Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā

    ၈. သန္နိဓိကာရကသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

    8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā

    ၂၅၃. အပရဇ္ဇု သန္နိဓိ နာမ ဟောတီတိ အတ္ထော။ အဇ္ဇ ပဋိဂ္ဂဟိတန္တိ န ကေဝလံ ပဋိဂ္ဂဟိတမေဝ, အထ ခော ဥဂ္ဂဟိတကမ္ပိ, တေနေဝ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ ဧဝံ သန္နိဓိကတံ ယံ ကိဉ္စိ ယာဝကာလိကံ ဝာ ယာမကာလိကံ ဝာ အဇ္ဈောဟရိတုကာမတာယ ဂဏ္ဟန္တသ္သ ပဋိဂ္ဂဟဏေ တာဝ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ယဒိ တံ ပဌမမေဝ ပဋိဂ္ဂဟိတံ, ‘‘ပဋိဂ္ဂဟဏေ တာဝာ’’တိ န ဝတ္တဗ္ဗံ, တသ္မာ ဝေဒိတဗ္ဗမေတံ ‘‘အတ္တနော ကာလေ ဂဟိတံ အဇ္ဇ ပဋိဂ္ဂဟိတ’န္တိ ဝုတ္တ’’န္တိ။

    253. Aparajju sannidhi nāma hotīti attho. Ajja paṭiggahitanti na kevalaṃ paṭiggahitameva, atha kho uggahitakampi, teneva aṭṭhakathāyaṃ ‘‘paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassāti evaṃ sannidhikataṃ yaṃ kiñci yāvakālikaṃ vā yāmakālikaṃ vā ajjhoharitukāmatāya gaṇhantassa paṭiggahaṇe tāva āpatti dukkaṭassā’’ti vuttaṃ. Yadi taṃ paṭhamameva paṭiggahitaṃ, ‘‘paṭiggahaṇe tāvā’’ti na vattabbaṃ, tasmā veditabbametaṃ ‘‘attano kāle gahitaṃ ajja paṭiggahita’nti vutta’’nti.

    ဧတ္ထာဟ – ယထာ ပဉ္စ ဘေသဇ္ဇာနိ ဥဂ္ဂဟိတကာနိ အနဓိပ္ပေတာနိ။ သတ္တာဟာတိက္ကမေ အနာပတ္တိ အနဇ္ဈောဟရဏီယတ္တာ, တထာ ဣဓာပိ ဥဂ္ဂဟိတကံ နာဓိပ္ပေတန္တိ? ဧတ္ထ ဝုစ္စတိ – ဘေသဇ္ဇသိက္ခာပဒေ (ပာရာ. ၆၁၈ အာဒယော) ဥဂ္ဂဟိတကံ နာဓိပ္ပေတန္တိ ယုတ္တံ အတ္တနော ကာလာတိက္ကမနမတ္တေန တတ္ထ အာပတ္တိပ္ပသင္ဂတော။ ဧတ္ထ န ယုတ္တံ အတ္တနော ကာလာတိက္ကမနမတ္တေန အာပတ္တိပ္ပသင္ဂာဘာဝတော။ အဇ္ဈောဟရဏေနေဝ ဟိ ဧတ္ထ အာပတ္တီတိ အဓိပ္ပာယော, တသ္မာ အနုဂဏ္ဌိပဒမတေန အဇ္ဇ ဥဂ္ဂဟေတ္ဝာ ပုနဒိဝသေ ဘုဉ္ဇန္တော ဒ္ဝေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။

    Etthāha – yathā pañca bhesajjāni uggahitakāni anadhippetāni. Sattāhātikkame anāpatti anajjhoharaṇīyattā, tathā idhāpi uggahitakaṃ nādhippetanti? Ettha vuccati – bhesajjasikkhāpade (pārā. 618 ādayo) uggahitakaṃ nādhippetanti yuttaṃ attano kālātikkamanamattena tattha āpattippasaṅgato. Ettha na yuttaṃ attano kālātikkamanamattena āpattippasaṅgābhāvato. Ajjhoharaṇeneva hi ettha āpattīti adhippāyo, tasmā anugaṇṭhipadamatena ajja uggahetvā punadivase bhuñjanto dve āpattiyo āpajjati.

