| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កង្ខាវិតរណី-អភិនវ-ដីកា • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
១០. សប្បាណកសិក្ខាបទវណ្ណនា
10. Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā
ឯកស្មិំ ឃដេ ឯកាវ អាបត្តីតិ ឯកស្មិំ ឧទកឃដេ ឯកាវ អាបត្តិ។ ឯស នយោ សព្ពភាជនេសុ ។ វិច្ឆិន្ទន្តស្សាតិ ធារំ វិច្ឆិន្ទន្តស្ស។ ឯកេកំ បក្ខិបន្តស្សាតិ ឯកេកំ តិណំ វា បណ្ណំ វា មត្តិកំ វា អញ្ញំ វា កដ្ឋគោមយាទិំ បក្ខិបន្តស្ស។ បរិយាទានន្តិ ខយំ។
Ekasmiṃ ghaṭe ekāva āpattīti ekasmiṃ udakaghaṭe ekāva āpatti. Esa nayo sabbabhājanesu . Vicchindantassāti dhāraṃ vicchindantassa. Ekekaṃ pakkhipantassāti ekekaṃ tiṇaṃ vā paṇṇaṃ vā mattikaṃ vā aññaṃ vā kaṭṭhagomayādiṃ pakkhipantassa. Pariyādānanti khayaṃ.
‘‘បទីបេ (សារត្ថ. ដី. បាចិត្តិយ ៣.១៤០) បតិត្វា បដង្គាទិបាណកា មរិស្សន្តី’’តិ ជានន្តស្សាបិ កុសលចិត្តេន បទីបុជ្ជលនំ វិយ ‘‘សិញ្ចនេន បាណកា មរិស្សន្តី’’តិ បុព្ពភាគេ ជានន្តស្សាបិ ‘‘ឥទំ ជលំ សិញ្ចាមី’’តិ សិញ្ចន្តស្ស វធកចិត្តំ ន ហោតីតិ អាហ ‘‘វិនា វធកចេតនាយា’’តិអាទិ។ ឯវញ្ច កត្វា ‘‘បណ្ណត្តិវជ្ជ’’ន្តិ ឥទម្បិ សមត្ថិតំ ហោតិ។ តិចិត្តន្តិ កុសលាកុសលាព្យាកតវសេន តិចិត្តំ។ តថា ហិ បណ្ណត្តិំ មទ្ទិត្វា សិញ្ចន្តស្ស វា សិញ្ចាបេន្តស្ស វា អកុសលចិត្តេន ហោតិ, ‘‘អាសនំ ធោវិស្សាមី’’តិ ចិត្តេន ធោវនត្ថំ សិញ្ចន្តស្ស វា សិញ្ចាបេន្តស្ស វា កុសលចិត្តេន ហោតិ, បណ្ណត្តិំ អជានតា អរហតា សិញ្ចនាទិករណេ អព្យាកតចិត្តេន ហោតីតិ កុសលាកុសលាព្យាកតចិត្តវសេន តិចិត្តំ ហោតិ។
‘‘Padīpe (sārattha. ṭī. pācittiya 3.140) patitvā paṭaṅgādipāṇakā marissantī’’ti jānantassāpi kusalacittena padīpujjalanaṃ viya ‘‘siñcanena pāṇakā marissantī’’ti pubbabhāge jānantassāpi ‘‘idaṃ jalaṃ siñcāmī’’ti siñcantassa vadhakacittaṃ na hotīti āha ‘‘vinā vadhakacetanāyā’’tiādi. Evañca katvā ‘‘paṇṇattivajja’’nti idampi samatthitaṃ hoti. Ticittanti kusalākusalābyākatavasena ticittaṃ. Tathā hi paṇṇattiṃ madditvā siñcantassa vā siñcāpentassa vā akusalacittena hoti, ‘‘āsanaṃ dhovissāmī’’ti cittena dhovanatthaṃ siñcantassa vā siñcāpentassa vā kusalacittena hoti, paṇṇattiṃ ajānatā arahatā siñcanādikaraṇe abyākatacittena hotīti kusalākusalābyākatacittavasena ticittaṃ hoti.
សប្បាណកសិក្ខាបទវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Sappāṇakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ភូតគាមវគ្គោ ទុតិយោ។
Bhūtagāmavaggo dutiyo.
