| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៧. សន្តុដ្ឋិសុត្តវណ្ណនា
7. Santuṭṭhisuttavaṇṇanā
២៧. សត្តមេ និទ្ទោសានីតិ អវជ្ជរហិតានិ អាគមនសុទ្ធិតោ កាយមណ្ឌនាទិកិលេសវត្ថុភាវាភាវតោ ច។ តត្ថ សុលភតាយ បរិយេសនទុក្ខស្ស អភាវោ ទស្សិតោ, អប្បតាយ បរិហរណទុក្ខស្សបិ អភាវោ ទស្សិតោ, អនវជ្ជតាយ អគរហិតព្ពតាយ ភិក្ខុសារុប្បភាវោ ទស្សិតោ ហោតិ។ អប្បតាយ វា បរិត្តាសស្ស អវត្ថុតា, សុលភតាយ គេធាទីនំ អវត្ថុតា, អនវជ្ជតាយ អាទីនវទស្សននិស្សរណបញ្ញានំ អត្ថិតា ទស្សិតា ហោតិ។ អប្បតាយ វា លាភេន ន សោមនស្សំ ជនយន្តិ, អលាភេន ន ទោមនស្សំ ជនយន្តិ, អនវជ្ជតាយ វិប្បដិសារនិមិត្តំ អញ្ញាណុបេក្ខំ ន ជនយន្តិ អវិប្បដិសារវត្ថុភាវតោ។
27. Sattame niddosānīti avajjarahitāni āgamanasuddhito kāyamaṇḍanādikilesavatthubhāvābhāvato ca. Tattha sulabhatāya pariyesanadukkhassa abhāvo dassito, appatāya pariharaṇadukkhassapi abhāvo dassito, anavajjatāya agarahitabbatāya bhikkhusāruppabhāvo dassito hoti. Appatāya vā parittāsassa avatthutā, sulabhatāya gedhādīnaṃ avatthutā, anavajjatāya ādīnavadassananissaraṇapaññānaṃ atthitā dassitā hoti. Appatāya vā lābhena na somanassaṃ janayanti, alābhena na domanassaṃ janayanti, anavajjatāya vippaṭisāranimittaṃ aññāṇupekkhaṃ na janayanti avippaṭisāravatthubhāvato.
បំសុកូលន្តិ សង្ការកូដាទីសុ យត្ថ កត្ថចិ បំសូនំ ឧបរិ ឋិតត្តា អព្ភុគ្គតដ្ឋេន បំសុកូលំ វិយាតិ បំសុកូលំ, បំសុ វិយ កុច្ឆិតភាវំ ឧលតិ គច្ឆតីតិ បំសុកូលន្តិ ឯវំ លទ្ធនាមំ រថិកាទីសុ បតិតនន្តកានិ ឧច្ចិនិត្វា កតចីវរំ។ រុក្ខមូលន្តិ វិវេកានុរូបំ យំ កិញ្ចិ រុក្ខសមីបំ។ យំ កិញ្ចិ មុត្តន្តិ យំ កិញ្ចិ គោមុត្តំ។ កេចិ បនេត្ថ ‘‘គោមុត្តបរិភាវិតហរីតកខណ្ឌំ បូតិមុត្ត’’ន្តិ វទន្តិ។ ‘‘បូតិភាវេន អាបណាទិតោ វិស្សដ្ឋំ ឆឌ្ឌិតំ អបរិគ្គហិតំ យំ កិញ្ចិ ភេសជ្ជំ បូតិមុត្តន្តិ អធិប្បេត’’ន្តិ អបរេ។
Paṃsukūlanti saṅkārakūṭādīsu yattha katthaci paṃsūnaṃ upari ṭhitattā abbhuggataṭṭhena paṃsukūlaṃ viyāti paṃsukūlaṃ, paṃsu viya kucchitabhāvaṃ ulati gacchatīti paṃsukūlanti evaṃ laddhanāmaṃ rathikādīsu patitanantakāni uccinitvā katacīvaraṃ. Rukkhamūlanti vivekānurūpaṃ yaṃ kiñci rukkhasamīpaṃ. Yaṃ kiñci muttanti yaṃ kiñci gomuttaṃ. Keci panettha ‘‘gomuttaparibhāvitaharītakakhaṇḍaṃ pūtimutta’’nti vadanti. ‘‘Pūtibhāvena āpaṇādito vissaṭṭhaṃ chaḍḍitaṃ apariggahitaṃ yaṃ kiñci bhesajjaṃ pūtimuttanti adhippeta’’nti apare.
យតោ ខោតិ បច្ចត្តេ និស្សក្កវចនំ, យំ ខោតិ វុត្តំ ហោតិ។ តេន តុដ្ឋោ ហោតីតិ វុត្តកិរិយំ បរាមសតិ។ តុដ្ឋោតិ សន្តុដ្ឋោ។ ឥទមស្សាហន្តិ យ្វាយំ ចតុព្ពិធេន យថាវុត្តេន បច្ចយេន អប្បេន សុលភេន សន្តោសោ, ឥទំ ឥមស្ស ភិក្ខុនោ សីលសំវរាទីសុ អញ្ញតរំ ឯកំ សាមញ្ញង្គំ សមណភាវការណន្តិ អហំ វទាមិ។ សន្តុដ្ឋស្ស ហិ ចតុបារិសុទ្ធិសីលំ បរិបុណ្ណំ ហោតិ, សមថវិបស្សនា ច ភាវនាបារិបូរិំ គច្ឆន្តិ។ អថ វា សាមញ្ញំ នាម អរិយមគ្គោ, តស្ស សង្ខេបតោ ទ្វេ អង្គា ពាហិរំ អជ្ឈត្តិកន្តិ។ តត្ថ ពាហិរំ សប្បុរិសូបនិស្សយោ សទ្ធម្មស្សវនញ្ច។ អជ្ឈត្តិកំ បន យោនិសោមនសិការោ ធម្មានុធម្មប្បដិបត្តិ ច។ តេសុ យស្មា យថារហំ ធម្មានុធម្មប្បដិបត្តិភូតា តស្ស មូលភូតា ចេតេ ធម្មា, យទិទំ អប្បិច្ឆតា សន្តុដ្ឋិតា បវិវិត្តតា អសំសដ្ឋតា អារទ្ធវីរិយតាតិ ឯវមាទយោ, តស្មា វុត្តំ ‘‘ឥទមស្សាហំ អញ្ញតរំ សាមញ្ញង្គន្តិ វទាមី’’តិ។
Yato khoti paccatte nissakkavacanaṃ, yaṃ khoti vuttaṃ hoti. Tena tuṭṭho hotīti vuttakiriyaṃ parāmasati. Tuṭṭhoti santuṭṭho. Idamassāhanti yvāyaṃ catubbidhena yathāvuttena paccayena appena sulabhena santoso, idaṃ imassa bhikkhuno sīlasaṃvarādīsu aññataraṃ ekaṃ sāmaññaṅgaṃ samaṇabhāvakāraṇanti ahaṃ vadāmi. Santuṭṭhassa hi catupārisuddhisīlaṃ paripuṇṇaṃ hoti, samathavipassanā ca bhāvanāpāripūriṃ gacchanti. Atha vā sāmaññaṃ nāma ariyamaggo, tassa saṅkhepato dve aṅgā bāhiraṃ ajjhattikanti. Tattha bāhiraṃ sappurisūpanissayo saddhammassavanañca. Ajjhattikaṃ pana yonisomanasikāro dhammānudhammappaṭipatti ca. Tesu yasmā yathārahaṃ dhammānudhammappaṭipattibhūtā tassa mūlabhūtā cete dhammā, yadidaṃ appicchatā santuṭṭhitā pavivittatā asaṃsaṭṭhatā āraddhavīriyatāti evamādayo, tasmā vuttaṃ ‘‘idamassāhaṃ aññataraṃ sāmaññaṅganti vadāmī’’ti.
សេនាសនមារព្ភាតិ វិហារាទិំ មញ្ចបីឋាទិញ្ច សេនាសនំ និស្សាយ។ ចីវរំ បានភោជនន្តិ និវាសនាទិចីវរំ អម្ពបានកាទិបានំ ខាទនីយភោជនីយាទិភុញ្ជិតព្ពវត្ថុញ្ច អារព្ភាតិ សម្ពន្ធោ។ វិឃាតោតិ វិឃាតភាវោ, ចិត្តស្ស ទុក្ខំ ន ហោតីតិ យោជនា។ អយញ្ហេត្ថ សង្ខេបត្ថោ – ‘‘អមុកស្មិំ នាម អាវាសេ បច្ចយា សុលភា’’តិ លភិតព្ពដ្ឋានគមនេន វា ‘‘មយ្ហំ បាបុណាតិ, ន តុយ្ហ’’ន្តិ វិវាទាបជ្ជនេន វា នវកម្មករណាទិវសេន វា សេនាសនាទីនិ បរិយេសន្តានំ អសន្តុដ្ឋានំ ឥច្ឆិតាលាភាទិនា យោ វិឃាតោ ចិត្តស្ស ហោតិ, សោ តត្ថ សន្តុដ្ឋស្ស ន ហោតិ។ ទិសា នប្បដិហញ្ញតីតិ សន្តុដ្ឋិយា ចាតុទ្ទិសភាវេន ទិសា ន បដិហនតិ។ វុត្តញ្ហេតំ ‘‘ចាតុទ្ទិសោ អប្បដិឃោ ច ហោតិ, សន្តុស្សមានោ ឥតរីតរេនា’’តិ (សុ. និ. ៤២)។
Senāsanamārabbhāti vihārādiṃ mañcapīṭhādiñca senāsanaṃ nissāya. Cīvaraṃ pānabhojananti nivāsanādicīvaraṃ ambapānakādipānaṃ khādanīyabhojanīyādibhuñjitabbavatthuñca ārabbhāti sambandho. Vighātoti vighātabhāvo, cittassa dukkhaṃ na hotīti yojanā. Ayañhettha saṅkhepattho – ‘‘amukasmiṃ nāma āvāse paccayā sulabhā’’ti labhitabbaṭṭhānagamanena vā ‘‘mayhaṃ pāpuṇāti, na tuyha’’nti vivādāpajjanena vā navakammakaraṇādivasena vā senāsanādīni pariyesantānaṃ asantuṭṭhānaṃ icchitālābhādinā yo vighāto cittassa hoti, so tattha santuṭṭhassa na hoti. Disā nappaṭihaññatīti santuṭṭhiyā cātuddisabhāvena disā na paṭihanati. Vuttañhetaṃ ‘‘cātuddiso appaṭigho ca hoti, santussamāno itarītarenā’’ti (su. ni. 42).
សមណធម្មស្ស អនុលោមាតិ សមណធម្មស្ស សមថវិបស្សនាភាវនាយ, អរិយមគ្គស្សេវ វា អនុច្ឆវិកា អប្បិច្ឆតាទយោ។ តុដ្ឋចិត្តស្ស ភិក្ខុនោតិ តុដ្ឋចិត្តេន ភិក្ខុនា។ អធិគ្គហិតា ហោន្តីតិ បដិបក្ខធម្មេ អភិភវិត្វា គហិតា ហោន្តិ។ អន្តោគតាតិ អព្ភន្តរគតា។ ន បរិពាហិរាតិ ន ពាហិរា កតា។
Samaṇadhammassaanulomāti samaṇadhammassa samathavipassanābhāvanāya, ariyamaggasseva vā anucchavikā appicchatādayo. Tuṭṭhacittassa bhikkhunoti tuṭṭhacittena bhikkhunā. Adhiggahitā hontīti paṭipakkhadhamme abhibhavitvā gahitā honti. Antogatāti abbhantaragatā. Na paribāhirāti na bāhirā katā.
សន្តុដ្ឋិសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Santuṭṭhisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៧. សន្តុដ្ឋិសុត្តំ • 7. Santuṭṭhisuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៧. សន្តុដ្ឋិសុត្តវណ្ណនា • 7. Santuṭṭhisuttavaṇṇanā