    တတ္ရာယံ ဝိစာရဏာ – အတ္တနာ ဘုဉ္ဇိတုကာမော အဇ္ဇ ဥဂ္ဂဟေတ္ဝာ ပုနဒိဝသေ ဘုဉ္ဇတိ, ဒ္ဝေ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇတိ။ သာမဏေရာဒီနံယေဝ အတ္ထာယ ဥဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဂဟိတံ ပုနဒိဝသေ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ ဘုဉ္ဇန္တော အာပတ္တိယာ န ကာရေတဗ္ဗောတိ။ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ ဧတ္ထာယမဓိပ္ပာယော – သစေ ဗေလဋ္ဌသီသော ဝိယ ဒုတိယတတိယာဒိဒိဝသတ္ထာယ အဇ္ဇ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာ သာမဏေရာဒီနံ ဂောပနတ္ထာယ ဒေတိ, တသ္သ ပုနဒိဝသေ အဇ္ဈောဟရဏတ္ထံ ပဋိဂ္ဂဟဏေ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ သမ္ဘဝတိ။ သယမေဝ သစေ တံ ဂောပေတ္ဝာ ဌပေတိ, ပုနဒိဝသေ ပတိတံ ကစဝရံ ဒိသ္ဝာ ဝိမတိဝသေန ဝာ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟတော ပဋိဂ္ဂဟဏတောဝ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ သမ္ဘဝတိ။ နော စေ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ, တံ ဒုက္ကဋံ နတ္ထိ။ ‘‘ဣဒဉ္ဟိ ‘ဧကံ ပာဒံ အတိက္ကာမေတိ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယသ္သာ’တိအာဒိ ဝိယာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ယော ပန ဧကပ္ပဟာရေနေဝ ဒ္ဝေပိ ပာဒေ အတိက္ကာမေတိ, တသ္သ တံ ထုလ္လစ္စယံ နတ္ထိ, ဧဝံသမ္ပဒမိဒန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဧတ္ထ ပဋိဂ္ဂဟိတဘာဝံ အဝိဇဟန္တမေဝ သန္နိဓိံ ဇနေတီတိ ဓမ္မသိရိတ္ထေရော, တံ ‘‘ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ ပာဠိယာ ဝိရုဇ္ဈတိ။ ကပာလေန ပီတော ပန သ္နေဟော အဗ္ဗောဟာရိကော။ ကိဉ္စာပိ ဥဏ္ဟေ ဩတာပေန္တသ္သ ပဂ္ဃရတိ, တထာပိ ‘‘ဘေသဇ္ဇသိက္ခာပဒေ ဝိယာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဣတရထာ ကပာလေန ပီတာ သပ္ပိအာဒယောပိ သတ္တာဟာတိက္ကမေ အာပတ္တိံ ဇနေယ္ယုန္တိ။ သယံ ပဋိဂ္ဂဟေတ္ဝာတိ ဣဓာပိ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တဝိဓိယေဝ။ ဒုဒ္ဓောတပတ္တကထာပိ ဧတေန သမေတိ ဝိယ ။ အာဟာရတ္ထာယာတိ ကာလေပိ လဗ္ဘတိ။ ပကတိအာမိသေတိ ကပ္ပိယာမိသေ။ သာမိသေန မုခေန အဇ္ဈောဟရတော ဒ္ဝေတိ ‘‘ဟိယ္ယော ပဋိဂ္ဂဟိတယာမကာလိကံ အဇ္ဇ ပုရေဘတ္တံ သာမိသေန မုခေန အဇ္ဈောဟရတော ဒ္ဝေ ပာစိတ္တိယာနီ’’တိ လိခိတံ။ အဇ္ဇ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ယာဝကာလိကမ္ပိ ဟိ ယာမာတိက္ကန္တပာနကေန သံသဋ္ဌံ သန္နိဓိံ ကရောတိ။ အကပ္ပိယမံသေသု မနုသ္သမံသေ ထုလ္လစ္စယံ, သေသမံသေ ဒုက္ကဋဉ္စ ဝဍ္ဎတိ။

