kho kassapagottassa bhikkhuno acirapakkantassa bhagavato ahudeva kukkuccaṃ ahu vippaṭisāro – ‘‘alābhā vata me, na vata me lābhā ; dulladdhaṃ vata me, na vata me suladdhaṃ; yassa me bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Yaṃnūnāhaṃ yena bhagavā tenupasaṅkameyyaṃ; upasaṅkamitvā bhagavato santike accayaṃ accayato deseyya’’nti. Atha kho kassapagotto bhikkhu senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya yena rājagahaṃ tena pakkāmi. Anupubbena yena rājagahaṃ yena gijjhakūṭo pabbato yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho kassapagotto bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ഏകമിദം, ഭന്തേ, സമയം ഭഗവാ സങ്കവായം വിഹരതി, സങ്കവാ നാമ കോസലാനം നിഗമോ. തത്ര, ഭന്തേ, ഭഗവാ സിക്ഖാപദപടിസംയുത്തായ ധമ്മിയാ കഥായ ഭിക്ഖൂ സന്ദസ്സേസി സമാദപേസി സമുത്തേജേസി സമ്പഹംസേസി. തസ്സ മയ്ഹം ഭഗവതി സിക്ഖാപദപടിസംയുത്തായ ധമ്മിയാ കഥായ ഭിക്ഖൂ സന്ദസ്സേന്തേ സമാദപേന്തേ സമുത്തേജേന്തേ സമ്പഹംസേന്തേ അഹുദേവ അക്ഖന്തി അഹു അപ്പച്ചയോ – ‘അധിസല്ലിഖതേവായം സമണോ’തി. അഥ ഖോ ഭഗവാ സങ്കവായം യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന രാജഗഹം തേന ചാരികം പക്കാമി. ( ) 5 തസ്സ മയ്ഹം, ഭന്തേ, അചിരപക്കന്തസ്സ ഭഗവതോ അഹുദേവ കുക്കുച്ചം അഹു വിപ്പടിസാരോ – അലാഭാ വത മേ, ന വത മേ ലാഭാ; ദുല്ലദ്ധം വത മേ, ന വത മേ സുലദ്ധം; യസ്സ മേ ഭഗവതി സിക്ഖാപദപടിസംയുത്തായ ധമ്മിയാ കഥായ ഭിക്ഖൂ സന്ദസ്സേന്തേ സമാദപേന്തേ സമുത്തേജേന്തേ സമ്പഹംസേന്തേ അഹുദേവ അക്ഖന്തി അഹു അപ്പച്ചയോ – ‘അധിസല്ലിഖതേവായം സമണോ’തി. യംനൂനാഹം യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമേയ്യം; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവതോ സന്തികേ അച്ചയം അച്ചയതോ ദേസേയ്യന്തി. അച്ചയോ മം, ഭന്തേ , അച്ചഗമാ യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം യസ്സ മേ ഭഗവതി സിക്ഖാപദപടിസംയുത്തായ ധമ്മിയാ കഥായ ഭിക്ഖൂ സന്ദസ്സേന്തേ സമാദപേന്തേ സമുത്തേജേന്തേ സമ്പഹംസേന്തേ അഹുദേവ അക്ഖന്തി അഹു അപ്പച്ചയോ – ‘അധിസല്ലിഖതേവായം സമണോ’തി. തസ്സ മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ അച്ചയം അച്ചയതോ പടിഗ്ഗണ്ഹാതു, ആയതിം സംവരായാ’’തി.
