Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
೨. ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕಂ
2. Uposathakkhandhakaṃ
ಸನ್ನಿಪಾತಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾ
Sannipātānujānanādikathā
೧೩೨. ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕೇ – ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾತಿ ಏತ್ಥ ತಿತ್ಥಂ ವುಚ್ಚತಿ ಲದ್ಧಿ; ಅಞ್ಞಂ ತಿತ್ಥಂ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಂ; ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಂ ಏತೇಸಂ ಅತ್ಥೀತಿ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಾ; ಇತೋ ಅಞ್ಞಲದ್ಧಿಕಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಧಮ್ಮಂ ಭಾಸನ್ತೀತಿ ಯಂ ತೇಸಂ ಕತ್ತಬ್ಬಾಕತ್ತಬ್ಬಂ, ತಂ ಕಥೇನ್ತಿ। ತೇ ಲಭನ್ತೀತಿ ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಲಭನ್ತಿ। ಮೂಗಸೂಕರಾತಿ ಥೂಲಸರೀರಸೂಕರಾ।
132. Uposathakkhandhake – aññatitthiyāti ettha titthaṃ vuccati laddhi; aññaṃ titthaṃ aññatitthaṃ; aññatitthaṃ etesaṃ atthīti aññatitthiyā; ito aññaladdhikāti vuttaṃ hoti. Dhammaṃ bhāsantīti yaṃ tesaṃ kattabbākattabbaṃ, taṃ kathenti. Te labhantīti te manussā labhanti. Mūgasūkarāti thūlasarīrasūkarā.
೧೩೫. ಅನಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ವಾ ಹೋತಿ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ವಾ ವುಟ್ಠಿತೋತಿ ಏತ್ಥ ಯಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಭಿಕ್ಖು ಅನಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ವಾ ವುಟ್ಠಿತೋ, ಅಯಂ ಅಸನ್ತೀ ನಾಮ ಆಪತ್ತೀತಿ ಏವಮತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸಮ್ಪಜಾನಮುಸಾವಾದೇ ಕಿಂ ಹೋತೀತಿ ಯ್ವಾಯಂ ಸಮ್ಪಜಾನಮುಸಾವಾದೋ ಅಸ್ಸ ಹೋತೀತಿ ವುತ್ತೋ, ಸೋ ಆಪತ್ತಿತೋ ಕಿಂ ಹೋತಿ, ಕತರಾ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ದುಕ್ಕಟಂ ಹೋತೀತಿ ದುಕ್ಕಟಾಪತ್ತಿ ಹೋತಿ; ಸಾ ಚ ಖೋ ನ ಮುಸಾವಾದಲಕ್ಖಣೇನ; ಭಗವತೋ ಪನ ವಚನೇನ ವಚೀದ್ವಾರೇ ಅಕಿರಿಯಸಮುಟ್ಠಾನಾ ಆಪತ್ತಿ ಹೋತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ವಕ್ಖತಿ ಹಿ –
135.Anajjhāpanno vā hoti āpajjitvā vā vuṭṭhitoti ettha yaṃ āpattiṃ bhikkhu anajjhāpanno vā hoti, āpajjitvā vā vuṭṭhito, ayaṃ asantī nāma āpattīti evamattho veditabbo. Sampajānamusāvāde kiṃ hotīti yvāyaṃ sampajānamusāvādo assa hotīti vutto, so āpattito kiṃ hoti, katarā āpatti hotīti attho. Dukkaṭaṃ hotīti dukkaṭāpatti hoti; sā ca kho na musāvādalakkhaṇena; bhagavato pana vacanena vacīdvāre akiriyasamuṭṭhānā āpatti hotīti veditabbā. Vakkhati hi –
‘‘ಅನಾಲಪನ್ತೋ ಮನುಜೇನ ಕೇನಚಿ,
‘‘Anālapanto manujena kenaci,
ವಾಚಾಗಿರಂ ನೋ ಚ ಪರೇ ಭಣೇಯ್ಯ।
Vācāgiraṃ no ca pare bhaṇeyya;
ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯ ವಾಚಸಿಕಂ ನ ಕಾಯಿಕಂ,
Āpajjeyya vācasikaṃ na kāyikaṃ,
