| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೭. ಸನ್ತುಟ್ಠಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
7. Santuṭṭhisuttavaṇṇanā
೨೭. ಸತ್ತಮೇ ನಿದ್ದೋಸಾನೀತಿ ಅವಜ್ಜರಹಿತಾನಿ ಆಗಮನಸುದ್ಧಿತೋ ಕಾಯಮಣ್ಡನಾದಿಕಿಲೇಸವತ್ಥುಭಾವಾಭಾವತೋ ಚ। ತತ್ಥ ಸುಲಭತಾಯ ಪರಿಯೇಸನದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅಭಾವೋ ದಸ್ಸಿತೋ, ಅಪ್ಪತಾಯ ಪರಿಹರಣದುಕ್ಖಸ್ಸಪಿ ಅಭಾವೋ ದಸ್ಸಿತೋ, ಅನವಜ್ಜತಾಯ ಅಗರಹಿತಬ್ಬತಾಯ ಭಿಕ್ಖುಸಾರುಪ್ಪಭಾವೋ ದಸ್ಸಿತೋ ಹೋತಿ। ಅಪ್ಪತಾಯ ವಾ ಪರಿತ್ತಾಸಸ್ಸ ಅವತ್ಥುತಾ, ಸುಲಭತಾಯ ಗೇಧಾದೀನಂ ಅವತ್ಥುತಾ, ಅನವಜ್ಜತಾಯ ಆದೀನವದಸ್ಸನನಿಸ್ಸರಣಪಞ್ಞಾನಂ ಅತ್ಥಿತಾ ದಸ್ಸಿತಾ ಹೋತಿ। ಅಪ್ಪತಾಯ ವಾ ಲಾಭೇನ ನ ಸೋಮನಸ್ಸಂ ಜನಯನ್ತಿ, ಅಲಾಭೇನ ನ ದೋಮನಸ್ಸಂ ಜನಯನ್ತಿ, ಅನವಜ್ಜತಾಯ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರನಿಮಿತ್ತಂ ಅಞ್ಞಾಣುಪೇಕ್ಖಂ ನ ಜನಯನ್ತಿ ಅವಿಪ್ಪಟಿಸಾರವತ್ಥುಭಾವತೋ।
27. Sattame niddosānīti avajjarahitāni āgamanasuddhito kāyamaṇḍanādikilesavatthubhāvābhāvato ca. Tattha sulabhatāya pariyesanadukkhassa abhāvo dassito, appatāya pariharaṇadukkhassapi abhāvo dassito, anavajjatāya agarahitabbatāya bhikkhusāruppabhāvo dassito hoti. Appatāya vā parittāsassa avatthutā, sulabhatāya gedhādīnaṃ avatthutā, anavajjatāya ādīnavadassananissaraṇapaññānaṃ atthitā dassitā hoti. Appatāya vā lābhena na somanassaṃ janayanti, alābhena na domanassaṃ janayanti, anavajjatāya vippaṭisāranimittaṃ aññāṇupekkhaṃ na janayanti avippaṭisāravatthubhāvato.
ಪಂಸುಕೂಲನ್ತಿ ಸಙ್ಕಾರಕೂಟಾದೀಸು ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಪಂಸೂನಂ ಉಪರಿ ಠಿತತ್ತಾ ಅಬ್ಭುಗ್ಗತಟ್ಠೇನ ಪಂಸುಕೂಲಂ ವಿಯಾತಿ ಪಂಸುಕೂಲಂ, ಪಂಸು ವಿಯ ಕುಚ್ಛಿತಭಾವಂ ಉಲತಿ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಪಂಸುಕೂಲನ್ತಿ ಏವಂ ಲದ್ಧನಾಮಂ ರಥಿಕಾದೀಸು ಪತಿತನನ್ತಕಾನಿ ಉಚ್ಚಿನಿತ್ವಾ ಕತಚೀವರಂ। ರುಕ್ಖಮೂಲನ್ತಿ ವಿವೇಕಾನುರೂಪಂ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ರುಕ್ಖಸಮೀಪಂ। ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಮುತ್ತನ್ತಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಗೋಮುತ್ತಂ। ಕೇಚಿ ಪನೇತ್ಥ ‘‘ಗೋಮುತ್ತಪರಿಭಾವಿತಹರೀತಕಖಣ್ಡಂ ಪೂತಿಮುತ್ತ’’ನ್ತಿ ವದನ್ತಿ। ‘‘ಪೂತಿಭಾವೇನ ಆಪಣಾದಿತೋ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಂ ಛಡ್ಡಿತಂ ಅಪರಿಗ್ಗಹಿತಂ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಭೇಸಜ್ಜಂ ಪೂತಿಮುತ್ತನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತ’’ನ್ತಿ ಅಪರೇ।
Paṃsukūlanti saṅkārakūṭādīsu yattha katthaci paṃsūnaṃ upari ṭhitattā abbhuggataṭṭhena paṃsukūlaṃ viyāti paṃsukūlaṃ, paṃsu viya kucchitabhāvaṃ ulati gacchatīti paṃsukūlanti evaṃ laddhanāmaṃ rathikādīsu patitanantakāni uccinitvā katacīvaraṃ. Rukkhamūlanti vivekānurūpaṃ yaṃ kiñci rukkhasamīpaṃ. Yaṃ kiñci muttanti yaṃ kiñci gomuttaṃ. Keci panettha ‘‘gomuttaparibhāvitaharītakakhaṇḍaṃ pūtimutta’’nti vadanti. ‘‘Pūtibhāvena āpaṇādito vissaṭṭhaṃ chaḍḍitaṃ apariggahitaṃ yaṃ kiñci bhesajjaṃ pūtimuttanti adhippeta’’nti apare.
ಯತೋ ಖೋತಿ ಪಚ್ಚತ್ತೇ ನಿಸ್ಸಕ್ಕವಚನಂ, ಯಂ ಖೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ತೇನ ತುಟ್ಠೋ ಹೋತೀತಿ ವುತ್ತಕಿರಿಯಂ ಪರಾಮಸತಿ। ತುಟ್ಠೋತಿ ಸನ್ತುಟ್ಠೋ। ಇದಮಸ್ಸಾಹನ್ತಿ ಯ್ವಾಯಂ ಚತುಬ್ಬಿಧೇನ ಯಥಾವುತ್ತೇನ ಪಚ್ಚಯೇನ ಅಪ್ಪೇನ ಸುಲಭೇನ ಸನ್ತೋಸೋ, ಇದಂ ಇಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸೀಲಸಂವರಾದೀಸು ಅಞ್ಞತರಂ ಏಕಂ ಸಾಮಞ್ಞಙ್ಗಂ ಸಮಣಭಾವಕಾರಣನ್ತಿ ಅಹಂ ವದಾಮಿ। ಸನ್ತುಟ್ಠಸ್ಸ ಹಿ ಚತುಪಾರಿಸುದ್ಧಿಸೀಲಂ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಹೋತಿ, ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾ ಚ ಭಾವನಾಪಾರಿಪೂರಿಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಅಥ ವಾ ಸಾಮಞ್ಞಂ ನಾಮ ಅರಿಯಮಗ್ಗೋ, ತಸ್ಸ ಸಙ್ಖೇಪತೋ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗಾ ಬಾಹಿರಂ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಬಾಹಿರಂ ಸಪ್ಪುರಿಸೂಪನಿಸ್ಸಯೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಞ್ಚ। ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಂ ಪನ ಯೋನಿಸೋಮನಸಿಕಾರೋ ಧಮ್ಮಾನುಧಮ್ಮಪ್ಪಟಿಪತ್ತಿ ಚ। ತೇಸು ಯಸ್ಮಾ ಯಥಾರಹಂ ಧಮ್ಮಾನುಧಮ್ಮಪ್ಪಟಿಪತ್ತಿಭೂತಾ ತಸ್ಸ ಮೂಲಭೂತಾ ಚೇತೇ ಧಮ್ಮಾ, ಯದಿದಂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಾ ಸನ್ತುಟ್ಠಿತಾ ಪವಿವಿತ್ತತಾ ಅಸಂಸಟ್ಠತಾ ಆರದ್ಧವೀರಿಯತಾತಿ ಏವಮಾದಯೋ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಇದಮಸ್ಸಾಹಂ ಅಞ್ಞತರಂ ಸಾಮಞ್ಞಙ್ಗನ್ತಿ ವದಾಮೀ’’ತಿ।
Yato khoti paccatte nissakkavacanaṃ, yaṃ khoti vuttaṃ hoti. Tena tuṭṭho hotīti vuttakiriyaṃ parāmasati. Tuṭṭhoti santuṭṭho. Idamassāhanti yvāyaṃ catubbidhena yathāvuttena paccayena appena sulabhena santoso, idaṃ imassa bhikkhuno sīlasaṃvarādīsu aññataraṃ ekaṃ sāmaññaṅgaṃ samaṇabhāvakāraṇanti ahaṃ vadāmi. Santuṭṭhassa hi catupārisuddhisīlaṃ paripuṇṇaṃ hoti, samathavipassanā ca bhāvanāpāripūriṃ gacchanti. Atha vā sāmaññaṃ nāma ariyamaggo, tassa saṅkhepato dve aṅgā bāhiraṃ ajjhattikanti. Tattha bāhiraṃ sappurisūpanissayo saddhammassavanañca. Ajjhattikaṃ pana yonisomanasikāro dhammānudhammappaṭipatti ca. Tesu yasmā yathārahaṃ dhammānudhammappaṭipattibhūtā tassa mūlabhūtā cete dhammā, yadidaṃ appicchatā santuṭṭhitā pavivittatā asaṃsaṭṭhatā āraddhavīriyatāti evamādayo, tasmā vuttaṃ ‘‘idamassāhaṃ aññataraṃ sāmaññaṅganti vadāmī’’ti.
