| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
2. සාරණීයසුත්‌තවණ්‌ණනා
2. Sāraṇīyasuttavaṇṇanā
12. දුතියෙ ඛත්‌තියස්‌සාති ජාතියා ඛත්‌තියස්‌ස. මුද්‌ධාවසිත්‌තස්‌සාති රාජාභිසෙකෙන මුද්‌ධනි අභිසිත්‌තස්‌ස. සාරණීයානි භවන්‌තීති සරිතබ්‌බානි අසම්‌මුස්‌සනීයානි හොන්‌ති. ජාතොති නිබ්‌බත්‌තො. යාවජීවං සාරණීයන්‌ති දහරකාලෙ ජානිතුම්‌පි න සක්‌කා, අපරභාගෙ පන මාතාපිතුආදීහි ඤාතකෙහි වා දාසාදීහි වා ‘‘ත්‌වං අසුකජනපදෙ අසුකනගරෙ අසුකදිවසෙ අසුකනක්‌ඛත්‌තෙ ජාතො’’ති ආචික්‌ඛිතෙ සුත්‌වා තතො පට්‌ඨාය යාවජීවං සරති න සම්‌මුස්‌සති. තෙන වුත්‌තං – ‘‘යාවජීවං සාරණීයං හොතී’’ති.
12. Dutiye khattiyassāti jātiyā khattiyassa. Muddhāvasittassāti rājābhisekena muddhani abhisittassa. Sāraṇīyāni bhavantīti saritabbāni asammussanīyāni honti. Jātoti nibbatto. Yāvajīvaṃ sāraṇīyanti daharakāle jānitumpi na sakkā, aparabhāge pana mātāpituādīhi ñātakehi vā dāsādīhi vā ‘‘tvaṃ asukajanapade asukanagare asukadivase asukanakkhatte jāto’’ti ācikkhite sutvā tato paṭṭhāya yāvajīvaṃ sarati na sammussati. Tena vuttaṃ – ‘‘yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hotī’’ti.
ඉදං , භික්‌ඛවෙ, දුතියන්‌ති අභිසෙකට්‌ඨානං නාම රඤ්‌ඤො බලවතුට්‌ඨිකරං හොති, තෙනස්‌ස තං යාවජීවං සාරණීයං. සඞ්‌ගාමවිජයට්‌ඨානෙපි එසෙව නයො. එත්‌ථ පන සඞ්‌ගාමන්‌ති යුද්‌ධං. අභිවිජිනිත්‌වාති ජිනිත්‌වා සත්‌තුමද්‌දනං කත්‌වා. තමෙව සඞ්‌ගාමසීසන්‌ති තමෙව සඞ්‌ගාමට්‌ඨානං. අජ්‌ඣාවසතීති අභිභවිත්‌වා ආවසති.
Idaṃ, bhikkhave, dutiyanti abhisekaṭṭhānaṃ nāma rañño balavatuṭṭhikaraṃ hoti, tenassa taṃ yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ. Saṅgāmavijayaṭṭhānepi eseva nayo. Ettha pana saṅgāmanti yuddhaṃ. Abhivijinitvāti jinitvā sattumaddanaṃ katvā. Tameva saṅgāmasīsanti tameva saṅgāmaṭṭhānaṃ. Ajjhāvasatīti abhibhavitvā āvasati.
ඉදානි යස්‌මා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධස්‌ස රඤ්‌ඤො ජාතිට්‌ඨානාදීහි කත්‌තබ්‌බකිච්‌චං නත්‌ථි, ඉමස්‌මිං පන සාසනෙ තප්‌පටිභාගෙ තයො පුග්‌ගලෙ දස්‌සෙතුං ඉදං කාරණං ආභතං, තස්‌මා තෙ දස්‌සෙන්‌තො එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙතිආදිමාහ. තත්‌ථ අනගාරියං පබ්‌බජිතො හොතීති එත්‌ථ චතුපාරිසුද්‌ධිසීලම්‌පි පබ්‌බජ්‌ජානිස්‌සිතමෙවාති වෙදිතබ්‌බං. සාරණීයං හොතීති ‘‘අහං අසුකරට්‌ඨෙ අසුකජනපදෙ අසුකවිහාරෙ අසුකමාළකෙ අසුකදිවාට්‌ඨානෙ අසුකචඞ්‌කමෙ අසුකරුක්‌ඛමූලෙ පබ්‌බජිතො’’ති එවං යාවජීවං සරිතබ්‌බමෙව හොති න සම්‌මුස්‌සිතබ්‌බං.
Idāni yasmā sammāsambuddhassa rañño jātiṭṭhānādīhi kattabbakiccaṃ natthi, imasmiṃ pana sāsane tappaṭibhāge tayo puggale dassetuṃ idaṃ kāraṇaṃ ābhataṃ, tasmā te dassento evameva kho, bhikkhavetiādimāha. Tattha anagāriyaṃ pabbajito hotīti ettha catupārisuddhisīlampi pabbajjānissitamevāti veditabbaṃ. Sāraṇīyaṃ hotīti ‘‘ahaṃ asukaraṭṭhe asukajanapade asukavihāre asukamāḷake asukadivāṭṭhāne asukacaṅkame asukarukkhamūle pabbajito’’ti evaṃ yāvajīvaṃ saritabbameva hoti na sammussitabbaṃ.
ඉදං දුක්‌ඛන්‌ති එත්‌තකං දුක්‌ඛං, න ඉතො උද්‌ධං දුක්‌ඛං අත්‌ථි. අයං දුක්‌ඛසමුදයොති එත්‌තකො දුක්‌ඛසමුදයො, න ඉතො උද්‌ධං දුක්‌ඛසමුදයො අත්‌ථීති. සෙසපදද්‌වයෙපි එසෙව නයො. එවමෙත්‌ථ චතූහි සච්‌චෙහි සොතාපත්‌තිමග්‌ගො කථිතො. කසිණපරිකම්‌මවිපස්‌සනාඤාණානි පන මග්‌ගසන්‌නිස්‌සිතානෙව හොන්‌ති. සාරණීයං හොතීති ‘‘අහං අසුකරට්‌ඨෙ…පෙ.… අසුකරුක්‌ඛමූලෙ සොතාපන්‌නො ජාතො’’ති යාවජීවං සාරණීයං හොති අසම්‌මුස්‌සනීයං.
Idaṃdukkhanti ettakaṃ dukkhaṃ, na ito uddhaṃ dukkhaṃ atthi. Ayaṃ dukkhasamudayoti ettako dukkhasamudayo, na ito uddhaṃ dukkhasamudayo atthīti. Sesapadadvayepi eseva nayo. Evamettha catūhi saccehi sotāpattimaggo kathito. Kasiṇaparikammavipassanāñāṇāni pana maggasannissitāneva honti. Sāraṇīyaṃhotīti ‘‘ahaṃ asukaraṭṭhe…pe… asukarukkhamūle sotāpanno jāto’’ti yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hoti asammussanīyaṃ.
ආසවානං ඛයාති ආසවානං ඛයෙන. චෙතොවිමුත්‌තින්‌ති ඵලසමාධිං. පඤ්‌ඤාවිමුත්‌තින්‌ති ඵලපඤ්‌ඤං. සයං අභිඤ්‌ඤා සච්‌ඡිකත්‌වාති අත්‌තනාව අභිවිසිට්‌ඨාය පඤ්‌ඤාය පච්‌චක්‌ඛං කත්‌වා. උපසම්‌පජ්‌ජ විහරතීති පටිලභිත්‌වා විහරති. සාරණීයන්‌ති ‘‘මයා අසුකරට්‌ඨෙ…පෙ.… අසුකරුක්‌ඛමූලෙ අරහත්‌තං පත්‌ත’’න්‌ති අත්‌තනො අරහත්‌තපත්‌තිට්‌ඨානං නාම යාවජීවං සාරණීයං හොති අසම්‌මුස්‌සනීයන්‌ති යථානුසන්‌ධිනාව දෙසනං නිට්‌ඨපෙසි.
Āsavānaṃ khayāti āsavānaṃ khayena. Cetovimuttinti phalasamādhiṃ. Paññāvimuttinti phalapaññaṃ. Sayaṃ abhiññā sacchikatvāti attanāva abhivisiṭṭhāya paññāya paccakkhaṃ katvā. Upasampajja viharatīti paṭilabhitvā viharati. Sāraṇīyanti ‘‘mayā asukaraṭṭhe…pe… asukarukkhamūle arahattaṃ patta’’nti attano arahattapattiṭṭhānaṃ nāma yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hoti asammussanīyanti yathānusandhināva desanaṃ niṭṭhapesi.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 2. සාරණීයසුත්‌තං • 2. Sāraṇīyasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 2. සාරණීයසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Sāraṇīyasuttavaṇṇanā
