Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya |
੩. ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਸੁਤ੍ਤਂ
3. Sappurisasuttaṃ
੧੦੫. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ। ‘‘ਭਦਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮਞ੍ਚ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇਸੇਸ੍ਸਾਮਿ ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮਞ੍ਚ। ਤਂ ਸੁਣਾਥ, ਸਾਧੁਕਂ ਮਨਸਿ ਕਰੋਥ; ਭਾਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
105. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘sappurisadhammañca vo, bhikkhave, desessāmi asappurisadhammañca. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲੀਨਤਾਯ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਂ 1, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲੀਨਤਾਯ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ , ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ , ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤਾਯ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲੀਨਤਾਯ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, asappurisadhammo? Idha, bhikkhave, asappuriso uccākulā pabbajito hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi uccākulā pabbajito, ime panaññe bhikkhū na uccākulā pabbajitā’ti. So tāya uccākulīnatāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayaṃ 2, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho uccākulīnatāya lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti , mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi uccākulā pabbajito hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī , so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tāya uccākulīnatāya nevattānukkaṃseti na paraṃ vambheti. Ayaṃ, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਮਹਾਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… 3 ਮਹਾਭੋਗਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਉਲ਼ਾਰਭੋਗਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਉਲ਼ਾਰਭੋਗਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਉਲ਼ਾਰਭੋਗਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਉਲ਼ਾਰਭੋਗਤਾਯ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਉਲ਼ਾਰਭੋਗਤਾਯ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਉਲ਼ਾਰਭੋਗਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤਾਯ ਉਲ਼ਾਰਭੋਗਤਾਯ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso mahākulā pabbajito hoti…pe… 4 mahābhogakulā pabbajito hoti…pe… uḷārabhogakulā pabbajito hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi uḷārabhogakulā pabbajito, ime panaññe bhikkhū na uḷārabhogakulā pabbajitā’ti. So tāya uḷārabhogatāya attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho uḷārabhogatāya lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi uḷārabhogakulā pabbajito hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tāya uḷārabhogatāya nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
੧੦੬. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਞਾਤੋ ਹੋਤਿ ਯਸਸ੍ਸੀ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਞਾਤੋ ਯਸਸ੍ਸੀ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਅਪ੍ਪਞ੍ਞਾਤਾ ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਞਤ੍ਤੇਨ 5 ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਞਤ੍ਤੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਞਾਤੋ ਹੋਤਿ ਯਸਸ੍ਸੀ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ , ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਞਤ੍ਤੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
106. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso ñāto hoti yasassī. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi ñāto yasassī, ime panaññe bhikkhū appaññātā appesakkhā’ti. So tena ñattena 6 attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho ñattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi ñāto hoti yasassī; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo , so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena ñattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਲਾਭੀ ਹੋਤਿ ਚੀવਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸੇਨਾਸਨਗਿਲਾਨਪ੍ਪਚ੍ਚਯਭੇਸਜ੍ਜਪਰਿਕ੍ਖਾਰਾਨਂ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਲਾਭੀ ਚੀવਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸੇਨਾਸਨਗਿਲਾਨਪ੍ਪਚ੍ਚਯਭੇਸਜ੍ਜਪਰਿਕ੍ਖਾਰਾਨਂ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਲਾਭਿਨੋ ਚੀવਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸੇਨਾਸਨਗਿਲਾਨਪ੍ਪਚ੍ਚਯਭੇਸਜ੍ਜਪਰਿਕ੍ਖਾਰਾਨ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਲਾਭੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਲਾਭੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਲਾਭੀ ਹੋਤਿ ਚੀવਰਪਿਣ੍ਡਪਾਤਸੇਨਾਸਨਗਿਲਾਨਪ੍ਪਚ੍ਚਯਭੇਸਜ੍ਜਪਰਿਕ੍ਖਾਰਾਨਂ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਲਾਭੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi lābhī cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ, ime panaññe bhikkhū na lābhino cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārāna’nti. So tena lābhena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho lābhena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi lābhī hoti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena lābhena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਬਾਹੁਸਚ੍ਚੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਬਾਹੁਸਚ੍ਚੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ , ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਬਾਹੁਸਚ੍ਚੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso bahussuto hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi bahussuto, ime panaññe bhikkhū na bahussutā’ti. So tena bāhusaccena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave , iti paṭisañcikkhati – ‘na kho bāhusaccena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti , dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi bahussuto hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena bāhusaccena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ વਿਨਯਧਰੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ વਿਨਯਧਰੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ વਿਨਯਧਰਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ વਿਨਯਧਰਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ વਿਨਯਧਰਤ੍ਤੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ વਿਨਯਧਰੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ વਿਨਯਧਰਤ੍ਤੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso vinayadharo hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi vinayadharo, ime panaññe bhikkhū na vinayadharā’ti. So tena vinayadharattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho vinayadharattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi vinayadharo hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena vinayadharattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਤ੍ਤੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਧਮ੍ਮਕਥਿਕਤ੍ਤੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso dhammakathiko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi dhammakathiko, ime panaññe bhikkhū na dhammakathikā’ti. So tena dhammakathikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho dhammakathikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi dhammakathiko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena dhammakathikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
੧੦੭. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਆਰਞ੍ਞਿਕੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਆਰਞ੍ਞਿਕੋ ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਆਰਞ੍ਞਿਕਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਆਰਞ੍ਞਿਕਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਆਰਞ੍ਞਿਕਤ੍ਤੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਆਰਞ੍ਞਿਕੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਆਰਞ੍ਞਿਕਤ੍ਤੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
107. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso āraññiko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi āraññiko ime panaññe bhikkhū na āraññikā’ti. So tena āraññikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho āraññikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi āraññiko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena āraññikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ । ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਤ੍ਤੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਪਂਸੁਕੂਲਿਕਤ੍ਤੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso paṃsukūliko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi paṃsukūliko, ime panaññe bhikkhū na paṃsukūlikā’ti. So tena paṃsukūlikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti . Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho paṃsukūlikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi paṃsukūliko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena paṃsukūlikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਤ੍ਤੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਿਕਤ੍ਤੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso piṇḍapātiko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi piṇḍapātiko, ime panaññe bhikkhū na piṇḍapātikā’ti. So tena piṇḍapātikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho piṇḍapātikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi piṇḍapātiko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena piṇḍapātikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕਤ੍ਤੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਿਕਤ੍ਤੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso rukkhamūliko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi rukkhamūliko, ime panaññe bhikkhū na rukkhamūlikā’ti. So tena rukkhamūlikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho rukkhamūlikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi rukkhamūliko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena rukkhamūlikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਸੋਸਾਨਿਕੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਿਕੋ ਹੋਤਿ… ਨੇਸਜ੍ਜਿਕੋ ਹੋਤਿ… ਯਥਾਸਨ੍ਥਤਿਕੋ ਹੋਤਿ… ਏਕਾਸਨਿਕੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਏਕਾਸਨਿਕੋ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨ ਏਕਾਸਨਿਕਾ’ਤਿ। ਸੋ ਤੇਨ ਏਕਾਸਨਿਕਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਏਕਾਸਨਿਕਤ੍ਤੇਨ ਲੋਭਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਦੋਸਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਮੋਹਧਮ੍ਮਾ વਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨੋ ਚੇਪਿ ਏਕਾਸਨਿਕੋ ਹੋਤਿ; ਸੋ ਚ ਹੋਤਿ ਧਮ੍ਮਾਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸਾਮੀਚਿਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਨੁਧਮ੍ਮਚਾਰੀ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪੁਜ੍ਜੋ, ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਾਸਂਸੋ’ਤਿ। ਸੋ ਪਟਿਪਦਂਯੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤੇਨ ਏਕਾਸਨਿਕਤ੍ਤੇਨ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sosāniko hoti…pe… abbhokāsiko hoti… nesajjiko hoti… yathāsanthatiko hoti… ekāsaniko hoti. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi ekāsaniko, ime panaññe bhikkhū na ekāsanikā’ti. So tena ekāsanikattena attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘na kho ekāsanikattena lobhadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, dosadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti, mohadhammā vā parikkhayaṃ gacchanti. No cepi ekāsaniko hoti; so ca hoti dhammānudhammappaṭipanno sāmīcippaṭipanno anudhammacārī, so tattha pujjo, so tattha pāsaṃso’ti. So paṭipadaṃyeva antaraṃ karitvā tena ekāsanikattena nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
੧੦੮. ‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਲਾਭੀ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਲਾਭਿਨੋ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਖੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ। ਯੇਨ ਯੇਨ ਹਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਤਂ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਞ੍ਞੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤਾਯ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
108. ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi paṭhamajjhānasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū paṭhamajjhānasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya paṭhamajjhānasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘paṭhamajjhānasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya paṭhamajjhānasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ ਚੇਤਸੋ ਏਕੋਦਿਭਾવਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਲਾਭੀ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਲਾਭਿਨੋ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਖੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ। ਯੇਨ ਯੇਨ ਹਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਤਂ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਞ੍ਞੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤਾਯ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi catutthajjhānasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū catutthajjhānasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya catutthajjhānasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho , bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘catutthajjhānasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya catutthajjhānasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਲਾਭੀ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਲਾਭਿਨੋ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਖੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ। ਯੇਨ ਯੇਨ ਹਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਤਂ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਞ੍ਞੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤਾਯ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi ākāsānañcāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū ākāsānañcāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya ākāsānañcāyatanasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘ākāsānañcāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya ākāsānañcāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਲਾਭੀ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਲਾਭਿਨੋ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਖੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ। ਯੇਨ ਯੇਨ ਹਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਤਂ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਞ੍ਞੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤਾਯ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi viññāṇañcāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū viññāṇañcāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya viññāṇañcāyatanasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘viññāṇañcāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya viññāṇañcāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਲਾਭੀ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਲਾਭਿਨੋ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਖੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ। ਯੇਨ ਯੇਨ ਹਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਤਂ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਞ੍ਞੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤਾਯ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi ākiñcaññāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū ākiñcaññāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya ākiñcaññāyatanasamāpattiyā attānukkaṃseti, paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave, iti paṭisañcikkhati – ‘ākiñcaññāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya ākiñcaññāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋਮ੍ਹਿ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਲਾਭੀ, ਇਮੇ ਪਨਞ੍ਞੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਲਾਭਿਨੋ’ਤਿ। ਸੋ ਤਾਯ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ , ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ। ਸਪ੍ਪੁਰਿਸੋ ਚ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਖੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਾ વੁਤ੍ਤਾ ਭਗવਤਾ। ਯੇਨ ਯੇਨ ਹਿ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਤਂ ਹੋਤਿ ਅਞ੍ਞਥਾ’ਤਿ। ਸੋ ਅਤਮ੍ਮਯਤਞ੍ਞੇવ ਅਨ੍ਤਰਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਤਾਯ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨੇવਤ੍ਤਾਨੁਕ੍ਕਂਸੇਤਿ, ਨ ਪਰਂ વਮ੍ਭੇਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮੋ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, asappuriso sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati. So iti paṭisañcikkhati – ‘ahaṃ khomhi nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā lābhī, ime panaññe bhikkhū nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā na lābhino’ti. So tāya nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā attānukkaṃseti , paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, asappurisadhammo. Sappuriso ca kho, bhikkhave , iti paṭisañcikkhati – ‘nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyāpi kho atammayatā vuttā bhagavatā. Yena yena hi maññanti tato taṃ hoti aññathā’ti. So atammayataññeva antaraṃ karitvā tāya nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā nevattānukkaṃseti, na paraṃ vambheti. Ayampi, bhikkhave, sappurisadhammo.
ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੁਨ੍ਤਿ।
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਤਤਿਯਂ।
Sappurisasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Sappurisadhammasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੩. ਸਪ੍ਪੁਰਿਸਧਮ੍ਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Sappurisadhammasuttavaṇṇanā