Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
౫. సానుసుత్తవణ్ణనా
5. Sānusuttavaṇṇanā
౨౩౯. యక్ఖేన గహితో హోతీతి యక్ఖేన అనుపవిట్ఠో హోతి. తస్స యక్ఖగహణస్స కారణం మూలతో పభుతి విత్థారతో దస్సేతుం ‘‘సో’’తిఆదిమాహ. తస్స అన్తిమభవికత్తా ఆదితో పట్ఠాయ అధిసీలసిక్ఖాయ సక్కచ్చం పూరణన్తి దస్సేతి ‘‘సో పబ్బజితకాలతో’’తిఆదినా. పచ్చాహారన్తి పటిక్ఖేపం. ఇమస్మిం సరభఞ్ఞేతి ఇమస్మిం మమ ధమ్మభణనే. పత్తిన్తి పత్తిదానం. పియా హోన్తి, తేనాహ భగవా ‘‘ఆకఙ్ఖేయ్య చే, భిక్ఖవే, భిక్ఖు ‘సబ్రహ్మచారీనం పియో చ అస్సం మనాపో చ గరు చ భావనీయో చా’తి, సీలేస్వేవస్స పరిపూరకారీ’’తి (మ॰ ని॰ ౧.౬౫). తథా చాహ ‘‘తస్మిం సామణేరే’’తిఆది.
239.Yakkhenagahito hotīti yakkhena anupaviṭṭho hoti. Tassa yakkhagahaṇassa kāraṇaṃ mūlato pabhuti vitthārato dassetuṃ ‘‘so’’tiādimāha. Tassa antimabhavikattā ādito paṭṭhāya adhisīlasikkhāya sakkaccaṃ pūraṇanti dasseti ‘‘so pabbajitakālato’’tiādinā. Paccāhāranti paṭikkhepaṃ. Imasmiṃ sarabhaññeti imasmiṃ mama dhammabhaṇane. Pattinti pattidānaṃ. Piyā honti, tenāha bhagavā ‘‘ākaṅkheyya ce, bhikkhave, bhikkhu ‘sabrahmacārīnaṃ piyo ca assaṃ manāpo ca garu ca bhāvanīyo cā’ti, sīlesvevassa paripūrakārī’’ti (ma. ni. 1.65). Tathā cāha ‘‘tasmiṃ sāmaṇere’’tiādi.
వుడ్ఢిమన్వాయాతి యోబ్బనప్పత్తియా అఙ్గపచ్చఙ్గానం పరివుడ్ఢిమాగమ్మ. కామసమ్భోగసమత్థతావసేన పరిపక్కిన్ద్రియో. అనుయోజేత్వావాతి విస్సజ్జేత్వావ, గిహిభావే వా అనుయోజేత్వావ. ‘‘పుబ్బే తుయ్హం పుత్తో సీలవా కల్యాణధమ్మో లజ్జీ కుక్కుచ్చకో సిక్ఖాకామోతి సమ్భావితో, ఇదాని తతో అఞ్ఞథా జాతో’’తి ఘోసనావసేన దేవతానం అన్తరే మాహేవ మే లజ్జం ఉప్పాదేయ్య.
Vuḍḍhimanvāyāti yobbanappattiyā aṅgapaccaṅgānaṃ parivuḍḍhimāgamma. Kāmasambhogasamatthatāvasena paripakkindriyo. Anuyojetvāvāti vissajjetvāva, gihibhāve vā anuyojetvāva. ‘‘Pubbe tuyhaṃ putto sīlavā kalyāṇadhammo lajjī kukkuccako sikkhākāmoti sambhāvito, idāni tato aññathā jāto’’ti ghosanāvasena devatānaṃ antare māheva me lajjaṃ uppādeyya.
పాటిహారియపక్ఖఞ్చాతి చాతుద్దసీపఞ్చదసీఅట్ఠమీనం యథాక్కమం ఆదితో అన్తతో ఆదిఅన్తతో చ పవేసననిక్ఖమనవసేన ఉపోసథసీలస్స పటి పటి అభిముఖం పచ్చావహితబ్బపక్ఖఞ్చ. తేరసియాపీతి పరం సత్తమీనవమీసుపీతి అత్థో. పవేసభూతఞ్హి ఉపోసథసీలస్స సత్తమీసు సమాదిన్నం సీలం పటిపదం, నవమీసు నిక్ఖమభూతన్తి ఆచరియా. పోరాణట్ఠకథాయం పన పచ్చుగ్గమనానుగమనపరియాయేన వుత్తన్తి ఆహ ‘‘మనుస్సా’’తిఆది. అడ్ఢమాసన్తి సకలకాలపక్ఖం . ఏవఞ్హి వస్సవాసస్స అనుగమనం గతం హోతి. సుట్ఠు సమాగతన్తి సుపరిసుద్ధం సమ్పన్నం కత్వా అత్తనో సన్తానం ఆగతం. తం పన అత్తనో చిత్తేన సమం పకారేహి యుత్తం హోతీతి ఆహ ‘‘సమ్పయుత్త’’న్తి. అరహన్తానం అనుకరణేన సేట్ఠచరియం. ‘‘న తే హి యక్ఖా కీళన్తీ’’తి అత్తనో పుత్తస్స కాయే అధిముచ్చనం అత్తనో కీళనం వియ హోతీతి కత్వా ఆహ.
Pāṭihāriyapakkhañcāti cātuddasīpañcadasīaṭṭhamīnaṃ yathākkamaṃ ādito antato ādiantato ca pavesananikkhamanavasena uposathasīlassa paṭi paṭi abhimukhaṃ paccāvahitabbapakkhañca. Terasiyāpīti paraṃ sattamīnavamīsupīti attho. Pavesabhūtañhi uposathasīlassa sattamīsu samādinnaṃ sīlaṃ paṭipadaṃ, navamīsu nikkhamabhūtanti ācariyā. Porāṇaṭṭhakathāyaṃ pana paccuggamanānugamanapariyāyena vuttanti āha ‘‘manussā’’tiādi. Aḍḍhamāsanti sakalakālapakkhaṃ . Evañhi vassavāsassa anugamanaṃ gataṃ hoti. Suṭṭhu samāgatanti suparisuddhaṃ sampannaṃ katvā attano santānaṃ āgataṃ. Taṃ pana attano cittena samaṃ pakārehi yuttaṃ hotīti āha ‘‘sampayutta’’nti. Arahantānaṃ anukaraṇena seṭṭhacariyaṃ. ‘‘Na te hi yakkhā kīḷantī’’ti attano puttassa kāye adhimuccanaṃ attano kīḷanaṃ viya hotīti katvā āha.
ఉపాసికా యథావుత్తఉపోసథసీలేన సీలవతీ, సామణేరో పన అత్తనో సామణేరసీలేన సీలవా. ఉప్పతిత్వాతి ఆకాసే ఉప్పతిత్వా. మోక్ఖో నత్థి దుక్ఖావహస్స కమ్మస్స కతూపచితత్తా.
Upāsikā yathāvuttauposathasīlena sīlavatī, sāmaṇero pana attano sāmaṇerasīlena sīlavā. Uppatitvāti ākāse uppatitvā. Mokkho natthi dukkhāvahassa kammassa katūpacitattā.
దువిధేపి కామేతి వత్థుకామకిలేసకామే. కిలేసకామం పరిచ్చజన్తో ఏవ హి వత్థుకామే పరిచ్చజతి నామ. విబ్భమనవసేన ఆగచ్ఛతి భిక్ఖాయ ఆహిణ్డనాదిపబ్బజితకిచ్చతో. ఉప్పబ్బజిత్వా విగతసీలస్స జీవతో ఆనాపానమత్తేన జీవన్తోపి సో మతకోవ. వుత్తఞ్హేతం ‘‘మరణఞ్హేతం, సునక్ఖత్త, అరియస్స వినయే, యో సిక్ఖం పచ్చక్ఖాయ హీనాయావత్తతీ’’తి (మ॰ ని॰ ౩.౪౫).
Duvidhepi kāmeti vatthukāmakilesakāme. Kilesakāmaṃ pariccajanto eva hi vatthukāme pariccajati nāma. Vibbhamanavasena āgacchati bhikkhāya āhiṇḍanādipabbajitakiccato. Uppabbajitvā vigatasīlassa jīvato ānāpānamattena jīvantopi so matakova. Vuttañhetaṃ ‘‘maraṇañhetaṃ, sunakkhatta, ariyassa vinaye, yo sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattatī’’ti (ma. ni. 3.45).
ఉణ్హట్ఠేనాతి సపరిళాహట్ఠేన. అభిధావథాతి అభిధావతీతి ఇమస్మిం అభిధావనకిచ్చే భద్దం తే హోతూతి వత్వా గిహిభావాయ అభిధావథ. నీహరిత్వాతి నిక్ఖామేత్వా. ఏకాదసహి అగ్గీహి ఆదిత్తత్తా మహాడాహసదిసే. సల్లక్ఖేత్వాతి గిహిభావే ఆదీనవం, పబ్బజ్జాయ ఆనిసంసఞ్చ సల్లక్ఖేత్వా. హిరోత్తప్పం పటిలభిత్వా ‘‘మమ ఉప్పబ్బజితుకామతం సబ్రహ్మచారినో జానిస్సన్తీ’’తి. చతున్నం పరిసానం చిత్తసఙ్ఖోభవసేన సకలజమ్బుదీపం ఖోభేత్వా.
Uṇhaṭṭhenāti sapariḷāhaṭṭhena. Abhidhāvathāti abhidhāvatīti imasmiṃ abhidhāvanakicce bhaddaṃ te hotūti vatvā gihibhāvāya abhidhāvatha. Nīharitvāti nikkhāmetvā. Ekādasahi aggīhi ādittattā mahāḍāhasadise. Sallakkhetvāti gihibhāve ādīnavaṃ, pabbajjāya ānisaṃsañca sallakkhetvā. Hirottappaṃ paṭilabhitvā ‘‘mama uppabbajitukāmataṃ sabrahmacārino jānissantī’’ti. Catunnaṃ parisānaṃ cittasaṅkhobhavasena sakalajambudīpaṃ khobhetvā.
సానుసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Sānusuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౫. సానుసుత్తం • 5. Sānusuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౫. సానుసుత్తవణ్ణనా • 5. Sānusuttavaṇṇanā