| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੫. ਕਸ੍ਸਪਸਂਯੁਤ੍ਤਂ
5. Kassapasaṃyuttaṃ
੧. ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Santuṭṭhasuttavaṇṇanā
੧੪੪. ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋਤਿ ਸਕੇਨ ਉਚ੍ਚਾવਚੇਨ ਪਚ੍ਚਯੇਨ ਸਮਮੇવ ਚ ਤੁਸ੍ਸਨਕੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਇਤਰੀਤਰੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਦੁવਿਧਂ ਇਤਰੀਤਰਂ – ਪਾਕਤਿਕਂ, ਞਾਣਸਞ੍ਜਨਿਤਞ੍ਚਾਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਪਾਕਤਿਕਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਞਾਣਸਞ੍ਜਨਿਤਮੇવ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਥੂਲਸੁਖੁਮਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਇਤਰਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਹੀਨਂ ਪਣੀਤਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਾ। ਤਥਾ ਪਣੀਤਮ੍ਪਿ ਇਤਰਂ ਹੀਨਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਤਾ। ਅਪੇਕ੍ਖਾਸਦ੍ਦਾ ਹਿ ਇਤਰੀਤਰਾਤਿ। ਇਤਿ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਹੀਨੇਨ વਾ ਪਣੀਤੇਨ વਾ ਚੀવਰਾਦਿਪਚ੍ਚਯੇਨ ਸਨ੍ਤੁਸ੍ਸਿਤੋ ਤਥਾਪવਤ੍ਤੋ ਅਲੋਭੋ ਇਤਰੀਤਰਪਚ੍ਚਯਸਨ੍ਤੋਸੋ, ਤਂਸਮਙ੍ਗਿਤਾਯ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ। ਯਥਾਲਾਭਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਾਭਾਨੁਰੂਪਂ ਸਨ੍ਤੋਸੋ ਯਥਾਲਾਭਸਨ੍ਤੋਸੋ। ਸੇਸਪਦਦ੍વਯੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ વਾ ਲਾਭੋ, ਯੋ ਯੋ ਲਾਭੋ ਯਥਾਲਾਭੋ, ਤੇਨ ਸਨ੍ਤੋਸੋ ਯਥਾਲਾਭਸਨ੍ਤੋਸੋ। ਬਲਨ੍ਤਿ ਕਾਯਬਲਂ। ਸਾਰੁਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕਤਾ।
144.Santuṭṭhoti sakena uccāvacena paccayena samameva ca tussanako. Tenāha ‘‘itarītarenā’’tiādi. Tattha duvidhaṃ itarītaraṃ – pākatikaṃ, ñāṇasañjanitañcāti. Tattha pākatikaṃ paṭikkhipitvā ñāṇasañjanitameva dassento ‘‘thūlasukhumā’’tiādimāha. Itaraṃ vuccati hīnaṃ paṇītato aññattā. Tathā paṇītampi itaraṃ hīnato aññattā. Apekkhāsaddā hi itarītarāti. Iti yena kenaci hīnena vā paṇītena vā cīvarādipaccayena santussito tathāpavatto alobho itarītarapaccayasantoso, taṃsamaṅgitāya santuṭṭho. Yathālābhaṃ attano lābhānurūpaṃ santoso yathālābhasantoso. Sesapadadvayepi eseva nayo. Labbhatīti vā lābho, yo yo lābho yathālābho, tena santoso yathālābhasantoso. Balanti kāyabalaṃ. Sāruppanti bhikkhuno anucchavikatā.
