| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೭. ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
7. Saṅkhatalakkhaṇasuttavaṇṇanā
೪೭. ಸತ್ತಮೇ ಸಮೇಚ್ಚ ಸಮ್ಭೂಯ ಪಚ್ಚಯೇಹಿ ಕತಂ ಸಙ್ಖತಂ। ನಿಮಿತ್ತಾನೀತಿ ಸಞ್ಜಾನನಸ್ಸ ನಿಮಿತ್ತಾನಿ। ಹೇತುಪಚ್ಚಯಸಮವಾಯೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜನಂ ಉಪ್ಪಾದೋ, ಅತ್ತಲಾಭೋ। ವಯೋತಿ ಭಙ್ಗೋ। ಠಿತಸ್ಸಾತಿ ಉಪ್ಪಾದಕ್ಖಣತೋ ಉದ್ಧಂ ಠಿತಿಕ್ಖಣಪತ್ತಸ್ಸ। ಸಾ ಪನಸ್ಸ ಅವತ್ಥಾ ಉಪ್ಪಾದಾವತ್ಥಾಯ ಭಿನ್ನಾತಿ ಕತ್ವಾ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ ಜರಾತಿ ಚ ವುತ್ತಾ। ಯಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನೋ ಏವ ಭಿಜ್ಜತಿ, ತಥಾ ಸತಿ ಉಪ್ಪಾದಭಙ್ಗಾ ಸಮಾನಕ್ಖಣಾ ಸಿಯುಂ, ನ ಚ ತಂ ಯುಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಮಾ ಉಪ್ಪಾದಾವತ್ಥಾಯ ಭಿನ್ನಾ ಭಙ್ಗಾಭಿಮುಖಾವತ್ಥಾ ಜರಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಯೇ ಪನ ‘‘ಸಙ್ಖಾರಾನಂ ಠಿತಿ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ತೇಸಂ ತಂ ಮಿಚ್ಛಾ। ಯಥಾ ಹಿ ತಸ್ಸೇವ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಉಪ್ಪಾದಾವತ್ಥಾಯ ಭಿನ್ನಾ ಭಙ್ಗಾವತ್ಥಾ ಇಚ್ಛಿತಾ, ಅಞ್ಞಥಾ ‘‘ಅಞ್ಞಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಅಞ್ಞಂ ನಿರುಜ್ಝತೀ’’ತಿ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಏವಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಸ್ಸ ಭಙ್ಗಾಭಿಮುಖಾ ಧಮ್ಮಾ ಇಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ। ಸಾ ಚ ಠಿತಿಕ್ಖಣೋ। ನ ಹಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನೋ ಭಿಜ್ಜತೀತಿ ಸಕ್ಕಾ ವಿಞ್ಞಾತುನ್ತಿ।
47. Sattame samecca sambhūya paccayehi kataṃ saṅkhataṃ. Nimittānīti sañjānanassa nimittāni. Hetupaccayasamavāye uppajjanaṃ uppādo, attalābho. Vayoti bhaṅgo. Ṭhitassāti uppādakkhaṇato uddhaṃ ṭhitikkhaṇapattassa. Sā panassa avatthā uppādāvatthāya bhinnāti katvā aññathattaṃ jarāti ca vuttā. Yasmā dhammo uppajjamāno eva bhijjati, tathā sati uppādabhaṅgā samānakkhaṇā siyuṃ, na ca taṃ yujjati, tasmā uppādāvatthāya bhinnā bhaṅgābhimukhāvatthā jarāti veditabbā. Ye pana ‘‘saṅkhārānaṃ ṭhiti natthī’’ti vadanti, tesaṃ taṃ micchā. Yathā hi tasseva dhammassa uppādāvatthāya bhinnā bhaṅgāvatthā icchitā, aññathā ‘‘aññaṃ uppajjati, aññaṃ nirujjhatī’’ti āpajjati, evaṃ uppajjamānassa bhaṅgābhimukhā dhammā icchitabbā. Sā ca ṭhitikkhaṇo. Na hi uppajjamāno bhijjatīti sakkā viññātunti.
