Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๑๐. สปฺปาณกสิกฺขาปทํ
10. Sappāṇakasikkhāpadaṃ
๑๔๐. ทสเม ‘‘ชาน’’นฺติ คจฺฉนฺตาทิคโณติ อาห ‘‘ชานโนฺต’’ติฯ สํ วิชฺชติ ปาโณ เอตฺถาติ สปาณกํฯ เอตนฺติ อุทกํฯ สยํ ชานโนฺตปิ ปเรน ชานาเปโนฺตปิ ชานาติเยว นามาติ อาห ‘‘ยถา ตถา วา’’ติฯ สปาณกํ อุทกนฺติ กรณเตฺถ เจตํ อุปโยควจนํ, เตนาห ‘‘เตน อุทเกนา’’ติฯ ปุเพฺพติ ปถวิขณนสิกฺขาปทาทิเกฯ
140. Dasame ‘‘jāna’’nti gacchantādigaṇoti āha ‘‘jānanto’’ti. Saṃ vijjati pāṇo etthāti sapāṇakaṃ. Etanti udakaṃ. Sayaṃ jānantopi parena jānāpentopi jānātiyeva nāmāti āha ‘‘yathā tathā vā’’ti. Sapāṇakaṃ udakanti karaṇatthe cetaṃ upayogavacanaṃ, tenāha ‘‘tena udakenā’’ti. Pubbeti pathavikhaṇanasikkhāpadādike.
ตตฺถาติ ‘‘สิเญฺจยฺย วา สิญฺจาเปยฺย วา’’ติปเทฯ ธารนฺติ โสตํฯ มาติกํ ปมุขนฺติ มาติกํ อภิมุขํฯ ตตฺถ ตตฺถาติ ตสฺมิํ ตสฺมิํ ฐาเนฯ อญฺญโต ฐานโต อญฺญํ ฐานํ เนตีติ โยชนาฯ ‘‘สปาณกํ อุทก’’นฺติ สามญฺญวจนสฺสปิ วิเสเส อวฎฺฐานโต, วิเสสตฺถินา จ วิเสสสฺส อนุปโยชิตพฺพโต อิธ วิเสสอุทกนฺติ สนฺธายภาสิตตฺถํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘อิทํ ปนา’’ติอาทิฯ อิทํ ปน น วุตฺตนฺติ สมฺพโนฺธฯ ยนฺติ อุทกํ ‘‘คจฺฉตี’’ติปเท กตฺตาฯ ยตฺถาติ ยสฺมิํ อุทเกติฯ ทสมํฯ
Tatthāti ‘‘siñceyya vā siñcāpeyya vā’’tipade. Dhāranti sotaṃ. Mātikaṃ pamukhanti mātikaṃ abhimukhaṃ. Tattha tatthāti tasmiṃ tasmiṃ ṭhāne. Aññato ṭhānato aññaṃ ṭhānaṃ netīti yojanā. ‘‘Sapāṇakaṃ udaka’’nti sāmaññavacanassapi visese avaṭṭhānato, visesatthinā ca visesassa anupayojitabbato idha visesaudakanti sandhāyabhāsitatthaṃ dassento āha ‘‘idaṃ panā’’tiādi. Idaṃ pana na vuttanti sambandho. Yanti udakaṃ ‘‘gacchatī’’tipade kattā. Yatthāti yasmiṃ udaketi. Dasamaṃ.
ภูตคามวโคฺค ทุติโยฯ
Bhūtagāmavaggo dutiyo.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๒. ภูตคามวโคฺค • 2. Bhūtagāmavaggo
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๑๐. สปฺปาณกสิกฺขาปทวณฺณนา • 10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๑๐. สปฺปาณกสิกฺขาปทวณฺณนา • 10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๑๐. สปฺปาณกสิกฺขาปทวณฺณนา • 10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๑๐. สปฺปาณกสิกฺขาปทวณฺณนา • 10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā