Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๗. สงฺขตลกฺขณสุตฺตวณฺณนา
7. Saṅkhatalakkhaṇasuttavaṇṇanā
๔๗. สตฺตเม สงฺขตสฺสาติ ปจฺจเยหิ สมาคนฺตฺวา กตสฺสฯ สงฺขตลกฺขณานีติ สงฺขตํ เอตนฺติ สญฺชานนการณานิ นิมิตฺตานิฯ อุปฺปาโทติ ชาติฯ วโยติ เภโทฯ ฐิตสฺส อญฺญถตฺตํ นาม ชราฯ ตตฺถ สงฺขตนฺติ เตภูมกา ธมฺมาฯ มคฺคผลานิ ปน อสมฺมสนูปคตฺตา อิธ น กถียนฺติฯ อุปฺปาทาทโย สงฺขตลกฺขณา นามฯ เตสุ อุปฺปาทกฺขเณ อุปฺปาโท, ฐานกฺขเณ ชรา, เภทกฺขเณ วโยฯ ลกฺขณํ น สงฺขตํ, สงฺขตํ น ลกฺขณํ , ลกฺขเณน ปน สงฺขตํ ปริจฺฉินฺนํฯ ยถา หตฺถิอสฺสโคมหิํสาทีนํ สตฺติสูลาทีนิ สญฺชานนลกฺขณานิ น หตฺถิอาทโย, นปิ หตฺถิอาทโย ลกฺขณาเนว, ลกฺขเณหิ ปน เต ‘‘อสุกสฺส หตฺถี, อสุกสฺส อโสฺส, อสุกหตฺถี, อสุกอโสฺส’’ติ วา ปญฺญายนฺติ, เอวํสมฺปทมิทํ เวทิตพฺพํฯ
47. Sattame saṅkhatassāti paccayehi samāgantvā katassa. Saṅkhatalakkhaṇānīti saṅkhataṃ etanti sañjānanakāraṇāni nimittāni. Uppādoti jāti. Vayoti bhedo. Ṭhitassa aññathattaṃ nāma jarā. Tattha saṅkhatanti tebhūmakā dhammā. Maggaphalāni pana asammasanūpagattā idha na kathīyanti. Uppādādayo saṅkhatalakkhaṇā nāma. Tesu uppādakkhaṇe uppādo, ṭhānakkhaṇe jarā, bhedakkhaṇe vayo. Lakkhaṇaṃ na saṅkhataṃ, saṅkhataṃ na lakkhaṇaṃ , lakkhaṇena pana saṅkhataṃ paricchinnaṃ. Yathā hatthiassagomahiṃsādīnaṃ sattisūlādīni sañjānanalakkhaṇāni na hatthiādayo, napi hatthiādayo lakkhaṇāneva, lakkhaṇehi pana te ‘‘asukassa hatthī, asukassa asso, asukahatthī, asukaasso’’ti vā paññāyanti, evaṃsampadamidaṃ veditabbaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๗. สงฺขตลกฺขณสุตฺตํ • 7. Saṅkhatalakkhaṇasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๗. สงฺขตลกฺขณสุตฺตวณฺณนา • 7. Saṅkhatalakkhaṇasuttavaṇṇanā