| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៤. សរភសុត្តំ
4. Sarabhasuttaṃ
៦៥. ឯវំ មេ សុតំ – ឯកំ សមយំ ភគវា រាជគហេ វិហរតិ គិជ្ឈកូដេ បព្ពតេ។ តេន ខោ បន សមយេន សរភោ នាម បរិព្ពាជកោ អចិរបក្កន្តោ ហោតិ ឥមស្មា ធម្មវិនយា។ សោ រាជគហេ បរិសតិ 1 ឯវំ វាចំ ភាសតិ – ‘‘អញ្ញាតោ មយា សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មោ។ អញ្ញាយ ច បនាហំ សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មំ ឯវាហំ តស្មា ធម្មវិនយា អបក្កន្តោ’’តិ។ អថ ខោ សម្ពហុលា ភិក្ខូ បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ រាជគហំ បិណ្ឌាយ បវិសិំសុ។ អស្សោសុំ ខោ តេ ភិក្ខូ សរភស្ស បរិព្ពាជកស្ស រាជគហេ បរិសតិ ឯវំ វាចំ ភាសមានស្ស – ‘‘អញ្ញាតោ មយា សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មោ។ អញ្ញាយ ច បនាហំ សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មំ ឯវាហំ តស្មា ធម្មវិនយា អបក្កន្តោ’’តិ។
65. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Tena kho pana samayena sarabho nāma paribbājako acirapakkanto hoti imasmā dhammavinayā. So rājagahe parisati 2 evaṃ vācaṃ bhāsati – ‘‘aññāto mayā samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammo. Aññāya ca panāhaṃ samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammaṃ evāhaṃ tasmā dhammavinayā apakkanto’’ti. Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya rājagahaṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Assosuṃ kho te bhikkhū sarabhassa paribbājakassa rājagahe parisati evaṃ vācaṃ bhāsamānassa – ‘‘aññāto mayā samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammo. Aññāya ca panāhaṃ samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammaṃ evāhaṃ tasmā dhammavinayā apakkanto’’ti.
អថ ខោ តេ ភិក្ខូ រាជគហេ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតបដិក្កន្តា យេន ភគវា តេនុបសង្កមិំសុ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិំសុ។ ឯកមន្តំ និសិន្នា ខោ តេ ភិក្ខូ ភគវន្តំ ឯតទវោចុំ – ‘‘សរភោ នាម, ភន្តេ, បរិព្ពាជកោ អចិរបក្កន្តោ ឥមស្មា ធម្មវិនយា។ សោ រាជគហេ បរិសតិ ឯវំ វាចំ ភាសតិ – ‘អញ្ញាតោ មយា សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មោ។ អញ្ញាយ ច បនាហំ សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មំ ឯវាហំ តស្មា ធម្មវិនយា អបក្កន្តោ’តិ។ សាធុ ភន្តេ, ភគវា យេន សិប្បិនិកាតីរំ 3 បរិព្ពាជការាមោ យេន សរភោ បរិព្ពាជកោ តេនុបសង្កមតុ អនុកម្បំ ឧបាទាយា’’តិ។ អធិវាសេសិ ភគវា តុណ្ហីភាវេន។
Atha kho te bhikkhū rājagahe piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘sarabho nāma, bhante, paribbājako acirapakkanto imasmā dhammavinayā. So rājagahe parisati evaṃ vācaṃ bhāsati – ‘aññāto mayā samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammo. Aññāya ca panāhaṃ samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammaṃ evāhaṃ tasmā dhammavinayā apakkanto’ti. Sādhu bhante, bhagavā yena sippinikātīraṃ 4 paribbājakārāmo yena sarabho paribbājako tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
អថ ខោ ភគវា សាយន្ហសមយំ បដិសល្លានា វុដ្ឋិតោ យេន សិប្បិនិកាតីរំ បរិព្ពាជការាមោ យេន សរភោ បរិព្ពាជកោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ ។ និសជ្ជ ខោ ភគវា សរភំ បរិព្ពាជកំ ឯតទវោច – ‘‘សច្ចំ កិរ ត្វំ, សរភ, ឯវំ វទេសិ – ‘អញ្ញាតោ មយា សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មោ។ អញ្ញាយ ច បនាហំ សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មំ ឯវាហំ តស្មា ធម្មវិនយា អបក្កន្តោ’’’តិ? ឯវំ វុត្តេ សរភោ បរិព្ពាជកោ តុណ្ហី អហោសិ។
Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yena sippinikātīraṃ paribbājakārāmo yena sarabho paribbājako tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi . Nisajja kho bhagavā sarabhaṃ paribbājakaṃ etadavoca – ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, sarabha, evaṃ vadesi – ‘aññāto mayā samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammo. Aññāya ca panāhaṃ samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammaṃ evāhaṃ tasmā dhammavinayā apakkanto’’’ti? Evaṃ vutte sarabho paribbājako tuṇhī ahosi.
ទុតិយម្បិ ខោ, ភគវា សរភំ បរិព្ពាជកំ ឯតទវោច – ‘‘វទេហិ, សរភ, កិន្តិ តេ អញ្ញាតោ សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មោ? សចេ តេ អបរិបូរំ ភវិស្សតិ, អហំ បរិបូរេស្សាមិ។ សចេ បន តេ បរិបូរំ ភវិស្សតិ, អហំ អនុមោទិស្សាមី’’តិ។ ទុតិយម្បិ ខោ សរភោ បរិព្ពាជកោ តុណ្ហី អហោសិ។
Dutiyampi kho, bhagavā sarabhaṃ paribbājakaṃ etadavoca – ‘‘vadehi, sarabha, kinti te aññāto samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammo? Sace te aparipūraṃ bhavissati, ahaṃ paripūressāmi. Sace pana te paripūraṃ bhavissati, ahaṃ anumodissāmī’’ti. Dutiyampi kho sarabho paribbājako tuṇhī ahosi.
តតិយម្បិ ខោ ភគវា សរភំ បរិព្ពាជកំ ឯតទវោច – (‘‘យោ 5 ខោ សរភ បញ្ញាយតិ សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មោ) 6 ‘‘វទេហិ, សរភ, កិន្តិ តេ អញ្ញាតោ សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មោ? សចេ តេ អបរិបូរំ ភវិស្សតិ, អហំ បរិបូរេស្សាមិ។ សចេ បន តេ បរិបូរំ ភវិស្សតិ, អហំ អនុមោទិស្សាមី’’តិ។ តតិយម្បិ ខោ សរភោ បរិព្ពាជកោ តុណ្ហី អហោសិ។
Tatiyampi kho bhagavā sarabhaṃ paribbājakaṃ etadavoca – (‘‘yo 7 kho sarabha paññāyati samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammo) 8 ‘‘vadehi, sarabha, kinti te aññāto samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammo? Sace te aparipūraṃ bhavissati, ahaṃ paripūressāmi. Sace pana te paripūraṃ bhavissati, ahaṃ anumodissāmī’’ti. Tatiyampi kho sarabho paribbājako tuṇhī ahosi.
អថ ខោ តេ បរិព្ពាជកា សរភំ បរិព្ពាជកំ ឯតទវោចុំ – ‘‘យទេវ ខោ ត្វំ, អាវុសោ សរភ, សមណំ គោតមំ យាចេយ្យាសិ តទេវ តេ សមណោ គោតមោ បវារេតិ។ វទេហាវុសោ សរភ, កិន្តិ តេ អញ្ញាតោ សមណានំ សក្យបុត្តិកានំ ធម្មោ? សចេ តេ អបរិបូរំ ភវិស្សតិ, សមណោ គោតមោ បរិបូរេស្សតិ។ សចេ បន តេ បរិបូរំ ភវិស្សតិ, សមណោ គោតមោ អនុមោទិស្សតី’’តិ។ ឯវំ វុត្តេ សរភោ បរិព្ពាជកោ តុណ្ហីភូតោ មង្កុភូតោ បត្តក្ខន្ធោ អធោមុខោ បជ្ឈាយន្តោ អប្បដិភានោ និសីទិ។
Atha kho te paribbājakā sarabhaṃ paribbājakaṃ etadavocuṃ – ‘‘yadeva kho tvaṃ, āvuso sarabha, samaṇaṃ gotamaṃ yāceyyāsi tadeva te samaṇo gotamo pavāreti. Vadehāvuso sarabha, kinti te aññāto samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ dhammo? Sace te aparipūraṃ bhavissati, samaṇo gotamo paripūressati. Sace pana te paripūraṃ bhavissati, samaṇo gotamo anumodissatī’’ti. Evaṃ vutte sarabho paribbājako tuṇhībhūto maṅkubhūto pattakkhandho adhomukho pajjhāyanto appaṭibhāno nisīdi.
