| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੮. ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ
8. Sannidhikārakasikkhāpadaṃ
੨੫੨. ਅਟ੍ਠਮੇ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਜਾਤੋ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੋ। ਮਹਾਥੇਰੋਤਿ ਮਹਨ੍ਤੇਹਿ ਥਿਰਗੁਣੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤੋ। ਇਮਿਨਾ ‘‘ਬੇਲਟ੍ਠੋ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਨਾਮਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਿਨਾਮਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਪਧਾਨਘਰੇਤਿ ਸਮਥવਿਪਸ੍ਸਨਾਨਂ ਪਦਹਨਟ੍ਠਾਨਘਰਸਙ੍ਖਾਤੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਆવਾਸੇ। ਸੁਕ੍ਖਕੁਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੋਸਨਕੁਰਤ੍ਤਾ ਨ ਸੁਕ੍ਖਕੁਰਂ ਹੋਤਿ, ਕੇવਲਂ ਪਨ ਅਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਸੂਪਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਓਦਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਸੋਸਨਕੁਰਮ੍ਪਿ ਯੁਤ੍ਤਮੇવ। વਕ੍ਖਤਿ ਹਿ ‘‘ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਂ ਉਦਕੇਨ ਤੇਮੇਤ੍વਾ’’ਤਿ। ‘‘ਓਦਨ’’ਨ੍ਤਿਇਮਿਨਾ ਕੁਰਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਓਦਨਪਰਿਯਾਯਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਓਦਨਞ੍ਹਿ ਕਰੋਤਿ ਆਯੁવਣ੍ਣਾਦਯੋਤਿ ‘‘ਕੁਰ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਸੋਤਿ ਬੇਲਟ੍ਠਸੀਸੋ। ਤਞ੍ਚ ਖੋਤਿ ਤਞ੍ਚ ਸੁਕ੍ਖਕੁਰਂ ਆਹਰਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਪਚ੍ਚਯਗਿਦ੍ਧਤਾਯਾਤਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਚ੍ਚਯੇ ਲੁਦ੍ਧਤਾਯ। ਥੇਰੋ ਭੁਞ੍ਜਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਏਕਾਹਾਰਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਮਤ੍ਤਟ੍ਠਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤੋਤਿ ਭੁਞ੍ਜਨਤੋ ਪਰਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਚਤ੍ਤਾਰਿਪੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿਸਦ੍ਦੇਨ ਅਧਿਕਾਨਿਪਿ ਸਤ੍ਤਾਹਾਨਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨਿ।
252. Aṭṭhame abbhantare jāto abbhantaro. Mahātheroti mahantehi thiraguṇehi yutto. Iminā ‘‘belaṭṭho’’ti saññānāmassa saññināmiṃ dasseti. Padhānaghareti samathavipassanānaṃ padahanaṭṭhānagharasaṅkhāte ekasmiṃ āvāse. Sukkhakuranti ettha sosanakurattā na sukkhakuraṃ hoti, kevalaṃ pana asūpabyañjanattāti āha ‘‘asūpabyañjanaṃ odana’’nti. Sosanakurampi yuttameva. Vakkhati hi ‘‘taṃ piṇḍapātaṃ udakena temetvā’’ti. ‘‘Odana’’ntiiminā kurasaddassa odanapariyāyataṃ dasseti. Odanañhi karoti āyuvaṇṇādayoti ‘‘kura’’nti vuccati. Soti belaṭṭhasīso. Tañca khoti tañca sukkhakuraṃ āharatīti sambandho. Paccayagiddhatāyāti piṇḍapātapaccaye luddhatāya. Thero bhuñjatīti sambandho. Manussānaṃ ekāhārassa sattāhamattaṭṭhitattā ‘‘sattāha’’nti vuttaṃ. Tatoti bhuñjanato paranti sambandho. Cattāripīti ettha pisaddena adhikānipi sattāhāni gahetabbāni.
੨੫੩. ਇਤੀਤਿ ਇਦਂ ਤਯਂ। ‘‘ਸਨ੍ਨਿਧਿ ਕਾਰੋ ਅਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਸਮਾਸੋ વਿਸੇਸਨਪਰਨਿਪਾਤવਸੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ। ‘‘ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਰੀਯਤੀਤਿ ਕਾਰੋਤਿ ਕਮ੍ਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਕਰਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤਿਮਪਰਿਚ੍ਛੇਦવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ਤਦਧਿਕਾਨਮ੍ਪਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਤ੍ਤਾ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ।
253.Itīti idaṃ tayaṃ. ‘‘Sannidhi kāro assā’’ti samāso visesanaparanipātavasena gahetabbo. ‘‘Sannidhikiriyanti attho’’ti iminā karīyatīti kāroti kammatthaṃ dasseti. Ekarattanti antimaparicchedavasena vuttaṃ tadadhikānampi adhippetattā. Assāti ‘‘sannidhikāraka’’nti padassa.
ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚਯਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਂ ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਂ ਅਸਮਾਨਮ੍ਪਿ ਸੁਦ੍ਧਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ વਾ’’ਤਿ। ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਚ ਗਹਣੇ ਚ। ਅਜ੍ਝੋਹਰਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਹਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਚ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਗਹਣੇ ਚਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਯਂ ਪਤ੍ਤਂ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਘਂਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਲੇਖਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਸੋ ਪਤ੍ਤੋ ਦੁਦ੍ਧੋਤੋ ਹੋਤਿ ਸਚੇਤਿ ਯੋਜਨਾ ਉਤ੍ਤਰવਾਕ੍ਯੇ ਯਂਸਦ੍ਦਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪੁਬ੍ਬવਾਕ੍ਯੇ ਤਂਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਗਮਨੀਯਤ੍ਤਾ। ਗਣ੍ਠਿਕਪਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਬਨ੍ਧਨਪਤ੍ਤਸ੍ਸ। ਸੋਤਿ ਸ੍ਨੇਹੋ। ਪਗ੍ਘਰਤਿ ਸਨ੍ਦਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਤਾਦਿਸੇਤਿ ਦੁਦ੍ਧੋਤੇ, ਗਣ੍ਠਿਕੇ વਾ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਧੋવਿਤਪਤ੍ਤੇ ਆਸਿਞ੍ਚਿਤ੍વਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ। ਅਬ੍ਬੋਹਾਰਿਕਾਤਿ ਨ વੋਹਰਿਤਬ੍ਬਾ, વੋਹਰਿਤੁਂ ਨ ਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਨ੍ਤਿ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਂ ਪਰਿਚ੍ਚਜਨ੍ਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ, ਯਸ੍ਮਾ વਾ। ਤਤੋਤਿ ਅਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਤੋ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
Sannidhikārakassa sattāhakālikassa nissaggiyapācittiyāpattiyā paccayattā sannidhikārakaṃ yāmakālikaṃ khādanīyabhojanīyaṃ asamānampi suddhapācittiyāpattiyā paccayo hotīti āha ‘‘yāmakālikaṃ vā’’ti. Paṭiggahaṇeti paṭiggahaṇe ca gahaṇe ca. Ajjhoharitukāmatāya hi paṭiggahaṇe ca paṭiggahetvā gahaṇe cāti vuttaṃ hoti. Yaṃ pattaṃ aṅguliyā ghaṃsantassa lekhā paññāyati, so patto duddhoto hoti saceti yojanā uttaravākye yaṃsaddaṃ disvā pubbavākye taṃsaddassa gamanīyattā. Gaṇṭhikapattassāti bandhanapattassa. Soti sneho. Paggharati sandissatīti sambandho. Tādiseti duddhote, gaṇṭhike vā. Tatthāti dhovitapatte āsiñcitvāti sambandho. Hīti saccaṃ. Abbohārikāti na voharitabbā, voharituṃ na yuttāti attho. Yanti khādanīyabhojanīyaṃ pariccajantīti sambandho. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Tatoti apariccattakhādanīyabhojanīyato nīharitvāti sambandho.
ਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸੇਸੂਤਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰਣਸਮੁਦਾਯੋ। ਸਤਿ ਪਚ੍ਚਯੇਤਿ ਪਿਪਾਸਸਙ੍ਖਾਤੇ ਪਚ੍ਚਯੇ ਸਤਿ। ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਕਤਨ੍ਤਿ ਅਤਿਰਿਤ੍ਤੇਨ ਅਕਤਂ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਂ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਕਮੇવ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। વਿਕਪ੍ਪਦ੍વਯੇਤਿ ਸਾਮਿਸਨਿਰਾਮਿਸਸਙ੍ਖਾਤੇ વਿਕਪ੍ਪਦ੍વਯੇ। ਸਬ੍ਬવਿਕਪ੍ਪੇਸੂਤਿ વਿਕਾਲਸਨ੍ਨਿਧਿਅਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਯਾਮਕਾਲਿਕਪਚ੍ਚਯਸਙ੍ਖਾਤੇਸੁ ਸਬ੍ਬੇਸੁ વਿਕਪ੍ਪੇਸੁ।
Akappiyamaṃsesūti niddhāraṇasamudāyo. Sati paccayeti pipāsasaṅkhāte paccaye sati. Anatirittakatanti atirittena akataṃ sannidhikārakaṃ khādanīyabhojanīyanti yojanā. Ekameva pācittiyanti sambandho. Vikappadvayeti sāmisanirāmisasaṅkhāte vikappadvaye. Sabbavikappesūti vikālasannidhiakappiyamaṃsayāmakālikapaccayasaṅkhātesu sabbesu vikappesu.
੨੫੫. ਆਮਿਸਸਂਸਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਆਮਿਸੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠਂ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਂ ਯਾવਜੀવਿਕਂ।
255.Āmisasaṃsaṭṭhanti āmisena saṃsaṭṭhaṃ sattāhakālikaṃ yāvajīvikaṃ.
