| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๖. สปริวาราสนเตฺถรอปทานวณฺณนา
6. Saparivārāsanattheraapadānavaṇṇanā
ปทุมุตฺตรพุทฺธสฺสาติอาทิกํ อายสฺมโต สปริวาราสนเตฺถรสฺส อปทานํฯ โสปิ ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเวสุ วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล วิภวสมฺปเนฺน กุลเคเห นิพฺพโตฺต วุทฺธิปฺปโตฺต สทฺธาชาโต สาสเน ปสโนฺน ทานผลํ สทฺทหโนฺต นานคฺครสโภชเนน ภควโต ปิณฺฑปาตํ อทาสิ, ทตฺวา จ ปน โภชนสาลายํ โภชนตฺถาย นิสินฺนาสนํ ชาติสุมนมลฺลิกาทีหิ อลงฺกริฯ ภควา จ ภตฺตานุโมทนมกาสิฯ โส เตน ปุญฺญกเมฺมน เทวมนุเสฺสสุ สํสรโนฺต อเนกวิธํ สมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท วิภวสมฺปเนฺน กุลเคเห นิพฺพโตฺต วุทฺธิมนฺวาย สโทฺธ ปสโนฺน ปพฺพชิตฺวา น จิรเสฺสว อรหา อโหสิฯ
Padumuttarabuddhassātiādikaṃ āyasmato saparivārāsanattherassa apadānaṃ. Sopi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhavesu vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle vibhavasampanne kulagehe nibbatto vuddhippatto saddhājāto sāsane pasanno dānaphalaṃ saddahanto nānaggarasabhojanena bhagavato piṇḍapātaṃ adāsi, datvā ca pana bhojanasālāyaṃ bhojanatthāya nisinnāsanaṃ jātisumanamallikādīhi alaṅkari. Bhagavā ca bhattānumodanamakāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto anekavidhaṃ sampattiṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne kulagehe nibbatto vuddhimanvāya saddho pasanno pabbajitvā na cirasseva arahā ahosi.
๔๓. โส เอวํ ปตฺตสนฺติปโท ‘‘เกน นุ โข ปุเญฺญน อิทํ สนฺติปทํ อนุปฺปตฺต’’นฺติ ญาเณน อุปธาเรโนฺต ปุพฺพกมฺมํ ทิสฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต ปทุมุตฺตรพุทฺธสฺสาติอาทิมาหฯ ตํ วุตฺตตฺถเมวฯ ปิณฺฑปาตํ อทาสหนฺติ ตตฺถ ตตฺถ ลทฺธานํ ปิณฺฑานํ กพฬํ กพฬํ กตฺวา ปาตพฺพโต ขาทิตพฺพโต อาหาโร ปิณฺฑปาโต, ตํ ปิณฺฑปาตํ ภควโต อทาสิํ, ภควนฺตํ โภเชสินฺติ อโตฺถฯ
43. So evaṃ pattasantipado ‘‘kena nu kho puññena idaṃ santipadaṃ anuppatta’’nti ñāṇena upadhārento pubbakammaṃ disvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttarabuddhassātiādimāha. Taṃ vuttatthameva. Piṇḍapātaṃ adāsahanti tattha tattha laddhānaṃ piṇḍānaṃ kabaḷaṃ kabaḷaṃ katvā pātabbato khāditabbato āhāro piṇḍapāto, taṃ piṇḍapātaṃ bhagavato adāsiṃ, bhagavantaṃ bhojesinti attho.
๔๔. อกิตฺตยิ ปิณฺฑปาตนฺติ มยา ทินฺนปิณฺฑปาตสฺส คุณํ อานิสํสํ ปกาเสสีติ อโตฺถฯ
44.Akittayipiṇḍapātanti mayā dinnapiṇḍapātassa guṇaṃ ānisaṃsaṃ pakāsesīti attho.
๔๘. สํวุโต ปาติโมกฺขสฺมินฺติ ปาติโมกฺขสํวรสีเลน สํวุโต ปิหิโต ปฎิจฺฉโนฺนติ อโตฺถฯ อินฺทฺริเยสุ จ ปญฺจสูติ จกฺขุนฺทฺริยาทีสุ ปญฺจสุ อินฺทฺริเยสุ รูปาทีหิ โคปิโต อินฺทฺริยสํวรสีลญฺจ โคปิโตติ อโตฺถฯ เสสํ สุวิเญฺญยฺยเมวาติฯ
48.Saṃvuto pātimokkhasminti pātimokkhasaṃvarasīlena saṃvuto pihito paṭicchannoti attho. Indriyesu ca pañcasūti cakkhundriyādīsu pañcasu indriyesu rūpādīhi gopito indriyasaṃvarasīlañca gopitoti attho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
สปริวาราสนเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Saparivārāsanattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๖. สปริวาราสนเตฺถรอปทานํ • 6. Saparivārāsanattheraapadānaṃ
