| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
१०. सप्पाणकसिक्खापदवण्णना
10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā
एकस्मिं घटे एकाव आपत्तीति एकस्मिं उदकघटे एकाव आपत्ति। एस नयो सब्बभाजनेसु । विच्छिन्दन्तस्साति धारं विच्छिन्दन्तस्स। एकेकं पक्खिपन्तस्साति एकेकं तिणं वा पण्णं वा मत्तिकं वा अञ्ञं वा कट्ठगोमयादिं पक्खिपन्तस्स। परियादानन्ति खयं।
Ekasmiṃ ghaṭe ekāva āpattīti ekasmiṃ udakaghaṭe ekāva āpatti. Esa nayo sabbabhājanesu . Vicchindantassāti dhāraṃ vicchindantassa. Ekekaṃ pakkhipantassāti ekekaṃ tiṇaṃ vā paṇṇaṃ vā mattikaṃ vā aññaṃ vā kaṭṭhagomayādiṃ pakkhipantassa. Pariyādānanti khayaṃ.
‘‘पदीपे (सारत्थ॰ टी॰ पाचित्तिय ३.१४०) पतित्वा पटङ्गादिपाणका मरिस्सन्ती’’ति जानन्तस्सापि कुसलचित्तेन पदीपुज्जलनं विय ‘‘सिञ्चनेन पाणका मरिस्सन्ती’’ति पुब्बभागे जानन्तस्सापि ‘‘इदं जलं सिञ्चामी’’ति सिञ्चन्तस्स वधकचित्तं न होतीति आह ‘‘विना वधकचेतनाया’’तिआदि। एवञ्च कत्वा ‘‘पण्णत्तिवज्ज’’न्ति इदम्पि समत्थितं होति। तिचित्तन्ति कुसलाकुसलाब्याकतवसेन तिचित्तं। तथा हि पण्णत्तिं मद्दित्वा सिञ्चन्तस्स वा सिञ्चापेन्तस्स वा अकुसलचित्तेन होति, ‘‘आसनं धोविस्सामी’’ति चित्तेन धोवनत्थं सिञ्चन्तस्स वा सिञ्चापेन्तस्स वा कुसलचित्तेन होति, पण्णत्तिं अजानता अरहता सिञ्चनादिकरणे अब्याकतचित्तेन होतीति कुसलाकुसलाब्याकतचित्तवसेन तिचित्तं होति।
‘‘Padīpe (sārattha. ṭī. pācittiya 3.140) patitvā paṭaṅgādipāṇakā marissantī’’ti jānantassāpi kusalacittena padīpujjalanaṃ viya ‘‘siñcanena pāṇakā marissantī’’ti pubbabhāge jānantassāpi ‘‘idaṃ jalaṃ siñcāmī’’ti siñcantassa vadhakacittaṃ na hotīti āha ‘‘vinā vadhakacetanāyā’’tiādi. Evañca katvā ‘‘paṇṇattivajja’’nti idampi samatthitaṃ hoti. Ticittanti kusalākusalābyākatavasena ticittaṃ. Tathā hi paṇṇattiṃ madditvā siñcantassa vā siñcāpentassa vā akusalacittena hoti, ‘‘āsanaṃ dhovissāmī’’ti cittena dhovanatthaṃ siñcantassa vā siñcāpentassa vā kusalacittena hoti, paṇṇattiṃ ajānatā arahatā siñcanādikaraṇe abyākatacittena hotīti kusalākusalābyākatacittavasena ticittaṃ hoti.
सप्पाणकसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
भूतगामवग्गो दुतियो।
Bhūtagāmavaggo dutiyo.
