Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पटिसम्भिदामग्ग-अट्ठकथा • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
१०-१२. सञ्ञोजनिकादिदिट्ठिनिद्देसवण्णना
10-12. Saññojanikādidiṭṭhiniddesavaṇṇanā
१४३. यस्मा सञ्ञोजनिका दिट्ठि सब्बदिट्ठिसाधारणा, तस्मा तस्सा सब्बदिट्ठिसञ्ञोजनत्ता सब्बदिट्ठिसाधारणो अत्थो निद्दिट्ठो। सो हेट्ठा वुत्तदिट्ठिपरियुट्ठानानेव।
143. Yasmā saññojanikā diṭṭhi sabbadiṭṭhisādhāraṇā, tasmā tassā sabbadiṭṭhisaññojanattā sabbadiṭṭhisādhāraṇo attho niddiṭṭho. So heṭṭhā vuttadiṭṭhipariyuṭṭhānāneva.
१४४. मानविनिबन्धदिट्ठीसु चक्खु अहन्ति अभिनिवेसपरामासोति मानपुब्बको अभिनिवेसपरामासो। न हि दिट्ठि मानसम्पयुत्ता होति। तेनेव च मानविनिबन्धाति वुत्तं, मानपटिबन्धा मानमूलकाति अत्थो।
144. Mānavinibandhadiṭṭhīsu cakkhu ahanti abhinivesaparāmāsoti mānapubbako abhinivesaparāmāso. Na hi diṭṭhi mānasampayuttā hoti. Teneva ca mānavinibandhāti vuttaṃ, mānapaṭibandhā mānamūlakāti attho.
१४५. चक्खु ममन्ति अभिनिवेसपरामासोति एत्थापि एसेव नयो। एत्थ पन ‘‘ममा’’ति वत्तब्बे ‘‘मम’’न्ति अनुनासिकागमो वेदितब्बो। ‘‘अह’’न्ति मानविनिबन्धाय रूपादीनिपि अज्झत्तिकानेव। न हि कसिणरूपं विना बाहिरानि ‘‘अह’’न्ति गण्हाति। ‘‘मम’’न्ति मानविनिबन्धाय पन बाहिरानिपि लब्भन्ति। बाहिरानिपि हि ‘‘मम’’न्ति गण्हाति। यस्मा पन दुक्खा वेदना अनिट्ठत्ता मानवत्थु न होति, तस्मा छ वेदना तासं मूलपच्चया छ फस्सा च न गहिता। सञ्ञादयो पन इध पच्छिन्नत्ता न गहिताति वेदितब्बा।
145.Cakkhu mamanti abhinivesaparāmāsoti etthāpi eseva nayo. Ettha pana ‘‘mamā’’ti vattabbe ‘‘mama’’nti anunāsikāgamo veditabbo. ‘‘Aha’’nti mānavinibandhāya rūpādīnipi ajjhattikāneva. Na hi kasiṇarūpaṃ vinā bāhirāni ‘‘aha’’nti gaṇhāti. ‘‘Mama’’nti mānavinibandhāya pana bāhirānipi labbhanti. Bāhirānipi hi ‘‘mama’’nti gaṇhāti. Yasmā pana dukkhā vedanā aniṭṭhattā mānavatthu na hoti, tasmā cha vedanā tāsaṃ mūlapaccayā cha phassā ca na gahitā. Saññādayo pana idha pacchinnattā na gahitāti veditabbā.
संयोजनिकादिदिट्ठिनिद्देसवण्णना निट्ठिता।
Saṃyojanikādidiṭṭhiniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / पटिसम्भिदामग्गपाळि • Paṭisambhidāmaggapāḷi / १०-१२. सञ्ञोजनिकादिदिट्ठिनिद्देसो • 10-12. Saññojanikādidiṭṭhiniddeso