| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi |
༢. ཨུཔོསཐཀྑནྡྷཀཾ
2. Uposathakkhandhakaṃ
༦༨. སནྣིཔཱཏཱནུཛཱནནཱདིཀཐཱ
68. Sannipātānujānanādikathā
༡༣༢. ཨུཔོསཐཀྑནྡྷཀེ ཏརནྟི ཨོཏརནྟི ཨེཏྠཱཏི ཏིཏྠཾ, ཨུདཀཏིཏྠཾ, ཏིཏྠཾ ཝིཡཱཏི ཏིཏྠཾ, ལདྡྷཱིཏི ཨཱཧ ‘‘ཏིཏྠཾ ཝུཙྩཏི ལདྡྷཱི’’ཏི། ལདྡྷི ཧི བཧཱུནཾ ལདྡྷིཀཱནཾ ཨོཏརཎཊྛཱནཏྟཱ ཏིཏྠཾ ནཱམ། ཨཉྙནྟི སཱསནིཀལདྡྷིཏོ ཨཉྙཾ། ཨེཏེསནྟི པརིབྦཱཛཀཱནཾ། ཨིཏོཏི ཨིམསྨཱ སཱསནིཀལདྡྷིཏོ། ཡནྟི ཡཾ དྷམྨཛཱཏཾ། ཏེསནྟི ཨཉྙཏིཏྠིཡཱནཾ པརིབྦཱཛཀཱནཾ། ཏེ ལབྷནྟཱིཏི ཨེཏྠ ཏསདྡོ མནུསྶཝིསཡོཏི ཨཱཧ ‘‘ཏེ མནུསྶཱ’’ཏི། མཱུགསཱུཀརཱཏི ཨེཏྠ ཐཱུལསརཱིརསྶ སཱུཀརསྶ སདྡམཏྟསྶཱཔི ཨབྷཱཝཏོ མཱུགསཱུཀརོ ནཱམཱཏི ཨཱཧ ‘‘ཐཱུལསརཱིརསཱུཀརཱ’’ཏི།
132. Uposathakkhandhake taranti otaranti etthāti titthaṃ, udakatitthaṃ, titthaṃ viyāti titthaṃ, laddhīti āha ‘‘titthaṃ vuccati laddhī’’ti. Laddhi hi bahūnaṃ laddhikānaṃ otaraṇaṭṭhānattā titthaṃ nāma. Aññanti sāsanikaladdhito aññaṃ. Etesanti paribbājakānaṃ. Itoti imasmā sāsanikaladdhito. Yanti yaṃ dhammajātaṃ. Tesanti aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ. Te labhantīti ettha tasaddo manussavisayoti āha ‘‘te manussā’’ti. Mūgasūkarāti ettha thūlasarīrassa sūkarassa saddamattassāpi abhāvato mūgasūkaro nāmāti āha ‘‘thūlasarīrasūkarā’’ti.
༡༣༥. ཨསྶཱཏི བྷིཀྑུནོ། སོཏི སམྤཛཱནམུསཱཝཱདོ། ཀིནྟི ཀིཾ ཨཱཔཏྟི། དུཀྐཊནྟི པདསྶ དུཀྐཊཾ ཀམྨནྟི ཨཱསངྐཱ བྷཝེཡྻཱཏི ཨཱཧ ‘‘དུཀྐཊཱཔཏྟཱི’’ཏི། སཱ ཙ ཁོ དུཀྐཊཱཔཏྟི མུསཱཝཱདལཀྑཎེན ན ཧོཏཱིཏི ཡོཛནཱ། ཀེན ཧོཏཱིཏི ཨཱཧ ‘‘བྷགཝཏོ པན ཝཙནེནཱ’’ཏི། ཝཙནེནཱཏི ཙ ‘‘སམྤཛཱནམུསཱཝཱདེ ཀིཾ ཧོཏི? དུཀྐཊཾ ཧོཏཱི’’ཏི (མཧཱཝ॰ ༡༣༥) ཝཙནེན། ཨཀིརིཡསམུཊྛཱནཱཏི ཨཱཝི ཀཏྟབྦཱཡ ཨཱཔཏྟིཡཱ ཨཀརཎེན ཨཀིརིཡསམུཊྛཱནཱ།
135.Assāti bhikkhuno. Soti sampajānamusāvādo. Kinti kiṃ āpatti. Dukkaṭanti padassa dukkaṭaṃ kammanti āsaṅkā bhaveyyāti āha ‘‘dukkaṭāpattī’’ti. Sā ca kho dukkaṭāpatti musāvādalakkhaṇena na hotīti yojanā. Kena hotīti āha ‘‘bhagavato pana vacanenā’’ti. Vacanenāti ca ‘‘sampajānamusāvāde kiṃ hoti? Dukkaṭaṃ hotī’’ti (mahāva. 135) vacanena. Akiriyasamuṭṭhānāti āvi kattabbāya āpattiyā akaraṇena akiriyasamuṭṭhānā.