‘‘Ekamidaṃ, bhante, samayaṃ bhagavā saṅkavāyaṃ viharati, saṅkavā nāma kosalānaṃ nigamo. Tatra, bhante, bhagavā sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Tassa mayhaṃ bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Atha kho bhagavā saṅkavāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena rājagahaṃ tena cārikaṃ pakkāmi. ( ) 6 Tassa mayhaṃ, bhante, acirapakkantassa bhagavato ahudeva kukkuccaṃ ahu vippaṭisāro – alābhā vata me, na vata me lābhā; dulladdhaṃ vata me, na vata me suladdhaṃ; yassa me bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Yaṃnūnāhaṃ yena bhagavā tenupasaṅkameyyaṃ; upasaṅkamitvā bhagavato santike accayaṃ accayato deseyyanti. Accayo maṃ, bhante , accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ yassa me bhagavati sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu, āyatiṃ saṃvarāyā’’ti.
‘‘തഗ്ഘ തം 7, കസ്സപ, അച്ചയോ അച്ചഗമാ യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം, യസ്സ തേ മയി സിക്ഖാപദപടിസംയുത്തായ ധമ്മിയാ കഥായ ഭിക്ഖൂ സന്ദസ്സേന്തേ സമാദപേന്തേ സമുത്തേജേന്തേ സമ്പഹംസേന്തേ അഹുദേവ അക്ഖന്തി അഹു അപ്പച്ചയോ – ‘അധിസല്ലിഖതേവായം സമണോ’തി. യതോ ച ഖോ ത്വം, കസ്സപ, അച്ചയം അച്ചയതോ ദിസ്വാ യഥാധമ്മം പടികരോസി, തം തേ മയം പടിഗ്ഗണ്ഹാമ. വുദ്ധിഹേസാ, കസ്സപ, അരിയസ്സ വിനയേ യോ അച്ചയം അച്ചയതോ ദിസ്വാ യഥാധമ്മം പടികരോതി, ആയതിം സംവരം ആപജ്ജതി.
‘‘Taggha taṃ 8, kassapa, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yassa te mayi sikkhāpadapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya bhikkhū sandassente samādapente samuttejente sampahaṃsente ahudeva akkhanti ahu appaccayo – ‘adhisallikhatevāyaṃ samaṇo’ti. Yato ca kho tvaṃ, kassapa, accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuddhihesā, kassapa, ariyassa vinaye yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti, āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjati.
‘‘ഥേരോ ചേപി , കസ്സപ, ഭിക്ഖു ഹോതി ന സിക്ഖാകാമോ ന സിക്ഖാസമാദാനസ്സ വണ്ണവാദീ, യേ ചഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ ന സിക്ഖാകാമാ തേ ച ന സിക്ഖായ സമാദപേതി, യേ ചഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ സിക്ഖാകാമാ തേസഞ്ച ന വണ്ണം ഭണതി ഭൂതം തച്ഛം കാലേന, ഏവരൂപസ്സാഹം, കസ്സപ, ഥേരസ്സ ഭിക്ഖുനോ ന വണ്ണം ഭണാമി. തം കിസ്സ ഹേതു? സത്ഥാ ഹിസ്സ വണ്ണം ഭണതീതി അഞ്ഞേ നം 9 ഭിക്ഖൂ ഭജേയ്യും, യേ നം ഭജേയ്യും ത്യാസ്സ ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജേയ്യും, യ്യാസ്സ ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജേയ്യും തേസം തം അസ്സ ദീഘരത്തം അഹിതായ ദുക്ഖായാതി. തസ്മാഹം, കസ്സപ, ഏവരൂപസ്സ ഥേരസ്സ ഭിക്ഖുനോ ന വണ്ണം ഭണാമി.
‘‘Thero cepi , kassapa, bhikkhu hoti na sikkhākāmo na sikkhāsamādānassa vaṇṇavādī, ye caññe bhikkhū na sikkhākāmā te ca na sikkhāya samādapeti, ye caññe bhikkhū sikkhākāmā tesañca na vaṇṇaṃ bhaṇati bhūtaṃ tacchaṃ kālena, evarūpassāhaṃ, kassapa, therassa bhikkhuno na vaṇṇaṃ bhaṇāmi. Taṃ kissa hetu? Satthā hissa vaṇṇaṃ bhaṇatīti aññe naṃ 10 bhikkhū bhajeyyuṃ, ye naṃ bhajeyyuṃ tyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ, yyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti. Tasmāhaṃ, kassapa, evarūpassa therassa bhikkhuno na vaṇṇaṃ bhaṇāmi.
