Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya

    ၃. သာရန္ဒဒသုတ္တံ

    3. Sārandadasuttaṃ

    ၁၄၃. ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ ဝေသာလိယံ ဝိဟရတိ မဟာဝနေ ကူဋာဂာရသာလာယံ။ အထ ခော ဘဂဝာ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ဝေသာလိံ ပိဏ္ဍာယ ပာဝိသိ။ တေန ခော ပန သမယေန ပဉ္စမတ္တာနံ လိစ္ဆဝိသတာနံ သာရန္ဒဒေ စေတိယေ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ အယမန္တရာကထာ ဥဒပာဒိ – ‘‘ပဉ္စန္နံ ရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ။ ကတမေသံ ပဉ္စန္နံ? ဟတ္ထိရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, အသ္သရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, မဏိရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, ဣတ္ထိရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, ဂဟပတိရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ။ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိ’’န္တိ။

    143. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya vesāliṃ piṇḍāya pāvisi. Tena kho pana samayena pañcamattānaṃ licchavisatānaṃ sārandade cetiye sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘‘pañcannaṃ ratanānaṃ pātubhāvo dullabho lokasmiṃ. Katamesaṃ pañcannaṃ? Hatthiratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ, assaratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ, maṇiratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ, itthiratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ, gahapatiratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ. Imesaṃ pañcannaṃ ratanānaṃ pātubhāvo dullabho lokasmi’’nti.

    အထ ခော တေ လိစ္ဆဝီ မဂ္ဂေ ပုရိသံ ဌပေသုံ 1 – ‘‘ယဒာ တ္ဝံ 2, အမ္ဘော ပုရိသ, ပသ္သေယ္ယာသိ ဘဂဝန္တံ, အထ အမ္ဟာကံ အာရောစေယ္ယာသီ’’တိ။ အဒ္ဒသာ ခော သော ပုရိသော ဘဂဝန္တံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ; ဒိသ္ဝာန ယေန တေ လိစ္ဆဝီ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ တေ လိစ္ဆဝီ ဧတဒဝောစ – ‘‘အယံ သော, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ဂစ္ဆတိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော; ယသ္သဒာနိ ကာလံ မညထာ’’တိ။

    Atha kho te licchavī magge purisaṃ ṭhapesuṃ 3 – ‘‘yadā tvaṃ 4, ambho purisa, passeyyāsi bhagavantaṃ, atha amhākaṃ āroceyyāsī’’ti. Addasā kho so puriso bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ; disvāna yena te licchavī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā te licchavī etadavoca – ‘‘ayaṃ so, bhante, bhagavā gacchati arahaṃ sammāsambuddho; yassadāni kālaṃ maññathā’’ti.

    အထ ခော တေ လိစ္ဆဝီ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခော တေ လိစ္ဆဝီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစုံ –

    Atha kho te licchavī yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho te licchavī bhagavantaṃ etadavocuṃ –

    ‘‘သာဓု, ဘန္တေ, ယေန သာရန္ဒဒံ စေတိယံ တေနုပသင္ကမတု အနုကမ္ပံ ဥပာဒာယာ’’တိ။ အဓိဝာသေသိ ဘဂဝာ တုဏ္ဟီဘာဝေန။ အထ ခော ဘဂဝာ ယေန သာရန္ဒဒံ စေတိယံ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ နိသဇ္ဇ ခော ဘဂဝာ တေ လိစ္ဆဝီ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကာယ နုတ္ထ, လိစ္ဆဝီ, ဧတရဟိ ကထာယ သန္နိသိန္နာ, ကာ စ ပန ဝော အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ’’တိ? ‘‘ဣဓ, ဘန္တေ, အမ္ဟာကံ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ အယမန္တရာကထာ ဥဒပာဒိ – ‘ပဉ္စန္နံ ရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ။ ကတမေသံ ပဉ္စန္နံ ? ဟတ္ထိရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, အသ္သရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, မဏိရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, ဣတ္ထိရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, ဂဟပတိရတနသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ။ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိ’’’န္တိ။

    ‘‘Sādhu, bhante, yena sārandadaṃ cetiyaṃ tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho bhagavā yena sārandadaṃ cetiyaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā te licchavī etadavoca – ‘‘kāya nuttha, licchavī, etarahi kathāya sannisinnā, kā ca pana vo antarākathā vippakatā’’ti? ‘‘Idha, bhante, amhākaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘pañcannaṃ ratanānaṃ pātubhāvo dullabho lokasmiṃ. Katamesaṃ pañcannaṃ ? Hatthiratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ, assaratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ, maṇiratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ, itthiratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ, gahapatiratanassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ. Imesaṃ pañcannaṃ ratanānaṃ pātubhāvo dullabho lokasmi’’’nti.

    ‘‘ကာမာဓိမုတ္တာနံ ဝတ, ဘော, လိစ္ဆဝီနံ 5 ကာမံယေဝ အာရဗ္ဘ အန္တရာကထာ ဥဒပာဒိ။ ပဉ္စန္နံ, လိစ္ဆဝီ, ရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ။ ကတမေသံ ပဉ္စန္နံ? တထာဂတသ္သ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, တထာဂတပ္ပဝေဒိတသ္သ ဓမ္မဝိနယသ္သ ဒေသေတာ ပုဂ္ဂလော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, တထာဂတပ္ပဝေဒိတသ္သ ဓမ္မဝိနယသ္သ ဒေသိတသ္သ ဝိညာတာ ပုဂ္ဂလော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, တထာဂတပ္ပဝေဒိတသ္သ ဓမ္မဝိနယသ္သ ဒေသိတသ္သ ဝိညာတာ 6 ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပန္နော ပုဂ္ဂလော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, ကတညူ ကတဝေဒီ ပုဂ္ဂလော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ။ ဣမေသံ ခော, လိစ္ဆဝီ, ပဉ္စန္နံ ရတနာနံ ပာတုဘာဝော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိ’’န္တိ။ တတိယံ။

    ‘‘Kāmādhimuttānaṃ vata, bho, licchavīnaṃ 7 kāmaṃyeva ārabbha antarākathā udapādi. Pañcannaṃ, licchavī, ratanānaṃ pātubhāvo dullabho lokasmiṃ. Katamesaṃ pañcannaṃ? Tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa pātubhāvo dullabho lokasmiṃ, tathāgatappaveditassa dhammavinayassa desetā puggalo dullabho lokasmiṃ, tathāgatappaveditassa dhammavinayassa desitassa viññātā puggalo dullabho lokasmiṃ, tathāgatappaveditassa dhammavinayassa desitassa viññātā 8 dhammānudhammappaṭipanno puggalo dullabho lokasmiṃ, kataññū katavedī puggalo dullabho lokasmiṃ. Imesaṃ kho, licchavī, pañcannaṃ ratanānaṃ pātubhāvo dullabho lokasmi’’nti. Tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. ပေသေသုံ (သ္ယာ. က.)
    2. ယထာ တ္ဝံ (သီ. ပီ.)
    3. pesesuṃ (syā. ka.)
    4. yathā tvaṃ (sī. pī.)
    5. ကာမာဓိမုတ္တာနံ ဝတ ဝော လိစ္ဆဝီနံ (သီ.), ကာမာဓိမုတ္တာနံ ဝတ ဝော လိစ္ဆဝီ (သ္ယာ.), ကာမာဓိမုတ္တာနံဝ ဝော လိစ္ဆဝီ (?)
    6. ဝိညာတသ္သ (သီ. ပီ.) အ. နိ. ၅.၁၉၅
    7. kāmādhimuttānaṃ vata vo licchavīnaṃ (sī.), kāmādhimuttānaṃ vata vo licchavī (syā.), kāmādhimuttānaṃva vo licchavī (?)
    8. viññātassa (sī. pī.) a. ni. 5.195



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၃. သာရန္ဒဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Sārandadasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၂-၃. အာရဘတိသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 2-3. Ārabhatisuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact