| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੧੪. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾ
14. Sāriputtamoggallāna pabbajjākathā
੬੦. ‘‘ਤੇਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਾ। ਅਗਮਂਸੁ ਕਿਰਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਤ੍ਰਾਤਿ ਗਿਰਗ੍ਗਸਮਜ੍ਜੇ। ਅਥਾਤਿ ਪਰਿવਿਤਕ੍ਕਨਾਨਨ੍ਤਰਂ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ। ਪਾਰਨ੍ਤਿ ਪਰਤੀਰਂ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ વਾਦੇ। ਇਦਨ੍ਤਿ ਅਯਂ વਾਦੋ ਏਤ੍ਤਕੋਯੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯੋਤਿ ਯੋ ਕੋਚਿ। ਤ੍વਞ੍ਚ ਅਹਞ੍ਚ ਅਮ੍ਹੇ, ਤੇਸੁ। ਨਾਮਤੁਮ੍ਹਸਙ੍ਖਾਤੇਸੁ ਹਿ ਤੀਸੁ ਸਦ੍ਦੇਸੁ ਏਕਸੇਸੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬੇਸੁ ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸੇવ ਏਕਸੇਸੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ। ਤੇਨਾਤਿ ਕਤਿਕਕਰਣਹੇਤੁਨਾ।
60.‘‘Teti sāriputtamoggallānā. Agamaṃsu kirāti yojanā. Tatrāti giraggasamajje. Athāti parivitakkanānantaraṃ. Tassāti sañcayassa. Pāranti paratīraṃ. Etthāti tumhākaṃ vāde. Idanti ayaṃ vādo ettakoyevāti attho. Yoti yo koci. Tvañca ahañca amhe, tesu. Nāmatumhasaṅkhātesu hi tīsu saddesu ekasesena kattabbesu pacchimasseva ekaseso kātabbo. Tenāti katikakaraṇahetunā.
ਸਂਖੇਪੇਨ વੁਤ੍ਤਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਇਦਂ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਅਤ੍ਥੀਕੇਹੀਤਿ ਅਮਤੇਨ ਅਤ੍ਥਿਕੇਹਿ। ਉਪਞ੍ਞਾਤਂ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਅਮਤਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗੋ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਞਾਤੋ। ਞਾਤੋ ਚੇવ ਉਪਗਤੋ ਚਾਤਿ ਸਹ ਉਪਸਗ੍ਗੇਨ ਪਦਂ ਪਰਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਅਤ੍ਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਉਪਸਗ੍ਗਤ੍ਥੋ ਚ ਧਾਤੁਤ੍ਥੋ ਚ વਿਸੁਂਯੇવ ਹੋਤੀਤਿ ਞਾਪੇਤਿ। ਅਤ੍ਥਿਕੇਹਿ ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਉਪਞ੍ਞਾਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਮਗ੍ਗਂ ਮਗ੍ਗਨ੍ਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਥ વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਮਗ੍ਗਫਲਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਞਾਣੇਹਿ ਉਪਗਨ੍ਤ੍વਾ ਞਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਉਪਞ੍ਞਾਤਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਮਗ੍ਗਧਾਥੁਯਾ ਅਨ੍વੇਸਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ’’ਤਿ।
Saṃkhepena vuttaṃ vitthārena dassento āha ‘‘idaṃ hī’’tiādi. Atthīkehīti amatena atthikehi. Upaññātaṃ magganti amatassa maggo upagantvā ñāto. Ñāto ceva upagato cāti saha upasaggena padaṃ parivattitvā atthaṃ kathento upasaggattho ca dhātuttho ca visuṃyeva hotīti ñāpeti. Atthikehi amhehi upaññātaṃ nibbānaṃ maggaṃ magganto anubandheyyanti vā dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. Maggaphalapaccavekkhaṇañāṇehi upagantvā ñātabbanti upaññātaṃ nibbānaṃ. Maggadhāthuyā anvesanatthaṃ dassento āha ‘‘pariyesanto’’ti.
ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋਪਿ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਕਮਣ੍ਡਲੁਤੋਤਿ ਕੁਣ੍ਡਿਕਤੋ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਚ ਪਰੇਸਞ੍ਚ ਅਕਥਨੇਨ ਅਨ੍ਤਰੇ વਿવਰਂ ਪਟਿਸਨ੍ਦਹਤੀਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਾਰੋ, ਤਂ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ‘‘ਨ ਤ੍ਯਾਹਂ ਸਕ੍ਕੋਮੀ’’ਤਿਪਦੇ। ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ ਏવਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਪਞ੍ਹਂ। ਇਮਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ। ਅવਿਸਯਭਾવਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅવਿਸਯਭਾવਂ।
Sāriputtopi pañhaṃ pucchīti sambandho. Kamaṇḍalutoti kuṇḍikato. Attano ca paresañca akathanena antare vivaraṃ paṭisandahatīti paṭisandhāro, taṃ. Etthāti ‘‘na tyāhaṃ sakkomī’’tipade. Adhippāyo evaṃ veditabboti yojanā. Ettakanti ettakaṃ pañhaṃ. Imassāti paribbājakassa. Avisayabhāvanti attano avisayabhāvaṃ.
ਹੇਤੁਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਭવਨ੍ਤੀਤਿ ਹੇਤੁਪ੍ਪਭવਾਤਿ વਚਨਤ੍ਥੇਨ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਹੇਤੁਪ੍ਪਭવਾ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਹੇਤੁਪ੍ਪਭવਾ ਨਾਮ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਾ’’ਤਿ। ਤੇਨਾਤਿ ‘‘ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਹੇਤੁਪ੍ਪਭવਾ’’ਤਿ ਪਦੇਨ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ। ‘‘ਤੇਸਂ ਹੇਤੁ ਨਾਮ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਹਿਨੋਤਿ ਏਤਸ੍ਮਾ ਫਲਨ੍ਤਿ ਹੇਤੂਤਿ વਚਨਤ੍ਥੇਨ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ ਹੇਤੁ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਞ੍ਚਾਤਿ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਞ੍ਚ। ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਤਸਦ੍ਦਸ੍ਸ વਿਸਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਚ੍ਚਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਪવਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਨਿਰੁਜ੍ਝਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਨਿਰੋਧੋ। ਤਞ੍ਚਾਤਿ ਨਿਰੋਧਞ੍ਚ। ਤੇਨਾਤਿ ‘‘ਤੇਸਞ੍ਚ ਯੋ ਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿਪਦੇਨ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਿਸ੍ਸਂ ਗਾਥਾਯਂ, ਚਤੂਸੁ ਸਚ੍ਚੇਸੁ વਾ। ਨਯਤੋਤਿ ਨਾਨਨ੍ਤਰਿਕਨਯਤੋ, ਅવਿਨਾਭਾવਨਯਤੋ વਾ, ਨੇਤ੍ਤਿਦੇਸਨਾਹਾਰਨਯਤੋ વਾ। ਤਮੇવਤ੍ਥਂ ਪਾਕਟਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਨਿਰੋਧੇ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਏਕਦੇਸਸਰੂਪੇਕਸੇਸਨਯੇਨ વਾ ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਥ વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਨਿਰੋਧੋ ਚ ਨਿਰੋਧੂਪਾਯੋ ਚ ਨਿਰੋਧੋਤਿ ਏਕਦੇਸਸਰੂਪੇਕਸੇਸੋ ਕਾਤਬ੍ਬੋ। ਤੇਸਞ੍ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅવੁਤ੍ਤਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡਨਤ੍ਥੇਨ ਚਸਦ੍ਦੇਨ ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿਪਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਅਯਂ ਨਯੋ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਨ વੁਤ੍ਤੋ। ਤਮੇવਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਚਤੁਸਚ੍ਚਸਙ੍ਖਾਤਂ ਤਮੇવਤ੍ਥਂ। ਪਟਿਪਾਦੇਨ੍ਤੋਤਿ ਨਿਗਮੇਨ੍ਤੋ।
Hetuṃ paṭicca bhavantīti hetuppabhavāti vacanatthena pañcakkhandhā hetuppabhavā nāmāti dassento āha ‘‘hetuppabhavā nāma pañcakkhandhā’’ti. Tenāti ‘‘ye dhammā hetuppabhavā’’ti padena. Assāti sāriputtaparibbājakassa. ‘‘Tesaṃ hetu nāma samudayasacca’’nti iminā hinoti etasmā phalanti hetūti vacanatthena samudayasaccaṃ hetu nāmāti dasseti. Tañcāti samudayasaccañca. Tesanti ettha tasaddassa visayaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘ubhinnampi saccāna’’nti. Apavattivasena nirujjhati etthāti nirodho. Tañcāti nirodhañca. Tenāti ‘‘tesañca yo nirodho’’tipadena. Assāti sāriputtaparibbājakassa. Etthāti imissaṃ gāthāyaṃ, catūsu saccesu vā. Nayatoti nānantarikanayato, avinābhāvanayato vā, nettidesanāhāranayato vā. Tamevatthaṃ pākaṭaṃ karonto āha ‘‘nirodhe hī’’tiādi. Ekadesasarūpekasesanayena vā maggasaccaṃ gahetabbanti dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. Nirodho ca nirodhūpāyo ca nirodhoti ekadesasarūpekaseso kātabbo. Tesañcāti ettha avuttasampiṇḍanatthena casaddena maggasaccaṃ gahetabbantipi vadanti. Ayaṃ nayo aṭṭhakathāyaṃ na vutto. Tamevatthanti catusaccasaṅkhātaṃ tamevatthaṃ. Paṭipādentoti nigamento.
‘‘ਸਚੇਪੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਯਦੀਤਿ ਪਦਸ੍ਸਤ੍ਥਂ વਣ੍ਣੇਤਿ। ‘‘ਏਤ੍ਤਕਮੇવਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਾવਦੇવਾਤਿ ਪਦਸ੍ਸਤ੍ਥਂ વਣ੍ਣੇਤਿ। ‘‘ਇਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਏવਕਾਰਸ੍ਸ ਫਲਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਇਤੋਤਿ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਤੋ। ‘‘ਇਦਂ…ਪੇ॰… ਪਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਮੇવਾ’’ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਏਸੋ ਏવ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਏਸੇવ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿਪਦਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ વਣ੍ਣੇਤਿ। ਪਚ੍ਚਬ੍ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਪਤਿਅવਪੁਬ੍ਬੋ ਇਧਾਤੁ ਪਟਿવਿਦ੍ਧਤ੍ਥੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਟਿવਿਦ੍ਧਤ੍ਥਾ’’ਤਿ। ਤੁਮ੍ਹੇਹੀਤਿ ਅਸ੍ਸਜਿਤ੍ਥੇਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਇਮਿਨਾ ‘‘ਪਚ੍ਚਬ੍ਯਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਿਯ੍ਯਤ੍ਤਨੀਪਰਸ੍ਸਪਦਮਜ੍ਝਿਮਪੁਰਿਸਬਹੁવਚਨਤ੍ਥવਿਭਤ੍ਤਿਂ ਦੀਪੇਤਿ। ਕਪ੍ਪਨਹੁਤੇਹੀਤਿ ਕਪ੍ਪਾਨਂ ਨਹੁਤੇਹਿ, ਕੋਟਿਪਕੋਟਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਸਤੇਹਿ ਨਹੁਤੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਬ੍ਭਤੀਤਨ੍ਤਿ ਅਭਿਅਤੀਤਂ। ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਅਦਿਟ੍ਠਮੇવ ਹੁਤ੍વਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮਾਪਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
‘‘Sacepī’’ti iminā yadīti padassatthaṃ vaṇṇeti. ‘‘Ettakamevā’’ti iminā tāvadevāti padassatthaṃ vaṇṇeti. ‘‘Ito uttari natthī’’ti iminā evakārassa phalaṃ dasseti. Itoti sotāpattiphalato. ‘‘Idaṃ…pe… pattabba’’nti iminā ‘‘ettakamevā’’ti padassa atthasarūpaṃ dasseti. ‘‘Eso eva dhammo’’ti iminā ‘‘eseva dhammo’’tipadassa atthaṃ vaṇṇeti. Paccabyatthāti patiavapubbo idhātu paṭividdhatthoti āha ‘‘paṭividdhatthā’’ti. Tumhehīti assajittheraṃ sandhāyāha. Iminā ‘‘paccabyatthā’’ti ettha hiyyattanīparassapadamajjhimapurisabahuvacanatthavibhattiṃ dīpeti. Kappanahutehīti kappānaṃ nahutehi, koṭipakoṭisatasahassānaṃ satehi nahutehīti attho. Abbhatītanti abhiatītaṃ. Amhehi adiṭṭhameva hutvā atikkamāpitanti attho.
੬੨. ਆਰਮ੍ਮਣਭੂਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਸ੍ਸ ਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਤਾ ਆਰਮ੍ਮਣਿਕਭੂਤਂ ਞਾਣਮ੍ਪਿ ਗਮ੍ਭੀਰਮੇવਾਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਗਮ੍ਭੀਰਸ੍ਸ ਚ ਞਾਣਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ਯਥਾ ਹਿ ਸਣ੍ਹવਤ੍ਥਸ੍ਸ ਸਿਬ੍ਬਨਤ੍ਥਾਯ ਸਣ੍ਹਸੂਚਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਾਤਿ। ਉਪਧੀਨਂ ਸਮ੍ਮਾ ਖਯਟ੍ਠੇਨ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯਂ ਨਾਮਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪਧਿਸਙ੍ਖਯੇਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ’’ਤਿ। ਤਦਾਰਮ੍ਮਣਾਯਾਤਿ ਤਂਨਿਬ੍ਬਾਨਾਰਮ੍ਮਣਾਯ। વਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਫਲવਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ। ਸਾવਕਪਾਰਮੀਞਾਣੇਤਿ ਅਗ੍ਗਸਾવਕਪਾਰਮੀਞਾਣੇ। ਤੇਸੂਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇਸੁ। ਅਡ੍ਢਮਾਸੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
62. Ārammaṇabhūtassa nibbānassa gambhīrattā ārammaṇikabhūtaṃ ñāṇampi gambhīramevādhippetanti āha ‘‘gambhīrassa ca ñāṇassā’’ti. Yathā hi saṇhavatthassa sibbanatthāya saṇhasūci adhippetāti. Upadhīnaṃ sammā khayaṭṭhena nibbānaṃ upadhisaṅkhayaṃ nāmāti āha ‘‘upadhisaṅkhayeti nibbāne’’ti. Tadārammaṇāyāti taṃnibbānārammaṇāya. Vimuttiyāti phalavimuttiyā. Sāvakapāramīñāṇeti aggasāvakapāramīñāṇe. Tesūti sāriputtamoggallānesu. Aḍḍhamāsena arahatte patiṭṭhitoti sambandho.
ਅਤੀਤੇਤਿ ਕਪ੍ਪਸਤਸਹਸ੍ਸਾਧਿਕੇ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਮਤ੍ਥਕੇ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਅਗ੍ਗਸਾવਕਭਾવਂ ਪਤ੍ਥੇਸੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਸ੍ਸਮੇਤਿ ਮੁਨੀਨਂ ਠਾਨੇ। ਤਞ੍ਹਿ ਆ ਕੋਧਂ, ਆ ਭੁਸੋ વਾ ਰਾਗਾਦਯੋ ਸਮੇਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਅਸ੍ਸਮੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ। ਪਤ੍ਥਯਿਤ੍વਾ ਚ ਪੇਸੇਸੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਮਣ੍ਡਪੇ। ਤੇਸੂਤਿ ਤਾਪਸਸੇਟ੍ਠੀਸੁ।
Atīteti kappasatasahassādhike asaṅkhyeyyamatthake. Tassāti buddhassa santike aggasāvakabhāvaṃ patthesīti yojanā. Assameti munīnaṃ ṭhāne. Tañhi ā kodhaṃ, ā bhuso vā rāgādayo samenti etthāti assamoti vuccati, tasmiṃ. Patthayitvā ca pesesīti sambandho. Tatthāti nīluppalamaṇḍape. Tesūti tāpasaseṭṭhīsu.
੬੩. ਯੇਸਨ੍ਤਿ ਕੁਲਾਨਂ। ‘‘વਿਧવਭਾવਾਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ વਿਧવਾਯ ਭਾવੋ વੇਧਬ੍ਯਨ੍ਤਿ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। વਿਧવਾਤਿ ਚ ਪਤਿਸੁਞ੍ਞਾ। ਸਾ ਹਿ ਧવੇਨ વਿਗਤਾਤਿ ‘‘વਿਧવਾ’’ਤਿ ਚ, વਿਗਤੋ ਧવੋ ਇਮਿਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘વਿਧવਾ’’ਤਿ ਚ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਉਭਯੇਨਾਪੀਤਿ ਪੁਤ੍ਤਪਬ੍ਬਜ੍ਜਪਤਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਦੁવਿਧੇਨਪਿ।
63.Yesanti kulānaṃ. ‘‘Vidhavabhāvāyā’’ti iminā vidhavāya bhāvo vedhabyanti vacanatthaṃ dasseti. Vidhavāti ca patisuññā. Sā hi dhavena vigatāti ‘‘vidhavā’’ti ca, vigato dhavo imissāti ‘‘vidhavā’’ti ca vuccati. Ubhayenāpīti puttapabbajjapatipabbajjasaṅkhātena duvidhenapi.
ਸਞ੍ਚਯਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿਸ੍ਸਯੂਪਚਾਰੇਨ ਨਿਸ੍ਸਯੇ ਨਿਸ੍ਸਿਤੂਪਚਾਰੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਾਨੀ’’ਤਿ। ਅਥ વਾ ਣਪਚ੍ਚਯੋ ਤਸ੍ਸੇਦਮਤ੍ਥੇ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਞ੍ਚਯਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਾਨੀ’’ਤਿ। ‘‘ਮਗਧਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਬਹੁવਚਨવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਜਨਪਦਸ੍ਸ ਨਾਮਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਗਧਾਨਂ ਜਨਪਦਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ਗਿਰਿਬ੍ਬਜਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ વਜੋ વਿਯਾਤਿ વਜੋ, ਗਿਰਿ। વਜਸਦਿਸੋ ਗਿਰਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਗਿਰਿਬ੍ਬਜਂ ਪਦਹੇਟ੍ਠੁਪਰਿਯવਸੇਨ, ਨਗਰਂ। ‘‘ਮਹਾવੀਰਿਯવਨ੍ਤੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਮਹਨ੍ਤੋ વੀਰੋ ਏਤੇਸਂ ਤਥਾਗਤਾਨਨ੍ਤਿ ਮਹਾવੀਰਾਤਿ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਧਮ੍ਮੇਨ ਨਯਮਾਨਾਨਂ ਕਾ ਉਸੂਯਾ વਿਜਾਨਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਚ੍ਚਾਯਨਨਯੇਨ (ਕਚ੍ਚਾਯਨੇ ੨੭੭ ਸੁਤ੍ਤੇ) ਉਸੂਯਪਯੋਗੇ ਸਮ੍ਪਦਾਨਂ ਹੋਤੀਤਿ ਆਸਙ੍ਕਾ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਸਾਮਿવਚਨਂ, ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ વਾ’’ਤਿ। વਿਜਾਨਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿ વਿਜਾਨਨ੍ਤੇਸੁ ਤਥਾਗਤੇਸੁ, વਿਜਾਨਨ੍ਤੇ વਾ।
Sañcayānīti ettha nissayūpacārena nissaye nissitūpacāro hotīti āha ‘‘sañcayassa antevāsikānī’’ti. Atha vā ṇapaccayo tassedamatthe hotīti āha ‘‘sañcayassa antevāsikānī’’ti. ‘‘Magadhāna’’nti bahuvacanavasena vuttattā janapadassa nāmanti āha ‘‘magadhānaṃ janapadassā’’ti. Giribbajanti ettha vajo viyāti vajo, giri. Vajasadiso giri etthāti giribbajaṃ padaheṭṭhupariyavasena, nagaraṃ. ‘‘Mahāvīriyavanto’’ti iminā mahanto vīro etesaṃ tathāgatānanti mahāvīrāti vacanatthaṃ dasseti. Dhammena nayamānānaṃ kā usūyā vijānatanti ettha kaccāyananayena (kaccāyane 277 sutte) usūyapayoge sampadānaṃ hotīti āsaṅkā bhaveyyāti āha ‘‘bhummatthe sāmivacanaṃ, upayogatthe vā’’ti. Vijānantānanti vijānantesu tathāgatesu, vijānante vā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੧੪. ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾ • 14. Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Sāriputtamoggallānapabbajjākathāvaṇṇanā