    Tatrāyaṃ vicāraṇā – attanā bhuñjitukāmo ajja uggahetvā punadivase bhuñjati, dve āpattiyo āpajjati. Sāmaṇerādīnaṃyeva atthāya uggahetvā gahitaṃ punadivase paṭiggahetvā bhuñjanto āpattiyā na kāretabboti. Paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassāti etthāyamadhippāyo – sace belaṭṭhasīso viya dutiyatatiyādidivasatthāya ajja paṭiggahetvā sāmaṇerādīnaṃ gopanatthāya deti, tassa punadivase ajjhoharaṇatthaṃ paṭiggahaṇe āpatti dukkaṭassāti sambhavati. Sayameva sace taṃ gopetvā ṭhapeti, punadivase patitaṃ kacavaraṃ disvā vimativasena vā paṭiggaṇhato paṭiggahaṇatova āpatti dukkaṭassāti sambhavati. No ce paṭiggaṇhāti, taṃ dukkaṭaṃ natthi. ‘‘Idañhi ‘ekaṃ pādaṃ atikkāmeti, āpatti thullaccayassā’tiādi viyā’’ti vuttaṃ. Yo pana ekappahāreneva dvepi pāde atikkāmeti, tassa taṃ thullaccayaṃ natthi, evaṃsampadamidanti veditabbaṃ. Ettha paṭiggahitabhāvaṃ avijahantameva sannidhiṃ janetīti dhammasiritthero, taṃ ‘‘paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassā’’ti pāḷiyā virujjhati. Kapālena pīto pana sneho abbohāriko. Kiñcāpi uṇhe otāpentassa paggharati, tathāpi ‘‘bhesajjasikkhāpade viyā’’ti vuttaṃ. Itarathā kapālena pītā sappiādayopi sattāhātikkame āpattiṃ janeyyunti. Sayaṃ paṭiggahetvāti idhāpi pubbe vuttavidhiyeva. Duddhotapattakathāpi etena sameti viya . Āhāratthāyāti kālepi labbhati. Pakatiāmiseti kappiyāmise. Sāmisena mukhena ajjhoharato dveti ‘‘hiyyo paṭiggahitayāmakālikaṃ ajja purebhattaṃ sāmisena mukhena ajjhoharato dve pācittiyānī’’ti likhitaṃ. Ajja paṭiggahitaṃ yāvakālikampi hi yāmātikkantapānakena saṃsaṭṭhaṃ sannidhiṃ karoti. Akappiyamaṃsesu manussamaṃse thullaccayaṃ, sesamaṃse dukkaṭañca vaḍḍhati.

    ၂၅၅. သတ္တာဟကာလိကံ ယာဝဇီဝိကံ အာဟာရတ္ထာယာတိ ကာလေပိ ဒုက္ကဋမေဝ သန္နိဓိံ အနာပဇ္ဇနတောတိ ကေစိ။ တဒဟု ပဋိဂ္ဂဟိတံ တဒဟု ပုရေဘတ္တံ ဝဋ္ဋတီတိ စေ? န, ပာဠိယမ္ပိ အဋ္ဌကထာယမ္ပိ ဝိသေသသ္သ နတ္ထိတာယ။ ဘေသဇ္ဇသိက္ခာပဒေ ပုရေဘတ္တံ ယထာသုခံ ပရိဘုဉ္ဇနံ ဝုတ္တန္တိ စေ? အာဟာရေ သပ္ပိအာဒိ သင္ဂဟံ ယာတိ, တေန တဂ္ဂတိကဝသေန ဝုတ္တံ, န ဘေသဇ္ဇဝသေန ဝုတ္တန္တိ ဥပတိသ္သော

    255.Sattāhakālikaṃ yāvajīvikaṃ āhāratthāyāti kālepi dukkaṭameva sannidhiṃ anāpajjanatoti keci. Tadahu paṭiggahitaṃ tadahu purebhattaṃ vaṭṭatīti ce? Na, pāḷiyampi aṭṭhakathāyampi visesassa natthitāya. Bhesajjasikkhāpade purebhattaṃ yathāsukhaṃ paribhuñjanaṃ vuttanti ce? Āhāre sappiādi saṅgahaṃ yāti, tena taggatikavasena vuttaṃ, na bhesajjavasena vuttanti upatisso.

    သန္နိဓိကာရကသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၄. ဘောဇနဝဂ္ဂော • 4. Bhojanavaggo

    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၈. သန္နိဓိကာရကသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၈. သန္နိဓိကာရကသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၈. သန္နိဓိကာရကသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Sannidhikārakasikkhāpadavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၈. သန္နိဓိကာရကသိက္ခာပဒံ • 8. Sannidhikārakasikkhāpadaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact