Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ஸரணக³மனகதா²
Saraṇagamanakathā
ஸரணக³மனஸ்ஸ விஸயப்பபே⁴த³ப²லஸங்கிலேஸபே⁴தா³னங் விய கத்து ச விபா⁴வனா தத்த² கோஸல்லாய ஹோதீதி ‘‘ஸரணக³மனேஸு கோஸல்லத்த²ங் ஸரணங்…பே॰… வேதி³தப்³போ³’’தி வுத்தங் தேன வினா ஸரணக³மனஸ்ஸேவ அஸம்ப⁴வதோ. தத்த² ஸரணந்தி பத³த்த²தோ தாவ ஹிங்ஸதீதி ஸரணங். ஹிங்ஸத்த²ஸ்ஸ ஹி ஸரஸத்³த³ஸ்ஸ வஸேனேதங் பத³ங் த³ட்ட²ப்³ப³ங், தஸ்மா ஸரணக³தானங் தேனேவ ஸரணக³மனேன வட்டப⁴யங் சித்துத்ராஸங் காயிகங் து³க்க²ங் து³க்³க³திபரியாபன்னங் ஸப்³ப³ம்பி து³க்க²ங் ஹனதி, வினாஸேதீதி அத்தோ². ரதனத்தயஸ்ஸேவேதங் அதி⁴வசனங் . அத² வா ஹிதே பவத்தனேன ‘‘ஸம்பன்னஸீலா, பி⁴க்க²வே, விஹரதா²’’திஆதி³னா (ம॰ நி॰ 1.64) அத்தே² நியோஜனேன அஹிதா ச நிவத்தனேன ‘‘பாணாதிபாதஸ்ஸ கோ² பன பாபகோ விபாகோ, பாபகங் அபி⁴ஸம்பராய’’ந்திஆதி³னா ஆதீ³னவத³ஸ்ஸனாதி³முகே²ன அனத்த²தோ நிவத்தனேன ஸத்தானங் ப⁴யங் ஹிங்ஸதி, ஹிதாஹிதேஸு அப்பவத்திபவத்திஹேதுகங் ப்³யஸனங் அபவத்திகரணேன வினாஸேதி பு³த்³தோ⁴. ப⁴வகந்தாரஉத்தரணேன மக்³க³ஸங்கா²தோ த⁴ம்மோ ஸத்தானங் ப⁴யங் ஹிங்ஸதி, இதரோ அஸ்ஸாஸதா³னேன. அப்பகானம்பி தா³னவஸேன பூஜாவஸேன ச உபனீதானங் ஸக்காரானங் விபுலப²லபடிலாப⁴கரணேன ஸத்தானங் ப⁴யங் ஹிங்ஸதி ஸங்கோ⁴ அனுத்தரத³க்கி²ணெய்யபா⁴வதோ, தஸ்மா இமினாபி விப⁴ஜித்வா வுத்தபரியாயேன ரதனத்தயங் ஸரணங். ‘‘ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ப⁴க³வா, ஸ்வாக்கா²தோ த⁴ம்மோ, ஸுப்படிபன்னோ ஸங்கோ⁴’’தி ஏவங் பவத்தரதனத்தயபஸஆத³தக்³க³ருகதாஹி விது⁴ததி³ட்டி²விசிகிச்சா²ஸம்மோஹஅஸ்ஸத்³தி⁴யாதி³தாய விஹதகிலேஸோ ததே³வ ரதனத்தயங் ஸரணங் பராயணங் க³தி தாணங் லேணந்தி ஏவங் பவத்தியா தப்பராயணதாகாரப்பவத்தோ சித்துப்பாதோ³ ஸரணக³மனங் ஸரணந்தி க³ச்ச²தி ஏதேனாதி கத்வா. தேன யதா²வுத்தசித்துப்பாதே³ன ஸமன்னாக³தோ ஸத்தோ ஸரணந்தி க³ச்ச²தி, வுத்தப்பகாரேன சித்துப்பாதே³ன ‘‘ஏதானி மே தீணி ரதனானி ஸரணங், ஏதானி பராயண’’ந்தி ஏவங் உபேதி ப⁴ஜதி ஸேவதி பயிருபாஸதி, ஏவங் வா ஜானாதி, பு³ஜ்ஜ²தீதி அத்தோ². ஏவங் தாவ ஸரணங், ஸரணக³மனங், யோ ச ஸரணங் க³ச்ச²தி, இத³ங் தயங் வேதி³தப்³ப³ங்.
Saraṇagamanassa visayappabhedaphalasaṃkilesabhedānaṃ viya kattu ca vibhāvanā tattha kosallāya hotīti ‘‘saraṇagamanesu kosallatthaṃ saraṇaṃ…pe… veditabbo’’ti vuttaṃ tena vinā saraṇagamanasseva asambhavato. Tattha saraṇanti padatthato tāva hiṃsatīti saraṇaṃ. Hiṃsatthassa hi sarasaddassa vasenetaṃ padaṃ daṭṭhabbaṃ, tasmā saraṇagatānaṃ teneva saraṇagamanena vaṭṭabhayaṃ cittutrāsaṃ kāyikaṃ dukkhaṃ duggatipariyāpannaṃ sabbampi dukkhaṃ hanati, vināsetīti attho. Ratanattayassevetaṃ adhivacanaṃ . Atha vā hite pavattanena ‘‘sampannasīlā, bhikkhave, viharathā’’tiādinā (ma. ni. 1.64) atthe niyojanena ahitā ca nivattanena ‘‘pāṇātipātassa kho pana pāpako vipāko, pāpakaṃ abhisamparāya’’ntiādinā ādīnavadassanādimukhena anatthato nivattanena sattānaṃ bhayaṃ hiṃsati, hitāhitesu appavattipavattihetukaṃ byasanaṃ apavattikaraṇena vināseti buddho. Bhavakantārauttaraṇena maggasaṅkhāto dhammo sattānaṃ bhayaṃ hiṃsati, itaro assāsadānena. Appakānampi dānavasena pūjāvasena ca upanītānaṃ sakkārānaṃ vipulaphalapaṭilābhakaraṇena sattānaṃ bhayaṃ hiṃsati saṅgho anuttaradakkhiṇeyyabhāvato, tasmā imināpi vibhajitvā vuttapariyāyena ratanattayaṃ saraṇaṃ. ‘‘Sammāsambuddho bhagavā, svākkhāto dhammo, suppaṭipanno saṅgho’’ti evaṃ pavattaratanattayapasaādataggarukatāhi vidhutadiṭṭhivicikicchāsammohaassaddhiyāditāya vihatakileso tadeva ratanattayaṃ saraṇaṃ parāyaṇaṃ gati tāṇaṃ leṇanti evaṃ pavattiyā tapparāyaṇatākārappavatto cittuppādo saraṇagamanaṃ saraṇanti gacchati etenāti katvā. Tena yathāvuttacittuppādena samannāgato satto saraṇanti gacchati, vuttappakārena cittuppādena ‘‘etāni me tīṇi ratanāni saraṇaṃ, etāni parāyaṇa’’nti evaṃ upeti bhajati sevati payirupāsati, evaṃ vā jānāti, bujjhatīti attho. Evaṃ tāva saraṇaṃ, saraṇagamanaṃ, yo ca saraṇaṃ gacchati, idaṃ tayaṃ veditabbaṃ.
ஸரணக³மனப்பபே⁴தே³ பன து³வித⁴ங் ஸரணக³மனங் லோகுத்தரங் லோகியஞ்ச. தத்த² லோகுத்தரங் தி³ட்ட²ஸச்சானங் மக்³க³க்க²ணே ஸரணக³மனுபக்கிலேஸஸமுச்சே²த³னேன ஆரம்மணதோ நிப்³பா³னாரம்மணங் ஹுத்வா கிச்சதோ ஸகலேபி ரதனத்தயே இஜ்ஜ²தி. அத்த²தோ சதுஸச்சாதி⁴க³மோ ஏவ ஹி லோகுத்தரஸரணக³மனங். தத்த² ஹி நிப்³பா³னத⁴ம்மோ ஸச்சி²கிரியாபி⁴ஸமயவஸேன, மக்³க³த⁴ம்மோ பா⁴வனாபி⁴ஸமயவஸேன படிவிஜ்ஜி²யமானோயேவ ஸரணக³மனத்த²ங் ஸாதே⁴தி, பு³த்³த⁴கு³ணா பன ஸாவககோ³சரபூ⁴தா பரிஞ்ஞாபி⁴ஸமயவஸேன, ததா² அரியஸங்க⁴கு³ணா. தேன வுத்தங் ‘‘கிச்சதோ ஸகலேபி ரதனத்தயே இஜ்ஜ²தீ’’தி . இஜ்ஜ²ந்தஞ்ச ஸஹேவ இஜ்ஜ²தி, ந லோகியங் விய படிபாடியா அஸம்மோஹபடிவேதே⁴ன படிவித்³த⁴த்தா. யே பன வத³ந்தி ‘‘ந ஸரணக³மனங் நிப்³பா³னாரம்மணங் ஹுத்வா பவத்ததி, மக்³க³ஸ்ஸ அதி⁴க³தத்தா பன அதி⁴க³தமேவ ஹோதி ஏகச்சானங் தேவிஜ்ஜாதீ³னங் லோகியவிஜ்ஜாத³யோ வியா’’தி, தேஸங் லோகியமேவ ஸரணக³மனங் ஸியா, ந லோகுத்தரங். தஞ்ச அயுத்தங் து³வித⁴ஸ்ஸபி இச்சி²தப்³ப³த்தா. லோகியங் பன ஸரணக³மனங் புது²ஜ்ஜனானங் ஸரணக³மனுபக்கிலேஸவிக்க²ம்ப⁴னேன ஆரம்மணதோ பு³த்³தா⁴தி³கு³ணாரம்மணங் ஹுத்வா இஜ்ஜ²தி. தங் அத்த²தோ பு³த்³தா⁴தீ³ஸு வத்தூ²ஸு ‘‘ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ப⁴க³வா’’திஆதி³னா ஸத்³தா⁴படிலாபோ⁴ யதா²வுத்தஸத்³தா⁴புப்³ப³ங்க³மா ச ஸம்மாதி³ட்டி², த³ஸஸு புஞ்ஞகிரியவத்தூ²ஸு தி³ட்டி²ஜுகம்மந்தி வுச்சதி. எத்த² ச ‘‘ஸத்³தா⁴படிலாபோ⁴’’தி இமினா மாதாதீ³ஹி உஸ்ஸாஹிததா³ரகாதீ³னங் விய ஞாணவிப்பயுத்தஸரணக³மனங் த³ஸ்ஸிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘ஸம்மாதி³ட்டீ²’’தி இமினா பன ஞாணஸம்பயுத்தங் ஸரணக³மனங் த³ஸ்ஸிதங் பு³த்³த⁴ஸுபு³த்³த⁴தங் த⁴ம்மஸுத⁴ம்மதங் ஸங்க⁴ஸுப்படிபத்திஞ்ச லோகியாவபோ³த⁴வஸேனேவ ஸம்மா ஞாயேன த³ஸ்ஸனதோ.
Saraṇagamanappabhede pana duvidhaṃ saraṇagamanaṃ lokuttaraṃ lokiyañca. Tattha lokuttaraṃ diṭṭhasaccānaṃ maggakkhaṇe saraṇagamanupakkilesasamucchedanena ārammaṇato nibbānārammaṇaṃ hutvā kiccato sakalepi ratanattaye ijjhati. Atthato catusaccādhigamo eva hi lokuttarasaraṇagamanaṃ. Tattha hi nibbānadhammo sacchikiriyābhisamayavasena, maggadhammo bhāvanābhisamayavasena paṭivijjhiyamānoyeva saraṇagamanatthaṃ sādheti, buddhaguṇā pana sāvakagocarabhūtā pariññābhisamayavasena, tathā ariyasaṅghaguṇā. Tena vuttaṃ ‘‘kiccato sakalepi ratanattaye ijjhatī’’ti . Ijjhantañca saheva ijjhati, na lokiyaṃ viya paṭipāṭiyā asammohapaṭivedhena paṭividdhattā. Ye pana vadanti ‘‘na saraṇagamanaṃ nibbānārammaṇaṃ hutvā pavattati, maggassa adhigatattā pana adhigatameva hoti ekaccānaṃ tevijjādīnaṃ lokiyavijjādayo viyā’’ti, tesaṃ lokiyameva saraṇagamanaṃ siyā, na lokuttaraṃ. Tañca ayuttaṃ duvidhassapi icchitabbattā. Lokiyaṃ pana saraṇagamanaṃ puthujjanānaṃ saraṇagamanupakkilesavikkhambhanena ārammaṇato buddhādiguṇārammaṇaṃ hutvā ijjhati. Taṃ atthato buddhādīsu vatthūsu ‘‘sammāsambuddho bhagavā’’tiādinā saddhāpaṭilābho yathāvuttasaddhāpubbaṅgamā ca sammādiṭṭhi, dasasu puññakiriyavatthūsu diṭṭhijukammanti vuccati. Ettha ca ‘‘saddhāpaṭilābho’’ti iminā mātādīhi ussāhitadārakādīnaṃ viya ñāṇavippayuttasaraṇagamanaṃ dassitanti veditabbaṃ. ‘‘Sammādiṭṭhī’’ti iminā pana ñāṇasampayuttaṃ saraṇagamanaṃ dassitaṃ buddhasubuddhataṃ dhammasudhammataṃ saṅghasuppaṭipattiñca lokiyāvabodhavaseneva sammā ñāyena dassanato.
தயித³ங் லோகியஸரணக³மனங் சதுதா⁴ பவத்ததி அத்தஸன்னிய்யாதனேன தப்பராயணதாய ஸிஸ்ஸபா⁴வூபக³மனேன பணிபாதேனாதி. தத்த² அத்தஸன்னிய்யாதனங் நாம ‘‘அஜ்ஜ ஆதி³ங் கத்வா அஹங் அத்தானங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ நிய்யாதேமி, த⁴ம்மஸ்ஸ, ஸங்க⁴ஸ்ஸா’’தி ஏவங் பு³த்³தா⁴தீ³னங்யேவ ஸங்ஸாரது³க்க²னித்த²ரணத்த²ங் அத்தனோ அத்தபா⁴வஸ்ஸ பரிச்சஜனங். தப்பராயணதா நாம ‘‘அஜ்ஜ ஆதி³ங் கத்வா அஹங் பு³த்³த⁴பராயணோ த⁴ம்மபராயணோ ஸங்க⁴பராயணோதி மங் தா⁴ரேதா²’’தி ஏவங் தப்பராயணபா⁴வோ. ஸிஸ்ஸபா⁴வூபக³மனங் நாம ‘‘அஜ்ஜ ஆதி³ங் கத்வா ‘அஹங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ அந்தேவாஸிகோ, த⁴ம்மஸ்ஸ, ஸங்க⁴ஸ்ஸா’தி மங் தா⁴ரேதா²’’தி ஏவங் ஸிஸ்ஸபா⁴வூபக³மோ. பணிபாதோ நாம ‘‘அஜ்ஜ ஆதி³ங் கத்வா ‘அஹங் அபி⁴வாத³னங் பச்சுட்டா²னங் அஞ்ஜலிகம்மங் ஸாமீசிகம்மங் பு³த்³தா⁴தீ³னங்யேவ திண்ணங் வத்தூ²னங் கரோமீ’தி மங் தா⁴ரேதா²’’தி ஏவங் பு³த்³தா⁴தீ³ஸு பரமனிபச்சகாரோ. இமேஸஞ்ஹி சதுன்னங் ஆகாரானங் அஞ்ஞதரம்பி கரொந்தேன க³ஹிதங்யேவ ஹோதி ஸரணக³மனங்.
Tayidaṃ lokiyasaraṇagamanaṃ catudhā pavattati attasanniyyātanena tapparāyaṇatāya sissabhāvūpagamanena paṇipātenāti. Tattha attasanniyyātanaṃ nāma ‘‘ajja ādiṃ katvā ahaṃ attānaṃ buddhassa niyyātemi, dhammassa, saṅghassā’’ti evaṃ buddhādīnaṃyeva saṃsāradukkhanittharaṇatthaṃ attano attabhāvassa pariccajanaṃ. Tapparāyaṇatā nāma ‘‘ajja ādiṃ katvā ahaṃ buddhaparāyaṇo dhammaparāyaṇo saṅghaparāyaṇoti maṃ dhārethā’’ti evaṃ tapparāyaṇabhāvo. Sissabhāvūpagamanaṃ nāma ‘‘ajja ādiṃ katvā ‘ahaṃ buddhassa antevāsiko, dhammassa, saṅghassā’ti maṃ dhārethā’’ti evaṃ sissabhāvūpagamo. Paṇipāto nāma ‘‘ajja ādiṃ katvā ‘ahaṃ abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ buddhādīnaṃyeva tiṇṇaṃ vatthūnaṃ karomī’ti maṃ dhārethā’’ti evaṃ buddhādīsu paramanipaccakāro. Imesañhi catunnaṃ ākārānaṃ aññatarampi karontena gahitaṃyeva hoti saraṇagamanaṃ.
அபிச ‘‘ப⁴க³வதோ அத்தானங் பரிச்சஜாமி, த⁴ம்மஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸ அத்தானங் பரிச்சஜாமி, ஜீவிதங் பரிச்சஜாமி, பரிச்சத்தோயேவ மே அத்தா, பரிச்சத்தங்யேவ மே ஜீவிதங், ஜீவிதபரியந்திகங் பு³த்³த⁴ங் ஸரணங் க³ச்சா²மி, பு³த்³தோ⁴ மே ஸரணங் லேணங் தாண’’ந்தி ஏவம்பி அத்தஸன்னிய்யாதனங் வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘ஸத்தா²ரஞ்ச வதாஹங் பஸ்ஸாமி, ப⁴க³வந்தமேவ பஸ்ஸாமி, ஸுக³தஞ்ச வதாஹங் பஸ்ஸாமி, ப⁴க³வந்தமேவ பஸ்ஸாமி, ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஞ்ச வதாஹங் பஸ்ஸாமி, ப⁴க³வந்தமேவ பஸ்ஸாமீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 2.154) ஏவங் மஹாகஸ்ஸபத்தே²ரஸ்ஸ ஸரணக³மனங் விய ஸிஸ்ஸபா⁴வூபக³மனங் த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
Apica ‘‘bhagavato attānaṃ pariccajāmi, dhammassa saṅghassa attānaṃ pariccajāmi, jīvitaṃ pariccajāmi, pariccattoyeva me attā, pariccattaṃyeva me jīvitaṃ, jīvitapariyantikaṃ buddhaṃ saraṇaṃ gacchāmi, buddho me saraṇaṃ leṇaṃ tāṇa’’nti evampi attasanniyyātanaṃ veditabbaṃ. ‘‘Satthārañca vatāhaṃ passāmi, bhagavantameva passāmi, sugatañca vatāhaṃ passāmi, bhagavantameva passāmi, sammāsambuddhañca vatāhaṃ passāmi, bhagavantameva passāmī’’ti (saṃ. ni. 2.154) evaṃ mahākassapattherassa saraṇagamanaṃ viya sissabhāvūpagamanaṃ daṭṭhabbaṃ.
‘‘ஸோ அஹங் விசரிஸ்ஸாமி, கா³மா கா³மங் புரா புரங்;
‘‘So ahaṃ vicarissāmi, gāmā gāmaṃ purā puraṃ;
நமஸ்ஸமானோ ஸம்பு³த்³த⁴ங், த⁴ம்மஸ்ஸ ச ஸுத⁴ம்மதங். (ஸங்॰ நி॰ 1.246; ஸு॰ நி॰ 194);
Namassamāno sambuddhaṃ, dhammassa ca sudhammataṃ. (saṃ. ni. 1.246; su. ni. 194);
‘‘தே மயங் விசரிஸ்ஸாம, கா³மா கா³மங் நகா³ நக³ங்…பே॰… ஸுத⁴ம்மத’’ந்தி. (ஸு॰ நி॰ 182) –
‘‘Te mayaṃ vicarissāma, gāmā gāmaṃ nagā nagaṃ…pe… sudhammata’’nti. (su. ni. 182) –
ஏவம்பி ஆளவகஸாதாகி³ரஹேமவதாதீ³னங் ஸரணக³மனங் விய தப்பராயணதா வேதி³தப்³பா³. நனு சேதே ஆளவகாத³யோ மக்³கே³னேவ ஆக³தஸரணக³மனா, கத²ங் தேஸங் தப்பராயணதாஸரணக³மனங் வுத்தந்தி? மக்³கே³னாக³தஸரணக³மனேஹிபி ‘‘ஸோஹங் விசரிஸ்ஸாமி கா³மா கா³ம’’ந்திஆதி³னா (ஸங்॰ நி॰ 1.246; ஸு॰ நி॰ 194) தேஹி தப்பராயணதாகாரஸ்ஸ பவேதி³தத்தா ததா² வுத்தங். அத² கோ² ப்³ரஹ்மாயு ப்³ராஹ்மணோ உட்டா²யாஸனா ஏகங்ஸங் உத்தராஸங்க³ங் கரித்வா ப⁴க³வதோ பாதே³ஸு ஸிரஸா நிபதித்வா ப⁴க³வதோ பாதா³னி முகே²ன ச பரிசும்ப³தி, பாணீஹி ச பரிஸம்பா³ஹதி, நாமஞ்ச ஸாவேதி ‘‘ப்³ரஹ்மாயு அஹங், போ⁴ கோ³தம, ப்³ராஹ்மணோ, ப்³ரஹ்மாயு அஹங், போ⁴ கோ³தம, ப்³ராஹ்மணோ’’தி (ம॰ நி॰ 2.394) ஏவம்பி பணிபாதோ த³ட்ட²ப்³போ³.
Evampi āḷavakasātāgirahemavatādīnaṃ saraṇagamanaṃ viya tapparāyaṇatā veditabbā. Nanu cete āḷavakādayo maggeneva āgatasaraṇagamanā, kathaṃ tesaṃ tapparāyaṇatāsaraṇagamanaṃ vuttanti? Maggenāgatasaraṇagamanehipi ‘‘sohaṃ vicarissāmi gāmā gāma’’ntiādinā (saṃ. ni. 1.246; su. ni. 194) tehi tapparāyaṇatākārassa paveditattā tathā vuttaṃ. Atha kho brahmāyu brāhmaṇo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavato pādāni mukhena ca paricumbati, pāṇīhi ca parisambāhati, nāmañca sāveti ‘‘brahmāyu ahaṃ, bho gotama, brāhmaṇo, brahmāyu ahaṃ, bho gotama, brāhmaṇo’’ti (ma. ni. 2.394) evampi paṇipāto daṭṭhabbo.
ஸோ பனேஸ ஞாதிப⁴யாசரியத³க்கி²ணெய்யதாவஸேன சதுப்³பி³தோ⁴ ஹோதி. தத்த² த³க்கி²ணெய்யதாஹேதுகேன பணிபாதேன ஸரணக³மனங் ஹோதி, ந இதரேஹி ஞாதிப⁴யாதி³வஸப்பவத்தேஹி தீஹி பணிபாதேஹி. ஸெட்ட²வஸேனேவ ஹி ஸரணங் க³ய்ஹதி, ஸெட்ட²வஸேன பி⁴ஜ்ஜதி, தஸ்மா யோ ஸாகியோ வா கோலியோ வா ‘‘பு³த்³தோ⁴ அம்ஹாகங் ஞாதகோ’’தி வந்த³தி, அக்³க³ஹிதமேவ ஹோதி ஸரணங். யோ வா ‘‘ஸமணோ கோ³தமோ ராஜபூஜிதோ மஹானுபா⁴வோ அவந்தி³யமானோ அனத்த²ம்பி கரெய்யா’’தி ப⁴யேன வந்த³தி, அக்³க³ஹிதமேவ ஹோதி ஸரணங். யோபி போ³தி⁴ஸத்தகாலே ப⁴க³வதோ ஸந்திகே கிஞ்சி உக்³க³ஹிதங் ஸரமானோ பு³த்³த⁴காலே வா –
So panesa ñātibhayācariyadakkhiṇeyyatāvasena catubbidho hoti. Tattha dakkhiṇeyyatāhetukena paṇipātena saraṇagamanaṃ hoti, na itarehi ñātibhayādivasappavattehi tīhi paṇipātehi. Seṭṭhavaseneva hi saraṇaṃ gayhati, seṭṭhavasena bhijjati, tasmā yo sākiyo vā koliyo vā ‘‘buddho amhākaṃ ñātako’’ti vandati, aggahitameva hoti saraṇaṃ. Yo vā ‘‘samaṇo gotamo rājapūjito mahānubhāvo avandiyamāno anatthampi kareyyā’’ti bhayena vandati, aggahitameva hoti saraṇaṃ. Yopi bodhisattakāle bhagavato santike kiñci uggahitaṃ saramāno buddhakāle vā –
‘‘ஏகேன போ⁴க³ங் பு⁴ஞ்ஜெய்ய, த்³வீஹி கம்மங் பயோஜயே;
‘‘Ekena bhogaṃ bhuñjeyya, dvīhi kammaṃ payojaye;
சதுத்த²ஞ்ச நிதா⁴பெய்ய, ஆபதா³ஸு ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி. (தீ³॰ நி॰ 3.265) –
Catutthañca nidhāpeyya, āpadāsu bhavissatī’’ti. (dī. ni. 3.265) –
ஏவரூபிங் தி³ட்ட²த⁴ம்மிகங் அனுஸாஸனிங் உக்³க³ஹெத்வா ‘‘ஆசரியோ மே’’தி வந்த³தி, அக்³க³ஹிதமேவ ஹோதி ஸரணங், ஸம்பராயிகங் பன நிய்யானிகங் வா அனுஸாஸனிங் பச்சாஸீஸந்தோ த³க்கி²ணெய்யபணிபாதமேவ கரோதி. யோ பன ‘‘அயங் லோகே அக்³க³த³க்கி²ணெய்யோ’’தி வந்த³தி, தேனேவ க³ஹிதங் ஹோதி ஸரணங்.
Evarūpiṃ diṭṭhadhammikaṃ anusāsaniṃ uggahetvā ‘‘ācariyo me’’ti vandati, aggahitameva hoti saraṇaṃ, samparāyikaṃ pana niyyānikaṃ vā anusāsaniṃ paccāsīsanto dakkhiṇeyyapaṇipātameva karoti. Yo pana ‘‘ayaṃ loke aggadakkhiṇeyyo’’ti vandati, teneva gahitaṃ hoti saraṇaṃ.
ஏவங் க³ஹிதஸரணஸ்ஸ ச உபாஸகஸ்ஸ வா உபாஸிகாய வா அஞ்ஞதித்தி²யேஸு பப்³ப³ஜிதம்பி ஞாதிங் ‘‘ஞாதகோ மே அய’’ந்தி வந்த³தோபி ஸரணக³மனங் ந பி⁴ஜ்ஜதி, பகே³வ அபப்³ப³ஜிதங். ததா² ராஜானங் ப⁴யவஸேன வந்த³தோ. ஸோ ஹி ரட்ட²பூஜிதத்தா அவந்தி³யமானோ அனத்த²ம்பி கரெய்யாதி. ததா² யங் கிஞ்சி ஸிப்பஸிக்கா²பகங் தித்தி²யம்பி ‘‘ஆசரியோ மே அய’’ந்தி வந்த³தோபி ந பி⁴ஜ்ஜதி. ஏவங் ஸரணக³மனஸ்ஸ பபே⁴தோ³ வேதி³தப்³போ³.
Evaṃ gahitasaraṇassa ca upāsakassa vā upāsikāya vā aññatitthiyesu pabbajitampi ñātiṃ ‘‘ñātako me aya’’nti vandatopi saraṇagamanaṃ na bhijjati, pageva apabbajitaṃ. Tathā rājānaṃ bhayavasena vandato. So hi raṭṭhapūjitattā avandiyamāno anatthampi kareyyāti. Tathā yaṃ kiñci sippasikkhāpakaṃ titthiyampi ‘‘ācariyo me aya’’nti vandatopi na bhijjati. Evaṃ saraṇagamanassa pabhedo veditabbo.
ஸரணக³மனகதா² நிட்டி²தா.
Saraṇagamanakathā niṭṭhitā.