| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੨. ਸਾਰਣੀਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
2. Sāraṇīyasuttavaṇṇanā
੧੨. ਦੁਤਿਯੇ ਖਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਖਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ। ਮੁਦ੍ਧਾવਸਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਰਾਜਾਭਿਸੇਕੇਨ ਮੁਦ੍ਧਨਿ ਅਭਿਸਿਤ੍ਤਸ੍ਸ। ਸਾਰਣੀਯਾਨਿ ਭવਨ੍ਤੀਤਿ ਸਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨੀਯਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਜਾਤੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ। ਯਾવਜੀવਂ ਸਾਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ਦਹਰਕਾਲੇ ਜਾਨਿਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ, ਅਪਰਭਾਗੇ ਪਨ ਮਾਤਾਪਿਤੁਆਦੀਹਿ ਞਾਤਕੇਹਿ વਾ ਦਾਸਾਦੀਹਿ વਾ ‘‘ਤ੍વਂ ਅਸੁਕਜਨਪਦੇ ਅਸੁਕਨਗਰੇ ਅਸੁਕਦਿવਸੇ ਅਸੁਕਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤੇ ਸੁਤ੍વਾ ਤਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਯਾવਜੀવਂ ਸਰਤਿ ਨ ਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਤਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਯਾવਜੀવਂ ਸਾਰਣੀਯਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
12. Dutiye khattiyassāti jātiyā khattiyassa. Muddhāvasittassāti rājābhisekena muddhani abhisittassa. Sāraṇīyāni bhavantīti saritabbāni asammussanīyāni honti. Jātoti nibbatto. Yāvajīvaṃ sāraṇīyanti daharakāle jānitumpi na sakkā, aparabhāge pana mātāpituādīhi ñātakehi vā dāsādīhi vā ‘‘tvaṃ asukajanapade asukanagare asukadivase asukanakkhatte jāto’’ti ācikkhite sutvā tato paṭṭhāya yāvajīvaṃ sarati na sammussati. Tena vuttaṃ – ‘‘yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hotī’’ti.
ਇਦਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਤਿਯਨ੍ਤਿ ਅਭਿਸੇਕਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਰਞ੍ਞੋ ਬਲવਤੁਟ੍ਠਿਕਰਂ ਹੋਤਿ, ਤੇਨਸ੍ਸ ਤਂ ਯਾવਜੀવਂ ਸਾਰਣੀਯਂ। ਸਙ੍ਗਾਮવਿਜਯਟ੍ਠਾਨੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਏਤ੍ਥ ਪਨ ਸਙ੍ਗਾਮਨ੍ਤਿ ਯੁਦ੍ਧਂ। ਅਭਿવਿਜਿਨਿਤ੍વਾਤਿ ਜਿਨਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤੁਮਦ੍ਦਨਂ ਕਤ੍વਾ। ਤਮੇવ ਸਙ੍ਗਾਮਸੀਸਨ੍ਤਿ ਤਮੇવ ਸਙ੍ਗਾਮਟ੍ਠਾਨਂ। ਅਜ੍ਝਾવਸਤੀਤਿ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ ਆવਸਤਿ।
Idaṃ, bhikkhave, dutiyanti abhisekaṭṭhānaṃ nāma rañño balavatuṭṭhikaraṃ hoti, tenassa taṃ yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ. Saṅgāmavijayaṭṭhānepi eseva nayo. Ettha pana saṅgāmanti yuddhaṃ. Abhivijinitvāti jinitvā sattumaddanaṃ katvā. Tameva saṅgāmasīsanti tameva saṅgāmaṭṭhānaṃ. Ajjhāvasatīti abhibhavitvā āvasati.
ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਜਾਤਿਟ੍ਠਾਨਾਦੀਹਿ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸਾਸਨੇ ਤਪ੍ਪਟਿਭਾਗੇ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲੇ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਇਦਂ ਕਾਰਣਂ ਆਭਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਮ੍ਪਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਨਿਸ੍ਸਿਤਮੇવਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਾਰਣੀਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਅਸੁਕਰਟ੍ਠੇ ਅਸੁਕਜਨਪਦੇ ਅਸੁਕવਿਹਾਰੇ ਅਸੁਕਮਾਲ਼ਕੇ ਅਸੁਕਦਿવਾਟ੍ਠਾਨੇ ਅਸੁਕਚਙ੍ਕਮੇ ਅਸੁਕਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ ਏવਂ ਯਾવਜੀવਂ ਸਰਿਤਬ੍ਬਮੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਂ।
Idāni yasmā sammāsambuddhassa rañño jātiṭṭhānādīhi kattabbakiccaṃ natthi, imasmiṃ pana sāsane tappaṭibhāge tayo puggale dassetuṃ idaṃ kāraṇaṃ ābhataṃ, tasmā te dassento evameva kho, bhikkhavetiādimāha. Tattha anagāriyaṃ pabbajito hotīti ettha catupārisuddhisīlampi pabbajjānissitamevāti veditabbaṃ. Sāraṇīyaṃ hotīti ‘‘ahaṃ asukaraṭṭhe asukajanapade asukavihāre asukamāḷake asukadivāṭṭhāne asukacaṅkame asukarukkhamūle pabbajito’’ti evaṃ yāvajīvaṃ saritabbameva hoti na sammussitabbaṃ.
ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਨ ਇਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਅਤ੍ਥਿ। ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋਤਿ ਏਤ੍ਤਕੋ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ, ਨ ਇਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ। ਸੇਸਪਦਦ੍વਯੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਏવਮੇਤ੍ਥ ਚਤੂਹਿ ਸਚ੍ਚੇਹਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੋ ਕਥਿਤੋ। ਕਸਿਣਪਰਿਕਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਾਨਿ ਪਨ ਮਗ੍ਗਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਾਨੇવ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਾਰਣੀਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਅਹਂ ਅਸੁਕਰਟ੍ਠੇ…ਪੇ॰… ਅਸੁਕਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਯਾવਜੀવਂ ਸਾਰਣੀਯਂ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨੀਯਂ।
Idaṃdukkhanti ettakaṃ dukkhaṃ, na ito uddhaṃ dukkhaṃ atthi. Ayaṃ dukkhasamudayoti ettako dukkhasamudayo, na ito uddhaṃ dukkhasamudayo atthīti. Sesapadadvayepi eseva nayo. Evamettha catūhi saccehi sotāpattimaggo kathito. Kasiṇaparikammavipassanāñāṇāni pana maggasannissitāneva honti. Sāraṇīyaṃhotīti ‘‘ahaṃ asukaraṭṭhe…pe… asukarukkhamūle sotāpanno jāto’’ti yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hoti asammussanīyaṃ.
ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾਤਿ ਆਸવਾਨਂ ਖਯੇਨ। ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਫਲਸਮਾਧਿਂ। ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਫਲਪਞ੍ਞਂ। ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾવ ਅਭਿવਿਸਿਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਞਾਯ ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਂ ਕਤ੍વਾ। ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤੀਤਿ ਪਟਿਲਭਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਸਾਰਣੀਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਯਾ ਅਸੁਕਰਟ੍ਠੇ…ਪੇ॰… ਅਸੁਕਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਰਹਤ੍ਤਪਤ੍ਤਿਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਯਾવਜੀવਂ ਸਾਰਣੀਯਂ ਹੋਤਿ ਅਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਨੀਯਨ੍ਤਿ ਯਥਾਨੁਸਨ੍ਧਿਨਾવ ਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਪੇਸਿ।
Āsavānaṃ khayāti āsavānaṃ khayena. Cetovimuttinti phalasamādhiṃ. Paññāvimuttinti phalapaññaṃ. Sayaṃ abhiññā sacchikatvāti attanāva abhivisiṭṭhāya paññāya paccakkhaṃ katvā. Upasampajja viharatīti paṭilabhitvā viharati. Sāraṇīyanti ‘‘mayā asukaraṭṭhe…pe… asukarukkhamūle arahattaṃ patta’’nti attano arahattapattiṭṭhānaṃ nāma yāvajīvaṃ sāraṇīyaṃ hoti asammussanīyanti yathānusandhināva desanaṃ niṭṭhapesi.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੨. ਸਾਰਣੀਯਸੁਤ੍ਤਂ • 2. Sāraṇīyasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੨. ਸਾਰਣੀਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Sāraṇīyasuttavaṇṇanā
