Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / खुद्दसिक्खा-मूलसिक्खा • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
४८. सन्तोसनिद्देसवण्णना
48. Santosaniddesavaṇṇanā
४५९. ‘‘चत्तारिमानि , भिक्खवे, अप्पानि चेव सुलभानि च, तानि च अनवज्जानि। कतमानि चत्तारि? पंसुकूलं, भिक्खवे, चीवरानं अप्पञ्च सुलभञ्च, तञ्च अनवज्जं। पिण्डियालोपो, भिक्खवे, भोजनानं अप्पञ्च सुलभञ्च, तञ्च अनवज्जं। रुक्खमूलं , भिक्खवे, सेनासनानं अप्पञ्च सुलभञ्च, तञ्च अनवज्जं। पूतिमुत्तभेसज्जं, भिक्खवे, भेसज्जानं अप्पञ्च सुलभञ्च, तञ्च अनवज्जं। इमानि खो, भिक्खवे, चत्तारि अप्पानि चेव सुलभानि च, तानि च अनवज्जानी’’ति (अ॰ नि॰ ४.२७; इतिवु॰ १०१) वचनतो ‘‘अप्पेना’’तिआदि वुत्तं।
459. ‘‘Cattārimāni , bhikkhave, appāni ceva sulabhāni ca, tāni ca anavajjāni. Katamāni cattāri? Paṃsukūlaṃ, bhikkhave, cīvarānaṃ appañca sulabhañca, tañca anavajjaṃ. Piṇḍiyālopo, bhikkhave, bhojanānaṃ appañca sulabhañca, tañca anavajjaṃ. Rukkhamūlaṃ , bhikkhave, senāsanānaṃ appañca sulabhañca, tañca anavajjaṃ. Pūtimuttabhesajjaṃ, bhikkhave, bhesajjānaṃ appañca sulabhañca, tañca anavajjaṃ. Imāni kho, bhikkhave, cattāri appāni ceva sulabhāni ca, tāni ca anavajjānī’’ti (a. ni. 4.27; itivu. 101) vacanato ‘‘appenā’’tiādi vuttaṃ.
सन्तुट्ठोति एत्थ यथालाभयथाबलयथासारुप्पसन्तोसानं वसेन एकेकस्मिं पच्चये तयो तयो कत्वा चतूसु पच्चयेसु द्वादस सन्तोसा होन्ति। मत्तञ्ञूति एत्थ (म॰ नि॰ अट्ठ॰ १.४२२; सं॰ नि॰ अट्ठ॰ ३.४.२३९; अ॰ नि॰ अट्ठ॰ २.३.१६; इतिवु॰ अट्ठ॰ २८; ध॰ स॰ अट्ठ॰ १२४-१३४) चत्तारो मत्ता परियेसनमत्ता पटिग्गहणमत्ता परिभोगमत्ता विस्सज्जनमत्ताति। इतरीतरेन यापेन्तो सुभरो नाम। सन्तोसविनिच्छयो।
Santuṭṭhoti ettha yathālābhayathābalayathāsāruppasantosānaṃ vasena ekekasmiṃ paccaye tayo tayo katvā catūsu paccayesu dvādasa santosā honti. Mattaññūti ettha (ma. ni. aṭṭha. 1.422; saṃ. ni. aṭṭha. 3.4.239; a. ni. aṭṭha. 2.3.16; itivu. aṭṭha. 28; dha. sa. aṭṭha. 124-134) cattāro mattā pariyesanamattā paṭiggahaṇamattā paribhogamattā vissajjanamattāti. Itarītarena yāpento subharo nāma. Santosavinicchayo.
सन्तोसनिद्देसवण्णना निट्ठिता।
Santosaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.