Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
६. सप्पसुत्तं
6. Sappasuttaṃ
१४२. एवं मे सुतं – एकं समयं भगवा राजगहे विहरति वेळुवने कलन्दकनिवापे। तेन खो पन समयेन भगवा रत्तन्धकारतिमिसायं अब्भोकासे निसिन्नो होति, देवो च एकमेकं फुसायति।
142. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena bhagavā rattandhakāratimisāyaṃ abbhokāse nisinno hoti, devo ca ekamekaṃ phusāyati.
अथ खो मारो पापिमा भगवतो भयं छम्भितत्तं लोमहंसं उप्पादेतुकामो महन्तं सप्पराजवण्णं अभिनिम्मिनित्वा येन भगवा तेनुपसङ्कमि। सेय्यथापि नाम महती एकरुक्खिका नावा, एवमस्स कायो होति। सेय्यथापि नाम महन्तं सोण्डिकाकिळञ्जं, एवमस्स फणो होति। सेय्यथापि नाम महती कोसलिका कंसपाति, एवमस्स अक्खीनि भवन्ति। सेय्यथापि नाम देवे गळगळायन्ते विज्जुल्लता निच्छरन्ति, एवमस्स मुखतो जिव्हा निच्छरति। सेय्यथापि नाम कम्मारगग्गरिया धममानाय सद्दो होति, एवमस्स अस्सासपस्सासानं सद्दो होति।
Atha kho māro pāpimā bhagavato bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃsaṃ uppādetukāmo mahantaṃ sapparājavaṇṇaṃ abhinimminitvā yena bhagavā tenupasaṅkami. Seyyathāpi nāma mahatī ekarukkhikā nāvā, evamassa kāyo hoti. Seyyathāpi nāma mahantaṃ soṇḍikākiḷañjaṃ, evamassa phaṇo hoti. Seyyathāpi nāma mahatī kosalikā kaṃsapāti, evamassa akkhīni bhavanti. Seyyathāpi nāma deve gaḷagaḷāyante vijjullatā niccharanti, evamassa mukhato jivhā niccharati. Seyyathāpi nāma kammāragaggariyā dhamamānāya saddo hoti, evamassa assāsapassāsānaṃ saddo hoti.
अथ खो भगवा ‘‘मारो अयं पापिमा’’ इति विदित्वा मारं पापिमन्तं गाथाहि अज्झभासि –
Atha kho bhagavā ‘‘māro ayaṃ pāpimā’’ iti viditvā māraṃ pāpimantaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –
‘‘यो सुञ्ञगेहानि सेवति,
‘‘Yo suññagehāni sevati,
सेय्यो सो मुनि अत्तसञ्ञतो।
Seyyo so muni attasaññato;
वोस्सज्ज चरेय्य तत्थ सो,
Vossajja careyya tattha so,
पतिरूपञ्हि तथाविधस्स तं॥
Patirūpañhi tathāvidhassa taṃ.
‘‘चरका बहू भेरवा बहू,
‘‘Carakā bahū bheravā bahū,
लोमम्पि न तत्थ इञ्जये,
Lomampi na tattha iñjaye,
सुञ्ञागारगतो महामुनि॥
Suññāgāragato mahāmuni.
‘‘नभं फलेय्य पथवी चलेय्य,
‘‘Nabhaṃ phaleyya pathavī caleyya,
सब्बेपि पाणा उद सन्तसेय्युं।
Sabbepi pāṇā uda santaseyyuṃ;
सल्लम्पि चे उरसि पकप्पयेय्युं,
Sallampi ce urasi pakappayeyyuṃ,
उपधीसु ताणं न करोन्ति बुद्धा’’ति॥
Upadhīsu tāṇaṃ na karonti buddhā’’ti.
अथ खो मारो पापिमा ‘‘जानाति मं भगवा, जानाति मं सुगतो’’ति दुक्खी दुम्मनो तत्थेवन्तरधायीति।
Atha kho māro pāpimā ‘‘jānāti maṃ bhagavā, jānāti maṃ sugato’’ti dukkhī dummano tatthevantaradhāyīti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ६. सप्पसुत्तवण्णना • 6. Sappasuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ६. सप्पसुत्तवण्णना • 6. Sappasuttavaṇṇanā