| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၇. သန္တုဋ္ဌိသုတ္တဝဏ္ဏနာ
7. Santuṭṭhisuttavaṇṇanā
၂၇. သတ္တမေ နိဒ္ဒောသာနီတိ အဝဇ္ဇရဟိတာနိ အာဂမနသုဒ္ဓိတော ကာယမဏ္ဍနာဒိကိလေသဝတ္ထုဘာဝာဘာဝတော စ။ တတ္ထ သုလဘတာယ ပရိယေသနဒုက္ခသ္သ အဘာဝော ဒသ္သိတော, အပ္ပတာယ ပရိဟရဏဒုက္ခသ္သပိ အဘာဝော ဒသ္သိတော, အနဝဇ္ဇတာယ အဂရဟိတဗ္ဗတာယ ဘိက္ခုသာရုပ္ပဘာဝော ဒသ္သိတော ဟောတိ။ အပ္ပတာယ ဝာ ပရိတ္တာသသ္သ အဝတ္ထုတာ, သုလဘတာယ ဂေဓာဒီနံ အဝတ္ထုတာ, အနဝဇ္ဇတာယ အာဒီနဝဒသ္သနနိသ္သရဏပညာနံ အတ္ထိတာ ဒသ္သိတာ ဟောတိ။ အပ္ပတာယ ဝာ လာဘေန န သောမနသ္သံ ဇနယန္တိ, အလာဘေန န ဒောမနသ္သံ ဇနယန္တိ, အနဝဇ္ဇတာယ ဝိပ္ပဋိသာရနိမိတ္တံ အညာဏုပေက္ခံ န ဇနယန္တိ အဝိပ္ပဋိသာရဝတ္ထုဘာဝတော။
27. Sattame niddosānīti avajjarahitāni āgamanasuddhito kāyamaṇḍanādikilesavatthubhāvābhāvato ca. Tattha sulabhatāya pariyesanadukkhassa abhāvo dassito, appatāya pariharaṇadukkhassapi abhāvo dassito, anavajjatāya agarahitabbatāya bhikkhusāruppabhāvo dassito hoti. Appatāya vā parittāsassa avatthutā, sulabhatāya gedhādīnaṃ avatthutā, anavajjatāya ādīnavadassananissaraṇapaññānaṃ atthitā dassitā hoti. Appatāya vā lābhena na somanassaṃ janayanti, alābhena na domanassaṃ janayanti, anavajjatāya vippaṭisāranimittaṃ aññāṇupekkhaṃ na janayanti avippaṭisāravatthubhāvato.
ပံသုကူလန္တိ သင္ကာရကူဋာဒီသု ယတ္ထ ကတ္ထစိ ပံသူနံ ဥပရိ ဌိတတ္တာ အဗ္ဘုဂ္ဂတဋ္ဌေန ပံသုကူလံ ဝိယာတိ ပံသုကူလံ, ပံသု ဝိယ ကုစ္ဆိတဘာဝံ ဥလတိ ဂစ္ဆတီတိ ပံသုကူလန္တိ ဧဝံ လဒ္ဓနာမံ ရထိကာဒီသု ပတိတနန္တကာနိ ဥစ္စိနိတ္ဝာ ကတစီဝရံ။ ရုက္ခမူလန္တိ ဝိဝေကာနုရူပံ ယံ ကိဉ္စိ ရုက္ခသမီပံ။ ယံ ကိဉ္စိ မုတ္တန္တိ ယံ ကိဉ္စိ ဂောမုတ္တံ။ ကေစိ ပနေတ္ထ ‘‘ဂောမုတ္တပရိဘာဝိတဟရီတကခဏ္ဍံ ပူတိမုတ္တ’’န္တိ ဝဒန္တိ။ ‘‘ပူတိဘာဝေန အာပဏာဒိတော ဝိသ္သဋ္ဌံ ဆဍ္ဍိတံ အပရိဂ္ဂဟိတံ ယံ ကိဉ္စိ ဘေသဇ္ဇံ ပူတိမုတ္တန္တိ အဓိပ္ပေတ’’န္တိ အပရေ။
Paṃsukūlanti saṅkārakūṭādīsu yattha katthaci paṃsūnaṃ upari ṭhitattā abbhuggataṭṭhena paṃsukūlaṃ viyāti paṃsukūlaṃ, paṃsu viya kucchitabhāvaṃ ulati gacchatīti paṃsukūlanti evaṃ laddhanāmaṃ rathikādīsu patitanantakāni uccinitvā katacīvaraṃ. Rukkhamūlanti vivekānurūpaṃ yaṃ kiñci rukkhasamīpaṃ. Yaṃ kiñci muttanti yaṃ kiñci gomuttaṃ. Keci panettha ‘‘gomuttaparibhāvitaharītakakhaṇḍaṃ pūtimutta’’nti vadanti. ‘‘Pūtibhāvena āpaṇādito vissaṭṭhaṃ chaḍḍitaṃ apariggahitaṃ yaṃ kiñci bhesajjaṃ pūtimuttanti adhippeta’’nti apare.
ယတော ခောတိ ပစ္စတ္တေ နိသ္သက္ကဝစနံ, ယံ ခောတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ တေန တုဋ္ဌော ဟောတီတိ ဝုတ္တကိရိယံ ပရာမသတိ။ တုဋ္ဌောတိ သန္တုဋ္ဌော။ ဣဒမသ္သာဟန္တိ ယ္ဝာယံ စတုဗ္ဗိဓေန ယထာဝုတ္တေန ပစ္စယေန အပ္ပေန သုလဘေန သန္တောသော, ဣဒံ ဣမသ္သ ဘိက္ခုနော သီလသံဝရာဒီသု အညတရံ ဧကံ သာမညင္ဂံ သမဏဘာဝကာရဏန္တိ အဟံ ဝဒာမိ။ သန္တုဋ္ဌသ္သ ဟိ စတုပာရိသုဒ္ဓိသီလံ ပရိပုဏ္ဏံ ဟောတိ, သမထဝိပသ္သနာ စ ဘာဝနာပာရိပူရိံ ဂစ္ဆန္တိ။ အထ ဝာ သာမညံ နာမ အရိယမဂ္ဂော, တသ္သ သင္ခေပတော ဒ္ဝေ အင္ဂာ ဗာဟိရံ အဇ္ဈတ္တိကန္တိ။ တတ္ထ ဗာဟိရံ သပ္ပုရိသူပနိသ္သယော သဒ္ဓမ္မသ္သဝနဉ္စ။ အဇ္ဈတ္တိကံ ပန ယောနိသောမနသိကာရော ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပတ္တိ စ။ တေသု ယသ္မာ ယထာရဟံ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပတ္တိဘူတာ တသ္သ မူလဘူတာ စေတေ ဓမ္မာ, ယဒိဒံ အပ္ပိစ္ဆတာ သန္တုဋ္ဌိတာ ပဝိဝိတ္တတာ အသံသဋ္ဌတာ အာရဒ္ဓဝီရိယတာတိ ဧဝမာဒယော, တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘ဣဒမသ္သာဟံ အညတရံ သာမညင္ဂန္တိ ဝဒာမီ’’တိ။
Yato khoti paccatte nissakkavacanaṃ, yaṃ khoti vuttaṃ hoti. Tena tuṭṭho hotīti vuttakiriyaṃ parāmasati. Tuṭṭhoti santuṭṭho. Idamassāhanti yvāyaṃ catubbidhena yathāvuttena paccayena appena sulabhena santoso, idaṃ imassa bhikkhuno sīlasaṃvarādīsu aññataraṃ ekaṃ sāmaññaṅgaṃ samaṇabhāvakāraṇanti ahaṃ vadāmi. Santuṭṭhassa hi catupārisuddhisīlaṃ paripuṇṇaṃ hoti, samathavipassanā ca bhāvanāpāripūriṃ gacchanti. Atha vā sāmaññaṃ nāma ariyamaggo, tassa saṅkhepato dve aṅgā bāhiraṃ ajjhattikanti. Tattha bāhiraṃ sappurisūpanissayo saddhammassavanañca. Ajjhattikaṃ pana yonisomanasikāro dhammānudhammappaṭipatti ca. Tesu yasmā yathārahaṃ dhammānudhammappaṭipattibhūtā tassa mūlabhūtā cete dhammā, yadidaṃ appicchatā santuṭṭhitā pavivittatā asaṃsaṭṭhatā āraddhavīriyatāti evamādayo, tasmā vuttaṃ ‘‘idamassāhaṃ aññataraṃ sāmaññaṅganti vadāmī’’ti.
သေနာသနမာရဗ္ဘာတိ ဝိဟာရာဒိံ မဉ္စပီဌာဒိဉ္စ သေနာသနံ နိသ္သာယ။ စီဝရံ ပာနဘောဇနန္တိ နိဝာသနာဒိစီဝရံ အမ္ဗပာနကာဒိပာနံ ခာဒနီယဘောဇနီယာဒိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗဝတ္ထုဉ္စ အာရဗ္ဘာတိ သမ္ဗန္ဓော။ ဝိဃာတောတိ ဝိဃာတဘာဝော, စိတ္တသ္သ ဒုက္ခံ န ဟောတီတိ ယောဇနာ။ အယဉ္ဟေတ္ထ သင္ခေပတ္ထော – ‘‘အမုကသ္မိံ နာမ အာဝာသေ ပစ္စယာ သုလဘာ’’တိ လဘိတဗ္ဗဋ္ဌာနဂမနေန ဝာ ‘‘မယ္ဟံ ပာပုဏာတိ, န တုယ္ဟ’’န္တိ ဝိဝာဒာပဇ္ဇနေန ဝာ နဝကမ္မကရဏာဒိဝသေန ဝာ သေနာသနာဒီနိ ပရိယေသန္တာနံ အသန္တုဋ္ဌာနံ ဣစ္ဆိတာလာဘာဒိနာ ယော ဝိဃာတော စိတ္တသ္သ ဟောတိ, သော တတ္ထ သန္တုဋ္ဌသ္သ န ဟောတိ။ ဒိသာ နပ္ပဋိဟညတီတိ သန္တုဋ္ဌိယာ စာတုဒ္ဒိသဘာဝေန ဒိသာ န ပဋိဟနတိ။ ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ‘‘စာတုဒ္ဒိသော အပ္ပဋိဃော စ ဟောတိ, သန္တုသ္သမာနော ဣတရီတရေနာ’’တိ (သု. နိ. ၄၂)။
Senāsanamārabbhāti vihārādiṃ mañcapīṭhādiñca senāsanaṃ nissāya. Cīvaraṃ pānabhojananti nivāsanādicīvaraṃ ambapānakādipānaṃ khādanīyabhojanīyādibhuñjitabbavatthuñca ārabbhāti sambandho. Vighātoti vighātabhāvo, cittassa dukkhaṃ na hotīti yojanā. Ayañhettha saṅkhepattho – ‘‘amukasmiṃ nāma āvāse paccayā sulabhā’’ti labhitabbaṭṭhānagamanena vā ‘‘mayhaṃ pāpuṇāti, na tuyha’’nti vivādāpajjanena vā navakammakaraṇādivasena vā senāsanādīni pariyesantānaṃ asantuṭṭhānaṃ icchitālābhādinā yo vighāto cittassa hoti, so tattha santuṭṭhassa na hoti. Disā nappaṭihaññatīti santuṭṭhiyā cātuddisabhāvena disā na paṭihanati. Vuttañhetaṃ ‘‘cātuddiso appaṭigho ca hoti, santussamāno itarītarenā’’ti (su. ni. 42).
သမဏဓမ္မသ္သ အနုလောမာတိ သမဏဓမ္မသ္သ သမထဝိပသ္သနာဘာဝနာယ, အရိယမဂ္ဂသ္သေဝ ဝာ အနုစ္ဆဝိကာ အပ္ပိစ္ဆတာဒယော။ တုဋ္ဌစိတ္တသ္သ ဘိက္ခုနောတိ တုဋ္ဌစိတ္တေန ဘိက္ခုနာ။ အဓိဂ္ဂဟိတာ ဟောန္တီတိ ပဋိပက္ခဓမ္မေ အဘိဘဝိတ္ဝာ ဂဟိတာ ဟောန္တိ။ အန္တောဂတာတိ အဗ္ဘန္တရဂတာ။ န ပရိဗာဟိရာတိ န ဗာဟိရာ ကတာ။
Samaṇadhammassaanulomāti samaṇadhammassa samathavipassanābhāvanāya, ariyamaggasseva vā anucchavikā appicchatādayo. Tuṭṭhacittassa bhikkhunoti tuṭṭhacittena bhikkhunā. Adhiggahitā hontīti paṭipakkhadhamme abhibhavitvā gahitā honti. Antogatāti abbhantaragatā. Na paribāhirāti na bāhirā katā.
သန္တုဋ္ဌိသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Santuṭṭhisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၇. သန္တုဋ္ဌိသုတ္တံ • 7. Santuṭṭhisuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၇. သန္တုဋ္ဌိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Santuṭṭhisuttavaṇṇanā
