| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๖. สปฺปสุตฺตวณฺณนา
6. Sappasuttavaṇṇanā
๑๔๒. สุราการกานนฺติ ปิฎฺฐสุราโยชนกานํฯ โกสลานํ อิสฺสโรติ โกสโล, โกสลราชสฺส อยนฺติ โกสลิกาฯ ปริโภคปาตีติ ภตฺตปริโภชนตฺถาย ปาติ ปริโภคปาติฯ กมฺมารุทฺธนปณาฬิยาติ กมฺมารุทฺธนปณาฬิมุเขฯ ธมมานายาติ ธมิยมานายฯ ตํ ปน ยสฺมา ภสฺตวาเตหิ ปูริตํ นาม โหติ, ตสฺมา ‘‘ภสฺตวาเตน ปูริยมานายา’’ติ วุตฺตํฯ นิยามภูมิยนฺติ ภควโต ปฎิสลฺลานฎฺฐาเน สญฺจรนฺตํ มารํ มํสจกฺขุนาว ทิสฺวาฯ เตนาห ‘‘วิชฺชุลตาโลเกนา’’ติฯ
142.Surākārakānanti piṭṭhasurāyojanakānaṃ. Kosalānaṃ issaroti kosalo, kosalarājassa ayanti kosalikā. Paribhogapātīti bhattaparibhojanatthāya pāti paribhogapāti. Kammāruddhanapaṇāḷiyāti kammāruddhanapaṇāḷimukhe. Dhamamānāyāti dhamiyamānāya. Taṃ pana yasmā bhastavātehi pūritaṃ nāma hoti, tasmā ‘‘bhastavātena pūriyamānāyā’’ti vuttaṃ. Niyāmabhūmiyanti bhagavato paṭisallānaṭṭhāne sañcarantaṃ māraṃ maṃsacakkhunāva disvā. Tenāha ‘‘vijjulatālokenā’’ti.
เสยฺยตฺถายาติ เสยฺยานิสํสายฯ เตนาห ‘‘ฐสฺสามี’’ติอาทิฯ อตฺตสญฺญโตติ อตฺตภาเวน สํยโตฯ เตนาห ‘‘สํยตตฺตภาโว’’ติฯ ตํสณฺฐิตสฺสาติ ตสฺมิํ หตฺถปาทกุกฺกุจฺจรหิเต พุทฺธมุนิสฺมิํ อวฎฺฐิตสฺสฯ โวสฺสชฺช จเรยฺย ตตฺถ โสติ อิมินา ภควา ตํ พฺยากรมาโน วิภิํสิตา พุทฺธานํ กิํ กริสฺสติ ภยาภาวโต? เกวลํ ปน อนฎฺฐวลิกํ อุปฺปีเฬโนฺต วิย ตฺวเมว อายาสํ อาปชฺชิสฺสสีติ มารํ สนฺตเชฺชติฯ
Seyyatthāyāti seyyānisaṃsāya. Tenāha ‘‘ṭhassāmī’’tiādi. Attasaññatoti attabhāvena saṃyato. Tenāha ‘‘saṃyatattabhāvo’’ti. Taṃsaṇṭhitassāti tasmiṃ hatthapādakukkuccarahite buddhamunismiṃ avaṭṭhitassa. Vossajja careyya tattha soti iminā bhagavā taṃ byākaramāno vibhiṃsitā buddhānaṃ kiṃ karissati bhayābhāvato? Kevalaṃ pana anaṭṭhavalikaṃ uppīḷento viya tvameva āyāsaṃ āpajjissasīti māraṃ santajjeti.
เภรวาติ อวีตราคานํ ภยชนกาฯ ตตฺถาติ ตํนิมิตฺตํฯ ผเลยฺยาติ ภิเชฺชยฺยฯ สตฺติสลฺลนฺติ สตฺติสงฺขาตํ ปุถุสลฺลํฯ อุรสฺมิํ จารเยยฺยุนฺติ ผาสุํ วิชฺฌิตุํ ฐเปยฺยุํ อุคฺคิเรยฺยุํฯ ขนฺธุปธีสูติ ขนฺธสงฺขาเตสุ อุปธีสุฯ ตาณํ กโรนฺติ นามาติ ตโต ภยนิมิตฺตโต อตฺตโน ตาณํ กโรนฺติ นามฯ
Bheravāti avītarāgānaṃ bhayajanakā. Tatthāti taṃnimittaṃ. Phaleyyāti bhijjeyya. Sattisallanti sattisaṅkhātaṃ puthusallaṃ. Urasmiṃ cārayeyyunti phāsuṃ vijjhituṃ ṭhapeyyuṃ uggireyyuṃ. Khandhupadhīsūti khandhasaṅkhātesu upadhīsu. Tāṇaṃ karonti nāmāti tato bhayanimittato attano tāṇaṃ karonti nāma.
สปฺปสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Sappasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๖. สปฺปสุตฺตํ • 6. Sappasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๖. สปฺปสุตฺตวณฺณนา • 6. Sappasuttavaṇṇanā