អថ ខោ ភគវា សរភំ បរិព្ពាជកំ តុណ្ហីភូតំ មង្កុភូតំ បត្តក្ខន្ធំ អធោមុខំ បជ្ឈាយន្តំ អប្បដិភានំ វិទិត្វា តេ បរិព្ពាជកេ ឯតទវោច –
Atha kho bhagavā sarabhaṃ paribbājakaṃ tuṇhībhūtaṃ maṅkubhūtaṃ pattakkhandhaṃ adhomukhaṃ pajjhāyantaṃ appaṭibhānaṃ viditvā te paribbājake etadavoca –
‘‘យោ ខោ មំ, បរិព្ពាជកា 9, ឯវំ វទេយ្យ – ‘សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស តេ បដិជានតោ ឥមេ ធម្មា អនភិសម្ពុទ្ធា’តិ, តមហំ តត្ថ សាធុកំ សមនុយុញ្ជេយ្យំ សមនុគាហេយ្យំ សមនុភាសេយ្យំ។ សោ វត មយា សាធុកំ សមនុយុញ្ជិយមានោ សមនុគាហិយមានោ សមនុភាសិយមានោ អដ្ឋានមេតំ អនវកាសោ យំ សោ តិណ្ណំ ឋានានំ នាញ្ញតរំ 10 ឋានំ និគច្ឆេយ្យ, អញ្ញេន វា អញ្ញំ បដិចរិស្សតិ, ពហិទ្ធា កថំ អបនាមេស្សតិ, កោបញ្ច ទោសញ្ច អប្បច្ចយញ្ច បាតុករិស្សតិ, តុណ្ហីភូតោ មង្កុភូតោ 11 បត្តក្ខន្ធោ អធោមុខោ បជ្ឈាយន្តោ អប្បដិភានោ និសីទិស្សតិ, សេយ្យថាបិ សរភោ បរិព្ពាជកោ។
‘‘Yo kho maṃ, paribbājakā 12, evaṃ vadeyya – ‘sammāsambuddhassa te paṭijānato ime dhammā anabhisambuddhā’ti, tamahaṃ tattha sādhukaṃ samanuyuñjeyyaṃ samanugāheyyaṃ samanubhāseyyaṃ. So vata mayā sādhukaṃ samanuyuñjiyamāno samanugāhiyamāno samanubhāsiyamāno aṭṭhānametaṃ anavakāso yaṃ so tiṇṇaṃ ṭhānānaṃ nāññataraṃ 13 ṭhānaṃ nigaccheyya, aññena vā aññaṃ paṭicarissati, bahiddhā kathaṃ apanāmessati, kopañca dosañca appaccayañca pātukarissati, tuṇhībhūto maṅkubhūto 14 pattakkhandho adhomukho pajjhāyanto appaṭibhāno nisīdissati, seyyathāpi sarabho paribbājako.
‘‘យោ ខោ មំ, បរិព្ពាជកា, ឯវំ វទេយ្យ – ‘ខីណាសវស្ស តេ បដិជានតោ ឥមេ អាសវា អបរិក្ខីណា’តិ, តមហំ តត្ថ សាធុកំ សមនុយុញ្ជេយ្យំ សមនុគាហេយ្យំ សមនុភាសេយ្យំ។ សោ វត មយា សាធុកំ សមនុយុញ្ជិយមានោ សមនុគាហិយមានោ សមនុភាសិយមានោ អដ្ឋានមេតំ អនវកាសោ យំ សោ តិណ្ណំ ឋានានំ នាញ្ញតរំ ឋានំ និគច្ឆេយ្យ, អញ្ញេន វា អញ្ញំ បដិចរិស្សតិ, ពហិទ្ធា កថំ អបនាមេស្សតិ, កោបញ្ច ទោសញ្ច អប្បច្ចយញ្ច បាតុករិស្សតិ, តុណ្ហីភូតោ មង្កុភូតោ បត្តក្ខន្ធោ អធោមុខោ បជ្ឈាយន្តោ អប្បដិភានោ និសីទិស្សតិ, សេយ្យថាបិ សរភោ បរិព្ពាជកោ។
‘‘Yo kho maṃ, paribbājakā, evaṃ vadeyya – ‘khīṇāsavassa te paṭijānato ime āsavā aparikkhīṇā’ti, tamahaṃ tattha sādhukaṃ samanuyuñjeyyaṃ samanugāheyyaṃ samanubhāseyyaṃ. So vata mayā sādhukaṃ samanuyuñjiyamāno samanugāhiyamāno samanubhāsiyamāno aṭṭhānametaṃ anavakāso yaṃ so tiṇṇaṃ ṭhānānaṃ nāññataraṃ ṭhānaṃ nigaccheyya, aññena vā aññaṃ paṭicarissati, bahiddhā kathaṃ apanāmessati, kopañca dosañca appaccayañca pātukarissati, tuṇhībhūto maṅkubhūto pattakkhandho adhomukho pajjhāyanto appaṭibhāno nisīdissati, seyyathāpi sarabho paribbājako.
‘‘យោ ខោ មំ, បរិព្ពាជកា, ឯវំ វទេយ្យ – ‘យស្ស ខោ បន តេ អត្ថាយ ធម្មោ ទេសិតោ, សោ ន និយ្យាតិ តក្ករស្ស សម្មា ទុក្ខក្ខយាយា’តិ, តមហំ តត្ថ សាធុកំ សមនុយុញ្ជេយ្យំ សមនុគាហេយ្យំ សមនុភាសេយ្យំ។ សោ វត មយា សាធុកំ សមនុយុញ្ជិយមានោ សមនុគាហិយមានោ សមនុភាសិយមានោ អដ្ឋានមេតំ អនវកាសោ យំ សោ តិណ្ណំ ឋានានំ នាញ្ញតរំ ឋានំ និគច្ឆេយ្យ, អញ្ញេន វា អញ្ញំ បដិចរិស្សតិ, ពហិទ្ធា កថំ អបនាមេស្សតិ, កោបញ្ច ទោសញ្ច អប្បច្ចយញ្ច បាតុករិស្សតិ, តុណ្ហីភូតោ មង្កុភូតោ បត្តក្ខន្ធោ អធោមុខោ បជ្ឈាយន្តោ អប្បដិភានោ និសីទិស្សតិ, សេយ្យថាបិ សរភោ បរិព្ពាជកោ’’តិ។ អថ ខោ ភគវា សិប្បិនិកាតីរេ បរិព្ពាជការាមេ តិក្ខត្តុំ សីហនាទំ នទិត្វា វេហាសំ បក្កាមិ។
‘‘Yo kho maṃ, paribbājakā, evaṃ vadeyya – ‘yassa kho pana te atthāya dhammo desito, so na niyyāti takkarassa sammā dukkhakkhayāyā’ti, tamahaṃ tattha sādhukaṃ samanuyuñjeyyaṃ samanugāheyyaṃ samanubhāseyyaṃ. So vata mayā sādhukaṃ samanuyuñjiyamāno samanugāhiyamāno samanubhāsiyamāno aṭṭhānametaṃ anavakāso yaṃ so tiṇṇaṃ ṭhānānaṃ nāññataraṃ ṭhānaṃ nigaccheyya, aññena vā aññaṃ paṭicarissati, bahiddhā kathaṃ apanāmessati, kopañca dosañca appaccayañca pātukarissati, tuṇhībhūto maṅkubhūto pattakkhandho adhomukho pajjhāyanto appaṭibhāno nisīdissati, seyyathāpi sarabho paribbājako’’ti. Atha kho bhagavā sippinikātīre paribbājakārāme tikkhattuṃ sīhanādaṃ naditvā vehāsaṃ pakkāmi.
អថ ខោ តេ បរិព្ពាជកា អចិរបក្កន្តស្ស ភគវតោ សរភំ បរិព្ពាជកំ សមន្តតោ វាចាយសន្និតោទកេន 15 សញ្ជម្ភរិមកំសុ 16 – ‘‘សេយ្យថាបិ, អាវុសោ សរភ, ព្រហារញ្ញេ ជរសិង្គាលោ ‘សីហនាទំ នទិស្សាមី’តិ សិង្គាលកំយេវ 17 នទតិ, ភេរណ្ឌកំយេវ នទតិ 18; ឯវមេវំ ខោ ត្វំ, អាវុសោ សរភ, អញ្ញត្រេវ សមណេន គោតមេន ‘សីហនាទំ នទិស្សាមី’តិ សិង្គាលកំយេវ នទសិ ភេរណ្ឌកំយេវ នទសិ។ សេយ្យថាបិ, អាវុសោ សរភ, អម្ពុកសញ្ចរី 19 ‘បុរិសករវិតំ 20 រវិស្សាមី’តិ អម្ពុកសញ្ចរិរវិតំយេវ រវតិ; ឯវមេវំ ខោ ត្វំ, អាវុសោ សរភ, អញ្ញត្រេវ សមណេន គោតមេន ‘បុរិសករវិតំ រវិស្សាមី’តិ, អម្ពុកសញ្ចរិរវិតំយេវ រវសិ។ សេយ្យថាបិ, អាវុសោ សរភ, ឧសភោ សុញ្ញាយ គោសាលាយ គម្ភីរំ នទិតព្ពំ មញ្ញតិ; ឯវមេវំ ខោ ត្វំ, អាវុសោ សរភ, អញ្ញត្រេវ សមណេន គោតមេន គម្ភីរំ នទិតព្ពំ មញ្ញសី’’តិ។ អថ ខោ តេ បរិព្ពាជកា សរភំ បរិព្ពាជកំ សមន្តតោ វាចាយសន្និតោទកេន សញ្ជម្ភរិមកំសូតិ។ ចតុត្ថំ។
Atha kho te paribbājakā acirapakkantassa bhagavato sarabhaṃ paribbājakaṃ samantato vācāyasannitodakena 21 sañjambharimakaṃsu 22 – ‘‘seyyathāpi, āvuso sarabha, brahāraññe jarasiṅgālo ‘sīhanādaṃ nadissāmī’ti siṅgālakaṃyeva 23 nadati, bheraṇḍakaṃyeva nadati 24; evamevaṃ kho tvaṃ, āvuso sarabha, aññatreva samaṇena gotamena ‘sīhanādaṃ nadissāmī’ti siṅgālakaṃyeva nadasi bheraṇḍakaṃyeva nadasi. Seyyathāpi, āvuso sarabha, ambukasañcarī 25 ‘purisakaravitaṃ 26 ravissāmī’ti ambukasañcariravitaṃyeva ravati; evamevaṃ kho tvaṃ, āvuso sarabha, aññatreva samaṇena gotamena ‘purisakaravitaṃ ravissāmī’ti, ambukasañcariravitaṃyeva ravasi. Seyyathāpi, āvuso sarabha, usabho suññāya gosālāya gambhīraṃ naditabbaṃ maññati; evamevaṃ kho tvaṃ, āvuso sarabha, aññatreva samaṇena gotamena gambhīraṃ naditabbaṃ maññasī’’ti. Atha kho te paribbājakā sarabhaṃ paribbājakaṃ samantato vācāyasannitodakena sañjambharimakaṃsūti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៤. សរភសុត្តវណ្ណនា • 4. Sarabhasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៤. សរភសុត្តវណ្ណនា • 4. Sarabhasuttavaṇṇanā
