| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
2. උපොසථක්‌ඛන්‌ධකො
2. Uposathakkhandhako
සන්‌නිපාතානුජානනාදිකථාවණ්‌ණනා
Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
132. උපොසථක්‌ඛන්‌ධකෙ තරන්‌ති ඔතරන්‌ති එත්‌ථාති තිත්‌ථං, ලද්‌ධි. ඉතොති සාසනලද්‌ධිතො.
132. Uposathakkhandhake taranti otaranti etthāti titthaṃ, laddhi. Itoti sāsanaladdhito.
135. ආපජ්‌ජිත්‌වා වා වුට්‌ඨිතොති එත්‌ථ දෙසනාරොචනානම්‌පි සඞ්‌ගහො. තෙනෙව මාතිකාට්‌ඨකථායං ‘‘වුට්‌ඨිතා වා දෙසිතා වා ආරොචිතා වා ආපත්‌ති…පෙ.… අසන්‌තී නාම හොතී’’ති (කඞ්‌ඛා. අට්‌ඨ. නිදානවණ්‌ණනා) වුත්‌තං.
135.Āpajjitvā vā vuṭṭhitoti ettha desanārocanānampi saṅgaho. Teneva mātikāṭṭhakathāyaṃ ‘‘vuṭṭhitā vā desitā vā ārocitā vā āpatti…pe… asantī nāma hotī’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. nidānavaṇṇanā) vuttaṃ.
මනුජෙනාති ආසන්‌නෙන සහ. පරෙති දූරට්‌ඨෙපි පරපුග්‌ගලෙ සන්‌ධාය ගිරං නො ච භණෙය්‍යාති යොජනා.
Manujenāti āsannena saha. Pareti dūraṭṭhepi parapuggale sandhāya giraṃ no ca bhaṇeyyāti yojanā.
‘‘ආවිකතා හිස්‌ස ඵාසු හොතී’’ති (මහාව. 134) වුත්‌තත්‌තා ගරුකාපත්‌තිපි ආවිකරණමත්‌තෙන වුට්‌ඨාතීති කෙචි වදන්‌ති, තං තෙසං මතිමත්‌තං පරිවාසාදිවිධානසුත්‌තෙහි විරුජ්‌ඣනතො. අයං පනෙත්‌ථ අධිප්‌පායො – යථාභූතඤ්‌හි අත්‌තානමාවිකරොන්‌තං පෙසලා භික්‌ඛූ ‘‘අකාමා පරිවත්‌ථබ්‌බ’’න්‌තිආදිවචනං නිස්‌සාය අනිච්‌ඡමානම්‌පි නං උපායෙන පරිවාසාදීනි දත්‌වා අවස්‌සං සුද්‌ධන්‌තෙ පතිට්‌ඨාපෙස්‌සන්‌ති, තතො තස්‌ස අවිප්‌පටිසාරාදීනං වසෙන ඵාසු හොති. පඨමං පාතිමොක්‌ඛුද්‌දෙසන්‌ති නිදානුද්‌දෙසං දස්‌සෙති. පුබ්‌බෙ අවිජ්‌ජමානං පඤ්‌ඤාපෙසීති. න කෙවලඤ්‌ච එතං, පුබ්‌බෙ පඤ්‌ඤත්‌තම්‌පි පන පාරාජිකාදිසික්‌ඛාපදං සබ්‌බං භගවා ‘‘තත්‍රිමෙ චත්‌තාරො පාරාජිකා ධම්‌මා උද්‌දෙසං ආගච්‌ඡන්‌තී’’තිආදිනා පාරාජිකුද්‌දෙසාදිවසෙන විනයමාතිකං කත්‌වා නිදානුද්‌දෙසෙන සහ සයමෙව සඞ්‌ගහෙත්‌වා ‘‘පාතිමොක්‌ඛ’’න්‌ති පඤ්‌ඤාපෙසීති දට්‌ඨබ්‌බං. තදෙතං සබ්‌බම්‌පි සන්‌ධාය ‘‘අනුජානාමි, භික්‌ඛවෙ, පාතිමොක්‌ඛං උද්‌දිසිතු’’න්‌ති (මහාව. 133) වුත්‌තං.
‘‘Āvikatā hissa phāsu hotī’’ti (mahāva. 134) vuttattā garukāpattipi āvikaraṇamattena vuṭṭhātīti keci vadanti, taṃ tesaṃ matimattaṃ parivāsādividhānasuttehi virujjhanato. Ayaṃ panettha adhippāyo – yathābhūtañhi attānamāvikarontaṃ pesalā bhikkhū ‘‘akāmā parivatthabba’’ntiādivacanaṃ nissāya anicchamānampi naṃ upāyena parivāsādīni datvā avassaṃ suddhante patiṭṭhāpessanti, tato tassa avippaṭisārādīnaṃ vasena phāsu hoti. Paṭhamaṃ pātimokkhuddesanti nidānuddesaṃ dasseti. Pubbe avijjamānaṃ paññāpesīti. Na kevalañca etaṃ, pubbe paññattampi pana pārājikādisikkhāpadaṃ sabbaṃ bhagavā ‘‘tatrime cattāro pārājikā dhammā uddesaṃ āgacchantī’’tiādinā pārājikuddesādivasena vinayamātikaṃ katvā nidānuddesena saha sayameva saṅgahetvā ‘‘pātimokkha’’nti paññāpesīti daṭṭhabbaṃ. Tadetaṃ sabbampi sandhāya ‘‘anujānāmi, bhikkhave, pātimokkhaṃ uddisitu’’nti (mahāva. 133) vuttaṃ.
136. එතං 34 වෙදිතබ්‌බන්‌ති යස්‌මිං තස්‌මිං චාතුද්‌දසෙ වා පන්‌නරසෙ වාති එවං අත්‌ථජාතං.
136.Etaṃ 34 veditabbanti yasmiṃ tasmiṃ cātuddase vā pannarase vāti evaṃ atthajātaṃ.
සන්‌නිපාතානුජානනාදිකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi
68. සන්‌නිපාතානුජානනා • 68. Sannipātānujānanā
69. පාතිමොක්‌ඛුද්‌දෙසානුජානනා • 69. Pātimokkhuddesānujānanā
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / සන්‌නිපාතානුජානනාදිකථා • Sannipātānujānanādikathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / සන්‌නිපාතානුජානනාදිකථාවණ්‌ණනා • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / සන්‌නිපාතානුජානනාදිකථාවණ්‌ණනා • Sannipātānujānanādikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 68. සන්‌නිපාතානුජානනාදිකථා • 68. Sannipātānujānanādikathā
