Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
७. सङ्खतलक्खणसुत्तवण्णना
7. Saṅkhatalakkhaṇasuttavaṇṇanā
४७. सत्तमे सङ्खतस्साति पच्चयेहि समागन्त्वा कतस्स। सङ्खतलक्खणानीति सङ्खतं एतन्ति सञ्जाननकारणानि निमित्तानि। उप्पादोति जाति। वयोति भेदो। ठितस्स अञ्ञथत्तं नाम जरा। तत्थ सङ्खतन्ति तेभूमका धम्मा। मग्गफलानि पन असम्मसनूपगत्ता इध न कथीयन्ति। उप्पादादयो सङ्खतलक्खणा नाम। तेसु उप्पादक्खणे उप्पादो, ठानक्खणे जरा, भेदक्खणे वयो। लक्खणं न सङ्खतं, सङ्खतं न लक्खणं , लक्खणेन पन सङ्खतं परिच्छिन्नं। यथा हत्थिअस्सगोमहिंसादीनं सत्तिसूलादीनि सञ्जाननलक्खणानि न हत्थिआदयो, नपि हत्थिआदयो लक्खणानेव, लक्खणेहि पन ते ‘‘असुकस्स हत्थी, असुकस्स अस्सो, असुकहत्थी, असुकअस्सो’’ति वा पञ्ञायन्ति, एवंसम्पदमिदं वेदितब्बं।
47. Sattame saṅkhatassāti paccayehi samāgantvā katassa. Saṅkhatalakkhaṇānīti saṅkhataṃ etanti sañjānanakāraṇāni nimittāni. Uppādoti jāti. Vayoti bhedo. Ṭhitassa aññathattaṃ nāma jarā. Tattha saṅkhatanti tebhūmakā dhammā. Maggaphalāni pana asammasanūpagattā idha na kathīyanti. Uppādādayo saṅkhatalakkhaṇā nāma. Tesu uppādakkhaṇe uppādo, ṭhānakkhaṇe jarā, bhedakkhaṇe vayo. Lakkhaṇaṃ na saṅkhataṃ, saṅkhataṃ na lakkhaṇaṃ , lakkhaṇena pana saṅkhataṃ paricchinnaṃ. Yathā hatthiassagomahiṃsādīnaṃ sattisūlādīni sañjānanalakkhaṇāni na hatthiādayo, napi hatthiādayo lakkhaṇāneva, lakkhaṇehi pana te ‘‘asukassa hatthī, asukassa asso, asukahatthī, asukaasso’’ti vā paññāyanti, evaṃsampadamidaṃ veditabbaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ७. सङ्खतलक्खणसुत्तं • 7. Saṅkhatalakkhaṇasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ७. सङ्खतलक्खणसुत्तवण्णना • 7. Saṅkhatalakkhaṇasuttavaṇṇanā