ಸೇನಾಸನಮಾರಬ್ಭಾತಿ ವಿಹಾರಾದಿಂ ಮಞ್ಚಪೀಠಾದಿಞ್ಚ ಸೇನಾಸನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ। ಚೀವರಂ ಪಾನಭೋಜನನ್ತಿ ನಿವಾಸನಾದಿಚೀವರಂ ಅಮ್ಬಪಾನಕಾದಿಪಾನಂ ಖಾದನೀಯಭೋಜನೀಯಾದಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬವತ್ಥುಞ್ಚ ಆರಬ್ಭಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ವಿಘಾತೋತಿ ವಿಘಾತಭಾವೋ, ಚಿತ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಖಂ ನ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪತ್ಥೋ – ‘‘ಅಮುಕಸ್ಮಿಂ ನಾಮ ಆವಾಸೇ ಪಚ್ಚಯಾ ಸುಲಭಾ’’ತಿ ಲಭಿತಬ್ಬಟ್ಠಾನಗಮನೇನ ವಾ ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಪಾಪುಣಾತಿ, ನ ತುಯ್ಹ’’ನ್ತಿ ವಿವಾದಾಪಜ್ಜನೇನ ವಾ ನವಕಮ್ಮಕರಣಾದಿವಸೇನ ವಾ ಸೇನಾಸನಾದೀನಿ ಪರಿಯೇಸನ್ತಾನಂ ಅಸನ್ತುಟ್ಠಾನಂ ಇಚ್ಛಿತಾಲಾಭಾದಿನಾ ಯೋ ವಿಘಾತೋ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಹೋತಿ, ಸೋ ತತ್ಥ ಸನ್ತುಟ್ಠಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ। ದಿಸಾ ನಪ್ಪಟಿಹಞ್ಞತೀತಿ ಸನ್ತುಟ್ಠಿಯಾ ಚಾತುದ್ದಿಸಭಾವೇನ ದಿಸಾ ನ ಪಟಿಹನತಿ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ‘‘ಚಾತುದ್ದಿಸೋ ಅಪ್ಪಟಿಘೋ ಚ ಹೋತಿ, ಸನ್ತುಸ್ಸಮಾನೋ ಇತರೀತರೇನಾ’’ತಿ (ಸು॰ ನಿ॰ ೪೨)।
Senāsanamārabbhāti vihārādiṃ mañcapīṭhādiñca senāsanaṃ nissāya. Cīvaraṃ pānabhojananti nivāsanādicīvaraṃ ambapānakādipānaṃ khādanīyabhojanīyādibhuñjitabbavatthuñca ārabbhāti sambandho. Vighātoti vighātabhāvo, cittassa dukkhaṃ na hotīti yojanā. Ayañhettha saṅkhepattho – ‘‘amukasmiṃ nāma āvāse paccayā sulabhā’’ti labhitabbaṭṭhānagamanena vā ‘‘mayhaṃ pāpuṇāti, na tuyha’’nti vivādāpajjanena vā navakammakaraṇādivasena vā senāsanādīni pariyesantānaṃ asantuṭṭhānaṃ icchitālābhādinā yo vighāto cittassa hoti, so tattha santuṭṭhassa na hoti. Disā nappaṭihaññatīti santuṭṭhiyā cātuddisabhāvena disā na paṭihanati. Vuttañhetaṃ ‘‘cātuddiso appaṭigho ca hoti, santussamāno itarītarenā’’ti (su. ni. 42).
ಸಮಣಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅನುಲೋಮಾತಿ ಸಮಣಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾಭಾವನಾಯ, ಅರಿಯಮಗ್ಗಸ್ಸೇವ ವಾ ಅನುಚ್ಛವಿಕಾ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛತಾದಯೋ। ತುಟ್ಠಚಿತ್ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋತಿ ತುಟ್ಠಚಿತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ। ಅಧಿಗ್ಗಹಿತಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಪಟಿಪಕ್ಖಧಮ್ಮೇ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ ಗಹಿತಾ ಹೋನ್ತಿ। ಅನ್ತೋಗತಾತಿ ಅಬ್ಭನ್ತರಗತಾ। ನ ಪರಿಬಾಹಿರಾತಿ ನ ಬಾಹಿರಾ ಕತಾ।
Samaṇadhammassaanulomāti samaṇadhammassa samathavipassanābhāvanāya, ariyamaggasseva vā anucchavikā appicchatādayo. Tuṭṭhacittassa bhikkhunoti tuṭṭhacittena bhikkhunā. Adhiggahitā hontīti paṭipakkhadhamme abhibhavitvā gahitā honti. Antogatāti abbhantaragatā. Na paribāhirāti na bāhirā katā.
ಸನ್ತುಟ್ಠಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Santuṭṭhisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೭. ಸನ್ತುಟ್ಠಿಸುತ್ತಂ • 7. Santuṭṭhisuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ಸನ್ತುಟ್ಠಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Santuṭṭhisuttavaṇṇanā
