Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
౮. సన్నిధికారకసిక్ఖాపదవణ్ణనా
8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā
౨౫౨. అట్ఠమసిక్ఖాపదే – బేలట్ఠసీసో నామ జటిలసహస్సబ్భన్తరో మహాథేరో. అరఞ్ఞే విహరతీతి జేతవనస్స అవిదూరే పధానఘరే ఏకస్మిం ఆవాసే వసతి. సుక్ఖకురన్తి అసూపబ్యఞ్జనం ఓదనం. సో కిర అన్తోగామే భుఞ్జిత్వా పచ్ఛా పిణ్డాయ చరిత్వా తాదిసం ఓదనం ఆహరతి, తఞ్చ ఖో అప్పిచ్ఛతాయ, న పచ్చయగిద్ధతాయ. థేరో కిర సత్తాహం నిరోధసమాపత్తియా వీతినామేత్వా సమాపత్తితో వుట్ఠాయ తం పిణ్డపాతం ఉదకేన తేమేత్వా భుఞ్జతి, తతో పున సత్తాహం సమాపత్తియా నిసీదతి. ఏవం ద్వేపి తీణిపి చత్తారిపి సత్తాహాని వీతినామేత్వా గామం పిణ్డాయ పవిసతి. తేన వుత్తం – ‘‘చిరేన గామం పిణ్డాయ పవిసతీ’’తి.
252. Aṭṭhamasikkhāpade – belaṭṭhasīso nāma jaṭilasahassabbhantaro mahāthero. Araññe viharatīti jetavanassa avidūre padhānaghare ekasmiṃ āvāse vasati. Sukkhakuranti asūpabyañjanaṃ odanaṃ. So kira antogāme bhuñjitvā pacchā piṇḍāya caritvā tādisaṃ odanaṃ āharati, tañca kho appicchatāya, na paccayagiddhatāya. Thero kira sattāhaṃ nirodhasamāpattiyā vītināmetvā samāpattito vuṭṭhāya taṃ piṇḍapātaṃ udakena temetvā bhuñjati, tato puna sattāhaṃ samāpattiyā nisīdati. Evaṃ dvepi tīṇipi cattāripi sattāhāni vītināmetvā gāmaṃ piṇḍāya pavisati. Tena vuttaṃ – ‘‘cirena gāmaṃ piṇḍāya pavisatī’’ti.
౨౫౩. కారో కరణం కిరియాతి అత్థతో ఏకం, సన్నిధికారో అస్సాతి సన్నిధికారం; సన్నిధికారమేవ సన్నిధికారకం. పటిగ్గహేత్వా ఏకరత్తం వీతినామితస్సేతం అధివచనం. తేనేవస్స పదభాజనే వుత్తం – ‘‘సన్నిధికారకం నామ అజ్జ పటిగ్గహితం అపరజ్జూ’’తి.
253. Kāro karaṇaṃ kiriyāti atthato ekaṃ, sannidhikāro assāti sannidhikāraṃ; sannidhikārameva sannidhikārakaṃ. Paṭiggahetvā ekarattaṃ vītināmitassetaṃ adhivacanaṃ. Tenevassa padabhājane vuttaṃ – ‘‘sannidhikārakaṃ nāma ajja paṭiggahitaṃ aparajjū’’ti.
పటిగ్గణ్హాతి ఆపత్తి దుక్కటస్సాతి ఏవం సన్నిధికతం యంకిఞ్చి యావకాలికం వా యామకాలికం వా అజ్ఝోహరితుకామతాయ గణ్హన్తస్స పటిగ్గహణే తావ ఆపత్తి దుక్కటస్స. అజ్ఝోహరతో పన ఏకమేకస్మిం అజ్ఝోహారే పాచిత్తియం. సచేపి పత్తో దుద్ధోతో హోతి, యం అఙ్గులియా ఘంసన్తస్స లేఖా పఞ్ఞాయతి, గణ్ఠికపత్తస్స వా గణ్ఠికన్తరే స్నేహో పవిట్ఠో హోతి, సో ఉణ్హే ఓతాపేన్తస్స పగ్ఘరతి, ఉణ్హయాగుయా వా గహితాయ సన్దిస్సతి, తాదిసే పత్తేపి పునదివసే భుఞ్జన్తస్స పాచిత్తియం. తస్మా పత్తం ధోవిత్వా పున తత్థ అచ్ఛోదకం వా ఆసిఞ్చిత్వా అఙ్గులియా వా ఘంసిత్వా నిస్నేహభావో జానితబ్బో. సచే హి ఉదకే వా స్నేహభావో పత్తే వా అఙ్గులిలేఖా పఞ్ఞాయతి, దుద్ధోతో హోతి. తేలవణ్ణపత్తే పన అఙ్గులిలేఖా పఞ్ఞాయతి, సా అబ్బోహారికా. యం భిక్ఖూ నిరపేక్ఖా సామణేరానం పరిచ్చజన్తి, తఞ్చే సామణేరా నిదహిత్వా దేన్తి, సబ్బం వట్టతి. సయం పటిగ్గహేత్వా అపరిచ్చత్తమేవ హి దుతియదివసే న వట్టతి. తతో హి ఏకసిత్థమ్పి అజ్ఝోహరతో పాచిత్తియమేవ.
Paṭiggaṇhāti āpatti dukkaṭassāti evaṃ sannidhikataṃ yaṃkiñci yāvakālikaṃ vā yāmakālikaṃ vā ajjhoharitukāmatāya gaṇhantassa paṭiggahaṇe tāva āpatti dukkaṭassa. Ajjhoharato pana ekamekasmiṃ ajjhohāre pācittiyaṃ. Sacepi patto duddhoto hoti, yaṃ aṅguliyā ghaṃsantassa lekhā paññāyati, gaṇṭhikapattassa vā gaṇṭhikantare sneho paviṭṭho hoti, so uṇhe otāpentassa paggharati, uṇhayāguyā vā gahitāya sandissati, tādise pattepi punadivase bhuñjantassa pācittiyaṃ. Tasmā pattaṃ dhovitvā puna tattha acchodakaṃ vā āsiñcitvā aṅguliyā vā ghaṃsitvā nisnehabhāvo jānitabbo. Sace hi udake vā snehabhāvo patte vā aṅgulilekhā paññāyati, duddhoto hoti. Telavaṇṇapatte pana aṅgulilekhā paññāyati, sā abbohārikā. Yaṃ bhikkhū nirapekkhā sāmaṇerānaṃ pariccajanti, tañce sāmaṇerā nidahitvā denti, sabbaṃ vaṭṭati. Sayaṃ paṭiggahetvā apariccattameva hi dutiyadivase na vaṭṭati. Tato hi ekasitthampi ajjhoharato pācittiyameva.
అకప్పియమంసేసు మనుస్సమంసే థుల్లచ్చయేన సద్విం పాచిత్తియం, అవసేసేసు దుక్కటేన సద్ధిం. యామకాలికం సతి పచ్చయే అజ్ఝోహరతో పాచిత్తియం. ఆహారత్థాయ అజ్ఝోహరతో దుక్కటేన సద్ధిం పాచిత్తియం. సచే పవారితో హుత్వా అనతిరిత్తకతం అజ్ఝోహరతి, పకతిఆమిసే ద్వే పాచిత్తియాని, మనుస్సమంసే థుల్లచ్చయేన సద్ధిం ద్వే, సేసఅకప్పియమంసే దుక్కటేన సద్ధిం, యామకాలికం సతి పచ్చయే సామిసేన ముఖేన అజ్ఝోహరతో ద్వే, నిరామిసేన ఏకమేవ. ఆహారత్థాయ అజ్ఝోహరతో వికప్పద్వయేపి దుక్కటం వడ్ఢతి. సచే వికాలే అజ్ఝోహరతి, పకతిభోజనే సన్నిధిపచ్చయా చ వికాలభోజనపచ్చయా చ ద్వే పాచిత్తియాని, అకప్పియమంసేసు థుల్లచ్చయఞ్చ దుక్కటఞ్చ వడ్ఢతి. యామకాలికేసు వికాలపచ్చయా అనాపత్తి, అనతిరిత్తపచ్చయా పన వికాలే సబ్బవికప్పేసు అనాపత్తి.
Akappiyamaṃsesu manussamaṃse thullaccayena sadviṃ pācittiyaṃ, avasesesu dukkaṭena saddhiṃ. Yāmakālikaṃ sati paccaye ajjhoharato pācittiyaṃ. Āhāratthāya ajjhoharato dukkaṭena saddhiṃ pācittiyaṃ. Sace pavārito hutvā anatirittakataṃ ajjhoharati, pakatiāmise dve pācittiyāni, manussamaṃse thullaccayena saddhiṃ dve, sesaakappiyamaṃse dukkaṭena saddhiṃ, yāmakālikaṃ sati paccaye sāmisena mukhena ajjhoharato dve, nirāmisena ekameva. Āhāratthāya ajjhoharato vikappadvayepi dukkaṭaṃ vaḍḍhati. Sace vikāle ajjhoharati, pakatibhojane sannidhipaccayā ca vikālabhojanapaccayā ca dve pācittiyāni, akappiyamaṃsesu thullaccayañca dukkaṭañca vaḍḍhati. Yāmakālikesu vikālapaccayā anāpatti, anatirittapaccayā pana vikāle sabbavikappesu anāpatti.
౨౫౫. సత్తాహకాలికం యావజీవికం ఆహారత్థాయాతి ఆహారత్థాయ పటిగ్గణ్హతో పటిగ్గహణపచ్చయా తావ దుక్కటం, అజ్ఝోహరతో పన సచే నిరామిసం హోతి, అజ్ఝోహారే అజ్ఝోహారే దుక్కటం. అథ ఆమిససంసట్ఠం పటిగ్గహేత్వా ఠపితం హోతి, యథావత్థుకం పాచిత్తియమేవ.
255.Sattāhakālikaṃ yāvajīvikaṃ āhāratthāyāti āhāratthāya paṭiggaṇhato paṭiggahaṇapaccayā tāva dukkaṭaṃ, ajjhoharato pana sace nirāmisaṃ hoti, ajjhohāre ajjhohāre dukkaṭaṃ. Atha āmisasaṃsaṭṭhaṃ paṭiggahetvā ṭhapitaṃ hoti, yathāvatthukaṃ pācittiyameva.
౨౫౬. అనాపత్తి యావకాలికన్తిఆదిమ్హి వికాలభోజనసిక్ఖాపదే నిద్దిట్ఠం ఖాదనీయభోజనీయం యావ మజ్ఝన్తికసఙ్ఖాతో కాలో, తావ భుఞ్జితబ్బతో యావకాలికం. సద్ధిం అనులోమపానేహి అట్ఠవిధం పానం యావ రత్తియా పచ్ఛిమయామసఙ్ఖాతో యామో, తావ పరిభుఞ్జితబ్బతో యామో కాలో అస్సాతి యామకాలికం. సప్పిఆది పఞ్చవిధం భేసజ్జం సత్తాహం నిధేతబ్బతో సత్తాహో కాలో అస్సాతి సత్తాహకాలికం. ఠపేత్వా ఉదకం అవసేసం సబ్బమ్పి యావజీవం పరిహరిత్వా సతి పచ్చయే పరిభుఞ్జితబ్బతో యావజీవకన్తి వుచ్చతి .
256.Anāpatti yāvakālikantiādimhi vikālabhojanasikkhāpade niddiṭṭhaṃ khādanīyabhojanīyaṃ yāva majjhantikasaṅkhāto kālo, tāva bhuñjitabbato yāvakālikaṃ. Saddhiṃ anulomapānehi aṭṭhavidhaṃ pānaṃ yāva rattiyā pacchimayāmasaṅkhāto yāmo, tāva paribhuñjitabbato yāmo kālo assāti yāmakālikaṃ. Sappiādi pañcavidhaṃ bhesajjaṃ sattāhaṃ nidhetabbato sattāho kālo assāti sattāhakālikaṃ. Ṭhapetvā udakaṃ avasesaṃ sabbampi yāvajīvaṃ pariharitvā sati paccaye paribhuñjitabbato yāvajīvakanti vuccati .
తత్థ అరుణోదయేవ పటిగ్గహితం యావకాలికం సతక్ఖత్తుమ్పి నిదహిత్వా యావకాలో నాతిక్కమతి తావ, యామకాలికం ఏకం అహోరత్తం, సత్తాహకాలికం సత్తరత్తం, ఇతరం సతి పచ్చయే, యావజీవమ్పి పరిభుఞ్జన్తస్స అనాపత్తి. సేసమేత్థ ఉత్తానమేవ. అట్ఠకథాసు పన ఇమస్మిం ఠానే పానకథా కప్పియానులోమకథా ‘‘కప్పతి ను ఖో యావకాలికేన యామకాలిక’’న్తిఆదికథా చ కప్పియభూమికథా చ విత్థారితా, తం మయం ఆగతట్ఠానేయేవ కథయిస్సామ.
Tattha aruṇodayeva paṭiggahitaṃ yāvakālikaṃ satakkhattumpi nidahitvā yāvakālo nātikkamati tāva, yāmakālikaṃ ekaṃ ahorattaṃ, sattāhakālikaṃ sattarattaṃ, itaraṃ sati paccaye, yāvajīvampi paribhuñjantassa anāpatti. Sesamettha uttānameva. Aṭṭhakathāsu pana imasmiṃ ṭhāne pānakathā kappiyānulomakathā ‘‘kappati nu kho yāvakālikena yāmakālika’’ntiādikathā ca kappiyabhūmikathā ca vitthāritā, taṃ mayaṃ āgataṭṭhāneyeva kathayissāma.
ఏళకలోమసముట్ఠానం – కాయతో చ కాయచిత్తతో చ సముట్ఠాతి, కిరియం, నోసఞ్ఞావిమోక్ఖం, అచిత్తకం, పణ్ణత్తివజ్జం, కాయకమ్మం, తిచిత్తం, తివేదనన్తి.
Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ – kāyato ca kāyacittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
సన్నిధికారకసిక్ఖాపదం అట్ఠమం.
Sannidhikārakasikkhāpadaṃ aṭṭhamaṃ.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౪. భోజనవగ్గో • 4. Bhojanavaggo
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ౮. సన్నిధికారకసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ౮. సన్నిధికారకసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౮. సన్నిధికారకసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౮. సన్నిధికారకసిక్ఖాపదం • 8. Sannidhikārakasikkhāpadaṃ