ಸಙ್ಖತನ್ತಿ ತೇಭೂಮಕಾ ಧಮ್ಮಾ ಪಚ್ಚಯಸಮುಪ್ಪನ್ನತ್ತಾ। ಯದಿ ಏವಂ ಮಗ್ಗಫಲಧಮ್ಮಾ ಕಥನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಮಗ್ಗಫಲಾನಿ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಲಕ್ಖಣಕಥಾ ಹಿ ಯಾವದೇವ ಸಮ್ಮಸನತ್ಥಾ। ಉಪ್ಪಾದಕ್ಖಣೇ ಉಪ್ಪಾದೋ, ನ ಠಾನಭಙ್ಗಕ್ಖಣೇಸು। ಕಸ್ಮಾ? ಉಪ್ಪಾದಉಪ್ಪಾದಕ್ಖಣಾನಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನತ್ತಾ। ಯಥಾ ಹಿ ಉಪ್ಪಾದಸಙ್ಖಾತೇನ ವಿಕಾರೇನ ಉಪ್ಪಾದಕ್ಖಣೋ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ, ಏವಂ ಉಪ್ಪಾದಕ್ಖಣೇನಪಿ ಉಪ್ಪಾದೋ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ। ಸೇಸದ್ವಯೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಧಮ್ಮಪ್ಪವತ್ತಿಮತ್ತತಾಯಪಿ ಕಾಲಸ್ಸ ಲೋಕಸಮಞ್ಞಾವಸೇನೇವ ವುತ್ತಂ। ಲಕ್ಖಣಂ ನ ಸಙ್ಖತಂ, ಸಙ್ಖತಂ ನ ಲಕ್ಖಣನ್ತಿ ನೇಸಂ ಭೇದದಸ್ಸನಂ। ಅವತ್ಥಾವತೋ ಹಿ ಅವತ್ಥಾ ಭಿನ್ನಾವಾತಿ । ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಉಪ್ಪಾದವಯೇಹಿ ತಾವ ಸಙ್ಖತಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಂ ಹೋತು, ಜರಾಯ ಪನ ತಂ ಕಥಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ? ನ ವುಚ್ಚತಿ ಪರಿಚ್ಛೇದೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಮತ್ತೇನ, ಅಥ ಖೋ ಸಭಾವಭೇದೇನಾತಿ ನಾಯಂ ದೋಸೋ। ಸಙ್ಖತಂ ಧಮ್ಮಜಾತಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಂ ತಬ್ಬನ್ತಂ ಧಮ್ಮಜಾತಂ ಸಙ್ಖತನ್ತಿ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ಏವಂ ತೇಸಂ ಅಭಾವೇನ ನಿಬ್ಬಾನಮೇತನ್ತಿ ಲಕ್ಖಿತಬ್ಬತೋ ಸಞ್ಜಾನಿತಬ್ಬತೋ। ಇದಾನಿ ‘‘ಯಥಾ ಹೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಯಥಾವುತ್ತಮತ್ತಂ ಉಪಮಾಹಿ ವಿಭಾವೇತಿ।
Saṅkhatanti tebhūmakā dhammā paccayasamuppannattā. Yadi evaṃ maggaphaladhammā kathanti āha ‘‘maggaphalāni panā’’tiādi. Lakkhaṇakathā hi yāvadeva sammasanatthā. Uppādakkhaṇe uppādo, na ṭhānabhaṅgakkhaṇesu. Kasmā? Uppādauppādakkhaṇānaṃ aññamaññaṃ paricchinnattā. Yathā hi uppādasaṅkhātena vikārena uppādakkhaṇo paricchinno, evaṃ uppādakkhaṇenapi uppādo paricchinno. Sesadvayepi eseva nayo. Dhammappavattimattatāyapi kālassa lokasamaññāvaseneva vuttaṃ. Lakkhaṇaṃ na saṅkhataṃ, saṅkhataṃ na lakkhaṇanti nesaṃ bhedadassanaṃ. Avatthāvato hi avatthā bhinnāvāti . Paricchinnanti ettha uppādavayehi tāva saṅkhataṃ paricchinnaṃ hotu, jarāya pana taṃ kathaṃ paricchinnanti vuccati? Na vuccati paricchedo pubbantāparantamattena, atha kho sabhāvabhedenāti nāyaṃ doso. Saṅkhataṃ dhammajātaṃ paricchinnaṃ tabbantaṃ dhammajātaṃ saṅkhatanti paññāyati evaṃ tesaṃ abhāvena nibbānametanti lakkhitabbato sañjānitabbato. Idāni ‘‘yathā hī’’tiādinā yathāvuttamattaṃ upamāhi vibhāveti.
ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Saṅkhatalakkhaṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೭. ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಸುತ್ತಂ • 7. Saṅkhatalakkhaṇasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Saṅkhatalakkhaṇasuttavaṇṇanā