མནུཛེནཱཏི མནུསྶེན། ཝཱཙཱཏི ཝཱཙཱཡ། ཡཀཱརསྶ ཧི ལོཔོ། གིརནྟི སདྡཾ། པརེཏི ཨཉྙེ པུགྒལེ། ཝཱཙསིཀནྟི ཝཱཙཱཏོ སམུཊྛིཏཾ། ཨཡཾ པནེཏྠ ཡོཛནཱ – བྷིཀྑུ ཀེནཙི ཨཱསནྣེ ཋིཏེན མནུཛེན ཝཱཙཱཡ ཨནཱལཔནྟོ ཧོཏི, པརེ དཱུརེ ཋིཏེ པུགྒལེ སནྡྷཱཡ གིརཾ མཧཱསདྡཾ ནོ ཙ བྷཎེཡྻ, ཨེཝམྤི ཝཱཙསིཀམེཝ ཨཱཔཛྫེཡྻཱཏི།
Manujenāti manussena. Vācāti vācāya. Yakārassa hi lopo. Giranti saddaṃ. Pareti aññe puggale. Vācasikanti vācāto samuṭṭhitaṃ. Ayaṃ panettha yojanā – bhikkhu kenaci āsanne ṭhitena manujena vācāya anālapanto hoti, pare dūre ṭhite puggale sandhāya giraṃ mahāsaddaṃ no ca bhaṇeyya, evampi vācasikameva āpajjeyyāti.
ཨནྟརཱཡིཀོཏི ཨེཏྠ ཀརོཏྱཏྠེ ཎིཀཔཙྩཡོཏི ཨཱཧ ‘‘ཨནྟརཱཡཀརོ’’ཏི། ‘‘ཀིམཏྠཱཡཱ’’ཏི ཨིམིནཱ ཀིསྶཱཏི ཨེཏྠ ཏདཏྠེ ཙཏུཏྠཱིཏི དསྶེཏི, ཧེཏྭཏྠོཔི ཡུཛྫཏེཝ། སབྦཏྠཱཏི སབྦེསུ ‘‘དུཏིཡསྶ ཛྷཱནསྶ ཨདྷིགམཱཡཱ’’ཏིཨཱདཱིསུ། ཨིཏཱིཏིཨཱདི ནིགམནཾ། ཨུདྡེསཏོ ཙཱཏི ‘‘སུཎཱཏུ མེ བྷནྟེ སངྒྷོ’’ཏིཨཱདིཨུདྡེསཏོ ཙ། ནིདྡེསཏོ ཙཱཏི ‘‘པཱཏིམོཀྑནྟི ཨཱདིམེཏ’’ནྟིཨཱདིནིདྡེསཏོ ཙ།
Antarāyikoti ettha karotyatthe ṇikapaccayoti āha ‘‘antarāyakaro’’ti. ‘‘Kimatthāyā’’ti iminā kissāti ettha tadatthe catutthīti dasseti, hetvatthopi yujjateva. Sabbatthāti sabbesu ‘‘dutiyassa jhānassa adhigamāyā’’tiādīsu. Itītiādi nigamanaṃ. Uddesato cāti ‘‘suṇātu me bhante saṅgho’’tiādiuddesato ca. Niddesato cāti ‘‘pātimokkhanti ādimeta’’ntiādiniddesato ca.
༡༣༦. དེཝསིཀནྟི ཨེཏྠ ཎིཀཔཙྩཡོ ཝིཙྪཏྠེ ཧོཏཱིཏི ཨཱཧ ‘‘དིཝསེ དིཝསེ’’ཏི། ཏཏིཡེ ཙ སཏྟམེ ཙ པཀྑེཏི ཨེཀསྶ ཨུཏུནོ ཨཊྛསུ པཀྑེསུ ཏཏིཡེ ཙ སཏྟམེ ཙ པཀྑེ། ‘‘ཝཙནཏོ’’ཏི པདཾ ‘‘ཝཊྚཏཱི’’ཏི པདེ ཉཱཔཀཧེཏུ། ཏཐཱརཱུཔེ པཙྩཡེཏི ཏཐཱརཱུཔེ ཝིཀཏིཙཱརིཏྟསངྑཱཏེ པཙྩཡེ། ཨནུཝཏྟིཏབྦནྟི ཨནུམཏིཾ ཝཏྟིཏབྦཾ། ཝཙནཏོཔཱིཏི པིསདྡོ པུབྦེ ཉཱཔཀཧེཏུཾ སམྤིཎྜེཏི། ཨེཏནྟི ‘‘ཡསྨིཾ ཏསྨིཾ ཙཱཏུདྡསེ ཝཱ པནྣརསེ ཝཱ ཨུདྡིསིཏུཾ ཝཊྚཏཱི’’ཏི ཝཙནཾ།
136.Devasikanti ettha ṇikapaccayo vicchatthe hotīti āha ‘‘divase divase’’ti. Tatiye ca sattame ca pakkheti ekassa utuno aṭṭhasu pakkhesu tatiye ca sattame ca pakkhe. ‘‘Vacanato’’ti padaṃ ‘‘vaṭṭatī’’ti pade ñāpakahetu. Tathārūpe paccayeti tathārūpe vikaticārittasaṅkhāte paccaye. Anuvattitabbanti anumatiṃ vattitabbaṃ. Vacanatopīti pisaddo pubbe ñāpakahetuṃ sampiṇḍeti. Etanti ‘‘yasmiṃ tasmiṃ cātuddase vā pannarase vā uddisituṃ vaṭṭatī’’ti vacanaṃ.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝགྒཔཱལི༹ • Mahāvaggapāḷi
༦༨. སནྣིཔཱཏཱནུཛཱནནཱ • 68. Sannipātānujānanā
༦༩. པཱཏིམོཀྑུདྡེསཱནུཛཱནནཱ • 69. Pātimokkhuddesānujānanā
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཧཱཝགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / སནྣིཔཱཏཱནུཛཱནནཱདིཀཐཱ • Sannipātānujānanādikathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / སནྣིཔཱཏཱནུཛཱནནཱདིཀཐཱཝཎྞནཱ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / སནྣིཔཱཏཱནུཛཱནནཱདིཀཐཱཝཎྞནཱ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / སནྣིཔཱཏཱནུཛཱནནཱདིཀཐཱཝཎྞནཱ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
