Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
5. ஸரப⁴ங்க³த்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
5. Sarabhaṅgattheragāthāvaṇṇanā
ஸரே ஹத்தே²ஹீதிஆதி³கா ஆயஸ்மதோ ஸரப⁴ங்க³த்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே விவட்டூபனிஸ்ஸயங் குஸலங் உபசினித்வா இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹே அஞ்ஞதரஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ புத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி, அனபி⁴லக்கி²தோதிஸ்ஸ குலவங்ஸாக³தங் நாமங் அஹோஸி. ஸோ வயப்பத்தோ காமே பஹாய தாபஸபப்³ப³ஜ்ஜங் பப்³ப³ஜித்வா ஸரதிணானி ஸயமேவ ப⁴ஞ்ஜித்வா பண்ணஸாலங் கத்வா வஸதி. ததோ பட்டா²ய ஸரப⁴ங்கோ³திஸ்ஸ ஸமஞ்ஞா அஹோஸி. அத² ப⁴க³வா பு³த்³த⁴சக்கு²னா லோகங் வோலோகெந்தோ தஸ்ஸ அரஹத்தூபனிஸ்ஸயங் தி³ஸ்வா, தத்த² க³ந்த்வா, த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. ஸோ படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பத்வா தத்தே²வ வஸதி. அத²ஸ்ஸ தாபஸகாலே கதா பண்ணஸாலா ஜிண்ணா பலுக்³கா³ அஹோஸி. தங் தி³ஸ்வா மனுஸ்ஸா ‘‘கிஸ்ஸ, ப⁴ந்தே, இமங் குடிகங் ந படிஸங்க²ரோதா²’’தி ஆஹங்ஸு. தே²ரோ ‘‘குடிகா யதா² தாபஸகாலே கதா, இதா³னி ததா² காதுங் ந ஸக்கா’’தி தங் ஸப்³ப³ங் பகாஸெந்தோ –
Sarehatthehītiādikā āyasmato sarabhaṅgattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinitvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahe aññatarassa brāhmaṇassa putto hutvā nibbatti, anabhilakkhitotissa kulavaṃsāgataṃ nāmaṃ ahosi. So vayappatto kāme pahāya tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā saratiṇāni sayameva bhañjitvā paṇṇasālaṃ katvā vasati. Tato paṭṭhāya sarabhaṅgotissa samaññā ahosi. Atha bhagavā buddhacakkhunā lokaṃ volokento tassa arahattūpanissayaṃ disvā, tattha gantvā, dhammaṃ desesi. So paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva arahattaṃ patvā tattheva vasati. Athassa tāpasakāle katā paṇṇasālā jiṇṇā paluggā ahosi. Taṃ disvā manussā ‘‘kissa, bhante, imaṃ kuṭikaṃ na paṭisaṅkharothā’’ti āhaṃsu. Thero ‘‘kuṭikā yathā tāpasakāle katā, idāni tathā kātuṃ na sakkā’’ti taṃ sabbaṃ pakāsento –
487.
487.
‘‘ஸரே ஹத்தே²ஹி ப⁴ஞ்ஜித்வா, கத்வான குடிமச்சி²ஸங்;
‘‘Sare hatthehi bhañjitvā, katvāna kuṭimacchisaṃ;
தேன மே ஸரப⁴ங்கோ³தி, நாமங் ஸம்முதியா அஹு.
Tena me sarabhaṅgoti, nāmaṃ sammutiyā ahu.
488.
488.
‘‘ந மய்ஹங் கப்பதே அஜ்ஜ, ஸரே ஹத்தே²ஹி ப⁴ஞ்ஜிதுங்;
‘‘Na mayhaṃ kappate ajja, sare hatthehi bhañjituṃ;
ஸிக்கா²பதா³ நோ பஞ்ஞத்தா, கோ³தமேன யஸஸ்ஸினா’’தி. – த்³வே கா³தா² அபா⁴ஸி;
Sikkhāpadā no paññattā, gotamena yasassinā’’ti. – dve gāthā abhāsi;
தத்த² ஸரே ஹத்தே²ஹி ப⁴ஞ்ஜித்வாதி, புப்³பே³ தாபஸகாலே ஸரதிணானி மம ஹத்தே²ஹி சி²ந்தி³த்வா திணகுடிங் கத்வா அச்சி²ஸங் வஸிங், நிஸீதி³ஞ்சேவ நிபஜ்ஜிஞ்ச. தேனாதி குடிகரணத்த²ங் ஸரானங் ப⁴ஞ்ஜனேன. ஸம்முதியாதி அன்வத்த²ஸம்முதியா ஸரப⁴ங்கோ³தி, நாமங் அஹு அஹோஸி.
Tattha sare hatthehi bhañjitvāti, pubbe tāpasakāle saratiṇāni mama hatthehi chinditvā tiṇakuṭiṃ katvā acchisaṃ vasiṃ, nisīdiñceva nipajjiñca. Tenāti kuṭikaraṇatthaṃ sarānaṃ bhañjanena. Sammutiyāti anvatthasammutiyā sarabhaṅgoti, nāmaṃ ahu ahosi.
ந மய்ஹங் கப்பதே அஜ்ஜாதி அஜ்ஜ இதா³னி உபஸம்பன்னஸ்ஸ மய்ஹங் ஸரே ஸரதிணே ஹத்தே²ஹி ப⁴ஞ்ஜிதுங் ந கப்பதே ந வட்டதி. கஸ்மா? ஸிக்கா²பதா³ நோ பஞ்ஞத்தா, கோ³தமேன யஸஸ்ஸினாதி. தேன யங் அம்ஹாகங் ஸத்தா²ரா ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞத்தங், தங் மயங் ஜீவிதஹேதுனாபி நாதிக்கமாமாதி த³ஸ்ஸேதி.
Na mayhaṃ kappate ajjāti ajja idāni upasampannassa mayhaṃ sare saratiṇe hatthehi bhañjituṃ na kappate na vaṭṭati. Kasmā? Sikkhāpadā no paññattā, gotamena yasassināti. Tena yaṃ amhākaṃ satthārā sikkhāpadaṃ paññattaṃ, taṃ mayaṃ jīvitahetunāpi nātikkamāmāti dasseti.
ஏவங் ஏகேன பகாரேன திணகுடிகாய அபடிஸங்க²ரணே காரணங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அபரேனபி பரியாயேன நங் த³ஸ்ஸெந்தோ –
Evaṃ ekena pakārena tiṇakuṭikāya apaṭisaṅkharaṇe kāraṇaṃ dassetvā idāni aparenapi pariyāyena naṃ dassento –
489.
489.
‘‘ஸகலங் ஸமத்தங் ரோக³ங், ஸரப⁴ங்கோ³ நாத்³த³ஸங் புப்³பே³;
‘‘Sakalaṃ samattaṃ rogaṃ, sarabhaṅgo nāddasaṃ pubbe;
ஸோயங் ரோகோ³ தி³ட்டோ², வசனகரேனாதிதே³வஸ்ஸா’’தி. – இமங் கா³த²மாஹ;
Soyaṃ rogo diṭṭho, vacanakarenātidevassā’’ti. – imaṃ gāthamāha;
தத்த² ஸகலந்தி ஸப்³ப³ங். ஸமத்தந்தி ஸம்புண்ணங், ஸப்³ப³பா⁴க³தோ அனவஸேஸந்தி அத்தோ². ரோக³ந்தி து³க்க²து³க்க²தாதி³வஸேன ருஜனட்டே²ன ரோக³பூ⁴தங் உபாதா³னக்க²ந்த⁴பஞ்சகங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. நாத்³த³ஸங் புப்³பே³தி ஸத்து² ஓவாத³படிலாப⁴தோ புப்³பே³ ந அத்³த³க்கி²ங். ஸோயங் ரோகோ³ தி³ட்டோ², வசனகரேனாதிதே³வஸ்ஸாதி ஸம்முதிதே³வா உபபத்திதே³வா விஸுத்³தி⁴தே³வாதி ஸப்³பே³பி தே³வே அத்தனோ ஸீலாதி³கு³ணேஹி அதிக்கமித்வா டி²தத்தா அதிதே³வஸ்ஸ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஓவாத³படிகரேன ஸரப⁴ங்கே³ன ஸோ அயங் க²ந்த⁴பஞ்சகஸங்கா²தோ ரோகோ³ விபஸ்ஸனாபஞ்ஞாஸஹிதாய மக்³க³பஞ்ஞாய பஞ்சக்க²ந்த⁴தோ தி³ட்டோ², பரிஞ்ஞாதோதி அத்தோ². ஏதேன ஏவங் அத்தபா⁴வகுடிகாயம்பி அனபெக்கோ² பா³ஹிரங் திணகுடிகங் கத²ங் படிஸங்க²ரிஸ்ஸதீதி த³ஸ்ஸேதி.
Tattha sakalanti sabbaṃ. Samattanti sampuṇṇaṃ, sabbabhāgato anavasesanti attho. Roganti dukkhadukkhatādivasena rujanaṭṭhena rogabhūtaṃ upādānakkhandhapañcakaṃ sandhāya vadati. Nāddasaṃ pubbeti satthu ovādapaṭilābhato pubbe na addakkhiṃ. Soyaṃ rogo diṭṭho, vacanakarenātidevassāti sammutidevā upapattidevā visuddhidevāti sabbepi deve attano sīlādiguṇehi atikkamitvā ṭhitattā atidevassa sammāsambuddhassa ovādapaṭikarena sarabhaṅgena so ayaṃ khandhapañcakasaṅkhāto rogo vipassanāpaññāsahitāya maggapaññāya pañcakkhandhato diṭṭho, pariññātoti attho. Etena evaṃ attabhāvakuṭikāyampi anapekkho bāhiraṃ tiṇakuṭikaṃ kathaṃ paṭisaṅkharissatīti dasseti.
இதா³னி யங் மக்³க³ங் படிபஜ்ஜந்தேன மயா அயங் அத்தபா⁴வரோகோ³ யாதா²வதோ தி³ட்டோ², ஸ்வாயங் மக்³கோ³ ஸப்³ப³பு³த்³த⁴ஸாதா⁴ரணோ. யேன நேஸங் ஓவாத³த⁴ம்மோபி மஜ்ஜே² பி⁴ன்னஸுவண்ணஸதி³ஸோ யத்தா²ஹங் பதிட்டா²ய து³க்க²க்க²யங் பத்தோதி ஏவங் அத்தனோ அரஹத்தபடிபத்திங் ப்³யாகரொந்தோ –
Idāni yaṃ maggaṃ paṭipajjantena mayā ayaṃ attabhāvarogo yāthāvato diṭṭho, svāyaṃ maggo sabbabuddhasādhāraṇo. Yena nesaṃ ovādadhammopi majjhe bhinnasuvaṇṇasadiso yatthāhaṃ patiṭṭhāya dukkhakkhayaṃ pattoti evaṃ attano arahattapaṭipattiṃ byākaronto –
490.
490.
‘‘யேனேவ மக்³கே³ன க³தோ விபஸ்ஸீ, யேனேவ மக்³கே³ன ஸிகீ² ச வெஸ்ஸபூ⁴;
‘‘Yeneva maggena gato vipassī, yeneva maggena sikhī ca vessabhū;
ககுஸந்த⁴கோணாக³மனோ ச கஸ்ஸபோ, தேனஞ்ஜஸேன அக³மாஸி கோ³தமோ.
Kakusandhakoṇāgamano ca kassapo, tenañjasena agamāsi gotamo.
491.
491.
‘‘வீததண்ஹா அனாதா³னா, ஸத்த பு³த்³தா⁴ க²யோக³தா⁴;
‘‘Vītataṇhā anādānā, satta buddhā khayogadhā;
யேஹாயங் தே³ஸிதோ த⁴ம்மோ, த⁴ம்மபூ⁴தேஹி தாதி³பி⁴.
Yehāyaṃ desito dhammo, dhammabhūtehi tādibhi.
492.
492.
‘‘சத்தாரி அரியஸச்சானி, அனுகம்பாய பாணினங்;
‘‘Cattāri ariyasaccāni, anukampāya pāṇinaṃ;
து³க்க²ங் ஸமுத³யோ மக்³கோ³, நிரோதோ⁴ து³க்க²ஸங்க²யோ.
Dukkhaṃ samudayo maggo, nirodho dukkhasaṅkhayo.
493.
493.
‘‘யஸ்மிங் நிவத்ததே து³க்க²ங், ஸங்ஸாரஸ்மிங் அனந்தகங்;
‘‘Yasmiṃ nivattate dukkhaṃ, saṃsārasmiṃ anantakaṃ;
பே⁴தா³ இமஸ்ஸ காயஸ்ஸ, ஜீவிதஸ்ஸ ச ஸங்க²யா;
Bhedā imassa kāyassa, jīvitassa ca saṅkhayā;
அஞ்ஞோ புனப்³ப⁴வோ நத்தி², ஸுவிமுத்தொம்ஹி ஸப்³ப³தீ⁴’’தி. –
Añño punabbhavo natthi, suvimuttomhi sabbadhī’’ti. –
இமா கா³தா² அபா⁴ஸி –
Imā gāthā abhāsi –
தத்த² யேனேவ மக்³கே³னாதி யேனேவ ஸபுப்³ப³பா⁴கே³ன அரியேன அட்ட²ங்கி³கேன மக்³கே³ன. க³தோதி படிபன்னோ நிப்³பா³னங் அதி⁴க³தோ. விபஸ்ஸீதி விபஸ்ஸீ ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴. ககுஸந்தா⁴தி அவிப⁴த்திகோ நித்³தே³ஸோ. ‘‘ககுஸந்த⁴கோணாக³மனா’’திபி பாடோ². தேனஞ்ஜஸேனாதி தேனேவ அஞ்ஜஸேன அரியமக்³கே³ன.
