Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
౭. సఞ్ఞానానత్తసుత్తవణ్ణనా
7. Saññānānattasuttavaṇṇanā
౯౧. ఆపాథే పతితన్తి చక్ఖుస్స ఆపాథగతం సాటకవేఠనాదిసఞ్ఞితం భూతసఙ్ఘాతం సమ్మా నిస్సితం. చక్ఖుద్వారే సమ్పటిచ్ఛనాదిసమ్పయుత్తసఞ్ఞానం సఙ్కప్పగతికత్తా, చక్ఖువిఞ్ఞాణసమ్పయుత్తసఞ్ఞాగహణేనేవ వా గహేతబ్బతో ‘‘రూపసఞ్ఞాతి చక్ఖువిఞ్ఞాణసమ్పయుత్తా సఞ్ఞా’’తి వుత్తం తత్థ సఞ్ఞాయ ఏవ లబ్భనతో. ఏతేనేవ హి తంసమ్పయుత్తో సఙ్కప్పోతి ఇదమ్పి సంవణ్ణితన్తి దట్ఠబ్బం. తేనాహ ‘‘సఞ్ఞాసఙ్కప్పఛన్దా ఏకజవనవారేపి నానాజవనవారేపి లబ్భన్తీ’’తి. జవనసమ్పయుత్తస్స వితక్కస్స ఛన్దగతికత్తా వుత్తం ‘‘తీహి చిత్తేహి సమ్పయుత్తో సఙ్కప్పో’’తి. ఛన్దికతట్ఠేనాతి ఛన్దకరణట్ఠేన, ఇచ్ఛితట్ఠేనాతి అత్థో. అనుడహనట్ఠేనాతి పరిడహనట్ఠేన. సన్నిస్సయడాహరసా హి రాగగ్గిఆదయో ‘‘రూపే’’తి పన తస్స ఆరమ్మణదస్సనమేతం. పరిళాహోతి పరిళాహసీసేన అపేక్ఖం వదతి. తేనాహ ‘‘పరిళాహే ఉప్పన్నే’’తిఆది. ‘‘పరిళాహో’’తి దళ్హజ్ఝోసానా బలవాకారప్పత్తా వుత్తాతి ఆహ ‘‘పరిళాహపరియేసనా పన నానాజవనవారేయేవ లబ్భన్తీ’’తి. తాసం లద్ధూపనిస్సయభావతోతి దస్సేతి. ఇమినా నయేనాతి ‘‘ఉప్పజ్జతి సఞ్ఞానానత్త’’న్తి ఏత్థ వుత్తనయేన అత్థో వేదితబ్బో. ‘‘రూపసఞ్ఞాదినానాసభావం సఞ్ఞం పటిచ్చ కామసఙ్కప్పాదినానాసభావో సఙ్కప్పో ఉప్పజ్జతీ’’తిఆదినా నయేన వేదితబ్బో.
91.Āpāthe patitanti cakkhussa āpāthagataṃ sāṭakaveṭhanādisaññitaṃ bhūtasaṅghātaṃ sammā nissitaṃ. Cakkhudvāre sampaṭicchanādisampayuttasaññānaṃ saṅkappagatikattā, cakkhuviññāṇasampayuttasaññāgahaṇeneva vā gahetabbato ‘‘rūpasaññāti cakkhuviññāṇasampayuttā saññā’’ti vuttaṃ tattha saññāya eva labbhanato. Eteneva hi taṃsampayutto saṅkappoti idampi saṃvaṇṇitanti daṭṭhabbaṃ. Tenāha ‘‘saññāsaṅkappachandā ekajavanavārepi nānājavanavārepi labbhantī’’ti. Javanasampayuttassa vitakkassa chandagatikattā vuttaṃ ‘‘tīhi cittehi sampayutto saṅkappo’’ti. Chandikataṭṭhenāti chandakaraṇaṭṭhena, icchitaṭṭhenāti attho. Anuḍahanaṭṭhenāti pariḍahanaṭṭhena. Sannissayaḍāharasā hi rāgaggiādayo ‘‘rūpe’’ti pana tassa ārammaṇadassanametaṃ. Pariḷāhoti pariḷāhasīsena apekkhaṃ vadati. Tenāha ‘‘pariḷāhe uppanne’’tiādi. ‘‘Pariḷāho’’ti daḷhajjhosānā balavākārappattā vuttāti āha ‘‘pariḷāhapariyesanā pana nānājavanavāreyeva labbhantī’’ti. Tāsaṃ laddhūpanissayabhāvatoti dasseti. Iminā nayenāti ‘‘uppajjati saññānānatta’’nti ettha vuttanayena attho veditabbo. ‘‘Rūpasaññādinānāsabhāvaṃ saññaṃ paṭicca kāmasaṅkappādinānāsabhāvo saṅkappo uppajjatī’’tiādinā nayena veditabbo.
సఞ్ఞానానత్తసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Saññānānattasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౭. సఞ్ఞానానత్తసుత్తం • 7. Saññānānattasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౭. సఞ్ఞానానత్తసుత్తవణ్ణనా • 7. Saññānānattasuttavaṇṇanā