‘‘മജ്ഝിമോ ചേപി, കസ്സപ, ഭിക്ഖു ഹോതി…പേ॰… നവോ ചേപി, കസ്സപ, ഭിക്ഖു ഹോതി ന സിക്ഖാകാമോ ന സിക്ഖാസമാദാനസ്സ വണ്ണവാദീ, യേ ചഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ ന സിക്ഖാകാമാ തേ ച ന സിക്ഖായ സമാദപേതി, യേ ചഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ സിക്ഖാകാമാ തേസഞ്ച ന വണ്ണം ഭണതി ഭൂതം തച്ഛം കാലേന, ഏവരൂപസ്സാഹം, കസ്സപ, നവസ്സ ഭിക്ഖുനോ ന വണ്ണം ഭണാമി. തം കിസ്സ ഹേതു? സത്ഥാ ഹിസ്സ വണ്ണം ഭണതീതി അഞ്ഞേ നം ഭിക്ഖൂ ഭജേയ്യും, യേ നം ഭജേയ്യും ത്യാസ്സ ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജേയ്യും, യ്യാസ്സ ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജേയ്യും തേസം തം അസ്സ ദീഘരത്തം അഹിതായ ദുക്ഖായാതി. തസ്മാഹം, കസ്സപ, ഏവരൂപസ്സ നവസ്സ ഭിക്ഖുനോ ന വണ്ണം ഭണാമി.
‘‘Majjhimo cepi, kassapa, bhikkhu hoti…pe… navo cepi, kassapa, bhikkhu hoti na sikkhākāmo na sikkhāsamādānassa vaṇṇavādī, ye caññe bhikkhū na sikkhākāmā te ca na sikkhāya samādapeti, ye caññe bhikkhū sikkhākāmā tesañca na vaṇṇaṃ bhaṇati bhūtaṃ tacchaṃ kālena, evarūpassāhaṃ, kassapa, navassa bhikkhuno na vaṇṇaṃ bhaṇāmi. Taṃ kissa hetu? Satthā hissa vaṇṇaṃ bhaṇatīti aññe naṃ bhikkhū bhajeyyuṃ, ye naṃ bhajeyyuṃ tyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ, yyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyāti. Tasmāhaṃ, kassapa, evarūpassa navassa bhikkhuno na vaṇṇaṃ bhaṇāmi.
‘‘ഥേരോ ചേപി, കസ്സപ, ഭിക്ഖു ഹോതി സിക്ഖാകാമോ സിക്ഖാസമാദാനസ്സ വണ്ണവാദീ, യേ ചഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ ന സിക്ഖാകാമാ തേ ച സിക്ഖായ സമാദപേതി, യേ ചഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ സിക്ഖാകാമാ തേസഞ്ച വണ്ണം ഭണതി ഭൂതം തച്ഛം കാലേന, ഏവരൂപസ്സാഹം, കസ്സപ, ഥേരസ്സ ഭിക്ഖുനോ വണ്ണം ഭണാമി. തം കിസ്സ ഹേതു? സത്ഥാ ഹിസ്സ വണ്ണം ഭണതീതി അഞ്ഞേ നം ഭിക്ഖൂ ഭജേയ്യും, യേ നം ഭജേയ്യും ത്യാസ്സ ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജേയ്യും, യ്യാസ്സ ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജേയ്യും തേസം തം അസ്സ ദീഘരത്തം ഹിതായ സുഖായാതി. തസ്മാഹം, കസ്സപ, ഏവരൂപസ്സ ഥേരസ്സ ഭിക്ഖുനോ വണ്ണം ഭണാമി.
