| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
6. සප්‌පසුත්‌තවණ්‌ණනා
6. Sappasuttavaṇṇanā
142. ඡට්‌ඨෙ සොණ්‌ඩිකාකිලඤ්‌ජන්‌ති සුරාකාරකානං පිට්‌ඨපත්‌ථරණකකිලඤ්‌ජං. කොසලිකා කංසපාතීති කොසලරඤ්‌ඤො රථචක්‌කප්‌පමාණා පරිභොගපාති . ගළගළායන්‌තෙති ගජ්‌ජන්‌තෙ. කම්‌මාරගග්‌ගරියාති කම්‌මාරුද්‌ධනපණාළියා. ධමමානායාති භස්‌තවාතෙන පූරියමානාය. ඉති විදිත්‌වාති – ‘‘සමණො ගොතමො පධානමනුයුත්‌තො සුඛෙන නිසින්‌නො, ඝට්‌ටයිස්‌සාමි න’’න්‌ති වුත්‌තප්‌පකාරං අත්‌තභාවං මාපෙත්‌වා නියාමභූමියං ඉතො චිතො ච සඤ්‌චරන්‌තං විජ්‌ජුලතාලොකෙන දිස්‌වා, ‘‘කො නු ඛො එසො සත්‌තො’’ති? ආවජ්‌ජෙන්‌තො, ‘‘මාරො අය’’න්‌ති එවං විදිත්‌වා.
142. Chaṭṭhe soṇḍikākilañjanti surākārakānaṃ piṭṭhapattharaṇakakilañjaṃ. Kosalikā kaṃsapātīti kosalarañño rathacakkappamāṇā paribhogapāti . Gaḷagaḷāyanteti gajjante. Kammāragaggariyāti kammāruddhanapaṇāḷiyā. Dhamamānāyāti bhastavātena pūriyamānāya. Iti viditvāti – ‘‘samaṇo gotamo padhānamanuyutto sukhena nisinno, ghaṭṭayissāmi na’’nti vuttappakāraṃ attabhāvaṃ māpetvā niyāmabhūmiyaṃ ito cito ca sañcarantaṃ vijjulatālokena disvā, ‘‘ko nu kho eso satto’’ti? Āvajjento, ‘‘māro aya’’nti evaṃ viditvā.
සුඤ්‌ඤගෙහානීති සුඤ්‌ඤාගාරානි. සෙය්‍යාති සෙය්‍යත්‌ථාය. ඨස්‌සාමි චඞ්‌කමිස්‌සාමි නිසීදිස්‌සාමි නිපජ්‌ජිස්‌සාමීති එතදත්‌ථාය යො සුඤ්‌ඤාගාරානි සෙවතීති අත්‌ථො. සො මුනි අත්‌තසඤ්‌ඤතොති සො බුද්‌ධමුනි හත්‌ථපාදකුක්‌කුච්‌චාභාවෙන සංයතත්‌තභාවො. වොස්‌සජ්‌ජ චරෙය්‍ය තත්‌ථ සොති සො තස්‌මිං අත්‌තභාවෙ ආලයං නිකන්‌තිං වොස්‌සජ්‌ජිත්‌වා පහාය චරෙය්‍ය. පතිරූපං හි තථාවිධස්‌ස තන්‌ති තාදිසස්‌ස තංසණ්‌ඨිතස්‌ස බුද්‌ධමුනිනො තං අත්‌තභාවෙ නිකන්‌තිං වොස්‌සජ්‌ජිත්‌වා චරණං නාම පතිරූපං යුත්‌තං අනුච්‌ඡවිකං.
Suññagehānīti suññāgārāni. Seyyāti seyyatthāya. Ṭhassāmi caṅkamissāmi nisīdissāmi nipajjissāmīti etadatthāya yo suññāgārāni sevatīti attho. So muni attasaññatoti so buddhamuni hatthapādakukkuccābhāvena saṃyatattabhāvo. Vossajja careyya tattha soti so tasmiṃ attabhāve ālayaṃ nikantiṃ vossajjitvā pahāya careyya. Patirūpaṃ hi tathāvidhassa tanti tādisassa taṃsaṇṭhitassa buddhamunino taṃ attabhāve nikantiṃ vossajjitvā caraṇaṃ nāma patirūpaṃ yuttaṃ anucchavikaṃ.
චරකාති සීහබ්‍යග්‌ඝාදිකා සඤ්‌චරණසත්‌තා. භෙරවාති සවිඤ්‌ඤාණකඅවිඤ්‌ඤාණකභෙරවා. තත්‌ථ සවිඤ්‌ඤාණකා සීහබ්‍යග්‌ඝාදයො, අවිඤ්‌ඤාණකා රත්‌තිභාගෙ ඛාණුවම්‌මිකාදයො. තෙපි හි තස්‌මිං කාලෙ යක්‌ඛා විය උපට්‌ඨහන්‌ති, රජ්‌ජුවල්‌ලියාදීනි සබ්‌බානි සප්‌පා විය උපට්‌ඨහන්‌ති. තත්‌ථාති තෙසු භෙරවෙසු සුඤ්‌ඤාගාරගතො බුද්‌ධමුනි ලොමචලනමත්‌තකම්‌පි න කරොති.
Carakāti sīhabyagghādikā sañcaraṇasattā. Bheravāti saviññāṇakaaviññāṇakabheravā. Tattha saviññāṇakā sīhabyagghādayo, aviññāṇakā rattibhāge khāṇuvammikādayo. Tepi hi tasmiṃ kāle yakkhā viya upaṭṭhahanti, rajjuvalliyādīni sabbāni sappā viya upaṭṭhahanti. Tatthāti tesu bheravesu suññāgāragato buddhamuni lomacalanamattakampi na karoti.
ඉදානි අට්‌ඨානපරිකප්‌පං දස්‌සෙන්‌තො නභං ඵලෙය්‍යාතිආදිමාහ. තත්‌ථ ඵලෙය්‍යාති කාකපදං විය හීරහීරසො ඵලෙය්‍ය. චලෙය්‍යාති පොක්‌ඛරපත්‌තෙ වාතාහතො උදකබින්‌දු විය චලෙය්‍ය. සල්‌ලම්‌පි චෙ උරසි පකප්‌පයෙය්‍යුන්‌ති තිඛිණසත්‌තිසල්‌ලං චෙපි උරස්‌මිං චාරෙයෙය්‍යුං. උපධීසූති ඛන්‌ධූපධීසු. තාණං න කරොන්‌තීති තිඛිණෙ සල්‌ලෙ උරස්‌මිං චාරියමානෙ භයෙන ගුම්‌බන්‌තරකන්‌දරාදීනි පවිසන්‌තා තාණං කරොන්‌ති නාම. බුද්‌ධා පන සමුච්‌ඡින්‌නසබ්‌බභයා එවරූපං තාණං නාම න කරොන්‌ති. ඡට්‌ඨං.
Idāni aṭṭhānaparikappaṃ dassento nabhaṃ phaleyyātiādimāha. Tattha phaleyyāti kākapadaṃ viya hīrahīraso phaleyya. Caleyyāti pokkharapatte vātāhato udakabindu viya caleyya. Sallampi ce urasi pakappayeyyunti tikhiṇasattisallaṃ cepi urasmiṃ cāreyeyyuṃ. Upadhīsūti khandhūpadhīsu. Tāṇaṃ na karontīti tikhiṇe salle urasmiṃ cāriyamāne bhayena gumbantarakandarādīni pavisantā tāṇaṃ karonti nāma. Buddhā pana samucchinnasabbabhayā evarūpaṃ tāṇaṃ nāma na karonti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 6. සප්‌පසුත්‌තං • 6. Sappasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 6. සප්‌පසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Sappasuttavaṇṇanā