ਯਥਾਲਦ੍ਧਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਅਪਤ੍ਥਨਾ ਨਾਮ ਸਿਯਾ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਤਾਯ ਪવਤ੍ਤਿਆਕਾਰੋਤਿ ਤਤੋ વਿਨਿવਤ੍ਤਿਤਮੇવ ਸਨ੍ਤੋਸਸ੍ਸ ਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਲਭਨ੍ਤੋਪਿ ਨ ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ ਆਹ। ਤਂ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾਤਿ ਪਕਤਿਦੁਬ੍ਬਲਾਦੀਨਂ ਗਰੁਚੀવਰਂ ਨ ਫਾਸੁਭਾવਾવਹਂ ਸਰੀਰਬਾਧਾવਹਞ੍ਚ ਹੋਤੀਤਿ ਪਯੋਜਨવਸੇਨ, ਨਾਤ੍ਰਿਚ੍ਛਤਾਦਿવਸੇਨ ਪਰਿવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ। ਲਹੁਕਚੀવਰਪਰਿਭੋਗੇ ਸਨ੍ਤੋਸવਿਰੋਧਿ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਲਹੁਕੇਨ ਯਾਪੇਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋવ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਮਹਗ੍ਘਚੀવਰਂ ਬਹੂਨਿ વਾ ਚੀવਰਾਨਿ ਲਭਿਤ੍વਾ ਤਾਨਿ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਗਹਣਂ ਯਥਾਸਾਰੁਪ੍ਪਨਯੇ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਨ ਸਨ੍ਤੋਸવਿਰੋਧੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੇਸਂ…ਪੇ॰… ਧਾਰੇਨ੍ਤੋਪਿ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋવ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਏવਂ ਸੇਸਪਚ੍ਚਯੇਸੁ ਯਥਾਬਲਯਥਾਸਾਰੁਪ੍ਪਨਿਦ੍ਦੇਸੇਸੁ ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦਗ੍ਗਹਣੇ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Yathāladdhato aññassa apatthanā nāma siyā appicchatāya pavattiākāroti tato vinivattitameva santosassa sarūpaṃ dassento ‘‘labhantopi na gaṇhātī’’ti āha. Taṃ parivattetvāti pakatidubbalādīnaṃ garucīvaraṃ na phāsubhāvāvahaṃ sarīrabādhāvahañca hotīti payojanavasena, nātricchatādivasena parivattetvā. Lahukacīvaraparibhoge santosavirodhi na hotīti āha ‘‘lahukena yāpentopi santuṭṭhova hotī’’ti. Mahagghacīvaraṃ bahūni vā cīvarāni labhitvā tāni vissajjetvā aññassa gahaṇaṃ yathāsāruppanaye ṭhitattā na santosavirodhīti āha ‘‘tesaṃ…pe… dhārentopi santuṭṭhova hotī’’ti. Evaṃ sesapaccayesu yathābalayathāsāruppaniddesesu api-saddaggahaṇe adhippāyo veditabbo.
ਪਕਤੀਤਿ વਾਚਾਪਕਤਿਆਦਿਕਾ। ਅવਸੇਸਨਿਦ੍ਦਾਯ ਅਭਿਭੂਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਬੁਜ੍ਝਤੋ ਸਹਸਾ ਪਾਪਕਾ વਿਤਕ੍ਕਾ ਪਾਤੁਭવਨ੍ਤੀਤਿ।
Pakatīti vācāpakatiādikā. Avasesaniddāya abhibhūtattā paṭibujjhato sahasā pāpakā vitakkā pātubhavantīti.
ਮੁਤ੍ਤਹਰੀਤਕਨ੍ਤਿ ਗੋਮੁਤ੍ਤਪਰਿਭਾવਿਤਂ, ਪੂਤਿਭਾવੇਨ વਾ ਛਡ੍ਡਿਤਤ੍ਤਾ ਮੁਤ੍ਤਹਰੀਤਕਂ। ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ વਣ੍ਣਿਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਪੂਤਿਮੁਤ੍ਤਭੇਸਜ੍ਜਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਯਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਪਸਤ੍ਥਂ।
Muttaharītakanti gomuttaparibhāvitaṃ, pūtibhāvena vā chaḍḍitattā muttaharītakaṃ. Buddhādīhi vaṇṇitanti ‘‘pūtimuttabhesajjaṃ nissāya yā pabbajjā’’tiādinā sammāsambuddhādīhi pasatthaṃ.