ಪಞ್ಹಾ ಮೇಸಾ ಕುಸಲೇಹಿ ಚಿನ್ತಿತಾ’’ತಿ॥ (ಪರಿ॰ ೪೭೯)।
Pañhā mesā kusalehi cintitā’’ti. (pari. 479);
ಅನ್ತರಾಯಿಕೋತಿ ಅನ್ತರಾಯಕರೋ। ಕಿಸ್ಸ ಫಾಸು ಹೋತೀತಿ ಕಿಮತ್ಥಾಯ ಫಾಸು ಹೋತಿ। ಪಠಮಸ್ಸ ಝಾನಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯಾತಿ ಪಠಮಸ್ಸ ಝಾನಸ್ಸ ಅಧಿಗಮನತ್ಥಾಯ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಫಾಸು ಹೋತಿ ಸುಖಂ ಹೋತಿ। ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ। ಇತಿ ಭಗವಾ ಉದ್ದೇಸತೋ ಚ ನಿದ್ದೇಸತೋ ಚ ಪಠಮಂ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಂ ದಸ್ಸೇಸಿ।
Antarāyikoti antarāyakaro. Kissa phāsu hotīti kimatthāya phāsu hoti. Paṭhamassa jhānassa adhigamāyāti paṭhamassa jhānassa adhigamanatthāya tassa bhikkhuno phāsu hoti sukhaṃ hoti. Esa nayo sabbattha. Iti bhagavā uddesato ca niddesato ca paṭhamaṃ pātimokkhuddesaṃ dassesi.
೧೩೬. ದೇವಸಿಕನ್ತಿ ದಿವಸೇ ದಿವಸೇ। ಚಾತುದ್ದಸೇ ವಾ ಪನ್ನರಸೇ ವಾತಿ ಏಕಸ್ಸ ಉತುನೋ ತತಿಯೇ ಚ ಸತ್ತಮೇ ಚ ಪಕ್ಖೇ ದ್ವಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಚಾತುದ್ದಸೇ ಅವಸೇಸೇ ಛಕ್ಖತ್ತುಂ ಪನ್ನರಸೇ; ಅಯಂ ತಾವ ಏಕೋ ಅತ್ಥೋ। ಅಯಂ ಪನ ಪಕತಿಚಾರಿತ್ತವಸೇನ ವುತ್ತೋ ‘‘ಸಕಿಂ ಪಕ್ಖಸ್ಸ ಚಾತುದ್ದಸೇ ವಾ ಪನ್ನರಸೇ ವಾ’’ತಿ ವಚನತೋ ಪನ ತಥಾರೂಪೇ ಪಚ್ಚಯೇ ಸತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಚಾತುದ್ದಸೇ ವಾ ಪನ್ನರಸೇ ವಾ ಉದ್ದಿಸಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಆವಾಸಿಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಚಾತುದ್ದಸೋ ಹೋತಿ, ಆಗನ್ತುಕಾನಂ ಪನ್ನರಸೋ। ಸಚೇ ಆವಾಸಿಕಾ ಬಹುತರಾ ಹೋನ್ತಿ, ಆಗನ್ತುಕೇಹಿ ಆವಾಸಿಕಾನಂ ಅನುವತ್ತಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವಚನತೋಪಿ ಚೇತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
136.Devasikanti divase divase. Cātuddase vā pannarase vāti ekassa utuno tatiye ca sattame ca pakkhe dvikkhattuṃ cātuddase avasese chakkhattuṃ pannarase; ayaṃ tāva eko attho. Ayaṃ pana pakaticārittavasena vutto ‘‘sakiṃ pakkhassa cātuddase vā pannarase vā’’ti vacanato pana tathārūpe paccaye sati yasmiṃ tasmiṃ cātuddase vā pannarase vā uddisituṃ vaṭṭati, āvāsikānaṃ bhikkhūnaṃ cātuddaso hoti, āgantukānaṃ pannaraso. Sace āvāsikā bahutarā honti, āgantukehi āvāsikānaṃ anuvattitabba’’nti vacanatopi cetaṃ veditabbaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi
೬೮. ಸನ್ನಿಪಾತಾನುಜಾನನಾ • 68. Sannipātānujānanā
೬೯. ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಾನುಜಾನನಾ • 69. Pātimokkhuddesānujānanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಸನ್ನಿಪಾತಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಸನ್ನಿಪಾತಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಸನ್ನಿಪಾತಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೬೮. ಸನ್ನಿಪಾತಾನುಜಾನನಾದಿಕಥಾ • 68. Sannipātānujānanādikathā