Tattha yeneva maggenāti yeneva sapubbabhāgena ariyena aṭṭhaṅgikena maggena. Gatoti paṭipanno nibbānaṃ adhigato. Vipassīti vipassī sammāsambuddho. Kakusandhāti avibhattiko niddeso. ‘‘Kakusandhakoṇāgamanā’’tipi pāṭho. Tenañjasenāti teneva añjasena ariyamaggena.
அனாதா³னாதி அனுபாதா³னா அப்படிஸந்தி⁴கா வா. க²யோக³தா⁴தி நிப்³பா³னோக³தா⁴ நிப்³பா³னபதிட்டா². யேஹாயங் தே³ஸிதோ த⁴ம்மோதி யேஹி ஸத்தஹி ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴ஹி அயங் ஸாஸனத⁴ம்மோ தே³ஸிதோ பவேதி³தோ. த⁴ம்மபூ⁴தேஹீதி த⁴ம்மகாயதாய த⁴ம்மஸபா⁴வேஹி, நவலோகுத்தரத⁴ம்மதோ வா பூ⁴தேஹி ஜாதேஹி, த⁴ம்மங் வா பத்தேஹி. தாதி³பீ⁴தி, இட்டா²தீ³ஸு தாதி³பா⁴வப்பத்தேஹி.
Anādānāti anupādānā appaṭisandhikā vā. Khayogadhāti nibbānogadhā nibbānapatiṭṭhā. Yehāyaṃ desito dhammoti yehi sattahi sammāsambuddhehi ayaṃ sāsanadhammo desito pavedito. Dhammabhūtehīti dhammakāyatāya dhammasabhāvehi, navalokuttaradhammato vā bhūtehi jātehi, dhammaṃ vā pattehi. Tādibhīti, iṭṭhādīsu tādibhāvappattehi.
‘‘சத்தாரி அரியஸச்சானீ’’திஆதி³னா தேஹி தே³ஸிதங் த⁴ம்மங் த³ஸ்ஸேதி. தத்த² சத்தாரீதி க³ணனபரிச்சே²தோ³. அரியஸச்சானீதி பரிச்சி²ன்னத⁴ம்மத³ஸ்ஸனங். வசனத்த²தோ பன அரியானி ச அவிதத²ட்டே²ன ஸச்சானி சாதி அரியஸச்சானி, அரியஸ்ஸ வா ப⁴க³வதோ ஸச்சானி தேன தே³ஸிதத்தா, அரியபா⁴வகரானி வா ஸச்சானீதி அரியஸச்சானி. குச்சி²தபா⁴வதோ துச்ச²பா⁴வதோ ச து³க்க²ங், உபாதா³னக்க²ந்த⁴பஞ்சகங். தங் து³க்க²ங் ஸமுதே³தி ஏதஸ்மாதி ஸமுத³யோ, தண்ஹா. கிலேஸே மாரெந்தோ க³ச்ச²தி, நிப்³பா³னத்தி²கேஹி மக்³கீ³யதீதி வா மக்³கோ³, ஸம்மாதி³ட்டி²ஆத³யோ அட்ட² த⁴ம்மா. ஸங்ஸாரசாரகஸங்கா²தோ நத்தி² எத்த² ரோதோ⁴, ஏதஸ்மிங் வா அதி⁴க³தே புக்³க³லஸ்ஸ ரோதா⁴பா⁴வோ ஹோதி, நிருஜ்ஜ²தி து³க்க²மெத்தா²தி வா நிரோதோ⁴, நிப்³பா³னங். தேனாஹ ‘‘து³க்க²ஸங்க²யோ’’தி. அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³.