‘‘Thero cepi, kassapa, bhikkhu hoti sikkhākāmo sikkhāsamādānassa vaṇṇavādī, ye caññe bhikkhū na sikkhākāmā te ca sikkhāya samādapeti, ye caññe bhikkhū sikkhākāmā tesañca vaṇṇaṃ bhaṇati bhūtaṃ tacchaṃ kālena, evarūpassāhaṃ, kassapa, therassa bhikkhuno vaṇṇaṃ bhaṇāmi. Taṃ kissa hetu? Satthā hissa vaṇṇaṃ bhaṇatīti aññe naṃ bhikkhū bhajeyyuṃ, ye naṃ bhajeyyuṃ tyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ, yyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyāti. Tasmāhaṃ, kassapa, evarūpassa therassa bhikkhuno vaṇṇaṃ bhaṇāmi.
‘‘മജ്ഝിമോ ചേപി, കസ്സപ, ഭിക്ഖു ഹോതി സിക്ഖാകാമോ…പേ॰… നവോ ചേപി, കസ്സപ, ഭിക്ഖു ഹോതി സിക്ഖാകാമോ സിക്ഖാസമാദാനസ്സ വണ്ണവാദീ, യേ ചഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ ന സിക്ഖാകാമാ തേ ച സിക്ഖായ സമാദപേതി, യേ ചഞ്ഞേ ഭിക്ഖൂ സിക്ഖാകാമാ തേസഞ്ച വണ്ണം ഭണതി ഭൂതം തച്ഛം കാലേന, ഏവരൂപസ്സാഹം, കസ്സപ, നവസ്സ ഭിക്ഖുനോ വണ്ണം ഭണാമി. തം കിസ്സ ഹേതു? സത്ഥാ ഹിസ്സ വണ്ണം ഭണതീതി അഞ്ഞേ നം ഭിക്ഖൂ ഭജേയ്യും, യേ നം ഭജേയ്യും ത്യാസ്സ ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജേയ്യും, യ്യാസ്സ ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജേയ്യും തേസം തം അസ്സ ദീഘരത്തം ഹിതായ സുഖായാതി. തസ്മാഹം, കസ്സപ, ഏവരൂപസ്സ നവസ്സ ഭിക്ഖുനോ വണ്ണം ഭണാമീ’’തി. ഏകാദസമം.
‘‘Majjhimo cepi, kassapa, bhikkhu hoti sikkhākāmo…pe… navo cepi, kassapa, bhikkhu hoti sikkhākāmo sikkhāsamādānassa vaṇṇavādī, ye caññe bhikkhū na sikkhākāmā te ca sikkhāya samādapeti, ye caññe bhikkhū sikkhākāmā tesañca vaṇṇaṃ bhaṇati bhūtaṃ tacchaṃ kālena, evarūpassāhaṃ, kassapa, navassa bhikkhuno vaṇṇaṃ bhaṇāmi. Taṃ kissa hetu? Satthā hissa vaṇṇaṃ bhaṇatīti aññe naṃ bhikkhū bhajeyyuṃ, ye naṃ bhajeyyuṃ tyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ, yyāssa diṭṭhānugatiṃ āpajjeyyuṃ tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyāti. Tasmāhaṃ, kassapa, evarūpassa navassa bhikkhuno vaṇṇaṃ bhaṇāmī’’ti. Ekādasamaṃ.
സമണവഗ്ഗോ നവമോ.
Samaṇavaggo navamo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
സമണോ ഗദ്രഭോ ഖേത്തം, വജ്ജിപുത്തോ ച സേക്ഖകം;
Samaṇo gadrabho khettaṃ, vajjiputto ca sekkhakaṃ;
തയോ ച സിക്ഖനാ വുത്താ, ദ്വേ സിക്ഖാ സങ്കവായ ചാതി.
Tayo ca sikkhanā vuttā, dve sikkhā saṅkavāya cāti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൧൧. സങ്കവാസുത്തവണ്ണനാ • 11. Saṅkavāsuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧൧. സങ്കവാസുത്തവണ്ണനാ • 11. Saṅkavāsuttavaṇṇanā