| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
၂. သာရဏီယသုတ္တဝဏ္ဏနာ
2. Sāraṇīyasuttavaṇṇanā
၁၂. ဒုတိယေ ခတ္တိယသ္သာတိ ဇာတိယာ ခတ္တိယသ္သ။ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သာတိ ရာဇာဘိသေကေန မုဒ္ဓနိ အဘိသိတ္တသ္သ။ သာရဏီယာနိ ဘဝန္တီတိ သရိတဗ္ဗာနိ အသမ္မုသ္သနီယာနိ ဟောန္တိ။ ဇာတောတိ နိဗ္ဗတ္တော။ ယာဝဇီဝံ သာရဏီယန္တိ ဒဟရကာလေ ဇာနိတုမ္ပိ န သက္ကာ, အပရဘာဂေ ပန မာတာပိတုအာဒီဟိ ဉာတကေဟိ ဝာ ဒာသာဒီဟိ ဝာ ‘‘တ္ဝံ အသုကဇနပဒေ အသုကနဂရေ အသုကဒိဝသေ အသုကနက္ခတ္တေ ဇာတော’’တိ အာစိက္ခိတေ သုတ္ဝာ တတော ပဋ္ဌာယ ယာဝဇီဝံ သရတိ န သမ္မုသ္သတိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ယာဝဇီဝံ သာရဏီယံ ဟောတီ’’တိ။
12. Dutiye khattiyassāti jātiyā khattiyassa. Muddhāvasittassāti rājābhisekena muddhani abhisittassa. Sāraṇīyāni bhavantīti saritabbāni asammussanīyāni honti. Jātoti nibbatto. Yāvajīvaṃ sāraṇīyanti daharakāle jānitumpi na sakkā, aparabhāge pana mātāpituādīhi ñātakehi vā dāsādīhi vā ‘‘tvaṃ asukajanapade asukanagare asukadivase asukanakkhatte jāto’’ti ācikkhite sutvā tato paṭṭhāya yāvajīvaṃ sarati na sammussati. Tena vuttaṃ – ‘‘yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hotī’’ti.
ဣဒံ , ဘိက္ခဝေ, ဒုတိယန္တိ အဘိသေကဋ္ဌာနံ နာမ ရညော ဗလဝတုဋ္ဌိကရံ ဟောတိ, တေနသ္သ တံ ယာဝဇီဝံ သာရဏီယံ။ သင္ဂာမဝိဇယဋ္ဌာနေပိ ဧသေဝ နယော။ ဧတ္ထ ပန သင္ဂာမန္တိ ယုဒ္ဓံ။ အဘိဝိဇိနိတ္ဝာတိ ဇိနိတ္ဝာ သတ္တုမဒ္ဒနံ ကတ္ဝာ။ တမေဝ သင္ဂာမသီသန္တိ တမေဝ သင္ဂာမဋ္ဌာနံ။ အဇ္ဈာဝသတီတိ အဘိဘဝိတ္ဝာ အာဝသတိ။
Idaṃ, bhikkhave, dutiyanti abhisekaṭṭhānaṃ nāma rañño balavatuṭṭhikaraṃ hoti, tenassa taṃ yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ. Saṅgāmavijayaṭṭhānepi eseva nayo. Ettha pana saṅgāmanti yuddhaṃ. Abhivijinitvāti jinitvā sattumaddanaṃ katvā. Tameva saṅgāmasīsanti tameva saṅgāmaṭṭhānaṃ. Ajjhāvasatīti abhibhavitvā āvasati.
ဣဒာနိ ယသ္မာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ ရညော ဇာတိဋ္ဌာနာဒီဟိ ကတ္တဗ္ဗကိစ္စံ နတ္ထိ, ဣမသ္မိံ ပန သာသနေ တပ္ပဋိဘာဂေ တယော ပုဂ္ဂလေ ဒသ္သေတုံ ဣဒံ ကာရဏံ အာဘတံ, တသ္မာ တေ ဒသ္သေန္တော ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတော ဟောတီတိ ဧတ္ထ စတုပာရိသုဒ္ဓိသီလမ္ပိ ပဗ္ဗဇ္ဇာနိသ္သိတမေဝာတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ သာရဏီယံ ဟောတီတိ ‘‘အဟံ အသုကရဋ္ဌေ အသုကဇနပဒေ အသုကဝိဟာရေ အသုကမာဠကေ အသုကဒိဝာဋ္ဌာနေ အသုကစင္ကမေ အသုကရုက္ခမူလေ ပဗ္ဗဇိတော’’တိ ဧဝံ ယာဝဇီဝံ သရိတဗ္ဗမေဝ ဟောတိ န သမ္မုသ္သိတဗ္ဗံ။
Idāni yasmā sammāsambuddhassa rañño jātiṭṭhānādīhi kattabbakiccaṃ natthi, imasmiṃ pana sāsane tappaṭibhāge tayo puggale dassetuṃ idaṃ kāraṇaṃ ābhataṃ, tasmā te dassento evameva kho, bhikkhavetiādimāha. Tattha anagāriyaṃ pabbajito hotīti ettha catupārisuddhisīlampi pabbajjānissitamevāti veditabbaṃ. Sāraṇīyaṃ hotīti ‘‘ahaṃ asukaraṭṭhe asukajanapade asukavihāre asukamāḷake asukadivāṭṭhāne asukacaṅkame asukarukkhamūle pabbajito’’ti evaṃ yāvajīvaṃ saritabbameva hoti na sammussitabbaṃ.
ဣဒံ ဒုက္ခန္တိ ဧတ္တကံ ဒုက္ခံ, န ဣတော ဥဒ္ဓံ ဒုက္ခံ အတ္ထိ။ အယံ ဒုက္ခသမုဒယောတိ ဧတ္တကော ဒုက္ခသမုဒယော, န ဣတော ဥဒ္ဓံ ဒုက္ခသမုဒယော အတ္ထီတိ။ သေသပဒဒ္ဝယေပိ ဧသေဝ နယော။ ဧဝမေတ္ထ စတူဟိ သစ္စေဟိ သောတာပတ္တိမဂ္ဂော ကထိတော။ ကသိဏပရိကမ္မဝိပသ္သနာဉာဏာနိ ပန မဂ္ဂသန္နိသ္သိတာနေဝ ဟောန္တိ။ သာရဏီယံ ဟောတီတိ ‘‘အဟံ အသုကရဋ္ဌေ။ပေ.။ အသုကရုက္ခမူလေ သောတာပန္နော ဇာတော’’တိ ယာဝဇီဝံ သာရဏီယံ ဟောတိ အသမ္မုသ္သနီယံ။
Idaṃdukkhanti ettakaṃ dukkhaṃ, na ito uddhaṃ dukkhaṃ atthi. Ayaṃ dukkhasamudayoti ettako dukkhasamudayo, na ito uddhaṃ dukkhasamudayo atthīti. Sesapadadvayepi eseva nayo. Evamettha catūhi saccehi sotāpattimaggo kathito. Kasiṇaparikammavipassanāñāṇāni pana maggasannissitāneva honti. Sāraṇīyaṃhotīti ‘‘ahaṃ asukaraṭṭhe…pe… asukarukkhamūle sotāpanno jāto’’ti yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hoti asammussanīyaṃ.
အာသဝာနံ ခယာတိ အာသဝာနံ ခယေန။ စေတောဝိမုတ္တိန္တိ ဖလသမာဓိံ။ ပညာဝိမုတ္တိန္တိ ဖလပညံ။ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာတိ အတ္တနာဝ အဘိဝိသိဋ္ဌာယ ပညာယ ပစ္စက္ခံ ကတ္ဝာ။ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတီတိ ပဋိလဘိတ္ဝာ ဝိဟရတိ။ သာရဏီယန္တိ ‘‘မယာ အသုကရဋ္ဌေ။ပေ.။ အသုကရုက္ခမူလေ အရဟတ္တံ ပတ္တ’’န္တိ အတ္တနော အရဟတ္တပတ္တိဋ္ဌာနံ နာမ ယာဝဇီဝံ သာရဏီယံ ဟောတိ အသမ္မုသ္သနီယန္တိ ယထာနုသန္ဓိနာဝ ဒေသနံ နိဋ္ဌပေသိ။
Āsavānaṃ khayāti āsavānaṃ khayena. Cetovimuttinti phalasamādhiṃ. Paññāvimuttinti phalapaññaṃ. Sayaṃ abhiññā sacchikatvāti attanāva abhivisiṭṭhāya paññāya paccakkhaṃ katvā. Upasampajja viharatīti paṭilabhitvā viharati. Sāraṇīyanti ‘‘mayā asukaraṭṭhe…pe… asukarukkhamūle arahattaṃ patta’’nti attano arahattapattiṭṭhānaṃ nāma yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hoti asammussanīyanti yathānusandhināva desanaṃ niṭṭhapesi.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၂. သာရဏီယသုတ္တံ • 2. Sāraṇīyasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၂. သာရဏီယသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Sāraṇīyasuttavaṇṇanā