‘‘Cattāriariyasaccānī’’tiādinā tehi desitaṃ dhammaṃ dasseti. Tattha cattārīti gaṇanaparicchedo. Ariyasaccānīti paricchinnadhammadassanaṃ. Vacanatthato pana ariyāni ca avitathaṭṭhena saccāni cāti ariyasaccāni, ariyassa vā bhagavato saccāni tena desitattā, ariyabhāvakarāni vā saccānīti ariyasaccāni. Kucchitabhāvato tucchabhāvato ca dukkhaṃ, upādānakkhandhapañcakaṃ. Taṃ dukkhaṃ samudeti etasmāti samudayo, taṇhā. Kilese mārento gacchati, nibbānatthikehi maggīyatīti vā maggo, sammādiṭṭhiādayo aṭṭha dhammā. Saṃsāracārakasaṅkhāto natthi ettha rodho, etasmiṃ vā adhigate puggalassa rodhābhāvo hoti, nirujjhati dukkhametthāti vā nirodho, nibbānaṃ. Tenāha ‘‘dukkhasaṅkhayo’’ti. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana visuddhimagge vuttanayeneva veditabbo.
யஸ்மிந்தி யஸ்மிங் நிரோதே⁴ நிப்³பா³னே அதி⁴க³தே. நிவத்ததேதி அரியமக்³க³பா⁴வனாய ஸதி அனந்தகங் அபரியந்தங் இமஸ்மிங் ஸங்ஸாரே ஜாதிஆதி³து³க்க²ங் ந பவத்ததி உச்சி²ஜ்ஜதி, ஸோ நிரோதோ⁴தி அயங் த⁴ம்மபூ⁴தேஹி ஸம்மாஸம்பு³த்³தே⁴ஹி தே³ஸிதோ த⁴ம்மோதி யோஜனா. ‘‘பே⁴தா³’’திஆதி³னா ‘‘ரோகோ³ தி³ட்டோ²’’தி து³க்க²பரிஞ்ஞாய ஸூசிதங் அத்தனோ அரஹத்தப்பத்திங் ஸரூபதோ த³ஸ்ஸேதி. ‘‘யஸ்மிங் நிப்³ப³த்ததே து³க்க²’’ந்தி பன பாடே² ஸகலகா³தா²ய தத்தா²யங் யோஜனா – யஸ்மிங் க²ந்தா⁴தி³படிபாடிஸஞ்ஞிதே ஸங்ஸாரே இத³ங் அனந்தகங் ஜாதிஆதி³து³க்க²ங் நிப்³ப³த்தங், ஸோ இதோ து³க்க²ப்பத்திதோ அஞ்ஞோ புனப்புனங் ப⁴வனபா⁴வதோ புனப்³ப⁴வோ. இமஸ்ஸ ஜீவிதிந்த்³ரியஸ்ஸ ஸங்க²யா காயஸங்கா²தஸ்ஸ க²ந்த⁴பஞ்சகஸ்ஸ பே⁴தா³ வினாஸா உத்³த⁴ங் நத்தி², தஸ்மா ஸப்³ப³தி⁴ ஸப்³பே³ஹி கிலேஸேஹி ஸப்³பே³ஹி ப⁴வேஹி ஸுட்டு² விமுத்தோ விஸங்யுத்தோ அம்ஹீதி.
Yasminti yasmiṃ nirodhe nibbāne adhigate. Nivattateti ariyamaggabhāvanāya sati anantakaṃ apariyantaṃ imasmiṃ saṃsāre jātiādidukkhaṃ na pavattati ucchijjati, so nirodhoti ayaṃ dhammabhūtehi sammāsambuddhehi desito dhammoti yojanā. ‘‘Bhedā’’tiādinā ‘‘rogo diṭṭho’’ti dukkhapariññāya sūcitaṃ attano arahattappattiṃ sarūpato dasseti. ‘‘Yasmiṃ nibbattate dukkha’’nti pana pāṭhe sakalagāthāya tatthāyaṃ yojanā – yasmiṃ khandhādipaṭipāṭisaññite saṃsāre idaṃ anantakaṃ jātiādidukkhaṃ nibbattaṃ, so ito dukkhappattito añño punappunaṃ bhavanabhāvato punabbhavo. Imassa jīvitindriyassa saṅkhayā kāyasaṅkhātassa khandhapañcakassa bhedā vināsā uddhaṃ natthi, tasmā sabbadhi sabbehi kilesehi sabbehi bhavehi suṭṭhu vimutto visaṃyutto amhīti.
ஸரப⁴ங்க³த்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Sarabhaṅgattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ஸத்தகனிபாதவண்ணனா நிட்டி²தா.
Sattakanipātavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 5. ஸரப⁴ங்க³த்தே²ரகா³தா² • 5. Sarabhaṅgattheragāthā