Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi |
๔๘๓. สรภมิคชาตกํ (๑๐)
483. Sarabhamigajātakaṃ (10)
๑๓๔.
134.
ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ, ยถา อิจฺฉิํ ตถา อหุฯ
Passāmi vohaṃ attānaṃ, yathā icchiṃ tathā ahu.
๑๓๕.
135.
อาสีเสเถว ปุริโส, น นิพฺพิเนฺทยฺย ปณฺฑิโต;
Āsīsetheva puriso, na nibbindeyya paṇḍito;
ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ, อุทกา ถลมุพฺภตํฯ
Passāmi vohaṃ attānaṃ, udakā thalamubbhataṃ.
๑๓๖.
136.
วายเมเถว ปุริโส, น นิพฺพิเนฺทยฺย ปณฺฑิโต;
Vāyametheva puriso, na nibbindeyya paṇḍito;
ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ, ยถา อิจฺฉิํ ตถา อหุฯ
Passāmi vohaṃ attānaṃ, yathā icchiṃ tathā ahu.
๑๓๗.
137.
วายเมเถว ปุริโส, น นิพฺพิเนฺทยฺย ปณฺฑิโต;
Vāyametheva puriso, na nibbindeyya paṇḍito;
ปสฺสามิ โวหํ อตฺตานํ, อุทกา ถลมุพฺภตํฯ
Passāmi vohaṃ attānaṃ, udakā thalamubbhataṃ.
๑๓๘.
138.
ทุกฺขูปนีโตปิ นโร สปโญฺญ, อาสํ น ฉิเนฺทยฺย สุขาคมาย;
Dukkhūpanītopi naro sapañño, āsaṃ na chindeyya sukhāgamāya;
พหู หิ ผสฺสา อหิตา หิตา จ, อวิตกฺกิตา มจฺจมุปพฺพชนฺติ 3ฯ
Bahū hi phassā ahitā hitā ca, avitakkitā maccamupabbajanti 4.
๑๓๙.
139.
อจินฺติตมฺปิ ภวติ, จินฺติตมฺปิ วินสฺสติ;
Acintitampi bhavati, cintitampi vinassati;
น หิ จินฺตามยา โภคา, อิตฺถิยา ปุริสสฺส วาฯ
Na hi cintāmayā bhogā, itthiyā purisassa vā.
๑๔๐.
140.
สรภํ คิริทุคฺคสฺมิํ, ยํ ตฺวํ อนุสรี ปุเร;
Sarabhaṃ giriduggasmiṃ, yaṃ tvaṃ anusarī pure;
๑๔๑.
141.
โย ตํ วิทุคฺคา นรกา สมุทฺธริ, สิลาย โยคฺคํ สรโภ กริตฺวา;
Yo taṃ viduggā narakā samuddhari, silāya yoggaṃ sarabho karitvā;
ทุกฺขูปนีตํ มจฺจุมุขา ปโมจยิ, อลีนจิตฺตํ ตํ มิคํ 7 วเทสิฯ
Dukkhūpanītaṃ maccumukhā pamocayi, alīnacittaṃ taṃ migaṃ 8 vadesi.
๑๔๒.
142.
วิวฎฺฎจฺฉโทฺท นุสิ สพฺพทสฺสี, ญาณํ นุ เต พฺราหฺมณ ภิํสรูปํฯ
Vivaṭṭacchaddo nusi sabbadassī, ñāṇaṃ nu te brāhmaṇa bhiṃsarūpaṃ.
๑๔๓.
143.
น เจวหํ ตตฺถ ตทา อโหสิํ, น จาปิ เม โกจิ นํ 13 เอตทกฺขา;
Na cevahaṃ tattha tadā ahosiṃ, na cāpi me koci naṃ 14 etadakkhā;
คาถาปทานญฺจ สุภาสิตานํ, อตฺถํ ตทาเนนฺติ ชนินฺท ธีราฯ
Gāthāpadānañca subhāsitānaṃ, atthaṃ tadānenti janinda dhīrā.
๑๔๔.
144.
อาทาย ปตฺติํ 15 ปรวิริยฆาติํ, จาเป สรํ กิํ วิจิกิจฺฉเส ตุวํ;
Ādāya pattiṃ 16 paraviriyaghātiṃ, cāpe saraṃ kiṃ vicikicchase tuvaṃ;
นุโนฺน 17 สโร สรภํ หนฺตุ ขิปฺปํ, อนฺนญฺหิ เอตํ วรปญฺญ รโญฺญฯ
Nunno 18 saro sarabhaṃ hantu khippaṃ, annañhi etaṃ varapañña rañño.
๑๔๕.
145.
อทฺธา ปชานามิ อหมฺปิ เอตํ, อนฺนํ มิโค พฺราหฺมณ ขตฺติยสฺส;
Addhā pajānāmi ahampi etaṃ, annaṃ migo brāhmaṇa khattiyassa;
ปุเพฺพ กตญฺจ 19 อปจายมาโน, ตสฺมา มิคํ สรภํ โน หนามิฯ
Pubbe katañca 20 apacāyamāno, tasmā migaṃ sarabhaṃ no hanāmi.
๑๔๖.
146.
เนโส มิโค มหาราช, อสุเรโส ทิสมฺปติ;
Neso migo mahārāja, asureso disampati;
เอตํ หนฺตฺวา มนุสฺสินฺท, ภวสฺสุ อมราธิโปฯ
Etaṃ hantvā manussinda, bhavassu amarādhipo.
๑๔๗.
147.
๑๔๘.
148.
กามํ อหํ ชานปทา จ สเพฺพ, ปุตฺตา จ ทารา จ สหายสงฺฆา;
Kāmaṃ ahaṃ jānapadā ca sabbe, puttā ca dārā ca sahāyasaṅghā;
คเจฺฉมุ ตํ เวตรณิํ ยมสฺส, น เตฺวว หโญฺญ มม ปาณโท โย 29ฯ
Gacchemu taṃ vetaraṇiṃ yamassa, na tveva hañño mama pāṇado yo 30.
๑๔๙.
149.
อยํ มิโค กิจฺฉคตสฺส มยฺหํ, เอกสฺส กตฺตา วิวนสฺมิ โฆเร;
Ayaṃ migo kicchagatassa mayhaṃ, ekassa kattā vivanasmi ghore;
ตํ ตาทิสํ ปุพฺพกิจฺจํ สรโนฺต, ชานํ มหาพฺรเหฺม กถํ หเนยฺยํฯ
Taṃ tādisaṃ pubbakiccaṃ saranto, jānaṃ mahābrahme kathaṃ haneyyaṃ.
๑๕๐.
150.
มิตฺตาภิราธี จิรเมว ชีว, รชฺชํ อิมํ ธมฺมคุเณ 31 ปสาส;
Mittābhirādhī cirameva jīva, rajjaṃ imaṃ dhammaguṇe 32 pasāsa;
นารีคเณหิ ปริจาริยโนฺต, โมทสฺสุ รเฎฺฐ ติทิเวว วาสโวฯ
Nārīgaṇehi paricāriyanto, modassu raṭṭhe tidiveva vāsavo.
๑๕๑.
151.
อโกฺกธโน นิจฺจปสนฺนจิโตฺต, สพฺพาติถี ยาจโยโค ภวิตฺวา 33;
Akkodhano niccapasannacitto, sabbātithī yācayogo bhavitvā 34;
ทตฺวา จ ภุตฺวา จ ยถานุภาวํ, อนินฺทิโต สคฺคมุเปหิ ฐานนฺติฯ
Datvā ca bhutvā ca yathānubhāvaṃ, anindito saggamupehi ṭhānanti.
สรภมิคชาตกํ ทสมํฯ
Sarabhamigajātakaṃ dasamaṃ.
เตรสกนิปาตํ นิฎฺฐิตํฯ
Terasakanipātaṃ niṭṭhitaṃ.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
วรอมฺพ กุฐาริ สหํสวโร, อถรญฺญสฺมิํ ทูตกปญฺจมโก;
Varaamba kuṭhāri sahaṃsavaro, atharaññasmiṃ dūtakapañcamako;
อถ โพธิ อกิตฺติ สุตกฺกรินา, อถ รุรุมิเคนปโร สรโภติฯ
Atha bodhi akitti sutakkarinā, atha rurumigenaparo sarabhoti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๘๓] ๑๐. สรภมิคชาตกวณฺณนา • [483] 10. Sarabhamigajātakavaṇṇanā