Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੨. ਉਪੋਸਥਕ੍ਖਨ੍ਧਕਂ
2. Uposathakkhandhakaṃ
੬੮. ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਨੁਜਾਨਨਾਦਿਕਥਾ
68. Sannipātānujānanādikathā
੧੩੨. ਉਪੋਸਥਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਤਰਨ੍ਤਿ ਓਤਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਤਿਤ੍ਥਂ, ਉਦਕਤਿਤ੍ਥਂ, ਤਿਤ੍ਥਂ વਿਯਾਤਿ ਤਿਤ੍ਥਂ, ਲਦ੍ਧੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਿਤ੍ਥਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਲਦ੍ਧੀ’’ਤਿ। ਲਦ੍ਧਿ ਹਿ ਬਹੂਨਂ ਲਦ੍ਧਿਕਾਨਂ ਓਤਰਣਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ ਤਿਤ੍ਥਂ ਨਾਮ। ਅਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਸਾਸਨਿਕਲਦ੍ਧਿਤੋ ਅਞ੍ਞਂ। ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਨਂ। ਇਤੋਤਿ ਇਮਸ੍ਮਾ ਸਾਸਨਿਕਲਦ੍ਧਿਤੋ। ਯਨ੍ਤਿ ਯਂ ਧਮ੍ਮਜਾਤਂ। ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਾਨਂ। ਤੇ ਲਭਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਸਦ੍ਦੋ ਮਨੁਸ੍ਸવਿਸਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ਮੂਗਸੂਕਰਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਥੂਲਸਰੀਰਸ੍ਸ ਸੂਕਰਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਮਤ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਭਾવਤੋ ਮੂਗਸੂਕਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਥੂਲਸਰੀਰਸੂਕਰਾ’’ਤਿ।
132. Uposathakkhandhake taranti otaranti etthāti titthaṃ, udakatitthaṃ, titthaṃ viyāti titthaṃ, laddhīti āha ‘‘titthaṃ vuccati laddhī’’ti. Laddhi hi bahūnaṃ laddhikānaṃ otaraṇaṭṭhānattā titthaṃ nāma. Aññanti sāsanikaladdhito aññaṃ. Etesanti paribbājakānaṃ. Itoti imasmā sāsanikaladdhito. Yanti yaṃ dhammajātaṃ. Tesanti aññatitthiyānaṃ paribbājakānaṃ. Te labhantīti ettha tasaddo manussavisayoti āha ‘‘te manussā’’ti. Mūgasūkarāti ettha thūlasarīrassa sūkarassa saddamattassāpi abhāvato mūgasūkaro nāmāti āha ‘‘thūlasarīrasūkarā’’ti.
੧੩੫. ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ। ਸੋਤਿ ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾવਾਦੋ। ਕਿਨ੍ਤਿ ਕਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿ। ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਆਸਙ੍ਕਾ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੁਕ੍ਕਟਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਸਾ ਚ ਖੋ ਦੁਕ੍ਕਟਾਪਤ੍ਤਿ ਮੁਸਾવਾਦਲਕ੍ਖਣੇਨ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਕੇਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਭਗવਤੋ ਪਨ વਚਨੇਨਾ’’ਤਿ। વਚਨੇਨਾਤਿ ਚ ‘‘ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾવਾਦੇ ਕਿਂ ਹੋਤਿ? ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੧੩੫) વਚਨੇਨ। ਅਕਿਰਿਯਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਤਿ ਆવਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਕਰਣੇਨ ਅਕਿਰਿਯਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾ।
135.Assāti bhikkhuno. Soti sampajānamusāvādo. Kinti kiṃ āpatti. Dukkaṭanti padassa dukkaṭaṃ kammanti āsaṅkā bhaveyyāti āha ‘‘dukkaṭāpattī’’ti. Sā ca kho dukkaṭāpatti musāvādalakkhaṇena na hotīti yojanā. Kena hotīti āha ‘‘bhagavato pana vacanenā’’ti. Vacanenāti ca ‘‘sampajānamusāvāde kiṃ hoti? Dukkaṭaṃ hotī’’ti (mahāva. 135) vacanena. Akiriyasamuṭṭhānāti āvi kattabbāya āpattiyā akaraṇena akiriyasamuṭṭhānā.
ਮਨੁਜੇਨਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਨ। વਾਚਾਤਿ વਾਚਾਯ। ਯਕਾਰਸ੍ਸ ਹਿ ਲੋਪੋ। ਗਿਰਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਦਂ। ਪਰੇਤਿ ਅਞ੍ਞੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ। વਾਚਸਿਕਨ੍ਤਿ વਾਚਾਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਿਤਂ। ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਯੋਜਨਾ – ਭਿਕ੍ਖੁ ਕੇਨਚਿ ਆਸਨ੍ਨੇ ਠਿਤੇਨ ਮਨੁਜੇਨ વਾਚਾਯ ਅਨਾਲਪਨ੍ਤੋ ਹੋਤਿ, ਪਰੇ ਦੂਰੇ ਠਿਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਗਿਰਂ ਮਹਾਸਦ੍ਦਂ ਨੋ ਚ ਭਣੇਯ੍ਯ, ਏવਮ੍ਪਿ વਾਚਸਿਕਮੇવ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ।
Manujenāti manussena. Vācāti vācāya. Yakārassa hi lopo. Giranti saddaṃ. Pareti aññe puggale. Vācasikanti vācāto samuṭṭhitaṃ. Ayaṃ panettha yojanā – bhikkhu kenaci āsanne ṭhitena manujena vācāya anālapanto hoti, pare dūre ṭhite puggale sandhāya giraṃ mahāsaddaṃ no ca bhaṇeyya, evampi vācasikameva āpajjeyyāti.
ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਰੋਤ੍ਯਤ੍ਥੇ ਣਿਕਪਚ੍ਚਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਰੋ’’ਤਿ। ‘‘ਕਿਮਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਿਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਦਤ੍ਥੇ ਚਤੁਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ਹੇਤ੍વਤ੍ਥੋਪਿ ਯੁਜ੍ਜਤੇવ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ‘‘ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਅਧਿਗਮਾਯਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ। ਇਤੀਤਿਆਦਿ ਨਿਗਮਨਂ। ਉਦ੍ਦੇਸਤੋ ਚਾਤਿ ‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ ਭਨ੍ਤੇ ਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿਆਦਿਉਦ੍ਦੇਸਤੋ ਚ। ਨਿਦ੍ਦੇਸਤੋ ਚਾਤਿ ‘‘ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਆਦਿਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਿਦ੍ਦੇਸਤੋ ਚ।
Antarāyikoti ettha karotyatthe ṇikapaccayoti āha ‘‘antarāyakaro’’ti. ‘‘Kimatthāyā’’ti iminā kissāti ettha tadatthe catutthīti dasseti, hetvatthopi yujjateva. Sabbatthāti sabbesu ‘‘dutiyassa jhānassa adhigamāyā’’tiādīsu. Itītiādi nigamanaṃ. Uddesato cāti ‘‘suṇātu me bhante saṅgho’’tiādiuddesato ca. Niddesato cāti ‘‘pātimokkhanti ādimeta’’ntiādiniddesato ca.
੧੩੬. ਦੇવਸਿਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਣਿਕਪਚ੍ਚਯੋ વਿਚ੍ਛਤ੍ਥੇ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਦਿવਸੇ ਦਿવਸੇ’’ਤਿ। ਤਤਿਯੇ ਚ ਸਤ੍ਤਮੇ ਚ ਪਕ੍ਖੇਤਿ ਏਕਸ੍ਸ ਉਤੁਨੋ ਅਟ੍ਠਸੁ ਪਕ੍ਖੇਸੁ ਤਤਿਯੇ ਚ ਸਤ੍ਤਮੇ ਚ ਪਕ੍ਖੇ। ‘‘વਚਨਤੋ’’ਤਿ ਪਦਂ ‘‘વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪਦੇ ਞਾਪਕਹੇਤੁ। ਤਥਾਰੂਪੇ ਪਚ੍ਚਯੇਤਿ ਤਥਾਰੂਪੇ વਿਕਤਿਚਾਰਿਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤੇ ਪਚ੍ਚਯੇ। ਅਨੁવਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਨੁਮਤਿਂ વਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਂ। વਚਨਤੋਪੀਤਿ ਪਿਸਦ੍ਦੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਞਾਪਕਹੇਤੁਂ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤਿ। ਏਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਚਾਤੁਦ੍ਦਸੇ વਾ ਪਨ੍ਨਰਸੇ વਾ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ વਚਨਂ।
136.Devasikanti ettha ṇikapaccayo vicchatthe hotīti āha ‘‘divase divase’’ti. Tatiye ca sattame ca pakkheti ekassa utuno aṭṭhasu pakkhesu tatiye ca sattame ca pakkhe. ‘‘Vacanato’’ti padaṃ ‘‘vaṭṭatī’’ti pade ñāpakahetu. Tathārūpe paccayeti tathārūpe vikaticārittasaṅkhāte paccaye. Anuvattitabbanti anumatiṃ vattitabbaṃ. Vacanatopīti pisaddo pubbe ñāpakahetuṃ sampiṇḍeti. Etanti ‘‘yasmiṃ tasmiṃ cātuddase vā pannarase vā uddisituṃ vaṭṭatī’’ti vacanaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi
੬੮. ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਨੁਜਾਨਨਾ • 68. Sannipātānujānanā
੬੯. ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਾਨੁਜਾਨਨਾ • 69. Pātimokkhuddesānujānanā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਨੁਜਾਨਨਾਦਿਕਥਾ • Sannipātānujānanādikathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਨੁਜਾਨਨਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਨੁਜਾਨਨਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਨੁਜਾਨਨਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā