| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā |
[८८] ८. सारम्भजातकवण्णना
[88] 8. Sārambhajātakavaṇṇanā
कल्याणिमेव मुञ्चेय्याति इदं सत्था जेतवने विहरन्तो ओमसवादसिक्खापदं (पाचि॰ १५) आरब्भ कथेसि। द्वेपि वत्थूनि हेट्ठा नन्दिविसालजातके वुत्तसदिसानेव। इमस्मिं पन जातके बोधिसत्तो गन्धाररट्ठे तक्कसिलायं अञ्ञतरस्स ब्राह्मणस्स सारम्भो नाम बलिबद्दो अहोसि। सत्था इदं अतीतवत्थुं कथेत्वा अभिसम्बुद्धो हुत्वा इमं गाथमाह –
Kalyāṇimeva muñceyyāti idaṃ satthā jetavane viharanto omasavādasikkhāpadaṃ (pāci. 15) ārabbha kathesi. Dvepi vatthūni heṭṭhā nandivisālajātake vuttasadisāneva. Imasmiṃ pana jātake bodhisatto gandhāraraṭṭhe takkasilāyaṃ aññatarassa brāhmaṇassa sārambho nāma balibaddo ahosi. Satthā idaṃ atītavatthuṃ kathetvā abhisambuddho hutvā imaṃ gāthamāha –
८८.
88.
‘‘कल्याणिमेव मुञ्चेय्य, न हि मुञ्चेय्य पापिकं।
‘‘Kalyāṇimeva muñceyya, na hi muñceyya pāpikaṃ;
मोक्खो कल्याणिया साधु, मुत्वा तप्पति पापिक’’न्ति॥
Mokkho kalyāṇiyā sādhu, mutvā tappati pāpika’’nti.
तत्थ कल्याणिमेव मुञ्चेय्याति चतुदोसविनिमुत्तं कल्याणिं सुन्दरं अनवज्जं वाचमेव मुञ्चेय्य विस्सज्जेय्य कथेय्य। न हि मुञ्चेय्य पापिकन्ति पापिकं लामिकं परेसं अप्पियं अमनापं न मुञ्चेय्य न कथेय्य। मोक्खो कल्याणिया साधूति कल्याणवाचाय विस्सज्जनमेव इमस्मिं लोके साधु सुन्दरं भद्दकं। मुत्वा तप्पति पापिकन्ति पापिकं फरुसवाचं मुञ्चित्वा विस्सज्जेत्वा कथेत्वा सो पुग्गलो तप्पति सोचति किलमतीति।
Tattha kalyāṇimeva muñceyyāti catudosavinimuttaṃ kalyāṇiṃ sundaraṃ anavajjaṃ vācameva muñceyya vissajjeyya katheyya. Na hi muñceyya pāpikanti pāpikaṃ lāmikaṃ paresaṃ appiyaṃ amanāpaṃ na muñceyya na katheyya. Mokkhokalyāṇiyā sādhūti kalyāṇavācāya vissajjanameva imasmiṃ loke sādhu sundaraṃ bhaddakaṃ. Mutvā tappati pāpikanti pāpikaṃ pharusavācaṃ muñcitvā vissajjetvā kathetvā so puggalo tappati socati kilamatīti.
एवं सत्था इमं धम्मदेसनं आहरित्वा जातकं समोधानेसि – ‘‘तदा ब्राह्मणो आनन्दो अहोसि, ब्राह्मणी उप्पलवण्णा, सारम्भो पन अहमेव अहोसि’’न्ति।
Evaṃ satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā brāhmaṇo ānando ahosi, brāhmaṇī uppalavaṇṇā, sārambho pana ahameva ahosi’’nti.
सारम्भजातकवण्णना अट्ठमा।
Sārambhajātakavaṇṇanā aṭṭhamā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / जातकपाळि • Jātakapāḷi / ८८. सारम्भजातकं • 88. Sārambhajātakaṃ