੨੫੬. ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਕਾਲਿਕਸ੍ਸ ਸਰੂਪਞ੍ਚ વਚਨਤ੍ਥਞ੍ਚ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘વਿਕਾਲਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਂ ਖਾਦਨੀਯਭੋਜਨੀਯ’’ਨ੍ਤਿਇਮਿਨਾ ਯਾવਕਾਲਿਕਸ੍ਸ ਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਯਾવ…ਪੇ॰… ਕਾਲਿਕ’’ਨ੍ਤਿਇਮਿਨਾ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਸਦ੍ਧਿਂ…ਪੇ॰… ਪਾਨ’’ਨ੍ਤਿਇਮਿਨਾ ਯਾਮਕਾਲਿਕਸ੍ਸ ਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਯਾવ…ਪੇ॰… ਕਾਲਿਕ’’ਨ੍ਤਿਇਮਿਨਾ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਸਬ੍ਬਿਆਦਿ ਪਞ੍ਚવਿਧਂ ਭੇਸਜ੍ਜ’’ਨ੍ਤਿਇਮਿਨਾ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਸ੍ਸ ਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਸਤ੍ਤਾਹਂ…ਪੇ॰… ਕਾਲਿਕ’’ਨ੍ਤਿਇਮਿਨਾ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਠਪੇਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਸਬ੍ਬਮ੍ਪੀ’’ਤਿਇਮਿਨਾ ਯਾવਜੀવਿਕਸ੍ਸ ਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਯਾવ…ਪੇ॰… ਜੀવਿਕ’’ਨ੍ਤਿਇਮਿਨਾ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸਬ੍ਬવਚਨਤ੍ਥੋ ਲਹੁਕਮਤ੍ਤਮੇવ, ਗਰੁਕੋ ਪਨੇવਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਯਾવ ਯਤ੍ਤਕੋ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੋ ਕਾਲੋ ਯਾવਕਾਲੋ, ਸੋ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥੀ, ਤਂ વਾ ਕਾਲਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯਾવਕਾਲਿਕਂ। ਯਾਮੋ ਕਾਲੋ ਯਾਮਕਾਲੋ, ਸੋ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਿ, ਤਂ વਾ ਕਾਲਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੀਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯਾਮਕਾਲਿਕਂ। ਸਤ੍ਤਾਹੋ ਕਾਲੋ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲੋ, ਸੋ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਿ, ਤਂ વਾ ਕਾਲਂ ਨਿਦਹਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਾਹਕਾਲਿਕਂ। ਯਾવ ਯਤ੍ਤਕੋ ਜੀવੋ ਯਾવਜੀવੋ, ਸੋ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਿ, ਯਾવਜੀવਂ વਾ ਪਰਿਹਰਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯਾવਜੀવਿਕਨ੍ਤਿ।
256. Catubbidhakālikassa sarūpañca vacanatthañca dassento āha ‘‘vikālabhojanasikkhāpade’’tiādi. Tattha niddiṭṭhaṃ khādanīyabhojanīya’’ntiiminā yāvakālikassa sarūpaṃ dasseti. ‘‘Yāva…pe… kālika’’ntiiminā vacanatthaṃ dasseti. ‘‘Saddhiṃ…pe… pāna’’ntiiminā yāmakālikassa sarūpaṃ dasseti. ‘‘Yāva…pe… kālika’’ntiiminā vacanatthaṃ dasseti. ‘‘Sabbiādi pañcavidhaṃ bhesajja’’ntiiminā sattāhakālikassa sarūpaṃ dasseti. ‘‘Sattāhaṃ…pe… kālika’’ntiiminā vacanatthaṃ dasseti. ‘‘Ṭhapetvā…pe… sabbampī’’tiiminā yāvajīvikassa sarūpaṃ dasseti. ‘‘Yāva…pe… jīvika’’ntiiminā vacanatthaṃ dasseti. Sabbavacanattho lahukamattameva, garuko panevaṃ veditabbo – yāva yattako majjhanhiko kālo yāvakālo, so assatthī, taṃ vā kālaṃ bhuñjitabbanti yāvakālikaṃ. Yāmo kālo yāmakālo, so assatthi, taṃ vā kālaṃ paribhuñjītabbanti yāmakālikaṃ. Sattāho kālo sattāhakālo, so assatthi, taṃ vā kālaṃ nidahitvā paribhuñjitabbanti sattāhakālikaṃ. Yāva yattako jīvo yāvajīvo, so assatthi, yāvajīvaṃ vā pariharitvā paribhuñjitabbanti yāvajīvikanti.
ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੇਸੁ ਕਾਲਿਕੇਸੁ। ਸਤਕ੍ਖਤ੍ਤੁਨ੍ਤਿ ਅਨੇਕવਾਰਂ। ਯਾવ ਕਾਲੋ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਤਿ, ਤਾવ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਹੋਰਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
Tatthāti catubbidhesu kālikesu. Satakkhattunti anekavāraṃ. Yāva kālo nātikkamati, tāva bhuñjantassāti yojanā. Ahorattaṃ bhuñjantassāti sambandhoti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੪. ਭੋਜਨવਗ੍ਗੋ • 4. Bhojanavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੮. ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੮. ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੮. ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੮. ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā
