Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
6. ஸங்கா²ரயமகங்
6. Saṅkhārayamakaṃ
1. பண்ணத்திவாரவண்ணனா
1. Paṇṇattivāravaṇṇanā
1. ஸதிபி குஸலமூலாதீ³னம்பி விப⁴த்தபா⁴வே க²ந்தா⁴தி³விபா⁴கோ³ ததோ ஸாதிஸயோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘க²ந்தா⁴த³யோ விய புப்³பே³ அவிப⁴த்தா’’தி ஆஹ. பகாரத்தோ² வா எத்த² ஆதி³-ஸத்³தோ³ ‘‘பூ⁴வாத³யோ’’திஆதீ³ஸு வியாதி குஸலமூலாதீ³னம்பி ஸங்க³ஹோ த³ட்ட²ப்³போ³. அவிஞ்ஞாதத்தா நிஸாமெந்தேஹி. ஹேதுஅத்தோ² வா எத்த² லுத்தனித்³தி³ட்டோ² அவிஞ்ஞாபிதத்தாதி அத்தோ². யதி³பி காயஸங்கா²ரானங் விகப்பத்³வயேபி ஹேதுப²லபா⁴வோயேவ இச்சி²தோ, ஸாமிவசனரூபாவிபூ⁴தோ பன அத்தே²வ அத்த²பே⁴தோ³தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘காயஸ்ஸ…பே॰… கத்துஅத்தே²’’தி ஆஹ. ஸோ பனாதி கத்துஅத்தோ².
1. Satipi kusalamūlādīnampi vibhattabhāve khandhādivibhāgo tato sātisayoti dassento ‘‘khandhādayo viya pubbe avibhattā’’ti āha. Pakārattho vā ettha ādi-saddo ‘‘bhūvādayo’’tiādīsu viyāti kusalamūlādīnampi saṅgaho daṭṭhabbo. Aviññātattā nisāmentehi. Hetuattho vā ettha luttaniddiṭṭho aviññāpitattāti attho. Yadipi kāyasaṅkhārānaṃ vikappadvayepi hetuphalabhāvoyeva icchito, sāmivacanarūpāvibhūto pana attheva atthabhedoti dassento ‘‘kāyassa…pe… kattuatthe’’ti āha. So panāti kattuattho.
2-7. ஸுத்³தி⁴கஏகேகபத³வஸேனாதி ‘‘காயோ ஸங்கா²ரோ’’திஆதீ³ஸு த்³வீஸு த்³வீஸு பதே³ஸு அஞ்ஞமஞ்ஞங் அஸம்மிஸ்ஸஏகேகபத³வஸேன. அத்தா²பா⁴வதோதி யதா²தி⁴ப்பேதத்தா²பா⁴வதோ. அஞ்ஞதா² கரஜகாயாதி³கோ அத்தோ² அத்தே²வ. தேனேவாஹ ‘‘பத³ஸோத⁴ன…பே॰… அவசனீயத்தா’’தி. இதா³னி தமேவ அத்தா²பா⁴வங் ப்³யதிரேகவஸேன த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘யதா²’’திஆதி³மாஹ. கஸ்மா பன உப⁴யத்த² ஸமானே ஸமாஸபத³பா⁴வே தத்த² அத்தோ² லப்³ப⁴தி, இத⁴ ந லப்³ப⁴தீதி? பி⁴ன்னலக்க²ணத்தா. தத்த² ஹி ரூபக்க²ந்தா⁴தி³பதா³னி ஸமானாதி⁴கரணானீதி பத³த்³வயாதி⁴ட்டா²னோ ஏகோ அத்தோ² லப்³ப⁴தி, இத⁴ பன காயஸங்கா²ராதி³பதா³னி பி⁴ன்னாதி⁴கரணானீதி ததா²ரூபோ அத்தோ² ந லப்³ப⁴தீதி. தேனாஹ ‘‘யதா²தி⁴ப்பேதத்தா²பா⁴வதோ’’தி.
2-7. Suddhikaekekapadavasenāti ‘‘kāyo saṅkhāro’’tiādīsu dvīsu dvīsu padesu aññamaññaṃ asammissaekekapadavasena. Atthābhāvatoti yathādhippetatthābhāvato. Aññathā karajakāyādiko attho attheva. Tenevāha ‘‘padasodhana…pe… avacanīyattā’’ti. Idāni tameva atthābhāvaṃ byatirekavasena dassento ‘‘yathā’’tiādimāha. Kasmā pana ubhayattha samāne samāsapadabhāve tattha attho labbhati, idha na labbhatīti? Bhinnalakkhaṇattā. Tattha hi rūpakkhandhādipadāni samānādhikaraṇānīti padadvayādhiṭṭhāno eko attho labbhati, idha pana kāyasaṅkhārādipadāni bhinnādhikaraṇānīti tathārūpo attho na labbhatīti. Tenāha ‘‘yathādhippetatthābhāvato’’ti.
விஸுங் அதீ³பெத்வாதி ‘‘காயஸங்கா²ரோ’’திஆதி³னா ஸஹ வுச்சமானோபி காயஸங்கா²ரஸத்³தோ³ விஸுங் விஸுங் அத்தனோ அத்த²ங் அஜோதெத்வா ஏகங் அத்த²ங் யதி³ தீ³பேதீதி பரிகப்பவஸேன வத³தி. தேன காயஸங்கா²ரஸத்³தா³னங் ஸமானாதி⁴கரணதங் உல்லிங்கே³தி. ‘‘காயஸங்கா²ரஸத்³தோ³ காயஸங்கா²ரத்தே² வத்தமானோ’’தி கஸ்மா வுத்தங், ‘‘ஸங்கா²ரஸத்³தோ³ ஸங்கா²ரத்தே²வ வத்தமானோ’’தி பன வத்தப்³ப³ங் ஸியா. ஏவஞ்ஹி ஸதி க²ந்த⁴த்தே² வத்தமானோ க²ந்த⁴ஸத்³தோ³ விய ரூபஸத்³தே³ன காயஸத்³தே³ன விஸேஸிதப்³போ³தி இத³ங் வசனங் யுஜ்ஜெய்ய, காயஸங்கா²ரஸத்³தா³னங் பன ஸமானாதி⁴கரணத்தே ந கேவலங் ஸங்கா²ரஸத்³தோ³யேவ ஸங்கா²ரத்தே² வத்ததி, அத² கோ² காயஸத்³தோ³பீதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘காயஸங்கா²ரஸத்³தோ³ காயஸங்கா²ரத்தே² வத்தமானோ’’தி வுத்தங் ஸியா, காயஸத்³தே³ன ஸமானாதி⁴கரணேனாதி அதி⁴ப்பாயோ. ப்³யதி⁴கரணேன பன ஸங்கா²ரஸ்ஸ விஸேஸிதப்³ப³தா அத்தே²வாதி.
Visuṃ adīpetvāti ‘‘kāyasaṅkhāro’’tiādinā saha vuccamānopi kāyasaṅkhārasaddo visuṃ visuṃ attano atthaṃ ajotetvā ekaṃ atthaṃ yadi dīpetīti parikappavasena vadati. Tena kāyasaṅkhārasaddānaṃ samānādhikaraṇataṃ ulliṅgeti. ‘‘Kāyasaṅkhārasaddo kāyasaṅkhāratthe vattamāno’’ti kasmā vuttaṃ, ‘‘saṅkhārasaddo saṅkhārattheva vattamāno’’ti pana vattabbaṃ siyā. Evañhi sati khandhatthe vattamāno khandhasaddo viya rūpasaddena kāyasaddena visesitabboti idaṃ vacanaṃ yujjeyya, kāyasaṅkhārasaddānaṃ pana samānādhikaraṇatte na kevalaṃ saṅkhārasaddoyeva saṅkhāratthe vattati, atha kho kāyasaddopīti imamatthaṃ dassetuṃ ‘‘kāyasaṅkhārasaddo kāyasaṅkhāratthe vattamāno’’ti vuttaṃ siyā, kāyasaddena samānādhikaraṇenāti adhippāyo. Byadhikaraṇena pana saṅkhārassa visesitabbatā atthevāti.
இமஸ்ஸ வாரஸ்ஸாதி ஸுத்³த⁴ஸங்கா²ரவாரஸ்ஸ. பத³ஸோத⁴னேன த³ஸ்ஸிதானந்தி எத்தகேவ வுச்சமானே தத்த² த³ஸ்ஸிதபா⁴வஸாமஞ்ஞேன ஸுத்³த⁴காயாதீ³னம்பி க³ஹணங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி தங்னிவாரணத்த²ங் ‘‘யதா²தி⁴ப்பேதானமேவா’’தி ஆஹ. காயாதி³பதே³ஹி அக்³க³ஹிதத்தாதி ஸுத்³த⁴காயாதி³பதே³ஹி அக்³க³ஹிதத்தா. இத⁴ பனாதி அட்ட²கதா²யங். ஸுத்³த⁴ஸங்கா²ரவாரங் ஸந்தா⁴ய வுத்தம்பி ஸுத்³த⁴ஸங்கா²ரவாரமேவெத்த² அனநுஜானந்தோ ஸகலஸங்கா²ரயமகவிஸயந்தி ஆஹ ‘‘இத⁴ பன ஸங்கா²ரயமகே’’தி. அதி⁴ப்பேதத்த²பரிச்சாகோ³தி அஸ்ஸாஸபஸ்ஸாஸாதி³கஸ்ஸ அதி⁴ப்பேதத்த²ஸ்ஸ அக்³க³ஹணங் சேதனாகாயஅபி⁴ஸங்க²ரணஸங்கா²ராதி³ அனதி⁴ப்பேதத்த²பரிக்³க³ஹோ. யதி³ ‘‘காயோ ஸங்கா²ரோ’’திஆதி³னா ஸுத்³த⁴ஸங்கா²ரதங்மூலசக்கவாரா அத்தா²பா⁴வதோ இத⁴ ந க³ஹேதப்³பா³, அத² கஸ்மா பவத்திவாரமேவ அனாரபி⁴த்வா அஞ்ஞதா² தே³ஸனா ஆரத்³தா⁴தி ஆஹ ‘‘பத³ஸோத⁴னவாரதங்மூலசக்கவாரேஹீ’’திஆதி³. ஸங்ஸயோ ஹோதி ஸங்கா²ரஸத்³த³வசனீயதாஸாமஞ்ஞதோ காயஸங்கா²ராதி³பதா³னங் ப்³யதி⁴கரணபா⁴வதோ ச. தேனேவாஹ ‘‘அஸமானாதி⁴கரணேஹி…பே॰… த³ஸ்ஸிதாயா’’தி.
Imassa vārassāti suddhasaṅkhāravārassa. Padasodhanena dassitānanti ettakeva vuccamāne tattha dassitabhāvasāmaññena suddhakāyādīnampi gahaṇaṃ āpajjeyyāti taṃnivāraṇatthaṃ ‘‘yathādhippetānamevā’’ti āha. Kāyādipadehi aggahitattāti suddhakāyādipadehi aggahitattā. Idha panāti aṭṭhakathāyaṃ. Suddhasaṅkhāravāraṃ sandhāya vuttampi suddhasaṅkhāravāramevettha ananujānanto sakalasaṅkhārayamakavisayanti āha ‘‘idha pana saṅkhārayamake’’ti. Adhippetatthapariccāgoti assāsapassāsādikassa adhippetatthassa aggahaṇaṃ cetanākāyaabhisaṅkharaṇasaṅkhārādi anadhippetatthapariggaho. Yadi ‘‘kāyo saṅkhāro’’tiādinā suddhasaṅkhārataṃmūlacakkavārā atthābhāvato idha na gahetabbā, atha kasmā pavattivārameva anārabhitvā aññathā desanā āraddhāti āha ‘‘padasodhanavārataṃmūlacakkavārehī’’tiādi. Saṃsayo hoti saṅkhārasaddavacanīyatāsāmaññato kāyasaṅkhārādipadānaṃ byadhikaraṇabhāvato ca. Tenevāha ‘‘asamānādhikaraṇehi…pe… dassitāyā’’ti.
பண்ணத்திவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.
Paṇṇattivāravaṇṇanā niṭṭhitā.
2. பவத்திவாரவண்ணனா
2. Pavattivāravaṇṇanā
19. ஸங்கா²ரானங் புக்³க³லானஞ்ச ஓகாஸத்தாதி ஸம்பயுத்தானங் நிஸ்ஸயபச்சயதாய, ஸங்கா²ரானங் ஸமாபஜ்ஜிதப்³ப³தாய புக்³க³லானங் ஜா²னஸ்ஸ ஓகாஸதா வேதி³தப்³பா³, பூ⁴மி பன யத³க்³கே³ன புக்³க³லானங் ஓகாஸோ, தத³க்³கே³ன ஸங்கா²ரானம்பி ஓகாஸோ. ‘‘து³தியே ஜா²னே ததியே ஜா²னே’’திஆதி³னா ஜா²னங், ‘‘காமாவசரே ரூபாவசரே’’திஆதி³னா பூ⁴மி ச விஸுங் ஓகாஸபா⁴வேன க³ஹிதா. இதீதி ஹேதுஅத்தோ², யஸ்மா ஜா²னம்பி ஓகாஸபா⁴வேன க³ஹிதங், தஸ்மாதி அத்தோ². புக்³க³லவாரே ச ஓகாஸவஸேன புக்³க³லக்³க³ஹணேதி புக்³க³லவாரே ச யதா³ புக்³க³லோகாஸஸங்கா²ராதீ³னங் ஓகாஸபா⁴வேன க³ய்ஹதி, ததா³ தேஸங் த்³வின்னங் ஓகாஸானங் வஸேன க³ய்ஹனங் ஹோதீதி யத்த² ஸோ புக்³க³லோ, யஞ்ச தஸ்மிங் புக்³க³லே ஜா²னங் உபலப்³ப⁴தி, தேஸங் த்³வின்னங் பூ⁴மிஜா²னஸங்கா²தானங் ஓகாஸானங் வஸேன யதா²ரஹங் காயஸங்கா²ராதீ³னங் க³ஹணங் கத²னங் ஹோதீதி. தஸ்மாதி யஸ்மா ஏததே³வ, தஸ்மா. து³தியததியஜ்ஜா²னோகாஸவஸேனாதி து³தியததியஜ்ஜா²னஸங்கா²தஓகாஸவஸேன க³ஹிதா. கத²ங்? ‘‘வினா விதக்கவிசாரேஹி அஸ்ஸாஸபஸ்ஸாஸானங் உப்பாத³க்க²ணே’’தி ஏவங் க³ஹிதா புக்³க³லா விஸேஸெத்வா த³ஸ்ஸிதா. கேன? தேனேவ விதக்கவிசாரரஹிதஅஸ்ஸாஸபஸ்ஸாஸுப்பாத³க்க²ணேனாதி யோஜேதப்³ப³ங்.
19. Saṅkhārānaṃpuggalānañca okāsattāti sampayuttānaṃ nissayapaccayatāya, saṅkhārānaṃ samāpajjitabbatāya puggalānaṃ jhānassa okāsatā veditabbā, bhūmi pana yadaggena puggalānaṃ okāso, tadaggena saṅkhārānampi okāso. ‘‘Dutiye jhāne tatiye jhāne’’tiādinā jhānaṃ, ‘‘kāmāvacare rūpāvacare’’tiādinā bhūmi ca visuṃ okāsabhāvena gahitā. Itīti hetuattho, yasmā jhānampi okāsabhāvena gahitaṃ, tasmāti attho. Puggalavāre ca okāsavasena puggalaggahaṇeti puggalavāre ca yadā puggalokāsasaṅkhārādīnaṃ okāsabhāvena gayhati, tadā tesaṃ dvinnaṃ okāsānaṃ vasena gayhanaṃ hotīti yattha so puggalo, yañca tasmiṃ puggale jhānaṃ upalabbhati, tesaṃ dvinnaṃ bhūmijhānasaṅkhātānaṃ okāsānaṃ vasena yathārahaṃ kāyasaṅkhārādīnaṃ gahaṇaṃ kathanaṃ hotīti. Tasmāti yasmā etadeva, tasmā. Dutiyatatiyajjhānokāsavasenāti dutiyatatiyajjhānasaṅkhātaokāsavasena gahitā. Kathaṃ? ‘‘Vinā vitakkavicārehi assāsapassāsānaṃ uppādakkhaṇe’’ti evaṃ gahitā puggalā visesetvā dassitā. Kena? Teneva vitakkavicārarahitaassāsapassāsuppādakkhaṇenāti yojetabbaṃ.
பட²மகொட்டா²ஸே ஜா²னோகாஸவஸேன புக்³க³லத³ஸ்ஸனங் கதந்தி வுத்தங் ‘‘புன…பே॰… த³ஸ்ஸேதீ’’தி. பூ⁴மிஓகாஸவஸேன புக்³க³லங் த³ஸ்ஸேதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. த்³விப்பகாரானந்தி ஜா²னபூ⁴மிஓகாஸபே⁴தே³ன து³விதா⁴னங். தேஸந்தி புக்³க³லானங். ‘‘பட²மங் ஜா²னங் ஸமாபன்னானங் காமாவசரான’’ந்தி ச இத³ங் நிவத்தேதப்³ப³க³ஹேதப்³ப³ஸாதா⁴ரணவசனங், தஸ்ஸ ச அவச்சே²த³கங் ‘‘அஸ்ஸாஸபஸ்ஸாஸானங் உப்பாத³க்க²ணே’’தி இத³ந்தி வுத்தங் ‘‘விஸேஸ…பே॰… க²ணே’’தி. தேன விஸேஸனேன. காமாவசரானம்பீதி பி-ஸத்³தோ³ ஸம்பிண்ட³னத்தோ². தேன ந கேவலங் ரூபாரூபாவசரேஸு பட²மஜ்ஜா²னங் ஸமாபன்னானங், அத² கோ² காமாவசரானம்பீதி வுத்தமேவத்த²ங் ஸம்பிண்டே³தி. கீதி³ஸானங் காமாவசரானந்தி ஆஹ ‘‘க³ப்³ப⁴க³தாதீ³ன’’ந்தி. ஆதி³-ஸத்³தே³ன உத³கனிமுக்³க³விஸஞ்ஞிபூ⁴தா ஸங்க³ஹிதா, ந மதசதுத்த²ஜ்ஜா²னஸமாபன்னநிரோத⁴ஸமாபன்னா. தே ஹி அகாமாவசரதாய விய ரூபாரூபப⁴வஸமங்கி³னோ விதக்கவிசாருப்பத்தியாவ நிவத்திதா. ஏகந்திகத்தாதி அஸ்ஸாஸபஸ்ஸாஸாபா⁴வஸ்ஸ ஏகந்திகத்தா. நித³ஸ்ஸிதாதி ரூபாரூபாவசரா நித³ஸ்ஸனபா⁴வேன வுத்தா, ந தப்³பி³ரஹிதானங் அஞ்ஞேஸங் அபா⁴வதோதி அதி⁴ப்பாயோ. பட²மஜ்ஜா²னோகாஸா அஸ்ஸாஸபஸ்ஸாஸவிரஹவிஸிட்டா²தி யோஜனா. பட²மஞ்செத்த² பட²மஜ்ஜா²னஸமங்கீ³னங் ரூபாரூபாவசரானங் க³ஹணங், து³தியங் யதா²வுத்தக³ப்³ப⁴க³தாதீ³னங். இமினா நயேனாதி ய்வாயங் ‘‘ஸங்கா²ரானங் புக்³க³லானஞ்சா’’திஆதி³னா ஜா²னோகாஸபூ⁴மிஓகாஸவஸேன புக்³க³லவிபா⁴க³னயோ வுத்தோ, இமினா நயேன உபாயேன. ஸப்³ப³த்த² ஸப்³ப³புச்சா²ஸு.
Paṭhamakoṭṭhāse jhānokāsavasena puggaladassanaṃ katanti vuttaṃ ‘‘puna…pe… dassetī’’ti. Bhūmiokāsavasena puggalaṃ dassetīti sambandho. Dvippakārānanti jhānabhūmiokāsabhedena duvidhānaṃ. Tesanti puggalānaṃ. ‘‘Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannānaṃ kāmāvacarāna’’nti ca idaṃ nivattetabbagahetabbasādhāraṇavacanaṃ, tassa ca avacchedakaṃ ‘‘assāsapassāsānaṃ uppādakkhaṇe’’ti idanti vuttaṃ ‘‘visesa…pe… khaṇe’’ti. Tena visesanena. Kāmāvacarānampīti pi-saddo sampiṇḍanattho. Tena na kevalaṃ rūpārūpāvacaresu paṭhamajjhānaṃ samāpannānaṃ, atha kho kāmāvacarānampīti vuttamevatthaṃ sampiṇḍeti. Kīdisānaṃ kāmāvacarānanti āha ‘‘gabbhagatādīna’’nti. Ādi-saddena udakanimuggavisaññibhūtā saṅgahitā, na matacatutthajjhānasamāpannanirodhasamāpannā. Te hi akāmāvacaratāya viya rūpārūpabhavasamaṅgino vitakkavicāruppattiyāva nivattitā. Ekantikattāti assāsapassāsābhāvassa ekantikattā. Nidassitāti rūpārūpāvacarā nidassanabhāvena vuttā, na tabbirahitānaṃ aññesaṃ abhāvatoti adhippāyo. Paṭhamajjhānokāsā assāsapassāsavirahavisiṭṭhāti yojanā. Paṭhamañcettha paṭhamajjhānasamaṅgīnaṃ rūpārūpāvacarānaṃ gahaṇaṃ, dutiyaṃ yathāvuttagabbhagatādīnaṃ. Iminā nayenāti yvāyaṃ ‘‘saṅkhārānaṃ puggalānañcā’’tiādinā jhānokāsabhūmiokāsavasena puggalavibhāganayo vutto, iminā nayena upāyena. Sabbattha sabbapucchāsu.
21. ஏதஸ்மிங் பன அத்தே² ஸதீதி ய்வாயங் உப்பத்திபூ⁴மியா ஜா²னங் விஸேஸெத்வா அத்தோ² வுத்தோ, ஏதஸ்மிங் அத்தே² க³ய்ஹமானே அஞ்ஞத்த²பி உப்பத்திபூ⁴மியா ஜா²னங் விஸேஸிதப்³ப³ங் ப⁴வெய்ய, ததா² ச அனிட்ட²ங் ஆபஜ்ஜதீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘சதுத்த²ஜ்ஜா²னே’’திஆதி³மாஹ. கிங் பன தங் அனிட்ட²ந்தி ஆஹ ‘‘பூ⁴மீனங் ஓகாஸபா⁴வஸ்ஸேவ அக்³க³ஹிததாபத்திதோ’’தி. யத்த² யத்த² ஹி ஜா²னங் க³ய்ஹதி, தத்த² தத்த² தங் உப்பத்திபூ⁴மியா விஸேஸிதப்³ப³ங் ஹோதி. ததா² ஸதி ஜா²னோகாஸோவ க³ஹிதோ ஸியா, ந பூ⁴மிஓகாஸோ கு³ணபூ⁴தத்தா. கிஞ்ச ‘‘சதுத்த²ஜ்ஜா²னே ரூபாவசரே அரூபாவசரே’’தி எத்த² ரூபாரூபபூ⁴மியா சதுத்த²ஜ்ஜா²னே விஸேஸியமானே ததே³கதே³ஸோவ ஓகாஸவஸேன க³ஹிதோ ஸியா, ந ஸப்³ப³ங் சதுத்த²ஜ்ஜா²னங். தேனாஹ ‘‘ஸப்³ப³சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸ்ஸ ஓகாஸவஸேன அக்³க³ஹிததாபத்திதோ சா’’தி. ஜா²னபூ⁴மோகாஸானந்தி ஜா²னோகாஸபூ⁴மிஓகாஸானங்.
21. Etasmiṃ pana atthe satīti yvāyaṃ uppattibhūmiyā jhānaṃ visesetvā attho vutto, etasmiṃ atthe gayhamāne aññatthapi uppattibhūmiyā jhānaṃ visesitabbaṃ bhaveyya, tathā ca aniṭṭhaṃ āpajjatīti dassento ‘‘catutthajjhāne’’tiādimāha. Kiṃ pana taṃ aniṭṭhanti āha ‘‘bhūmīnaṃokāsabhāvasseva aggahitatāpattito’’ti. Yattha yattha hi jhānaṃ gayhati, tattha tattha taṃ uppattibhūmiyā visesitabbaṃ hoti. Tathā sati jhānokāsova gahito siyā, na bhūmiokāso guṇabhūtattā. Kiñca ‘‘catutthajjhāne rūpāvacare arūpāvacare’’ti ettha rūpārūpabhūmiyā catutthajjhāne visesiyamāne tadekadesova okāsavasena gahito siyā, na sabbaṃ catutthajjhānaṃ. Tenāha ‘‘sabbacatutthajjhānassa okāsavasena aggahitatāpattito cā’’ti. Jhānabhūmokāsānanti jhānokāsabhūmiokāsānaṃ.
நனு ச ஜா²னபூ⁴மிஓகாஸே அஸங்கரதோ யோஜியமானே ந ஸப்³ப³ஸ்மிங் பட²மஜ்ஜா²னோகாஸே காயஸங்கா²ரோ வசீஸங்கா²ரோ ச அத்தி², ததா² ஸப்³ப³ஸ்மிங் காமாவசரோகாஸேதி சோத³னுப்பத்திங் ஸந்தா⁴ய தஸ்ஸ பரிஹாரங் வத்துங் ‘‘யதி³பீ’’திஆதி³மாஹ. தத்தா²தி பட²மஜ்ஜா²னோகாஸே காமாவசரோகாஸே ச. தங்த்³வயுப்பத்தீதி தஸ்ஸ காயவசீஸங்கா²ரத்³வயஸ்ஸ உப்பத்தி. ஓகாஸத்³வயஸ்ஸ அஸங்கரதோ க³ஹணே அயஞ்ச கு³ணோ லத்³தோ⁴ ஹோதீதி ஆஹ ‘‘விஸுங்…பே॰… ந வத்தப்³ப³ங் ஹோதீ’’தி. தத்த² அங்க³மத்தவஸேனாதி விதக்காதி³ஜா²னங்க³மத்தவஸேன. தத்த² வத்தப்³ப³ங் அட்ட²கதா²யங் வுத்தமேவ. விதக்கரஹிதோபி விசாரோ வசீஸங்கா²ரோயேவாதி ஆஹ ‘‘அவிதக்க…பே॰… க³ச்ச²தீ’’தி. முத்³த⁴பூ⁴தங் து³தியஜ்ஜா²னந்தி சதுக்கனயே து³தியஜ்ஜா²னமாஹ. தஞ்ஹி ஸகலக்கோ²ப⁴கரத⁴ம்மவிக³மேன விதக்கேகங்க³ப்பஹாயிகதோ ஸாதிஸயத்தா ‘‘முத்³த⁴பூ⁴த’’ந்தி வத்தப்³ப³தங் லப⁴தி. அஸஞ்ஞஸத்தா வியாதி இத³ங் விஸதி³ஸுதா³ஹரணங் த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Nanu ca jhānabhūmiokāse asaṅkarato yojiyamāne na sabbasmiṃ paṭhamajjhānokāse kāyasaṅkhāro vacīsaṅkhāro ca atthi, tathā sabbasmiṃ kāmāvacarokāseti codanuppattiṃ sandhāya tassa parihāraṃ vattuṃ ‘‘yadipī’’tiādimāha. Tatthāti paṭhamajjhānokāse kāmāvacarokāse ca. Taṃdvayuppattīti tassa kāyavacīsaṅkhāradvayassa uppatti. Okāsadvayassa asaṅkarato gahaṇe ayañca guṇo laddho hotīti āha ‘‘visuṃ…pe… na vattabbaṃ hotī’’ti. Tattha aṅgamattavasenāti vitakkādijhānaṅgamattavasena. Tattha vattabbaṃ aṭṭhakathāyaṃ vuttameva. Vitakkarahitopi vicāro vacīsaṅkhāroyevāti āha ‘‘avitakka…pe… gacchatī’’ti. Muddhabhūtaṃ dutiyajjhānanti catukkanaye dutiyajjhānamāha. Tañhi sakalakkhobhakaradhammavigamena vitakkekaṅgappahāyikato sātisayattā ‘‘muddhabhūta’’nti vattabbataṃ labhati. Asaññasattā viyāti idaṃ visadisudāharaṇaṃ daṭṭhabbaṃ.
37. ஆவஜ்ஜனதோ புப்³பே³ பவத்தங் ஸப்³ப³ங் சித்தங் படிஸந்தி⁴சித்தேன ஸமானக³திகத்தா ஏகங் கத்வா வுத்தங் ‘‘பட²மதோ’’தி. தேனாஹ ‘‘அவிதக்கஅவிசாரதோ’’திஆதி³. சித்தஸங்கா²ரஸ்ஸ ஆதி³த³ஸ்ஸனத்த²ந்தி ஸுத்³தா⁴வாஸே சித்தஸங்கா²ரஸ்ஸ ஆதி³த³ஸ்ஸனத்த²ங். ததா² ‘‘வசீஸங்கா²ரஸ்ஸ ஆதி³த³ஸ்ஸனத்த²’’ந்தி எத்தா²பி.
37. Āvajjanato pubbe pavattaṃ sabbaṃ cittaṃ paṭisandhicittena samānagatikattā ekaṃ katvā vuttaṃ ‘‘paṭhamato’’ti. Tenāha ‘‘avitakkaavicārato’’tiādi. Cittasaṅkhārassa ādidassanatthanti suddhāvāse cittasaṅkhārassa ādidassanatthaṃ. Tathā ‘‘vacīsaṅkhārassa ādidassanattha’’nti etthāpi.
பவத்திவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.
Pavattivāravaṇṇanā niṭṭhitā.
ஸங்கா²ரயமகவண்ணனா நிட்டி²தா.
Saṅkhārayamakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / யமகபாளி • Yamakapāḷi / 6. ஸங்கா²ரயமகங் • 6. Saṅkhārayamakaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 6. ஸங்கா²ரயமகங் • 6. Saṅkhārayamakaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 6. ஸங்கா²ரயமகங் • 6. Saṅkhārayamakaṃ