ਏਕੋ ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਹੋਤਿ, ਸਨ੍ਤੋਸਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਨ ਕਥੇਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਆਯਸ੍ਮਾ ਬਾਕੁਲਤ੍ਥੇਰੋ। ਨ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਟੋ ਹੋਤਿ, ਸਨ੍ਤੋਸਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਕਥੇਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਥੇਰੋ ਉਪਨਨ੍ਦੋ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ। ਨੇવ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਹੋਤਿ, ਨ ਸਨ੍ਤੋਸਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਕਥੇਤਿ ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਥੇਰੋ ਲਾਲ਼ੁਦਾਯੀ। ਅਯਨ੍ਤਿ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ। ਅਨੇਸਨਨ੍ਤਿ ਅਯੋਨਿਸੋ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવવਸੇਨ ਪਚ੍ਚਯਪਰਿਯੇਸਨਂ। ਉਤ੍ਤਸਤੀਤਿ ‘‘ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ ਲਭੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਜਾਤੁਤ੍ਤਾਸੇਨ ਉਤ੍ਤਸਤਿ। ਤਥਾ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ। ਅਯਨ੍ਤਿ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋ। ਏવਂ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਏਕਚ੍ਚਭਿਕ੍ਖੁ વਿਯ ਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ, ਅਲਾਭਪਰਿਤ੍ਤਾਸੇਨ વਿਘਾਤਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਪਰਿਤ੍ਤਾਸਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਲੋਭੋਯੇવ ਆਰਮ੍ਮਣੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਨ੍ਥਨਟ੍ਠੇਨ ਬਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ ਗੇਧੋ ਲੋਭਗੇਧੋ। ਮੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਗੇਧਂ ਮੋਮੂਹਤ੍ਤਭਾવਂ। ਆਦੀਨવਨ੍ਤਿ ਦੋਸਂ। ਨਿਸ੍ਸਰਣਮੇવਾਤਿ ਚੀવਰੇ ਇਦਮਤ੍ਥਿਤਾਦਸ੍ਸਨਪੁਬ੍ਬਕਂ ਅਲਗ੍ਗਭਾવਸਙ੍ਖਾਤਨਿਯ੍ਯਾਨਮੇવ ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ। ਯਥਾਲਦ੍ਧਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਯਥਾਲਦ੍ਧਪਿਣ੍ਡਪਾਤਾਦੀਨਂ। ਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇ ਚੇਤਂ ਸਾਮਿવਚਨਂ।
Eko ekacco santuṭṭho hoti, santosassa vaṇṇaṃ na katheti seyyathāpi āyasmā bākulatthero. Na santuṭṭo hoti, santosassa vaṇṇaṃ katheti seyyathāpi thero upanando sakyaputto. Neva santuṭṭho hoti, na santosassa vaṇṇaṃ katheti seyyathāpi thero lāḷudāyī. Ayanti āyasmā mahākassapo. Anesananti ayoniso micchājīvavasena paccayapariyesanaṃ. Uttasatīti ‘‘kathaṃ nu kho labheyya’’nti jātuttāsena uttasati. Tathā paritassati. Ayanti mahākassapatthero. Evaṃ yathāvuttaekaccabhikkhu viya na paritassati, alābhaparittāsena vighātappattiyā na parittāsaṃ āpajjati. Lobhoyeva ārammaṇena saddhiṃ ganthanaṭṭhena bajjhanaṭṭhena gedho lobhagedho. Mucchanti gedhaṃ momūhattabhāvaṃ. Ādīnavanti dosaṃ. Nissaraṇamevāti cīvare idamatthitādassanapubbakaṃ alaggabhāvasaṅkhātaniyyānameva pajānanto. Yathāladdhādīnanti yathāladdhapiṇḍapātādīnaṃ. Niddhāraṇe cetaṃ sāmivacanaṃ.
ਯਥਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬਨਿਯਾਮੇਨ વਦਤਿ, ਭਗવਤਾ ਪਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਨਿਯਾਮੇਨ ‘‘ਯਥਾ ਕਸ੍ਸਪੋ ਭਿਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ। ਕਸ੍ਸਪੇਨ ਨਿਦਸ੍ਸਨਭੂਤੇਨ। ਕਥਨਂ ਨਾਮ ਭਾਰੋ ‘‘ਮੁਤ੍ਤੋ ਮੋਚੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਟਿਞ੍ਞਾਨੁਰੂਪਤ੍ਤਾ। ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਪੂਰਂ ਕਤ੍વਾ ਪੂਰਣਂ ਭਾਰੋ ਸਤ੍ਥੁ ਆਣਾਯ ਸਿਰਸਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਤੋ।
Yathā mahākassapattheroti attanā vattabbaniyāmena vadati, bhagavatā pana vattabbaniyāmena ‘‘yathā kassapo bhikkhū’’ti bhavitabbaṃ. Kassapena nidassanabhūtena. Kathanaṃ nāma bhāro ‘‘mutto moceyya’’nti paṭiññānurūpattā. Paṭipattiṃ paripūraṃ katvā pūraṇaṃ bhāro satthu āṇāya sirasā sampaṭicchitabbato.
ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Santuṭṭhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Santuṭṭhasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Santuṭṭhasuttavaṇṇanā
